Κωδικός Τεκμηρίου
0000008199
Τύπος ψηφιακού αρχείου
Βίντεο
Τίτλος
ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ
ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ
Χρονολογία Παραγωγής
1999
Ημερομηνία Πρώτης Προβολής
Σκοπός
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Είδος
ΜΟΝΟΘΕΜΑΤΙΚΟ / ΟΧΙ-ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ
Χαρακτηρισμός
ΣΕΙΡΑ
Κατηγορία
ΠΟΡΤΡΕΤΑ-ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ
Περίληψη
Σειρά ντοκιμαντέρ του ΤΑΣΟΥ ΨΑΡΡΑ με θέμα τη ζωή και το έργο σημαντικών Ελλήνων λογοτεχνών και την προσφορά τους στην πνευματική ζωή του τόπου. Η εκπομπή αναφέρεται στον συγγραφέα Ζαχαρία Παπαντωνίου.
Περιγραφή Περιεχομένου
Το συγκεκριμένο επεισόδιο της σειράς «ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ» παρουσιάζει τη ζωή και το έργο του ποιητή, πεζογράφου, χρονογράφου και κριτικού της τέχνης ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ (γενν. 1877 – πέθ. 1940), παράλληλα με τα ιστορικά γεγονότα της εποχής του. Παρατίθενται βιογραφικά στοιχεία σχετικά με την καταγωγή του, τις σπουδές του και την ενασχόλησή του με τη δημοσιογραφία. Η εκπομπή εστιάζεται στα θέματα της αρθρογραφίας του στον καθημερινό αθηναϊκό Τύπο. Γίνεται αναφορά στην πρώτη του εμφάνιση στα γράμματα με την ποιητική του συλλογή «Πολεμικά τραγούδια», καθώς και στη μεγάλη απήχηση που είχαν οι ανταποκρίσεις του από το Παρίσι για την εφημερίδα «Εμπρός» τη διετία 1908-1910. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στην πολυμέρεια του έργου του, καθώς ασχολήθηκε με όλα τα είδη γραπτού λόγου. Διαβάζονται αποσπάσματα από τα έργα του «Όθων», «Άγιον Όρος», «Αναγέννηση», καθώς και το ποίημα του «Η γυναίκα στο πάρκο». Γίνεται, επίσης, λόγος για τη διηγηματογραφία του. Θεωρείται ότι η σημαντικότερη συνεισφορά του στην πνευματική ζωή του τόπου υπήρξε η συμμετοχή του στην εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ με τη συγγραφή του πρώτου αναγνωστικού στη δημοτική γλώσσα, με τίτλο «Τα ψηλά βουνά » (1919), το οποίο, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην εκπομπή, προσέδωσε «μια σπάνια νότα δροσιάς» στο ελληνικό σχολείο. Ο Ζ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ διετέλεσε επίσης διευθυντής της Εθνικής Πινακοθήκης από το 1919, ενώ το 1938 εξελέγη ακαδημαϊκός στην Τάξη των Γραμμάτων και Τεχνών. Καθ’ όλη τη διάρκεια του επεισοδίου την αφήγηση συνοδεύει πλούσιο φωτογραφικό και οπτικοακουστικό αρχειακό υλικό.
Ανάλυση Περιεχομένου
00:00:00:00
Τίτλοι έναρξης.
00:01:44:00
Τίτλος επεισοδίου: «ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ». Φωτογραφία του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ. Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ μιλά για την πολυσύνθετη προσωπικότητα του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, που απασχόλησε την κριτική με τα διάφορα είδη του λόγου που υπηρέτησε (υπήρξε ποιητής, διηγηματογράφος, παιδαγωγός, δημοσιογράφος, χρονογράφος, θεατρικός συγγραφέας και κριτικός τέχνης). Χειρόγραφο του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, εξώφυλλο του λογοτεχνικού περιοδικού «ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ» τεύχος-αφιέρωμα στον λογοτέχνη (τόμος 27, τεύχος 319 [1940]).
00:02:21:00
Πλάνα από την περιοχή της ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ, γενέτειρας του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ. Η αφηγήτρια αναφέρεται στη γέννηση του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ στο ΚΑΡΠΕΝΗΣΙ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ το 1877, στα λίγα μαθήματα ιατρικής που παρακολούθησε, στις σπουδές του στη ζωγραφική, τις οποίες εγκατέλειψε, στην ενασχόλησή του με τη δημοσιογραφία. Αυτήν την περίοδο ο ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ συγγράφει την ποιητική του συλλογή «ΠΟΛΕΜΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ», εμπνευσμένη από τον πόλεμο του 1897. Φωτογραφία σπουδαστών, φύλλα εφημερίδων («ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ», «ΣΚΡΙΠ», «ΕΜΠΡΟΣ» κ. ά.), φωτογραφία του ΕΠΑΜΕΙΝΩΝΔΑ ΔΕΛΗΓΙΩΡΓΗ, φιλμ αρχείου με πολεμιστές του ελληνοτουρκικού πολέμου, λιθογραφία που εικονίζει τη μάχη στη Μελούνα κατά τον ελληνοτουρκικό πόλεμο (δημοσιευμένη στην εφημερίδα «PETIT LE JOURNAL», στις 2 Μαΐου 1897), σχετική με τους Βαλκανικούς πολέμους.
00:03:16:00
Πλάνα από το ΠΑΡΙΣΙ και από τα σημαντικότερα μνημεία του (Πύργος του Άιφελ, Μουσείο του Λούβρου, Μουσείο Rodin, Κήποι του Λουξεμβούργου, Institut de France, Place de Concorde, Αψίδα του Θριάμβου, Notre Dame κ. ά.), ανάλογες εικονογραφήσεις και πλάνα από φιλμ αρχείου από την περίοδο της Belle Epoque. Η αφηγήτρια αναφέρεται στα χρόνια 1908-1910 κατά τα οποία ο ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ εργαζόταν στο ΠΑΡΙΣΙ ως ανταποκριτής της εφημερίδας «ΕΜΠΡΟΣ». Η ίδια εξαίρει τη γραφή του και μεταχειρίζεται μαρτυρία του λογοτέχνη ΣΩΤΗΡΗ ΣΚΙΠΠΗ ότι τα «Γράμματα από το Παρίσι»-τα οποία μεταθανάτια εκδόθηκαν σε ενιαίο τόμο με τίτλο «ΠΑΡΙΣΙΝΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ» (1956)-ήταν «το λατρευτότερο ανάγνωσμα όλων των μορφωμένων Ελλήνων». Η αφηγήτρια διαβάζει απόσπασμα από τα «ΠΑΡΙΣΙΝΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ», σχετικό με τα παρισινά βουλεβάρτα. Πορτρέτο του ζωγράφου και γλύπτη ΟΓΚΙΣΤ ΡΟΝΤΕΝ (AUGUST RODIN) και του συγγραφέα ΑΝΑΤΟΛ ΦΡΑΝΤΣ (ANATOL FRANZ).
00:06:44:00
Ο ποιητής και εκδότης ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ αναφέρεται στην επιστροφή του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ στην ΑΘΗΝΑ και στην εξέλιξή του σε αναβαθμισμένο συνεργάτη των εφημερίδων της εποχής και στην ανάληψη καθηκόντων Νομάρχη στην ΚΕΡΚΥΡΑ και στην ΕΡΜΟΥΠΟΛΗ της ΣΥΡΟΥ και διευθυντή στην Εθνική Πινακοθήκη. Φύλλο εφημερίδας με χρονογράφημα του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ με τίτλο «Η ΣΑΤΥΡΑ ΤΩΝ ΑΓΡΙΩΝ», πλάνα από το Ανάκτορο των Αγίων Μιχαήλ και Γεωργίου στην ΚΕΡΚΥΡΑ, εικονογράφηση της ΣΥΡΟΥ.
00:07:12:00
Πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ», όπου ο ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ έχει αναλάβει την στήλη της κριτικής των εικαστικών τεχνών. Η αφηγήτρια τονίζει την προτίμηση του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ για τις εικαστικές τέχνες και λάτρης του ιμπρεσιονισμού. Ο ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ συμπληρώνει ότι ο ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ «αγαπούσε την τέχνη με πάθος», όπως θα γράψει ο Ι. Μ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ. Πίνακες ζωγραφικής, πλάνα από το Μουσείο Rodin, φωτογραφία του Ι. Μ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ.
00:08:03:00
Η αφηγήτρια αναφέρεται στη «σιωπή» του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ μέχρι το 1923, οπότε εκδίδει την ποιητική του συλλογή με τίτλο «ΠΕΖΟΙ ΡΥΘΜΟΙ» (περιλαμβάνει πεζοτράγουδα), η οποία δέχθηκε δριμύτατη κριτική από τον συγγραφέα, κριτικό και σκηνοθέτη ΦΩΤΟ ΠΟΛΙΤΗ. Φωτογραφία του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ από δημοσίευση σε περιοδικό, έκδοση της συλλογής ποιημάτων του με τίτλο «ΠΕΖΟΙ ΡΥΘΜΟΙ» (1923), φωτογραφία του ΦΩΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ.
00:08:27:00
Άρθρο από το περιοδικό «ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ», στο τεύχος-αφιέρωμα στον ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ (τόμος 27, τεύχος 319 [1940]), με τίτλο «ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ. Α’ Ο ΠΟΙΗΤΗΣ». Η αφηγήτρια σχολιάζει την πρόσληψη του λογοτέχνη ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ από τη νεότερη κριτική, διαβάζει το ποίημά του «ΟΙ ΓΑΤΟΙ», παρουσιάζει την επόμενη ποιητική του συλλογή «ΤΑ ΘΕΙΑ ΔΩΡΑ» (1931) και σκιαγραφεί το λογοτεχνικό του πορτρέτο: «μορφή καλλιεργημένη, λεπτές λυρικές αποδόσεις των αισθημάτων και του ανθρώπινου τόπου». Δημοσιευμένο ποίημα του ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑ, με τίτλο «ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ», δημοσιευμένο ποίημα του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ «ΟΙ ΓΑΤΟΙ», εικονογραφήσεις ηθογραφικού περιεχομένου με κατοικίδια ζώα, ενυπόγραφο χειρόγραφο του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, εξώφυλλο του λογοτεχνικού περιοδικού «ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ», το ποίημά του «ΕΥΑΝΘΗ».
00:10:10:00
Φωτογραφία νεαρής γυναίκας και πλάνα σε πάρκο. Η αφηγήτρια διαβάζει το ποίημα του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ με τίτλο «Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΣΤΟ ΠΑΡΚΟ», το 1911.
00:11:49:00
Φιλμ αρχείου με τον ΕΛΕΥΘΕΡΙΟ ΒΕΝΙΖΕΛΟ να έχει επιστρέψει από τη ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, όπου είχε συστήσει την Προσωρινή Κυβέρνηση, στην ΑΘΗΝΑ, για να γίνει πρωθυπουργός όλων των Ελλήνων, αρχειακά έγγραφα από την Προσωρινή Κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης και αναμνηστική σχετική φωτογραφία. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην επιστροφή του ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ στην ΑΘΗΝΑ το 1917 και στην εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που πρότεινε. Ο ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ συμπληρώνει ότι επίσημα ανακοινώθηκε ότι ο βασικός συντάκτης αναγνωστικού της Γ’ τάξης του Δημοτικού σχολείου με τίτλο «ΤΑ ΨΗΛΑ ΒΟΥΝΑ» στη δημοτική γλώσσα (που έχει οριστεί γλώσσα των αναγνωστικών από το 1917) ήταν ο ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ. Η αφηγήτρια τονίζει την για πρώτη φορά χρήση της ελληνικής γλώσσας από τις νέες γενιές.
00:12:23:00
Έκδοση του αναγνωστικού της Γ’ τάξης του Δημοτικού σχολείου από τον ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ με τίτλο «ΤΑ ΨΗΛΑ ΒΟΥΝΑ» και φωτογραφία του συγγραφέα. Η αφηγήτρια αναφέρεται στο παιδαγωγικό πνεύμα του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ που αναδυόταν από το έργο του αυτό το οποίο θεωρείται αξεπέραστο κατόρθωμα στην ιστορία της ελληνικής παιδαγωγικής, το οποίο έγινε ιδιαίτερα αγαπητό από τα παιδιά στα οποία απευθυνόταν, αλλά και στις επόμενες γενιές. Πλάνα από βουνά και σελίδες σχολικού εγχειριδίου.
00:13:13:00
Ο ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ τονίζει τη σημαντικότητα του σχολικού εγχειριδίου της Γ’ τάξης του Δημοτικού σχολείου που δημιούργησε ο ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ και επισημαίνει ότι δύσκολα θα μπορούσε τις σημερινές εποχές ανάλογο εκδοτικό δείγμα παιδαγωγικής.
00:13:20:00
Τοπία. Η αφηγήτρια διαβάζει απόσπασμα από το σχολικό αναγνωστικό της Γ’ τάξης του Δημοτικού σχολείου που συνέγραψε ο ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ με τίτλο «ΤΑ ΨΗΛΑ ΒΟΥΝΑ». Σκίτσο-πορτρέτο του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ.
00:14:09:00
Πλάνα από το μετρό του ΜΟΝΑΧΟΥ. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην επίσκεψη του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ στο ΜΟΝΑΧΟ και στη συγγραφή της μελέτης του «ΟΘΩΝ ΚΑΙ Η ΡΩΜΑΝΤΙΚΗ ΔΥΝΑΣΤΕΙΑ: ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΣ Α’, ΟΘΩΝ, ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΣ Β’» (1934), που περιλαμβάνει άρθρα που θίγουν σημαντικά ζητήματα του 19ου αιώνα και του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. Ο ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ αναφέρεται στην περιγραφή του έργου του από τον ίδιο τον ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ και των ηρώων του, που προέρχονται από τη δυναστεία των WITTELSBACH. Η αφηγήτρια περιγράφει το φιλελληνικό στοιχείο του ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΥ Α’, τον μεγαλοϊδεατισμό του ΟΘΩΝΑ, τη βαγκνερομανία του ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΥ Β’, όλα μορφές του ρομαντικού πνεύματος. Ο ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ, που εμφανίζεται αργότερα στο πλάνο, συμπληρώνει αναφέροντας μερικούς από τους λόγους για τους οποίους αξίζει η ανάγνωση του έργου αυτού, η παρουσίαση της ατμόσφαιρας της εποχής και το χιούμορ του συγγραφέα. Πλάνα από την «τριλογία» των μνημειακών νεοκλασικών κτηρίων της Koeningsplatz (Βασιλική Πλατεία) του ΜΟΝΑΧΟΥ (Glyptothek [Γλυπτοθήκη], Staatliche Antikensammlungen και Propylaen [Προπύλαια]), και από την εκεί Θριαμβική Αψίδα (Siegestor “Dem Bayerischen Heere”), πορτρέτο του ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΥ Α’, του ΟΘΩΝΑ, του Γερμανού μουσικοσυνθέτη ΡΙΧΑΡΝΤ ΒΑΓΚΝΕΡ (WILHELM RICHARD WAGNER), πίνακας με τον ΟΘΩΝΑ και την ΑΜΑΛΙΑ να επιβιβάζονται στο πλοίο που θα τους μεταφέρει στη ΒΕΝΕΤΙΑ.
00:15:42:00
Εναλλαγές απεικονίσεων της ΑΘΗΝΑΣ του 19ου αιώνα και των μνημείων της. Η αφηγήτρια διαβάζει απόσπασμα από τη μελέτη του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ σχετικά με τη ρομαντική επιλογή, από πλευράς Βαυαρών, της ΑΘΗΝΑΣ ως πρωτεύουσας του ελληνικού κράτους, αντί του ΝΑΥΠΛΙΟΥ (πρόταση που πρόβαλαν ο νεοελληνισμός) ή της ΕΡΜΟΥΠΟΛΗΣ (πρόταση που πρόβαλε ο ρεαλισμός). Το απόσπασμα αναφέρει τους αρχιτέκτονες που ασχολήθηκαν με την αναμόρφωση της ΑΘΗΝΑΣ. Πορτρέτα Βαυαρών αξιωματούχων, τεύχος της «ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ» (1933), απεικονίσεις του ΝΑΥΠΛΙΟΥ, της ΕΡΜΟΥΠΟΛΗΣ, του ΠΕΙΡΑΙΑ, λιθογραφίες με πολεμικές σκηνές.
00:19:23:00
Πανοραμικά πλάνα από το ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ και από τις μονές του, φωτογραφία με τον ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ και νεαρούς μοναχούς στο ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ, απεικόνιση μοναχών στο ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ. Η αφηγήτρια αναφέρεται στο έργο του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ «ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ», στο οποίο το ενδιαφέρον του συγγραφέα στρέφεται στον ασκητισμό του μοναχού, ενώ ταυτόχρονα περιορίζεται στις αναφορές του μιλώντας αποκλειστικά για τα τοιχογραφικά έργα.
00:20:11:00
Τοιχογραφίες από τις μονές του ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ. Από τον ΚΩΣΤΑ ΜΑΥΡΟΥΔΗ αναφέρονται οι εικονογράφοι των μονών του Πρωτάτου και της Μεγίστης Λαύρας (ΘΕΟΦΑΝΗΣ και ΔΙΟΝΥΣΙΟ τον εκ Φουρνά).
00:20:29:00
Άρθρο από το περιοδικό «ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ», στο τεύχος-αφιέρωμα στον ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ (τόμος 27, τεύχος 319 [1940]), με τίτλο «Γ’ Ο ΘΕΑΤΡΙΚΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ». Η αφηγήτρια αναφέρεται στο μοναδικό θεατρικό έργο του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ «Ο ΟΡΚΟΣ ΤΟΥ ΠΕΘΑΜΕΝΟΥ», το οποίο χαρακτηρίζει ως «τεράστια αποτυχία καθώς δεν κατάφερε να συνθέσει δραματικά το υλικό των προσώπων του, επιδιώκοντας να δημιουργήσει ένα είδος ποιητικού θεάτρου». Απεικόνιση του θεάτρου «ΟΛΥΜΠΙΑ».
00:20:48:00
Άρθρο από το περιοδικό «ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ», στο τεύχος-αφιέρωμα στον ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ (τόμος 27, τεύχος 319 [1940]), με τίτλο «Β’ Ο ΔΙΗΓΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ» και νεότερη έκδοση του τόμου «ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ» του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ. Η αφηγήτρια αναφέρεται στο πέρασμα του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ από τη δημοσιογραφία στη λογοτεχνία και στην τοποθέτησή του στη μεταιχμιακή περίοδο κατά την οποία οι Έλληνες λογοτέχνες στρέφονται στο ανθρώπινο τοπίο της επαρχιακής ζωής, κάτι που ήταν απλούστερο για όσους θήτευσαν στην ηθογραφία που κυριαρχούσε εκείνη την εποχή στην ελληνική λογοτεχνική πραγματικότητα. Στο κριτικό υπόμνημά της η αφηγήτρια μιλά για την απουσία των λογοτεχνικών αρετών του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ που διάνθιζαν τη μελέτη του «ΟΘΩΝ», για την μη απόδοση της καθολικής εποπτείας της εποχής, για την επιμονή στο «πεποιημένον» και την κυριαρχία της μορφής. Τέλος, συμπληρώνει ότι την κριτική του Ι. Μ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ σχετικά με την μη ταύτιση του λογοτέχνη ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ με τους ήρωές του. Φωτογραφία και πλάνα επαρχιακής πόλης, απεικονίσεις της ΑΘΗΝΑΣ του 19ου αιώνα, εσώφυλλο της έκδοσης «ΤΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ» του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ (περιλαμβάνει τα έργα «ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ», «ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΣ ΟΡΘΡΟΣ» και «Η ΘΥΣΙΑ», σελίδα από έργο του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, έκδοση του συγκεντρωτικού τόμου του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ «ΤΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ».
00:22:20:00
Άρθρο από το περιοδικό «ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ», στο τεύχος-αφιέρωμα στον ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ (τόμος 27, τεύχος 319 [1940]), με τίτλο «ΣΤ’ Ο ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ». Η αφηγήτρια περιγράφει τον ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ ως δημοσιογράφο, του οποίου το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής είναι κατάσπαρτο στις αθηναϊκές εφημερίδες: αφετηρία του τα θέματα της καθημερινότητας, αλλά θεματική του έχει επίσης την τέχνη, τη ζωή και τον άνθρωπο, ενώ όπλο του είναι συχνά το χιούμορ, που τις περισσότερες φορές υποδηλώνεται με την ενασχόλησή του με τη γελοιογραφία. Φωτογραφία με τον ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ και κάτοικο χωριού, άρθρο από το περιοδικό «ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ», στο τεύχος-αφιέρωμα στον ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ (τόμος 27, τεύχος 319 [1940]), με τίτλο «Ζ’ Ο ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΟΣ», φύλλο της εφημερίδας «ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ», γελοιογραφίες του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ. Φύλλο των εφημερίδων «ΕΜΠΡΟΣ», «ΕΦΗΜΕΡΙΣ», «ΕΘΝΟΣ».
00:23:29:00
Πίνακες της ιταλικής Αναγέννησης και πλάνα από κινηματογραφική ταινία. Η αφηγήτρια διαβάζει αποσπάσματα από το διήγημα του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ «ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ».
00:24:36:00
Προτομή του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ και οικογενειακή φωτογραφία του. Η αφηγήτρια αναφέρεται στις μαρτυρίες των λογίων σχετικά με ακέραια και ακέραια προσωπικότητα του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ.
00:24:54:00
Πλάνα από βουνά της ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ. Η αφηγήτρια αναφέρεται στις μαρτυρίες των παλαιότερων που μιλούν για ένα νέο παιδί που κατέβηκε από τα βουνά της ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ για να καταλήξει σε αισθητής του πνεύματος, και στις αναφορές των νεότερων που μιλούν για ένα πρόσωπο σκυθρωπό με «μάτι που περίφοβο ξεσκάλιζε γύρω του τα πάντα, ένα πρόσωπο αδιάφορο, μια φαινομενικά βέβαια στεγνή και αφιλόξενη ψυχή» (κατά τις μαρτυρίες του Ι. Μ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ).
00:25:34:00
Πλάνα από δρόμους και τα βουλεβάρτα του ΠΑΡΙΣΙΟΥ και φιλμ αρχείου με τον ΕΛΕΥΘΕΡΙΟ ΒΕΝΙΖΕΛΟ. Η αφηγήτρια μιλά για την τεράστια απόσταση μεταξύ της περιόδου του ΠΑΡΙΣΙΟΥ και της επιστροφής και διαμονής του στην ΑΘΗΝΑ, οπότε και ανήλθε στα δημόσια αξιώματα βασισμένος στις πολιτικές του φιλίες.
00:25:55:00
Άρθρο από το περιοδικό «ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ», στο τεύχος-αφιέρωμα στον ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ (τόμος 27, τεύχος 319 [1940]), με τίτλο «Η ΕΘΝΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΕΥΘΥΝΤΑΙ ΤΗΣ». Η αφηγήτρια αναφέρεται στον διορισμό του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ ως διευθυντή στην Εθνική Πινακοθήκη το 1919. Παραθέτει δε τα λόγια του ΠΑΝΤΕΛΗ ΠΡΕΒΕΛΑΚΗ σχετικά με τη «συνανάπτυξη» του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ με την Εθνική Πινακοθήκη, την οποία μπόρεσε να αναμορφώσει όσο του επετράπη από τους παρεχόμενους οικονομικούς πόρους. Πίνακες της Εθνικής Πινακοθήκης, άρθρο του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ.
00:26:44:00
Φιλμ αρχείου με εργάτες σιδηροδρόμων. Η αφηγήτρια αναφέρεται στο ενδιαφέρον και την επιμονή του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ για το ελληνικό τοπίο. Φωτογραφία του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ.
00:26:57:00
Φωτογραφία του ΙΩΑΝΝΗ ΜΕΤΑΞΑ. Η αφηγήτρια αναφέρεται στον υπουργό Τύπου και Τουρισμού του ΙΩΑΝΝΗ ΜΕΤΑΞΑ, ΘΕΟΛ. ΝΙΚΟΛΟΥΔΗ. Άρθρο από το περιοδικό «ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ», στο τεύχος-αφιέρωμα στον ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ (τόμος 27, τεύχος 319 [1940]), με τίτλο «Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ», του ΘΕΟΛ. ΝΙΚΟΛΟΥΔΗ. Ο ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ διαβάζει απόσπασμα από το εν λόγω άρθρο που μιλάει «για γενικοτέρας ανησυχίας σχετικώς με τον υλικόν και ηθικόν μας πολιτισμόν» […]. Η αφηγήτρια απαντά με λεγόμενα του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ. Πλάνα από την Ακρόπολη των Αθηνών και από ποικίλους αρχαιολογικούς τόπους και περιοχές της Αθήνας.
00:28:20:00
Πλάνα από την Ακαδημία Αθηνών. Η αφηγήτρια αναφέρεται στο Αριστείον των Γραμμάτων και των Τεχνών που έλαβε ο ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ το 1923, στον διορισμό του ως καθηγητή της Εφαρμοσμένης Γυναικείας Διακοσμητικής στο Αμαλίειο Ορφανοτροφείο και ως καθηγητή στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, στην εκλογή του ως ακαδημαϊκού στην Τάξη των Γραμμάτων και Τεχνών το 1938. Άρθρο από το περιοδικό «ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ» από το τεύχος-αφιέρωμα στον λογοτέχνη (τόμος 27, τεύχος 319 [1940]), με τίτλο «Ο ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ ΩΣ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΣ».
00:28:45:00
Φωτογραφία του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ. Η αφηγήτρια αναφέρεται στον θάνατο του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ την 1η Φεβρουαρίου 1940 μέσα σε ένα τραμ από συγκοπή της καρδιάς.
00:28:56:00
Τίτλοι τέλους.
Θεματική Κατηγορία
ΤΕΧΝΕΣ & ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Θεματικοί Όροι
ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, βιογραφία, δημοσιογραφία, δημοσιογράφοι, συγγραφείς, λογοτεχνία, λογοτέχνες, πεζογραφία, σχολικά βιβλία
Αναφορές
ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, συγγραφέας
ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ, ποιητής
ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ, εκδότης
«ΠΟΛΕΜΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ», ποιητική συλλογή
«ΤΑ ΘΕΙΑ ΔΩΡΑ», ποιητική συλλογή
«ΠΑΡΙΣΙΝΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ», συγγραφικό έργο
«ΤΑ ΨΗΛΑ ΒΟΥΝΑ», σχολικό εγχειρίδιο
«ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ», εφημερίδα
«ΕΜΠΡΟΣ», εφημερίδα
«ΠΕΖΟΙ ΡΥΘΜΟΙ», ποιητική συλλογή
«ΟΘΩΝ ΚΑΙ Η ΡΩΜΑΝΤΙΚΗ ΔΥΝΑΣΤΕΙΑ: ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΣ Α’, ΟΘΩΝ, ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΣ Β’», μελέτη
«Ο ΟΡΚΟΣ ΤΟΥ ΠΕΘΑΜΕΝΟΥ», θεατρικό έργο
«ΤΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ», συγγραφικό έργο
Γεωγραφικός Προσδιορισμός
ΕΥΡΩΠΗ, ΕΛΛΑΔΑ, ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ, ΝΟΜΟΣ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ, ΚΑΡΠΕΝΗΣΙ
Γλώσσα Περιεχομένου
ΕΛΛΗΝΙΚΗ
Δημιουργός
Παραγωγή: ΕΡΤ ΑΕ
Συντελεστές
Σκηνοθεσία:
ΤΑΣΟΣ ΨΑΡΡΑΣ
Μια τηλεοπτική σειρά του ΤΑΣΟΥ ΨΑΡΡΑ
Κείμενο:
ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ
Οργάνωση:
ΤΑΣΟΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ
Επιλογή κειμένων:
ΤΑΣΟΣ ΓΟΥΔΕΛΗΣ
Αφήγηση:
ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ
Ανάγνωση κειμένων:
ΝΤΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Μουσική τίτλων:
ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ-ΜΠΑΧ
Έρευνα:
ΓΕΩΡΓΙΑ ΣΙΨΗ
Συνεργάτες εξωτερικού:
RADU GAINA
NIYAZI DALYANCI
PAUL GRIVAS
Φωτογραφία:
ΑΛΕΞΗΣ ΓΡΙΒΑΣ
ΣΠΥΡΟΣ ΝΟΥΝΕΣΗΣ
Ηχοληψία:
ΑΡΓΥΡΗΣ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ
Telecine-Post Production:
Π. ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ ΑΕ
Μοντάζ:
ΣΠΥΡΟΣ ΤΣΙΧΛΗΣ
Τεχνική επεξεργασία-Μηχανήματα
PPV Π. ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ ΑΕ
Βοηθός οπερατέρ:
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
Συνεργάστηκε ο:
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΥΡΜΠΑΔΑΚΗΣ
Βοηθός ηχολήπτης:
ΒΑΣΙΛΗΣ ΔΕΜΚΑΣ
Μακιγιάζ:
ΦΑΝΗ ΑΛΕΞΑΚΗ
Διαχείριση-Οικονομική οργάνωση:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΡΑΤΙΜΟΣ
Ευχαριστίες σε:
ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ
ΓΕΝΝΑΔΕΙΟ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
ΕΛΙΑ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΓΡ. ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ
ΔΗΜΟ ΑΘΗΝΩΝ
ΔΗΜΟ ΚΕΡΚΥΡΑΣ
Γ’ ΕΦΟΡΙΑ ΚΛΑΣΣΙΚΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΔΕΛΦΩΝ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΡΟΝΤΕΝ
ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ
Οι λήψεις έγιναν σε σύστημα digital BETACAM με κάμερα SONY 1000 και το μοντάζ σε AVID.
Έτος παραγωγής 1999 – 2000
© ΕΤ1
Σχετικά Θέματα
Δικαιώματα
ΕΡΤ ΑΕ
Διάρκεια
00:30:08:04
Φυσικά – Τεχνικά Χαρακτηριστικά
Πρωτότυπο Μέσο: ΒΙΝΤΕΟ
Εικόνα: ΕΓΧΡΩΜΗ, 4:3
Χρηματοδότηση Ψηφιοποίησης/Τεκμηρίωσης
ΚΟΙΝΩΝΙΑ της ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ, Πρόσκληση 172
Τελευταία Ενημέρωση
04/11/2009
