00:00:05:00
Τίτλοι αρχής.

00:02:04:00
Πάνω σε κρεβάτι βλέπουμε σωρό από περιοδικά και μία γυναίκα να διαβάζει ένα από αυτά. Ακούγονται οι χτύποι του ρολογιού. Το πλάνο κινείται κυκλικά και βλέπουμε τους ευδιάκριτους χώρους του σπιτιού της ενώ παράλληλα ακούμε την αφήγηση μιας ρομαντικής ιστορίας. Στο βάθος του διαδρόμου, μέσα σε ένα άλλο δωμάτιο του σπιτιού βλέπουμε μια άλλη κυρία να κάθεται και να διαβάζει δακρύζοντας.

00:04:52:00
Βλέποντας το πρόσωπο της συγκινημένης κοπέλας εμφανίζονται εμβόλιμα πλάνα από έναν γάμο.

00:05:27:00
Η πρώτη γυναίκα ξαπλωμένη στο κρεβάτι συνεχίζει να διαβάζει το περιοδικό. Παράλληλα ακούμε τον αφηγητή που μιλάει για τα συναισθήματα της αναγνώστριας, μιλάει για το βασικό κοινό του γυναικείου φύλου, τις βασικές πρωταγωνίστριες και τα συναρπαστικά γαλλικά αναγνώσματα ενώ προβάλλονται πλάνα από σκίτσα περιοδικών και εξώφυλλα από ρομαντικά αναγνώσματα. Στη συνέχεια βλέπουμε σκόρπια περιοδικά επάνω στο κρεβάτι της φανατικής αναγνώστριας.

00:08:44:00
Το πλάνο μεταφέρεται σε βιβλιοπωλείο, όπου βλέπουμε σωρούς από περιοδικά και ράφια φορτωμένα με βιβλία καθώς και εξώφυλλα αισθηματικών μυθιστορημάτων. Ακούγεται ο αφηγητής ο οποίος αναφέρεται στο « ΡΟΜΑΝΤΖΟ» το πρώτο περιοδικό που εμφανίστηκε στην ΕΛΛΑΔΑ το 1934, στο εβδομαδιαίο έντυπο και το περιεχόμενο αυτού αλλά και τη σύνθεση του αναγνωστικού κοινού.

00:09:59:00
Εξώφυλλα και φωτογραφίες του περιοδικού: «ΔΙΑΒΑΣΕ ΜΕ» που κυκλοφόρησε το 1935 ο αφηγητής αναφέρεται στον ανταγωνιστή του ΡΟΜΑΝΤΖΟ και στις μεταξύ τους διαφορές και ομοιότητες.

00:11:01:00
Κοντινό πλάνο στο πρόσωπο μιας αναγνώστριας ενώ εμφανίζονται εμβόλιμα πλάνα από τις ιστορίες που διαβάζει. Ένα ρομαντικό ζευγάρι χορεύει.

00:12:02:00
Εξώφυλλα του περιοδικού «ΔΙΑΒΑΣΕ ΜΕ».

00:12:17:00
Πλάνο από το καθιστικό ενός σπιτιού, μία κοπέλα βγάζει μία κόλλα λευκό χαρτί και σημειώνει.

00:13:15:00
Εξώφυλλα και σκίτσα του περιοδικού «ΡΟΜΑΝΤΖΟ» ενώ ο αφηγητής μας δίνει πληροφορίες για την κυκλοφορία του περιοδικού την περίοδο της γερμανικής κατοχής, τις αλλαγές που έχει υποστεί καθώς και την ανάκαμψη του μεταπολεμικά αλλά και την μετατροπή του σε περιοδικό ποικίλης ύλης.

00:14:06:00
Εξώφυλλα και σκίτσα του περιοδικού ποικίλης ύλης: «ΖΕΦΥΡΟΣ» που παίρνει τη θέση του «ΡΟΜΑΝΤΖΟ» μετά την αναστολή της έκδοσής του, ο αφηγητής κάνει αναφορά στο θυγατρικό περιοδικό, στο αναγνωστικό του κοινό και στο περιεχόμενο των εξωφύλλων του. Εμβόλιμο πλάνο από ασπρόμαυρη ταινία της εποχής.

00:15:47:00
Πλάνο με μία γυναίκα να κάθεται στον καναπέ της και να παίρνει τηλέφωνο, η γραμμή είναι κατειλημμένη. Στη συνέχεια με στυλό διαγράφει ένα όνομα από μία λίστα.

00:16:43:00
Σκίτσα από περιοδικά ερωτικών ιστοριών. Ο αφηγητής αναφέρεται σε περιοδικά όπως η «ΜΙΜΟΖΑ» που κυκλοφορούν αλλά αποσύρονται σύντομα. Συνεχίζει την αναφορά στα βιβλία τσέπης και άλλα ρομαντικά αναγνώσματα ενώ παρεμβάλλονται πλάνα με σκίτσα από βιβλία τσέπης, εξώφυλλα από βιβλία και περιοδικά αλλά και σκίτσα από ερωτικές ιστορίες.

00:18:17:00
Η γυναίκα συνεχίζει να καλεί στο τηλέφωνο χωρίς να παίρνει απάντηση.

00:18:53:00
Πλάνο από εξώφυλλο του περιοδικού «Ζέφυρος» ενώ ο αφηγητής αναφέρεται στους συγγραφείς του περιοδικού που έχουν διαπρέψει στο χώρο.

00:19:36:00
Εναλλασσόμενα πλάνα σε σπίτι με μία γυναίκα να παίζει πιάνο και δίπλα της βρίσκεται σωρός από περιοδικά και ενός ηλικιωμένου άνδρα που μπροστά του, αντί για παρτιτούρες έχει περιοδικά. Ακούγεται η μελωδία του πιάνου και αναγνώσματα από γυναικεία φωνή.

00:22:05:00
Ο Ηλικιωμένος άνδρας κάθεται και κρατά ένα περιοδικό.

00:22:25:00
Μία γυναίκα κοιμάται, δίπλα της βρίσκεται ένα περιοδικό, παράλληλα ακούγεται ανάγνωσμα.

00:23:30:00
Προβάλλονται πλάνα από ασπρόμαυρες φωτογραφίες της ΜΠΟΥΚΟΥΒΑΛΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ και εξώφυλλα από μυθιστορήματά της ενώ ο αφηγητής κάνει αναφορά στη συγγραφέα.

00:24:13:00
Πλάνα από το υπνοδωμάτιο μιας γυναίκας, όπου ξυπνάει και ανοίγει αμέσως ένα αισθηματικό περιοδικό ενώ ακούγεται ο αφηγητής να δίνει πληροφορίες για τον τυποποιημένο πλούτο αισθημάτων που σερβίρουν οι σελίδες των λαϊκών αισθηματικών αναγνωσμάτων.

00:25:34:00
Εξώφυλλο του «ΖΕΦΥΡΟΥ» ενώ ο αφηγητής μας πληροφορεί ότι κλείνει το 1969 λόγω έλλειψης αναγνωστριών.

00:25:44:00
Ο αφηγητής αναφέρεται στο νέο κύκλο τυποποιημένων αισθημάτων που συνεχίζεται με τα: ΝΙΟΒΗ, ΛΩΡΑ, ΑΡΛΕΚΙΝ και από ραδιοφωνικές ιστορίες που εκδίδονταν στο χαρτί. Παρεμβάλλονται πλάνα με σκίτσα από τα περιοδικά, πλάνα από τη σαπουνόπερα: «Τόλμη και γοητεία» και επίδειξη μόδας.

00:27:15:00
Ο αφηγητής μιλάει για την πολιτική του θεάματος, την πολιτική ανάμειξη αλλά και τα δομικά στοιχεία του λαϊκού αναγνώσματος. Εμφανίζονται πλάνα με σκίτσα και ιστορίες από αισθηματικά αναγνώσματα.

00:27:31:00
Μία αναγνώστρια κάθεται στο σαλόνι της ενώ βλέπουμε πλάνα από ταινίες. Κοιτάει το ρολόι της, σβήνει το τσιγάρο και φεύγει.

00:29:02:00
Κάρτα: «ΤΕΛΟΣ».

00:00:05:00 Τίτλοι έναρξης. 00:00:52:00 Πλάνο που παρουσιάζει μια ασπρόμαυρη φωτογραφία του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ ντυμένου ως καλόγερου, πάνω στο ράφι μιας βιβλιοθήκης γεμάτης με βιβλία. Καθώς το πλάνο ανοίγει, βρίσκουμε τον συγγραφέα ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΚΟΤΖΙΑ να κάθεται μπροστά στη βιβλιοθήκη αυτή σιωπηλός και να ακούει από κάποιο μαγνητόφωνο απόσπασμα από το διήγημά του «Ο ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΑ ΧΙΟΝΙΑ». 00:01:43:00 Στο πλάνο αρχικά ένα μοντέρνο μαγνητόφωνο και στη συνέχεια o συγγραφέας ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ να το ενεργοποιεί. Η φωνή που ακούγεται (του ΒΑΣΙΛΗ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ) διαβάζει απόσπασμα από κάποιο κείμενο του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ. Ο συγγραφέας ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ τώρα βρίσκεται πίσω από το γραφείο του και κρατά σημειώσεις. Ο αφηγητής δίνει το πλαίσιο της εκπομπής: τρεις σύγχρονοι Έλληνες συγγραφείς σχολιάζουν το έργο του «Ο ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΑ ΧΙΟΝΙΑ». 00:02:16:00 Πλάνο του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ να βρίσκεται καθισμένος στο καθιστικό του σπιτιού του, δίπλα σε μια προτομή του ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ. Μιλά για τους τρεις κορυφαίους της ελληνικής λογοτεχνίας: ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ, ΣΟΛΩΜΟ, ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ και χαρακτηρίζει το έργο τους ως «εθνική λογοτεχνία». Κάνει λόγο για την «πνευματική έννοια του ελληνικού» και συνεχίζει υποστηρίζοντας ότι το μυθιστόρημα που διαδέχτηκε τα έργα τους «εκτράπηκε προς το αστικό» και μιμήθηκε τα ευρωπαϊκά χαρακτηριστικά, γι’ αυτό και δεν είναι «εθνικό». Επίσης, ότι σήμερα έχουμε μεγάλη ανάγκη και τους τρεις αυτούς δημιουργούς. Συνεχίζει παρουσιάζοντας τα χαρακτηριστικά αυτών των συγγραφέων και τον τρόπο που διαμόρφωσαν τα χαρακτηριστικά του σύγχρονου συγγραφέα. 00:06:17:00 Πλάνο που εμφανίζεται μια έγχρωμη φωτογραφία του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ. Ακούγεται η φωνή του συγγραφέα ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ να ξεκινά την προσωπική του κατάθεση σκέψεων σχετικά με τον ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ. 00:06:39:00 Πλάνο του συγγραφέα ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ καθισμένου δίπλα σε κάποια βιβλία. Μιλά για την επαφή του με τα έργα του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ στα σχολικά χρόνια με την ανάγνωση των «τυπικών εορταστικών διηγημάτων» και τις σχετικές μνήμες. Συνεχίζει παρουσιάζοντας στοιχεία από το περιεχόμενο του «Ο ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΑ ΧΙΟΝΙΑ» και εκφράζει τον προβληματισμό του σχετικά με τη χρονική στιγμή που γράφτηκε, ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ στην Αθήνα το 1896, και την αντίστοιχη χρονική συγκυρία αν ξαναγίνουν οι ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ και πάλι στην Αθήνα. 00:08:37:00 Πλάνο του συγγραφέα ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΤΖΙΑ να βρίσκεται καθισμένος σε ένα καθιστικό όπου υπάρχει και τζάκι. Στο τραπεζάκι που βρίσκεται μπροστά του είναι διάφορα βιβλία ανοιχτά και στο χώρο φως σκορπίζει μια αναμμένη λάμπα που βρίσκεται δίπλα στο τζάκι. Ο συγγραφέας για το σύντομο αυτό διήγημα-αριστούργημα του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ δίνει στοιχεία που αφορούν στην πλοκή και τη λογοτεχνική, καλλιτεχνική δεινότητα του συγγραφέα.Πλάνα με διάφορες ασπρόμαυρες φωτογραφίες του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ. Πλάνο με ένα απόσπασμα από χειρόγραφο του συγγραφέα. 00:10:50:00 Πλάνο του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ να βρίσκεται καθισμένος στο καθιστικό του σπιτιού του. Διατυπώνει την άποψη ότι ο ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ γράφει κυρίως διηγήματα, γιατί αυτό το λογοτεχνικό είδος ταιριάζει περισσότερο στο «παροξυσμικό του Νεοελληνικού ψυχισμού». Συνεχίζει δίνοντας στοιχεία της πλοκής του διηγήματος, που αποδεικνύουν αυτή τη θέση του. 00:12:31:00 Πλάνο του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ. Μιλά για την ακρίβεια και την απόλυτη εστίαση του τίτλου του διηγήματος «Ο ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΑ ΧΙΟΝΙΑ». 00:12:45:00 Πλάνο του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ καθισμένου στο γεμάτο από βιβλία γραφείο του, με φόντο τη βιβλιοθήκη του. Διαβάζει τις πρώτες φράσεις με τις οποίες ξεκινά ο ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ το διήγημά του. 00:12:57:00 Πλάνο του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ καθισμένου δίπλα σε κάποια βιβλία να σχολιάζει τον τρόπο αυτό που ξεκινά το διήγημα, ως «τα χτυπήματα μιας συμφωνίας, τα χτυπήματα της μοίρας». 00:13:22:00 Πλάνο του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ καθισμένου στο γεμάτο από βιβλία γραφείο του, με φόντο τη βιβλιοθήκη του. Διαβάζει απόσπασμα από το διήγημα. 00:14:36:00 Πλάνο του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ. Ακούμε τη φωνή του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ να συνεχίζει την ανάγνωση του διηγήματος. Στο σημείο που σταματά, ξεκινά να διαβάζει ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ και ο φακός απομακρύνεται από το πρόσωπο αποκαλύπτοντας το γραφείο που στέκεται και τα αντικείμενα που τον περιβάλλουν. 00:15:36:00 Πλάνο του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΤΖΙΑ να βρίσκεται καθισμένος στο γραφείο του με τα πάμπολλα βιβλία αλλά και τις βιβλιοθήκες που τον περιβάλλουν. Με τη βοήθεια ενός φωτιστικού συνεχίζει και αυτός με τη σειρά του την ανάγνωση του διηγήματος. 00:16:03:00 Πλάνο του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ στο σαλόνι του σπιτιού του. Ανάβει ένα τσιγάρο και αυτοσυγκεντρώνεται στο να ακούει. Στο τραπεζάκι που βρίσκεται μπροστά του υπάρχει ένα μαγνητόφωνο, από το οποίο και ακούει απόσπασμα από το διήγημα «Ο ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΑ ΧΙΟΝΙΑ», που διαβάζει ο συγγραφέας ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΟΤΖΙΑΣ. 00:16:34:00 Πλάνο του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΤΖΙΑ να βρίσκεται καθισμένος στο γραφείο του. Τον παρακολουθούμε να συνεχίζει την ανάγνωση από το σημείο ακριβώς που το προηγούμενο πλάνο άλλαξε. 00:16:56:00 Πλάνο του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ που συνεχίζει να διαβάζει το διήγημα από το σημείο που άλλαξε το πλάνο. Βρίσκεται καθισμένος στο γραφείο του και διαβάζει με τη βοήθεια κλασικών λαμπατέρ. Γύρω του παρακολουθούμε προσωπικά του αντικείμενα και μια άποψη της βιβλιοθήκης του να τον περιβάλλουν. 00:17:44:00 Πλάνα εναλλασσόμενα που παρουσιάζουν τα σπίτια ενός χωριού, το λιμάνι και το χωρίο που το περιβάλλει, τοπίο σε εξοχή, πιθανότατα στη Σκιάθο. Ακούγεται ο συγγραφέας ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΟΤΖΙΑΣ να προσεγγίζει γλωσσικά-λεξιλογικά το κείμενο του διηγήματος «Ο ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΑ ΧΙΟΝΙΑ». 00:21:59:00 Πλάνο του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΤΖΙΑ να βρίσκεται καθισμένος στο καθιστικό του μπροστά σε ένα τζάκι που είναι σβησμένο. Μιλά για την παρουσία του «γερο-Φερεντζέλη» και τη γλωσσική ποιητική παρουσία στο έργο του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ μέσω της ονοματολογίας των προσώπων που στοιχειοθετούν τους ήρωες των έργων του. 00:22:21:00 Συνεχίζεται η παρουσίαση των απόψεων του συγγραφέα ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΤΖΙΑ για το ζήτημα της ονοματοθεσίας στα κείμενα του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ. Ακούγονται μια σειρά από χαρακτηριστικά ονόματα που συναντά ο αναγνώστης στο έργο του μεγάλου συγγραφέα. Ταυτόχρονα, εναλλάσσονται πλάνα από ασπρόμαυρες φωτογραφίες τόπων, ανθρώπων και καθημερινών ασχολιών των κατοίκων της ΣΚΙΑΘΟΥ. 00:24:02:00 Πλάνο του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ να βρίσκεται καθισμένος στο καθιστικό του σπιτιού του. Μιλά αρχικά για τη μεγαλοσύνη του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ να καταφέρνει να απελευθερώνει μέσα από τις απλές καθημερινές ιστορίες την «ανθρώπινη αληθινότητα» και στη συνέχεια σχολιάζει το ρόλο που παίζει «το μεθύσι», ώστε ο ήρωάς του να φτάσει σε έκσταση. 00:25:25:00 Πλάνο του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ να κινείται στους χώρους ενός σαλονιού. Καπνίζοντας, ακούει από το μαγνητόφωνο που βρίσκεται στο τραπεζάκι τον ΓΙΩΡΓΟ ΧΕΙΜΩΝΑ, που συνεχίζει τη διατύπωση των απόψεών του περί της παρουσίας «του μεθυσιού» ως τρόπο διαμόρφωσης της συμπεριφοράς του ήρωα. 00:25:51:00 Πλάνο του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ. Εξηγεί για ποιους λόγους το πεζογράφημα αυτό δεν έχει κατά τη γνώμη του χαρακτήρα, γιατί θεωρεί ότι έχει στοιχεία ποιήματος, και δεν έχει καμία εξέλιξη… 00:27:03:00 Πλάνο του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ να στέκεται δίπλα σε ένα παράθυρο, σε μια πανέμορφη γωνιά, περιστοιχισμένος από πίνακες, λουλούδια και δίπλα σε ένα μαγνητόφωνο, ακούγοντας τον ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ να συνεχίζει να αναπτύσσει τις παραπάνω απόψεις. Τώρα υποστηρίζει πως το διήγημα αυτό, αν και δεν έχει κάποιο μύθο, ξεχωρίζει για τις αφηγηματικές αρετές του, για τον τρόπο που έχει γραφτεί. 00:27:30:00 Πλάνο του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ που εξηγεί τον τρόπο που ο ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ εμφανίζεται ως συγγραφέας «παντοκράτορας» του διηγήματός του. 00:29:06:00 Πλάνο του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΤΖΙΑ στο γραφείο του με φόντο τη βιβλιοθήκη του, να διαβάζει ένα απόσπασμα του διηγήματος. Στο τέλος του πλάνου παρουσιάζεται το βιβλίο ανοιχτό με το σελιδοδείκτη του. 00:29:39:00 Πλάνο του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ καθισμένου στο γεμάτο από βιβλία γραφείο του, με φόντο τη βιβλιοθήκη του. Διαβάζει απόσπασμα από το διήγημα του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ «ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΑ ΧΙΟΝΙΑ», όπου ο συγγραφέας περιγράφει το χιόνι που έχει καλύψει τον οικισμό, αλλά κυρίως τις προσδοκίες του από τη «χιών». 00:31:21:00 Πλάνο του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ να στέκεται δίπλα σε ένα παράθυρο, σε μια πανέμορφη γωνιά, περιστοιχισμένος από πίνακες, λουλούδια και δίπλα σε ένα μαγνητόφωνο, ακούγοντας το ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ να διαβάζει απόσπασμα του διηγήματος. Στη συνέχεια μιλά για τα δυο ΟΝΕΙΡΑ του ΜΠΑΡΜΠΑ-ΓΙΑΝΝΙΟΥ, που λειτουργούν ως τρόπος υπέρβασης αυτού που ζει και μέσα από αυτά ζητά τον εξαγνισμό και την αθώωσή του. 00:33:38:00 Πλάνο του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ καθισμένου στο γεμάτο από βιβλία γραφείο του, με φόντο τη βιβλιοθήκη του. Μιλώντας εξηγεί το χιούμορ που συναντά κάποιος με την ανάγνωση του κειμένου. Αναφέρει παραδείγματα που στοιχειοθετούν τη θέση του, και εξηγεί τη λειτουργία μιας ολόκληρης παραγράφου που μοιάζει με «λαχάνιασμα». 00:35:22:00 Πλάνο του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΤΖΙΑ να βρίσκεται καθισμένος στο γραφείο του με τα πάμπολλα βιβλία αλλά και τις βιβλιοθήκες που τον περιβάλλουν. Με τη βοήθεια ενός φωτιστικού προβαίνει στην ανάγνωση αποσπάσματος του διηγήματος. 00:37:11:00 Πλάνο του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ που συνεχίζει να διαβάζει το διήγημα από το σημείο που άλλαξε το πλάνο. Βρίσκεται καθισμένος στο γραφείο του και διαβάζει με τη βοήθεια κλασικών λαμπατέρ. Γύρω του παρακολουθούμε προσωπικά του αντικείμενα και μια άποψη της βιβλιοθήκης του να τον περιβάλλουν. 00:37:29:00 Πλάνο του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΤΖΙΑ να βρίσκεται καθισμένος στο γραφείο του με τα πάμπολλα βιβλία αλλά και τις βιβλιοθήκες που τον περιβάλλουν. Σε πρώτο πλάνο ένα μαγνητόφωνο από το οποίο ακούγεται η φωνή του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ να διαβάζει ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ: «ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΑ ΧΙΟΝΙΑ». 00:37:50:00 Πλάνο του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ καθισμένου στο γεμάτο από βιβλία γραφείο του, με φόντο τη βιβλιοθήκη του. Διαβάζει απόσπασμα του διηγήματος. 00:38:15:00 Πλάνο του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ να διαβάζει απόσπασμα αυτού του διηγήματος του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ. 00:39:22:00 Πλάνο του συγγραφέα ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ καθισμένου δίπλα σε κάποια βιβλία. Μιλά για την ιδέα του «ΑΣΠΡΟΥ», την παρουσία της λέξης αυτής μέσα στο διήγημα. Αναλύει τους σχετικούς συμβολισμούς της λέξης και αναφέρει την αγαπημένη του έκφραση μέσα από το διήγημα. 00:40:40:00 Πλάνο του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΤΖΙΑ να βρίσκεται καθισμένος στο καθιστικό του μπροστά σε ένα τζάκι που είναι σβησμένο. Διαβάζει μια παράγραφο «και ο Μπάρμπα – Γιαννιός…». Στη συνέχεια εξηγεί τους λόγους που συγκινείται κάθε φορά που διαβάζει αυτήν και κυρίως την κατακλείδα της, καθώς εξηγεί πως εκεί ο ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ αποδίδει τρεις ιδιότητες στο «ΘΕΙΟΝ», τις οποίες και αναλύει. Αναφέρει και τις απόψεις που έχει διατυπώσει ο ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΣ για τα διηγήματα του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ. Πλάνο ενός ζωγραφικού πίνακα με τη φιγούρα του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ να κυριαρχεί και πίσω του να εκτείνεται το νησί του: η ΣΚΙΑΘΟΣ. Πλάνο που παρουσιάζει σκίτσο του ΓΡΗΓ. ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ σε σελίδα ενός εντύπου. Εναλλαγή πλάνων με πολλά σκίτσα, πίνακες και χαρακτικά που παρουσιάζουν τη μορφή του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ. 00:47:23:00 Πλάνο του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ να αναφέρει την άποψή του για την ΗΘΕΛΗΜΕΝΗ, όπως υποστηρίζει, παρουσία του «ΘΕΙΟΥ» στα έργα του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ και ειδικότερα σε αυτό. 00:48:12:00 Πλάνο του συγγραφέα ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ καθισμένου δίπλα σε κάποια βιβλία. Εξηγεί την άποψη που έχει ήδη διατυπώσει πως «το διήγημα αυτό κάθε άλλο παρά Χριστουγεννιάτικο είναι…». Εξηγεί ότι το πρωτεύον είναι το προσωπικό όραμα του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ να επιστρέψει στο νησί του και ταυτόχρονα αυτό γεννά την επιθυμία στον αναγνώστη να επιστρέψει και αυτός στα παιδικά και στα εφηβικά του χρόνια. Αναφέρει το ταξίδι στο νησί του συγγραφέα, πόσο τον απογοήτευσε η εκεί πραγματικότητα αλλά και το περιστατικό που τον βοήθησε να «συναντήσει το πνεύμα» του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ.Εναλλαγή πλάνων που παρουσιάζουν τη ΣΚΙΑΘΟ και τον ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ σε ασπρόμαυρες φωτογραφίες. Πλάνα με σκίτσα διαφόρων μορφών που εικονίζουν ιεράρχες. Ασπρόμαυρο πλάνο από το σπίτι του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ. 00:50:35:00 Εναλλαγή διαφόρων εικόνων με κυρίαρχες αυτές της μορφής του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ είτε από περιοδικά είτε από κάποια σκίτσα που δημοσιεύθηκαν. Ακούγεται ο αφηγητής να διαβάζει ένα απόσπασμα. Στη συνέχεια, ακούγεται η φωνή του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ να αναφέρει την άποψή του για τη γλώσσα του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ, που έχει απομακρύνει τους Έλληνες από την ανάγνωση των διηγημάτων του, καθώς εκείνοι έχουν απομακρυνθεί από τη «χωμάτινη-γήινη-ανθρώπινη» γλώσσα τους. 00:52:05:00 Πλάνο του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ να βρίσκεται καθισμένος στο καθιστικό του σπιτιού του, δίπλα σε μια προτομή του ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ. Προτείνει στους Έλληνες που δε θέλουν να χάσουν τις ρίζες τους, ακόμα και αν δεν μπορούν να τον διαβάζουν, να γνωρίζουν μόνο την ύπαρξή του και «ότι έγραψε για αυτούς». 00:52:35:00 Τίτλοι τέλους.

00:00:06:00
Τίτλοι έναρξης.

00:00:51:03
Εναλλασσόμενα πλάνα από την καθημερινή ζωή των νέων στην πόλη καθώς ακούμε την αφηγήτρια να μιλά για την ταυτότητα της σημερινής γενιάς των εικοσάρηδων. Επισημαίνει τη διαφορετική πραγματικότητα στην οποία έζησαν οι διάφορες γενιές κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα, αλλά και τα κοινά στοιχεία μεταξύ των νέων κάθε εποχής.

00:01:56:24
Πλάνο σε ηλικιωμένη γυναίκα να μιλά για τα είδωλα της δικής της εποχής, τη μόδα και τις επιταγές της, παράλληλα παρεμβάλλονται φωτογραφία και ασπρόμαυρο πλάνο από παρουσίαση μόδας.

00:03:13:05
Ηλικιωμένη γυναίκα επισημαίνει τις ενδυματολογικές τάσεις της εποχής της με απαραίτητο στοιχείο τα γάντια και τα καπέλα.

00:03:20:08
Πλάνο με την πρώτη ομιλήτρια. Αναλύει τις διαφορετικές ενδυματολογικές τάσεις ανάλογα με τις κοινωνικές εκδηλώσεις ενώ αναφέρεται στην αγορά του καπέλου. Επίσης, επισημαίνει την ομοιομορφία του ανδρικού ντυσίματος. Παρεμβάλλονται ασπρόμαυρα πλάνα και φωτογραφίες με γυναίκες και άνδρες με χαρακτηριστικό ντύσιμο της εποχής.

00:04:24:06
Η δεύτερη ομιλήτρια περιγράφει το ντύσιμο του πατέρα της, υπογραμμίζοντας ότι το μουστάκι ήταν απαραίτητο στοιχείο της ανδρικής εμφάνισης.

00:04:39:08
Η πρώτη ομιλήτρια κάνει λόγο για την ρεπούμπλικα ως απαραίτητο στοιχείο της ανδρικής μόδας. Αναφέρεται στις διαφορετικές κοινωνικές τάξεις και μιλά για τα αυστηρά κοινωνικά ήθη της εποχής και την απουσία των «bains mixtes» Παρεμβάλλονται πλάνα αρχειακού υλικού στα οποία φαίνονται οι ενδυματολογικές συνήθειες ανδρών και γυναικών της εποχής.

00:05:57:14
Πλάνο με τη δεύτερη ομιλήτρια, η οποία μιλά για το αθώο φλερτ της εποχής.

00:06:08:08
Η πρώτη ομιλήτρια αναφέρεται στην περιορισμένη επαφή μεταξύ ανδρών και γυναικών.

00:06:24:20
Η δεύτερη ομιλήτρια μιλά για την αθωότητα του φλερτ.

00:06:38:23
Η πρώτη ομιλήτρια αναφέρεται στη διασκέδαση των νέων της εποχής και στο κόρτε μεταξύ ανδρών και γυναικών. Παρεμβάλλονται ασπρόμαυρα πλάνα με νέους να χορεύουν. Ακόμα, αναφέρεται στο γάμο και στην κοινή πρακτική του συνοικεσίου.

00:07:52:10
Η δεύτερη ομιλήτρια επισημαίνει την κινητήριο δύναμη του χρήματος για το γάμο.

00:08:10:24
Η πρώτη ομιλήτρια κάνει λόγο για την οικογενειακή επιχείρηση και την πρακτική της συνέχισης της δουλειάς του πατέρα από το γιο.

00:08:27:22
Η δεύτερη ομιλήτρια υπογραμμίζει το ρόλο των μεγαλύτερων αδερφών μέσα στην οικογένεια και την ευθύνη που επωμίζονταν για το μέλλον των κοριτσιών.

00:08:57:06
Πλάνο με αρχειακό υλικό καθώς μια ομιλήτρια μιλά για τις αλλαγές που επέφερε ο Πόλεμος στα ήθη της ελληνικής κοινωνίας, στη θέση της γυναίκας. Κάνει λόγο για τη συσπείρωση του πληθυσμού την περίοδο της Κατοχής γύρω από ένα κοινό όραμα, το οποίο έκανε τους ανθρώπους να δείξουν τον «καλύτερό τους εαυτό».

00:10:14:15
Πλάνο ομιλητή. Αναφέρεται στη μετανάστευση μετά την περίοδο του Εμφυλίου ενώ παρακολουθούμε πλάνα αρχειακού υλικού με εικόνες από την καθημερινή ζωή στην πόλη. Κάνει λόγο ακόμα για τη δημιουργία ηρώων μέσα από τον κινηματογράφο, ιδιαίτερα μέσα από τις πολεμικές και γκαγκστερικές ταινίες, ενώ παρακολουθούμε πλάνα από αμερικανική γκαγκστερική ταινία.

00:11:32:19
Ο ομιλητής μιλά για την άνθηση του ελληνικού θεάτρου και την επιτυχία των επιθεωρήσεων τη δεκαετία του 1950 ενώ παρακολουθούμε εξωτερικά πλάνα από το REX και το θέατρο ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ. Επίσης, αναφέρεται στους «ζεν πρεμιέ», όπως τον ΜΠΑΡΚΟΥΛΗ, τον ΚΑΚΑΒΑ, τον ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΚΗ, που αποτελούσαν πρότυπα της νεολαίας. Πλάνα από ελληνική ταινία της εποχής με τον ΑΝΔΡΕΑ ΜΠΑΡΚΟΥΛΗ.

00:12:25:14
Πλάνο ομιλήτριας. Μιλά για το πώς η εμπειρία στο θέατρο βοηθούσε τους νέους της εποχής να μάθουν πώς «να αγαπήσουν».

00:12:30:01
Πλάνο από ταινία του ελληνικού κινηματογράφου ενώ ακούμε την ομιλήτρια να επισημαίνει πώς αντέγραφε τη συμπεριφορά των ηθοποιών από ταινίες ή εκπομπές στο ραδιόφωνο.

00:13:11:08
Πλάνο της ομιλήτριας. Αναφέρεται σε μια ραδιοφωνική εκπομπή με τον ΜΙΜΗ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟ και περιγράφει πώς κατέγραφαν τα λόγια που άκουγαν για να τα επαναλάβουν.

00:13:41:15
Εναλλασσόμενα ασπρόμαυρα πλάνα από κέντρα διασκέδασης με μπάντα να παίζει μουσική, νέους να χορεύουν και εκδηλώσεις θαυμασμού ενώ ακούγεται ροκ εν ρόλ μουσική. Ένας ομιλητής μιλά για το πάθος των ανθρώπων εκείνη την εποχή με τη μουσική αυτή.

00:14:10:17
Πλάνο με άλλον ομιλητή, ο οποίος μιλά για τα χορευτικά κέντρα της και τα μουσικά ακούσματα της εποχής, το ροκ και το μπλουζ.

00:14:29:13
Πλάνο ομιλητή. Μιλά για τον εκμοντερνισμό των μουσικών ακουσμάτων, ακόμα και από όσους άκουγαν ρεμπέτικα.

00:14:42:09
Πλάνο ομιλητή. Μιλά για τα ποτά της μόδας, το βερμούτ και το κονιάκ. Παρεμβάλλονται πλάνα από ελληνική ταινία.

00:15:30:14
Πλάνο ομιλήτριας. Μιλά για τους ενδυματολογικούς κανόνες της νυχτερινής διασκέδασης ενώ παρεμβάλλονται πλάνα από ελληνική ταινία.

00:16:12:00
Πλάνο ομιλητή. Αναφέρεται στη νυχτερινή διασκέδαση, επισημαίνοντας τη σημασία τόσο των χορευτικών δεξιοτήτων όσο και της προσεγμένης εμφάνισης για τη διάκριση των νεαρών ανδρών. Παρεμβάλλονται φωτογραφίες ανδρών της εποχής.

00:16:42:10
Πλάνο ομιλήτριας. Μιλά για τη μόδα των γυναικείων κομμώσεων. Παρεμβάλλονται φωτογραφίες νέων και ακούγεται μουσική ροκ εν ρολ.

00:17:10:16
Πλάνο άλλου ομιλητή. Αναφέρεται στις νεανικές συγκεντρώσεις της εποχής καθώς παρεμβάλλονται πλάνα από ελληνική ταινία με στιγμιότυπα από νεανικό πάρτυ.

00:18:17:08
Πλάνο ομιλητή. Κάνει αναφορά στους ‘τεντιμπόιδες’, ως δημιούργημα της δεκαετίας του ’60.

00:18:31:18
Πλάνο ομιλητή. Αναφέρεται στο νόμο 4000 και επισημαίνει τις πράξεις αντίδρασης των νέων της εποχής ενώ παρεμβάλλονται πλάνα από ελληνική ταινία.

00:21:09:01
Πλάνο ομιλητή. Κάνει αναφορά στο μηχανάκι ως το πιο προσιτό «πρότυπο» των νέων της εποχής.

00:21:23:20
Πλάνο ομιλητή. Μιλά για το μακρινό όνειρο των νέων της εποχής να αποκτήσουν ένα μηχανάκι και βλέπουμε πλάνο ταινίας με τον MARLON BRANDO.

00:22:13:05
Πλάνο ομιλητή. Επισημαίνει την κατοχή μοτοσακό ως στοιχείο διάκρισης ανάμεσα στους νέους της εποχής και κάνει αναφορά στα ρούχα των νέων.

00:23:00:11
Πλάνο ομιλητή. Μιλά για την επανάσταση του τζην, επισημαίνοντας τα στοιχεία της άνεσης σε συνδυασμό με την επερχόμενη σεξουαλική απελευθέρωση και παρεμβάλλεται φωτογραφία με νέο που φορά τζην.

00:23:43:09
Εναλλασσόμενα πλάνα και φωτογραφίες των ΒΕATLES ενώ ακούγεται τραγούδι του συγκροτήματος.

00:23:59:01
Πλάνο ομιλητή. Μιλά για την εμπειρία της μαθητικής ζωής στην ΑΘΗΝΑ την εποχή του ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ. Αναφέρεται στις διαδηλώσεις και στην πολιτικοποίηση των νέων, παράλληλα παρεμβάλλονται πλάνα από διαδηλώσεις της περιόδου.

00:26:33:14
Πλάνο ομιλητή. Αναφέρεται στα προσωπικά του βιώματα από την εποχή, τα πολιτικά συνθήματα, τη μουσική και τις μπουάτ ενώ παρεμβάλλονται πλάνα από τις μπουάτ της εποχής. Επισημαίνει την εμφάνιση στο μουσικό χώρο του ΧΑΤΖΙΔΑΚΙ και του ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ ως παράγοντα ανάπτυξης των μπουάτ της εποχής, παράλληλα παρεμβάλλονται εναλλασσόμενα πλάνα από δίσκους τους. Ακόμα, κάνει αναφορά στα μουσικά ακούσματα από το ραδιόφωνο την περίοδο εκείνη.

00:29:42:23
Πλάνο ομιλητή, ο οποίος επισημαίνει τη βίαιη διακοπή της νεανικότητας στην περίοδο της Χούντας.

00:29:50:22
Πλάνα από τους δρόμους της ΑΘΗΝΑΣ κατά την περίοδο της Χούντας. Ο ομιλητής κάνει λόγο για τις δυσκολίες εμφάνισης των νέων μουσικών ή κοινωνικών κινημάτων της εποχής.

00:30:30:11
Πλάνα από συναυλία του JIMI HENDRIX, διαδηλώσεις και νέους. Ομιλήτρια αναφέρεται στην ελευθερία σύναψης ερωτικών σχέσεων.

00:31:35:19
Πλάνο ομιλητή. Μιλά για τη δυνατότητα πρόσβασης των νέων της εποχής σε μουσική, λογοτεχνικά έργα και ταινίες, απαγορευμένα μέχρι τότε. Παρεμβάλλεται πλάνο από την ταινία WOODSTOCK. Αναφέρεται στις προσωπικότητες που υπήρξαν πρότυπα για τους νέους της εποχής, όπως ο ΤΣΕ ΓΚΕΒΑΡΑ και οι ΜΑΥΡΟΙ ΠΑΝΘΗΡΕΣ, και επισημαίνει πώς επηρέαζαν τις ενδυματολογικές προτιμήσεις των νέων. Παρεμβάλλονται πλάνα με τον ΤΣΕ ΓΚΕΒΑΡΑ και τους ΜΑΥΡΟΥΣ ΠΑΝΘΗΡΕΣ και φωτογραφίες νέων.

00:33:26:06
Πλάνο ομιλήτριας. Μιλά για τις προσωπικές ενδυματολογικές της προτιμήσεις, τα ινδικά ρούχα, το τζην παντελόνι και το στρατιωτικό μπουφάν. Παρεμβάλλονται φωτογραφίες της ίδιας σε νεαρή ηλικία.

00:34:05:11
Πλάνο ομιλητή. Αναφέρεται στον κινηματογράφο ΑΛΚΕΟΝΙΔΑ και στην προβολή απαγορευμένων ταινιών του σοβιετικού κινηματογράφου.

00:34:31:05
Πλάνο ομιλήτριας. Κάνει λόγο για τις ώρες της συνεχόμενης κινηματογραφικής παρακολούθησης και για τις ενθουσιώδεις αντιδράσεις του κοινού.

00:34:41:18
Πλάνο ομιλητή. Μιλά για την πολιτικοποίηση της νεολαίας εκείνη την εποχή, υπογραμμίζοντας πως αφορούσε την πλειοψηφία των νέων. Παρεμβάλλονται φωτογραφίες από πολιτικές συγκεντρώσεις.

00:35:52:11
Πλάνο ομιλήτριας. Αναφέρεται στη δεκαετία του ’80. Επισημαίνει από τη μια τη μεγαλύτερη ελευθερία στην έκφραση του πολιτικού αισθήματος και από την άλλη τη μείωση του ενδιαφέροντος της νεολαίας για την πολιτική. Κάνει λόγο για την ανάγκη των νέων της εποχής για αλλαγή στη μουσική αλλά και στην εμφάνιση και υπογραμμίζει την αλλαγή στη συμπεριφορά μεταξύ αγοριών και κοριτσιών. Παρεμβάλλονται φωτογραφίες με παρέες νέων.

00:38:14:22
Πλάνο νεαρού άνδρα. Μιλά για την έλλειψη του στοιχείου της περιπέτειας στη συμπεριφορά των νέων στην ΑΘΗΝΑ ΤΟΥ ’90.

00:38:38:12
Πλάνο τριών νεαρών ανδρών. Ο πρώτος ομιλητής κάνει λόγο για τον ανταγωνισμό στην κοινωνία. Ο δεύτερος ομιλητής μιλά για το «χαβαλέ» των νέων. Παρεμβάλλεται πλάνο άλλου νεαρού ομιλητή, ο οποίος κάνει λόγο για τον τρόπο διασκέδασης στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Ο τρίτος ομιλητής αναφέρεται στα μουσικά ακούσματα των νέων και στους αγώνες με αυτοκίνητα ενώ παρεμβάλλεται σχετικό πλάνο. Ο πρώτος ομιλητής κάνει λόγο για το «παιχνίδι» με τους αστυνομικούς.

00:41:46:15
Πλάνο νεαρής ομιλήτριας. Αναφέρεται στην εξωτερική εμφάνιση και το ντύσιμο των εφήβων.

00:42:44:15
Πλάνο ομιλητή. Διατυπώνει τη διαπίστωση σχετικά με την αλλαγή στη συμπεριφορά των νέων και στην επιτηδευμένη εμφάνισή τους.

00:43:22:01
Πλάνο ομιλήτριας. Αναφέρεται στο φλερτ των νέων.

00:43:37:00
Πλάνα από κατάστημα ρούχων.

00:43:51:21
Πλάνο ομιλητή. Μιλά για τα μουσικά ρεύματα της εποχής και την επήρεια του MTV ενώ προβάλλονται πλάνα από νυχτερινό κλάμπ.

00:44:29:18
Πλάνο της νεαρής ομιλήτριας. Κάνει λόγο για τη διαφοροποίηση στη δεκαετία του ’90 μεταξύ του προσωπικού στυλ και των μουσικών ακουσμάτων των νέων.

00:45:06:11
Πλάνο των τριών ομιλητών. Ομιλητές μιλούν για το κυρίαρχο «lifestyle» και τις αξίες της σύγχρονης κοινωνίας.

00:47:22:03
Πλάνο ομιλητή. Επισημαίνει πως ο σύγχρονος άνθρωπος περνά περισσότερο χρόνο εκτός σπιτιού.

00:47:59:14
Πλάνο των τριών ομιλητών. Αναφέρονται στο χρηματιστήριο και την αξία του χρήματος στη σύγχρονη κοινωνία.

00:48:54:09
Πλάνο ομιλητή. Επισημαίνει ότι πρότυπο του καθένα είναι ο καλύτερος εαυτός του.

00:49:19:20
Τίτλοι τέλους.

00:00:04:00
Τίτλοι έναρξης.

00:01:20:00
Πλάνο τη στιγμή που εκτοξεύεται πύραυλος.

00:01:25:00
Πλάνα από αιματηρή συμπλοκή σε πεδίο μάχης με πρωταγωνιστές άρματα μάχης και στρατιώτες.

00:01:31:00
Διάφορα πλάνα από τις διαδοχικές πυρηνικές εκρήξεις.

00:01:52:00
Πλάνα φρίκης από τις καταστροφές και τους τραυματισμούς ανθρώπων τον Αύγουστο 1945 στη ΧΙΡΟΣΙΜΑ και το ΝΑΓΚΑΣΑΚΙ, μετά τη χρήση της ατομικής βόμβας εναντίον της ανθρωπότητας.

00:02:06:00
Ασπρόμαυρα πλάνα-στιγμιότυπα από τον Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ.

00:02:26:00
Πλάνο-ασπρόμαυρη φωτογραφία του ΙΩΣΗΦ ΣΤΑΛΙΝ.

00:02:32:00
Πλάνα-ασπρόμαυρες φωτογραφίες του ΛΑΥΡΕΝΤΙ ΜΠΕΡΙΑ, συνεργάτη του ΣΤΑΛΙΝ.

00:02:40:00
Πλάνα από την πόλη του ΚΙΕΒΟΥ.

00:02:46:00
Πλάνο του ΣΕΡΓΚΟ ΜΠΕΡΙΑ, Ακαδημαϊκού φυσικού επιστήμονα, καθοδηγητή του ιδρύματος «ΚΟΜΗΤΗΣ» στην ΟΥΚΡΑΝΙΑ.

00:02:55:00
Πλάνο-φωτογραφία πατέρα-γιου: ΛΑΥΡΕΝΤΙ ΜΠΕΡΙΑ και ΣΕΡΓΚΟ ΜΠΕΡΙΑ.

00:03:02:00
Πλάνο που εστιάζει στο πρόσωπο του ΝΙΚΗΤΑ ΧΡΟΥΤΣΩΦ.

00:03:06:00
Πλάνο-φωτογραφία του ΣΕΡΓΚΟ ΜΠΕΡΙΑ από το νέο του διαβατήριο με το όνομα: ΣΕΡΓΚΕΪ ΑΛΕΞΕΕΒΙΤΣ ΓΚΕΓΚΕΦΤΣΚΟΡΙ.

00:03:10:00
Πλάνο του ΣΕΡΓΚΟ ΜΠΕΡΙΑ να δίνει συνέντευξη στο δημοσιογράφο ΔΗΜΗΤΡΗ ΛΙΑΤΣΟ. Βρίσκονται καθισμένοι γύρω από ένα ξύλινο τραπέζι, που πάνω του είναι ακουμπισμένα βιβλία και τα μικρόφωνα της συνέντευξης. Μιλά για τον πατέρα του και την ομάδα του, για την παρουσία του ΡΟΜΠΕΡΤ ΟΠΕΝΧΑΟΥΕΡ στο σπίτι τους, για τις συσκέψεις στο σπίτι τους, για τις συζητήσεις περί κατασκοπίας και φασισμού με τον πατέρα του. Εμφανίζονται πλάνα-φωτογραφίες του ΡΟΜΠΕΡΤ ΟΠΕΝΧΑΟΥΕΡ, πατέρα της αμερικανικής ατομικής βόμβας, του ΠΑΝΙΚΩΦ, αρχηγού πολεμοφοδίων της ΡΩΣΙΑΣ, φωτογραφία από σύσκεψη Ρώσων αξιωματούχων με ευδιάκριτη τη μορφή του ΣΤΑΛΙΝ και πλάνα από πυρηνικό εργοστάσιο.

00:08:59:00
Πλάνο από πορτρέτο του πατέρα της Σοβιετικής ατομικής βόμβας ΚΟΥΡΤΣΑΤΟΦ.

00:09:08:00
Πλάνα από ατομικό πυρηνικό εργοστάσιο.

00:09:21:00
Πλάνο του ΒΛΑΝΤΙΜΙΡ ΝΙΚΟΛΑΕΒΙΤΣ ΙΒΑΝΟΦ, αρχιμηχανικού του 1ου πυρηνικού αντιδραστήρα του επιστημονικού ιδρύματος «ΚΟΥΡΤΣΑΤΟΦ», να δίνει συνέντευξη σε χώρους του εργοστασίου.

00:09:45:00
Πλάνα από το σπίτι που κατασκευάστηκε για τον ιδιοφυή ΚΟΥΡΤΣΑΤΟΦ.

00:09:57:00
Πλάνο του ΒΛΑΝΤΙΜΙΡ ΝΙΚΟΛΑΕΒΙΤΣ ΙΒΑΝΟΦ, αρχιμηχανικού του 1ου πυρηνικού αντιδραστήρα του επιστημονικού ιδρύματος «ΚΟΥΡΤΣΑΤΟΦ», να δίνει συνέντευξη σε χώρους του εργοστασίου. Αναφέρει ότι το όνομα του ΚΟΥΡΤΣΑΤΟΦ ήταν απαγορευμένο για όσους τον γνώριζαν, και τον αποκαλούσαν ως «ΓΕΝΙΟΦΟΡΟ», αλλά και όταν αναφέρονταν στην βόμβα που έπρεπε να δημιουργήσει χρησιμοποιούσαν την ονομασία «ΣΤΟΥΚΑ». Εμφανίζεται πλάνο-φωτογραφία Σοβιετικών επιστημόνων.

00:10:21:00
Πλάνο του ΣΕΡΓΚΟ ΜΠΕΡΙΑ να δίνει συνέντευξη στο δημοσιογράφο ΔΗΜΗΤΡΗ ΛΙΑΤΣΟ. Βρίσκονται καθισμένοι γύρω από ένα ξύλινο τραπέζι, που πάνω του είναι ακουμπισμένα βιβλία και τα μικρόφωνα της συνέντευξης. Μιλά για τη δημιουργία της βόμβας υδρογόνου, ένα χρόνο πριν τους Αμερικανούς επιστήμονες, το 1953.

00:11:01:00
Πλάνα από δοκιμή της ατομικής βόμβας.

00:11:15:00
Πλάνο του δημοσιογράφου ΔΗΜΗΤΡΗ ΛΙΑΤΣΟΥ έξω από το σπίτι του μεγάλου επιστήμονα ΚΡΟΥΤΣΑΤΟΦ.

00:11:27:00
Πλάνα από το εσωτερικό του σπιτιού, κυρίως πλάνα από το γραφείο του σπιτιού.

00:11:32:00
Πλάνα από το πυρηνικό εργοστάσιο και τον πυρηνικό αντιδραστήρα.

00:11:52:00
Πλάνο του ΑΝΤΡΕΙ ΓΚΑΓΚΑΡΙΝΣΚΙ, φυσικού, διευθυντή εξωτερικών υποθέσεων Ιδρύματος «ΚΟΥΡΤΣΑΤΟΦ», να δίνει συνέντευξη μιλώντας για τις δραστηριότητες του Ινστιτούτου, τις σχέσεις με άλλα πυρηνικά εργαστήρια, τον πρώτο πυρηνικό αντιδραστήρα στο ΣΙΚΑΓΟ από τον Ιταλό ΕΝΡΙΚΟ ΦΕΡΜΙ το 1942 κ. ά. Προβάλλονται πλάνα από πυρηνική έκρηξη, από το κατεστραμμένο πυρηνικό εργοστάσιο του ΤΣΕΡΝΟΜΠΙΛ, από την περιοχή γύρω από αυτό καθώς και πλάνα από τους χώρους που βρίσκεται ο πυρηνικός αντιδραστήρας. Πλάνα και στους εξωτερικούς χώρους του Ινστιτούτου με την τεράστια προτομή του ΚΟΥΡΤΣΑΤΟΦ να δεσπόζει στο χώρο.

00:19:34:00
Πλάνο από εσωτερικό χώρο, κέντρο ελέγχου, ενός πυρηνικού εργοστασίου. Η αφηγήτρια θέτει το θέμα της διαρροής «εγκεφάλων», δηλαδή της προσφοράς εργασίας από Σοβιετικούς πυρηνικούς επιστήμονες σε άλλες χώρες.

00:19:48:00
Πλάνο του ΣΕΡΓΚΕΪ ΓΙΟΥΤΣΕΝΚΟΦ, προέδρου της επιτροπής άμυνας της κρατικής ΔΟΥΜΑΣ, να μιλά στο δημοσιογράφο ΔΗΜΗΤΡΗ ΛΙΑΤΣΟ, καθισμένος στο γραφείο του. Αναφέρει πως είναι πολύ δύσκολο να φύγει από τη χώρα όποιος γνωρίζει μυστικά που αφορούν στα πυρηνικά της χώρας. Πρόκειται για υπερβολές, αφού ισχύουν περιοριστικοί νόμοι. Πλάνα από χώρους πυρηνικού εργοστασίου και, κυρίως, πλάνα από τους χώρους δουλειάς των διαφόρων επιστημόνων.

00:21:16:00
Πλάνο του ΣΕΡΓΚΟ ΜΠΕΡΙΑ που δίνει συνέντευξη στο δημοσιογράφο ΔΗΜΗΤΡΗ ΛΙΑΤΣΟ. Αναφέρει πως υπάρχουν φήμες για διαρροές επιστημόνων, όμως τις κρίνει ως ανυπόστατες, αφού δεν αποδεικνύονται. Τεκμηριώνει. Πλάνα με στοιχεία από πυρηνικά που έχουν κατασχεθεί, από τον εξωτερικό χώρο του Ινστιτούτου με τον αυτοκινητόδρομο που περνά από μπροστά του και από υπογραφή συμφωνίας ανάμεσα σε αξιωματούχους. Πλάνα από τους εξωτερικούς χώρους πυρηνικού εργοστασίου.

00:23:38:00
Πλάνα από χώρους πυρηνικού εργοστασίου και, κυρίως, πλάνα από τους χώρους δουλειάς των διαφόρων επιστημόνων. Ο δημοσιογράφος ακούγεται να θέτει το ερώτημα της διαφυγής των Ρώσων επιστημόνων και στον ΒΛΑΝΤΙΜΙΡ ΝΙΚΟΛΑΕΒΙΤΣ ΙΒΑΝΟΦ.

00:24:07:00
Πλάνο του ΒΛΑΝΤΙΜΙΡ ΝΙΚΟΛΑΕΒΙΤΣ ΙΒΑΝΟΦ που αναφέρει πως τους ανησυχεί αυτή η διαρροή, αλλά υπάρχει κατανόηση. Ξέρουν πως δε φεύγουν για πυρηνικές μονάδες του Ιράκ και της Λιβύης, αλλά της Αμερικής και της Ευρώπης. Αναφέρει τον τρόπο που αντιμετωπίζουν αυτή τη διασπορά επιστημόνων. Η επόμενη ερώτηση αφορά στον αριθμό και το επιστημονικό επίπεδο των επιστημόνων, που είναι επαρκείς, ώστε να φτιάξουν σε μια χώρα πυρηνική βόμβα. Πλάνα από εξωτερικούς και εσωτερικούς χώρους πυρηνικού εργοστασίου.

00:27:08:00
Ο ΒΙΚΤΩΡ ΛΙΤΟΦΚΙΝ, στρατιωτικός συντάκτης της εφημερίδας «ΙΣΒΕΣΤΙΑ», μιλά μέσα στο γραφείο του, οι τοίχοι του οποίου είναι διακοσμημένοι με φωτογραφίες και χάρτες από πυρηνικές κεφαλές βομβών, εργοστάσια πυρηνικής ενέργειας, χάρτες, υποβρύχια κ. ά, τα οποία επιδεικνύει μιλώντας. Στη συνέχεια, καθισμένος πίσω από το γραφείο του μιλά για την εμπειρία του σε αυτό το χώρο και επιχειρηματολογεί σχετικά με την απίθανη περίπτωση εξαγωγής πυρηνικής τεχνολογίας, εξαιτίας των ελέγχων που γίνονται και της αδυναμίας κάποιου να απομακρύνει χωρίς προφυλάξεις το υλικό αυτό. Πλάνα από εξωτερικούς και εσωτερικούς χώρους πυρηνικού εργοστασίου.

00:29:45:00
Πλάνα από τους εξωτερικούς χώρους πυρηνικού εργοστασίου.

00:30:08:00
Πλάνο αφίσα της οικολογικής οργάνωσης «GREEN PEACE». Στη συνέχεια, ο ΝΤΙΜΙΤΡΙ ΤΟΛΜΑΣΚΙ, εκπρόσωπος της οργάνωσης, μιλά για τις επιπτώσεις από τη χρήση της πυρηνικής ενέργειας ακόμα και για ειρηνικούς σκοπούς. Συγκεκριμένα, μιλά για τις διαπιστώσεις που έγιναν μετά το πυρηνικό ατύχημα στο ΤΣΕΡΝΟΜΠΙΛ, για τις δαπάνες συντήρησης που είναι αναγκαίες, για την παλαιότητα του εξοπλισμού των εργοστασίων που υπάρχουν στη χώρα, για την ανάπτυξη του παγκοσμίως παρωχημένου εμπορίου πλουτωνίου κ. ά. Πλάνα από τους χώρους του πυρηνικού εργοστασίου του ΤΣΕΡΝΟΜΠΙΛ, από κτήρια της ΡΩΣΙΑΣ, από εκτόξευση πυραύλων, από τη μεταφορά ενός πυραύλου στους χώρους εκτόξευσης και τέλος από τους χώρους αποθήκευσης των πυρηνικών αποβλήτων.

00:34:17:00
Ο ΒΙΚΤΩΡ ΛΙΤΟΦΚΙΝ, στρατιωτικός συντάκτης της εφημερίδας «ΙΣΒΕΣΤΙΑ», μιλά στο χώρο του γραφείου του, περιστοιχισμένος από φωτογραφίες και χάρτες πυρηνικών σημείων της χώρας του. Αναφέρεται στην ανάγκη διαφάνειας στη διαχείριση των πυρηνικών αποβλήτων, αλλά ταυτόχρονα και στην ανάγκη μυστικότητας των πυρηνικών προγραμμάτων κάθε χώρας. Πλάνα από ναύσταθμο της Ρωσίας που αγκυροβολούν υποβρύχια, αλλά και από «νεκροταφείο» πυρηνικών αποβλήτων. Πλάνα ανθρώπων οι οποίοι έχουν εκτεθεί σε πυρηνική ενέργεια.

00:36:25:00
Πλάνα σε πλατεία της ΡΩΣΙΑΣ με πολίτες που διαμαρτύρονται.

00:36:33:00
Πλάνο του ΣΕΡΓΚΕΪ ΓΙΟΥΤΣΕΝΚΟΦ, προέδρου της επιτροπής άμυνας της κρατικής ΔΟΥΜΑΣ, να μιλά στο δημοσιογράφο ΔΗΜΗΤΡΗ ΛΙΑΤΣΟ. Αναφέρει ότι τα πυρηνικά της χώρας του είναι ασφαλή και προστατευμένα. Ταυτόχρονα, εκφράζει την πίστη ότι η Ρωσία θα ξεπεράσει τα προβλήματά της, για να κερδίσει την εμπιστοσύνη της παγκόσμιας κοινότητας. Εναλλασσόμενα πλάνα στα οποία παρουσιάζονται ρωσικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις και πλοίο του ρωσικού στόλου.

00:38:09:00
Ο ΒΙΚΤΩΡ ΛΙΤΟΦΚΙΝ, στρατιωτικός συντάκτης της εφημερίδας «ΙΣΒΕΣΤΙΑ», μιλά στο χώρο του γραφείου του για την αβεβαιότητα που υπάρχει γύρω από το θέμα της χρήσης των πυρηνικών.

00:38:27:00
Εναλλαγή πλάνων από χώρους που σχετίζονται με την πυρηνική ενέργεια στη ΡΩΣΙΑ, καθώς και πλάνο πυρηνικής έκρηξης.

00:39:13:00
Τίτλοι τέλους.

00:00:05:00
Τίτλοι έναρξης.

00:01:44:00
Εκθεσιακός χώρος που εκτίθενται πίνακες ζωγραφικής και η κάμερα εστιάζει σε πίνακες που εικονίζεται η ΙΣΠΑΝΙΑ. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην άνθησή της κατά τον 17ο αιώνα, που, παρά το γεγονός ότι μαίνονται πολεμικές επιχειρήσεις, συντελείτο στους κόλπους της χώρας μια πνευματική ακμή που ονομάστηκε «Χρυσός αιώνας».

00:02:14:00
Μνημείο της ΙΣΠΑΝΙΑΣ, καθώς η αφηγήτρια αναφέρεται στην πνευματική παραγωγή του 17ου αιώνα-στο μυθιστόρημα «Δον Κιχώτης» του Ισπανού συγγραφέα ΜΙΓΚΕΛ ΝΤΕ ΘΕΡΒΑΝΤΕΣ (MIGUEL DE CERVANTES) και στα πολυάριθμα έργα του Ισπανού δραματουργού ΛΟΠΕ ΝΤΕ ΒΕΓΚΑ (LOPE DE VEGA).

00:02:32:00
Περιήγηση στην ΙΣΠΑΝΙΑ. Η αφηγήτρια αναφέρεται στον ποιητή και φίλο του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ ΛΟΥΙΣ ΝΤΕ ΚΟΝΓΚΟΡΑ (LUIS DE CONGORA) και στο έργο του, αλλά και στο πνευματικό περιβάλλον της χώρας εκείνη την εποχή. Μιλά για το κοινωνικό και πνευματικό περιβάλλον της ΕΥΡΩΠΗΣ του 17ου αιώνα και αναφέρει ενδεικτικά τον ΣΑΙΞΠΗΡ (WILLIAM SHAKESPEARE), που δημιουργούσε την περίοδο αυτή τα μεγάλα του έργα στην ΑΓΓΛΙΑ.

00:03:20:00
Ο ζωγραφικός πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Ο Χριστός κρατώντας τον σταυρό» (Μουσείο Prado), με εστίαση στο θλιμμένο πρόσωπο του Χριστού. Η αφηγήτρια αναφέρεται στον ΔΟΜΗΝΙΚΟ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟ, που βρισκόταν στην όψιμη φάση της καλλιτεχνικής του πορείας.

00:03:26:00
Εικονοστάσιο και ο ζωγραφικός πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Άγιος Βερναρδίνος» (Casa del Greco, ΤΟΛΕΔΟ), τον οποίο φιλοτέχνησε ο καλλιτέχνης για το Κολέγιο του Αγίου Βερναρδίνου στο ΤΟΛΕΔΟ.

00:03:38:00
O θόλος της Casa del Greco στο ΤΟΛΕΔΟ, όπου εκτίθεται ο ζωγραφικός πίνακας «Άγιος Βερναρδίνος» του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ, στο εικονοστάσιό του. Η αφηγήτρια αναφέρεται στο έτος 1603, οπότε υπογράφηκαν τα συμβόλαια μεταξύ του Δ. ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ και της διοίκησης του Κολεγίου του Αγίου Βερναρδίνου για την κατασκευή του εικονοστασίου και του πίνακα. Ο πίνακας, σύμφωνα με τον ΜΑΝΟΥΕΛ ΚΟΣΙΟ (MANUEL COSSIO), εγκαινιάζει την τελευταία ισπανική εποχή του ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ, «που χαρακτηρίζεται από την έξαρση όλων των ιδιοτήτων του».

00:04:53:00
Η εκκλησία του Νοσοκομείου του Ελέους (Hospital de la Caridad), στο ΙΛΕΣΚΑΣ (ILLESCAS) της ΙΣΠΑΝΙΑΣ. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην παραγγελία κατασκευής της αρχιτεκτονικής και του γλυπτικού διακόσμου του κεντρικού εικονοστασίου και πέντε ζωγραφικών πινάκων της εκκλησίας, που ανέλαβαν τη διετία 1603-1605 από κοινού ο ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ και ο γιος του ΓΙΩΡΓΗΣ-ΜΑΝΟΥΗΛ. Στον γλυπτικό διάκοσμο περιλαμβάνονται: δύο προφήτες, δύο θεολογικές αρετές, τα σεραφείμ και τα κιονόκρανα. Το εικονοστάσιο αυτό αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά αρχιτεκτονικά και γλυπτικά δείγματα της τέχνης του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ. Οι ζωγραφικοί πίνακες που φιλοτέχνησε ήταν: «Η Παναγία του Ελέους», «Τα αρραβωνιάσματα της Παναγίας», «Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου», «Η Γέννηση» και «Ο Άγιος Ιδελφόνσος». Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στον πίνακα «Ο Άγιος Ιδελφόνσος» και στο βίο και την πολιτεία του: ήταν Τολεδάνος κληρικός και συγγραφέας μιας απολογίας της Παναγίας, η οποία για να τον ανταμείψει του δώρισε ένα χρυσοστόλιστο άμφιο. Και στην περίπτωση της εκκλησίας του Νοσοκομείου του Ελέους ο ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ ενεπλάκη σε διαρκείς δικαστικές διαμάχες, προκειμένου για την πληρωμή του έργου. Τελικά, ο ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ εισέπραξε 2. 660 δουκάτα.

00:07:12:00
Πανόραμα του ΤΟΛΕΔΟ και αναφορά της αφηγήτριας στην αγάπη του καλλιτέχνη για την πόλη που στάθηκε δεύτερη πατρίδα του και όπου δημιούργησε το σημαντικό του έργο.

00:07:24:00
Ζωγραφικοί πίνακες του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ που εικονίζουν το ΤΟΛΕΔΟ, είτε ως λεπτομέρεια-φόντο είτε ως βασική του θεματογραφία: παρουσιάζονται λεπτομέρειες των ζωγραφικών πινάκων «Λαοκόων» (National Gallery of Art, ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ) και «Ο Άγιος Μαρτίνος και ο ζητιάνος» από το παρεκκλήσι του Αγίου Ιωσήφ στο ΤΟΛΕΔΟ (National Gallery of Art, ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ), στους οποίους το ΤΟΛΕΔΟ αποτελεί φόντο-σκηνικό. Η αφηγήτρια μιλά για δύο πίνακες που φιλοτεχνήθηκαν σε ώριμη ηλικία από τον Δ. ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟ με βασικό τους θέμα τη «δεύτερη πατρίδα» του καλλιτέχνη.

00:07:37:00
Καθημερινότητα στους δρόμους της ΝΕΑΣ ΥΟΡΚΗΣ. Η αφηγήτρια αναφέρεται στο Μητροπολιτικό Μουσείο (Metropolian Museum of Arts) της πόλης και στο ζωγραφικό πίνακα του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ που έχει βασικό του θέμα το ΤΟΛΕΔΟ, με τίτλο «Το Τολέδο σε ώρα καταιγίδας».

00:08:04:00
Ο ζωγραφικός πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Το Τολέδο σε ώρα καταιγίδας», στο Μητροπολιτικό Μουσείο (Metropolian Museum of Arts) της ΝΕΑΣ ΥΟΡΚΗΣ. Για το έργο ο Δανός μελετητής του έργου του ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ ΒΙΛΟΥΜΣΕΝ (J. F. WILLUMSEN) αναφέρει: «Αν συγκρίνουμε τα χρώματα του έργου αυτού προς τα φυσικά του τοπίου, συμπεραίνουμε ότι ο ΓΚΡΕΚΟ δεν ενδιαφέρεται καν για τη χρωματική πιστότητα, γιατί διαφορετικά ο πίνακας έπρεπε να έχει χρωματικό στυλ ερυθρόφαιο. Με αυτόν τον χειρισμό αποβλέπει εις το να υπηρετείται αποκλειστικά και μόνον η έκφρασή του [. . .]». Ο Σοβιετικός σκηνοθέτης ΑΪΖΕΝΣΤΑΪΝ (EISENSTEIN), στη μελέτη του για τον ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟ συμπληρώνει: «Το ΤΟΛΕΔΟ σε ώρα καταιγίδας είναι το λιγότερο αναπαραστατικό και κατ’ εξοχήν παιζόμενο από τα έργα του, γιατί αποπνέει την αμεσότητα του παθιασμένου παιχνιδιού, τη φλογερή συγκινησιακή ταραχή του δημιουργού, που διαρκώς ενσαρκώνεται για να αποτυπωθεί στον καμβά. Η ιστορία του συγκινησιακού, φορτισμένου και δραματοποιημένου τοπίου αρχίζει με αυτόν τον πίνακα».

00:09:23:00
Δρόμος του ΤΟΛΕΔΟ και επιγραφή της Casa del Greco, όπου εκτίθεται ο δεύτερος ζωγραφικός πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟ που έχει θέμα του την πόλη του ΤΟΛΕΔΟ. Πρόκειται για τον πίνακα «Άποψη και χάρτης του Τολέδο».

00:09:33:00
Ο ζωγραφικός πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Άποψη και χάρτης του Τολέδο» στην Casa del Greco, μια υποκειμενική αναπαράσταση της πόλης. Η αφηγήτρια διαβάζει απόσπασμα του συγγραφέα ΝΙΚΟΥ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ στο οποίο περιγράφει τον πίνακα: «Κοιτάζω την «περίφημη εικόνα του ΤΟΛΕΔΟ». [. . .]. Η άποψη αυτή του ΤΟΛΕΔΟ είναι ένα «μονταρισμένο σύμπλεγμα, μια υποκειμενική αναπαράσταση», κυρίως λόγω του Νοσοκομείου Tavera που ο Δ. ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ τοποθέτησε στο κέντρο του πίνακα. Διαβάζονται δε οι εξηγήσεις του καλλιτέχνη για την επιλογή του αυτή. Εμβόλιμα πλάνα των αυθεντικών κτηρίων και πανοραμικής άποψης του ΤΟΛΕΔΟ προκειμένου για την αντιπαραβολή.

00:12:02:00
Η αίθουσα των ζωγραφικών πινάκων στην Casa del Greco και περιήγηση στα έργα του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ. Η αφηγήτρια μιλά για τα έργα της ωριμότητας του Δ. ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ που περιέχουν αντιφατικά στοιχεία: αντινατουραλισμός της βυζαντινής Ανατολής, ανθρωπισμός της ΒΕΝΕΤΙΑΣ, ανησυχία και δραματικότητα των Μανιεριστών.

00:12:27:00
Ο ζωγραφικός πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Η Βάπτιση του Χριστού» (Νοσοκομείο Tavera, ΤΟΛΕΔΟ), και αναφορά της αφηγήτριας στο 1604 και στη συνάντησή του με τον αδελφό του ΜΑΝΟΥΣΟ στο ΤΟΛΕΔΟ και τη φιλοξενία που ο πρώτος του προσέφερε.

00:12:47:00
Ο ζωγραφικός πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Άγιος Φραγκίσκος της Ασίζης», καθώς η αφηγήτρια αναφέρεται στην προστασία που έβρισκαν στον Δ. ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟ πολλοί Έλληνες που έρχονταν στο ΤΟΛΕΔΟ για να ζητήσουν βοήθεια για την απελευθέρωση των συγγενών και συντοπιτών τους που κρατούσαν αιχμάλωτους οι Τούρκοι.

00:13:07:00
Ο Ισπανός μελετητής του έργου του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΝΟΥΕΛ ΑΝΔΡΑΔΕ (S. MANUEL PITTA ANDRADE) αναφέρεται στον «εκκεντρικό» τρόπο ζωγραφικής του ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ, όπως τον παρουσίαζαν οι συγγραφείς της εποχής του. Αναφέρεται επίσης στο 1611, έτος κατά το οποίο τον επισκέφτηκε στο ΤΟΛΕΔΟ ο Σεβιλιάνος ζωγράφος και συγγραφέας ΦΡΑΝΤΣΙΣΚΟ ΠΑΤΣΕΚΟ (FRANCISCO PACHECO, σχετικό πλάνο του ζωγραφικού πίνακα του ΒΕΛΑΣΚΕΘ (DIEGO VELAZQUEZ) [Μουσείο Prado]) και κατά το οποίο ο ΒΕΛΑΣΚΕΘ εισερχόταν στο εργαστήριο του ΠΑΤΣΕΚΟ. Από τη σύμπτωση αυτή προκύπτει ότι οι ΒΕΛΑΣΚΕΘ και ΠΑΤΣΕΚΟ μιλούσαν για τον Έλληνα καλλιτέχνη. Ο ΒΕΛΑΣΚΕΘ στο κατοπινό έργο του επηρεάζεται από τα πορτρέτα του Δ. ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ. Εμβόλιμα πλάνα σε έργα του ΒΕΛΑΣΚΕΘ: «Η απόδοση του χρυσού άμφιου από την Παναγία στον Άγιο Ιδελφόνσο» (Μουσείο Σεβίλλης), θέμα που συνδέεται άμεσα τόσο με το ΤΟΛΕΔΟ, όσο και με τον ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟ. Επίσης, παρουσιάζεται και «Το πορτρέτο του καρδινάλιου ΧΟΥΑΝ ΤΟΥ ΤΑΒΕΡΑ (JUAN DE TAVERA)» (Νοσοκομείο Tavera ΤΟΛΕΔΟ).

00:16:22:00
Πλάνο σε εκθεσιακό χώρο. Η αφηγήτρια αναφέρεται στους μαθητές του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ, μεταξύ άλλων στο γιο του ΓIΩΡΓΗ-ΜΑΝΟΥΗΛ, στους ΠΕΔΡΟ ΟΡΕΝTE (PEDRO ORENTE), ΝΤΙΕΓΚΟ ΝΤΕ ΑΣΤΟΡ (DIEGO DE ASTOR) και ΛΟΥΙΣ ΤΡΙΣΤΑΝ (LUIS TRISTAN). Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο γιο του, ο οποίος δούλεψε μαζί του σε πολλά έργα του, ενώ δε διακρινόταν για τις ιδιαίτερες επιδόσεις του στη ζωγραφική. Ο ζωγραφικός πίνακας «Άγιος Λουδοβίκος της Γαλλίας».

00:17:12:00
Το Δημαρχείο του ΤΟΛΕΔΟ, έργο του ΓIΩΡΓΗ-ΜΑΝΟΥΗΛ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ. Αναφορά της αφηγήτριας στις σπουδές του ΓIΩΡΓΗ-ΜΑΝΟΥΗΛ στην αρχιτεκτονική, στα αξιόλογα αρχιτεκτονικά του έργα στην πόλη (Σπίτι των Κωμωδιών, τμήμα) και στον τιμητικό του τίτλο «πρωτομάστορας της Δημαρχίας».

00:17:35:00
Πορτρέτο του ζωγράφου και μαθητή του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ ΛΟΥΙΣ ΤΡΙΣΤΑΝ. Αναφορά της αφηγήτριας στον ΤΡΙΣΤΑΝ, ο οποίος ζωγράφισε αρκετά έργα και θεωρήθηκε καλός ζωγράφος. Πλάνα σε ζωγραφικό του έργο.

00:18:16:00
Χαρακτικό έργο του μαθητή του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ ΝΤΙΕΓΚΟ ΝΤΕ ΑΣΤΟΡ. Η αφηγήτρια αναφέρεται στα χαρακτικά έργα του ΝΤΕ ΑΣΤΟΡ, τα περισσότερα από τα οποία φυλάσσονται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της ΜΑΔΡΙΤΗΣ.

00:18:38:00
Άποψη από παραλιακό σημείο της ΒΟΣΤΟΝΗΣ. Όψη του Μουσείου Καλών Τεχνών της πόλης και αναφορά της αφηγήτριας στο πορτρέτο του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ που εικονίζει τον ποιητή και επιστήθιο φίλο του ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ ΟΡΤΕΝΣΙΟ ΦΕΛΙΞ ΠΑΡΑΒΙΘΙΝΟ (HORTENSIO FELIX PARAVICINO).

00:19:00:00
Πορτρέτο του ποιητή και επιστήθιου φίλου του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ ΟΡΤΕΝΣΙΟ ΦΕΛΙΞ ΠΑΡΑΒΙΘΙΝΟ, φιλοτεχνημένο από τον Δ. ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟ (Μουσείο Καλών Τεχνών [Museum of Fine Arts], ΒΟΣΤΟΝΗ). Ο ποιητής έγραψε το Επιτύμβιο Σονέτο αφιερωμένο στον ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟ, με το οποίο τον αποχαιρέτησε στις 8 Απριλίου 1614.

00:19:50:00
Το Μουσείο Santa Cruz στο ΤΟΛΕΔΟ και ζωγραφικός πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Η Ανάληψη της Παρθένου» (1613). Ο πίνακας φιλοτεχνήθηκε για την εκκλησία του San Vicente στο ΤΟΛΕΔΟ και θεωρείται από τους πιο σημαντικούς πίνακες της όψιμης περιόδου του καλλιτέχνη.

00:21:00:00
Το Μουσείο Prado της ΜΑΔΡΙΤΗΣ, όπου εκτίθενται ορισμένα έργα του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ της όψιμης περιόδου του. Παραθέτουμε ορισμένα από τα λόγια του ποιητή ΚΩΣΤΑ ΟΥΡΑΝΗ, όπως διαβάζονται από την αφηγήτρια: «[. . .] Οι τόνοι τους [σ. σ. των έργων του ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ] ήταν ψυχροί, μεταλλικοί και δεν αντιφέγγιζαν το φως, αντί να εναρμονίζονται μεταξύ τους συγκρούονταν τα βαθιά γαλάζια με τα θειάφινα κίτρινα, τα μολυβένια γκρίζα με τα λαδερά καφετιά, ένα σκοτεινό φόντο, ένα φως φασματικό, όμοιο με των αστραπών τη νύχτα και μορφές παραμορφωμένες, επιμηκυσμένες, συστρεφόμενες σα φλόγες καταλήγανε να δίνουν σ’ αυτούς τους πίνακες κάτι το εφιαλτικό, το μυστηριώδικο και το υπερκόσμιο. [. . .] Ο ΓΚΡΕΚΟ δεν κάνει έργο εποικοδομητή της πίστης, έργο θρησκευτικό. Σήμερα νιώθω ότι αν ζητάει ν’ ανεβάσει κάτι ίσαμε τους ουρανούς και το ζητάει απέλπιδα δεν είναι τους θεούς, αλλά την ανθρώπινη ψυχή. [. . .]». Περιήγηση στους ζωγραφικούς πίνακες του ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ στο Μουσείο Prado.

00:24:46:00
Πλάνα από την ΟΥΑΣΙΝΓΚΤΟΝ και από την Εθνική Πινακοθήκη (National Gallery of Art) της πόλης. Η αφηγήτρια αναφέρεται στα τελευταία έργα του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «όσο πλησίαζε προς το βιολογικό τέλος του, ο ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ ένιωθε την ανάγκη να ζωγραφίζει περισσότερους και μεγαλύτερων επιφανειών πίνακες». Η κάμερα περιηγείται στους πίνακες του δημιουργού που εκτίθενται στην Εθνική Πινακοθήκη της πόλης και εστιάζει στο σημαντικό ζωγραφικό πίνακα του καλλιτέχνη «Λαοκόων», που είναι και ο μοναδικός πίνακας με μυθολογικό περιεχόμενο. Περιγραφή του πίνακα, που έχει φόντο το ΤΟΛΕΔΟ (η ΤΡΟΙΑ). Ένα ιδιαίτερα πρωτοποριακό στοιχείο του πίνακα είναι το διπλό κεφάλι της μίας γυναικείας μορφής, με το ένα να κοιτάζει το δραματικό περιστατικό και με το άλλο να αποστρέφει το βλέμμα της.

00:26:22:00
Ο ζωγραφικός πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Το πέμπτο όραμα της Αποκαλύψεως» (Metropolitan Museum of Art, ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ), το οποίο φιλοτέχνησε για λογαριασμό του Νοσοκομείου Tavera. Το έργο είναι εμπνευσμένο από την «Αποκάλυψη» του ΙΩΑΝΝΗ και πολλοί μελετητές πρεσβεύουν ότι είναι το τελευταίο έργο που φιλοτεχνήθηκε από τον καλλιτέχνη.

00:26:58:00
Το Νοσοκομείο Tavera στο ΤΟΛΕΔΟ, που αποτελεί τον τελευταίο παραγγελιοδότη του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ. Στο χώρο εκτίθενται τα έργα του Δ. ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ-εκτός από τον πίνακά του «Το πέμπτο όραμα της Αποκαλύψεως», το οποίο, αν και φιλοτεχνήθηκε για το Νοσοκομείο Tavera, εκτίθεται στο Metropolitan Museum of Art στη ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. Τα άλλα έργα που σχετίζονται με την παραγγελία του Νοσοκομείου Tavera είναι: «Η Βάπτιση του Χριστού», που προοριζόταν για το κεντρικό εικονοστάσιο του παρεκκλησίου του Νοσοκομείου, και «Ο Ευαγγελισμός», πίνακας που μαζί με «Το πέμπτο όραμα της Αποκαλύψεως» προορίζονταν για τα πλευρικά μέρη του εικονοστασίου και θεωρούνται τα τελευταία-και μάλιστα non finito-έργα του καλλιτέχνη. Ο ζωγραφικός πίνακας του Δ. ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Ο Ευαγγελισμός» κόπηκε σε δύο μέρη, το άνω τμήμα του οποίου (που φέρει τον τίτλο «Η δόξα των αγγέλων» [ή «Η συναυλία των αγγέλων»]) αγοράστηκε από την Εθνική Πινακοθήκη της ΑΘΗΝΑΣ το 1931, ενώ το κάτω τμήμα ανήκει στη συλλογή του Grutto Banko Ispanoamerikano της ΜΑΔΡΙΤΗΣ. Τα δύο τμήματα ενώθηκαν και εκτέθηκαν το 1987 στην Εθνική Πινακοθήκη της ΑΘΗΝΑΣ.

00:28:13:00
Η Εθνική Πινακοθήκη στην ΑΘΗΝΑ, όπου εκτίθεται το άνω μέρος του ζωγραφικού πίνακα του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Ο Ευαγγελισμός» από το Νοσοκομείο Tavera στο ΤΟΛΕΔΟ. Το άνω τμήμα φέρει τον τίτλο «Η δόξα των αγγέλων» (ή «Η συναυλία των αγγέλων»). Ο ζωγραφικός πίνακας του Δ. ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Ο Ευαγγελισμός», έργο που είχε την τύχη να κοπεί σε δύο μέρη, το άνω τμήμα του οποίου («Η δόξα των αγγέλων» [ή «Η συναυλία των αγγέλων»]) αγοράστηκε από την Εθνική Πινακοθήκη στην ΑΘΗΝΑ το 1931 και το κάτω τμήμα ανήκει στη συλλογή του Grutto Banko Ispanoamerikano της ΜΑΔΡΙΤΗΣ. Το 1987 ολόκληρη η σύνθεση εκτέθηκε στην Εθνική Πινακοθήκη της ΑΘΗΝΑΣ.

00:29:03:00
Ο ζωγραφικός πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Ο Άγιος Φραγκίσκος» (Εθνική Πινακοθήκη, ΑΘΗΝΑ). Πρόκειται για προσφιλές θέμα του ζωγράφου.

00:29:16:00
Ο ζωγραφικός πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Η Σταύρωση του Χριστού» (Εθνική Πινακοθήκη, ΑΘΗΝΑ).

00:29:22:00
Ολόκληρη η σύνθεση του ζωγραφικού πίνακα του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Ο Ευαγγελισμός», έτσι όπως εκτέθηκε το 1987 στην Εθνική Πινακοθήκη της ΑΘΗΝΑΣ. Το έργο είχε την τύχη-ατυχία να κοπεί σε δύο μέρη, το άνω τμήμα του οποίου (που φέρει τον τίτλο «Η δόξα των αγγέλων» [ή «Η συναυλία των αγγέλων»]) αγοράστηκε από την Εθνική Πινακοθήκη στην ΑΘΗΝΑ το 1931 και το κάτω τμήμα ανήκει στη συλλογή του Grutto Banko Ispanoamerikano της ΜΑΔΡΙΤΗΣ. Αξιοσημείωτο στο έργο είναι ότι εμφανίζεται το θέμα της γέννησης, «ένας πίνακας μέσα στον πίνακα».

00:30:26:00
Ο διευθυντής της Εθνικής Πινακοθήκης της ΑΘΗΝΑΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΣΤΑΜΟΣ μιλά για τα τελευταία έργα του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ. Παρουσιάζει την άποψη των περισσότερων ιστορικών της τέχνης ότι ο ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ υπήρξε ένας ή ίσως ο μεγαλύτερος εκφραστής του Μανιερισμού και θεωρεί ότι το έργο του ζωγράφου «Η δόξα των αγγέλων» (ή «Η συναυλία των αγγέλων») (Εθνική Πινακοθήκη, ΑΘΗΝΑ) εκφράζει «την ωραιότερη, την πιο ολοκληρωμένη, ίσως και την πιο σωστή μανιεριστική του ιδιομορφία». Πλάνα από ολόκληρη τη σύνθεση του ζωγραφικού πίνακα του Δ. ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Ο Ευαγγελισμός».

00:32:30:00
Πλάνα από το ΤΟΛΕΔΟ. Αναφορά της αφηγήτριας στην ημερομηνία σύνταξης (31 Μαρτίου 1614) και στο περιεχόμενο της διαθήκης του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ, με την οποία καθολικός κληρονόμος ορίζεται ο γιος του ΓΙΩΡΓΗΣ-ΜΑΝΟΥΗΛ. Στις 7 Απριλίου 1614 ο ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ πεθαίνει. Πλάνο στη διαθήκη του, στο βιβλίο ενταφιασμών της ενορίας του Santo Tome και στον επιβλητικό του τάφο, ενώ η αφηγήτρια διαβάζει απόσπασμα από το βιβλίο ενταφιασμών που αναφέρεται ο ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ και ο θάνατός του. Εμβόλιμα πλάνα από το κεντρικό εικονοστάσιο του Santo Domingo El Antiguo, που φιλοτέχνησε ο καλλιτέχνης. Αναφέρονται οι ποιητές ΟΡΤΕΝΣΙΟ ΦΕΛΙΞ ΠΑΡΑΒΙΘΙΝΟ (HORTENSIO FELIX PARAVICINO) και ΛΟΥΙΣ ΝΤΕ ΓΚΟΝΓΚΟΡΑ (LUIS DE GONGORA), που θα γράψουν επιτύμβια σονέτα.

00:34:42:00
Προσωπογραφία του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ, που θεωρείται ότι εικονίζει τον ίδιο τον καλλιτέχνη. Η αφηγήτρια αναφέρεται στο έργο του και στην μη εκμετάλλευσή του με το πέρασμα των αιώνων. Οι Ρομαντικοί, οι Ιμπρεσιονιστές και οι Εξπρεσσιονιστές θα αντιληφθούν εν τέλει τη σημαντικότητα του έργου του.

00:35:15:00
Οι Ισπανοί μελετητές του έργου του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ ΦΕΡΝΑΝΤΟ ΜΑΡΙΑΣ (FERNADO MARIAS) και ΑΓΚΟΥΣΤΙΝ ΜΠΟΥΣΤΑΜΑΝTΕ (AGUSTIN BUSTAMANTE) μιλούν για την καλλιτεχνική υπόσταση του ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ. Ο καλλιτέχνης, αναφέρουν, συλλαμβάνει με υποκειμενικότητα αλλά και επιστημονική διάθεση την πραγματικότητα και την μεταμορφώνει σύμφωνα με την έμπνευσή του, με άλλα λόγια «ενισχύει την ομορφιά».

00:36:55:00
Η φορητή εικόνα βυζαντινής τεχνοτροπίας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Κοίμηση της Θεοτόκου». Αποτελεί την τελευταία ανακάλυψη έργου του καλλιτέχνη από τον επιμελητή βυζαντινών αρχαιοτήτων ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΣΤΟΡΟΠΟΥΛΟ, το 1982 στην ΕΡΜΟΥΠΟΛΗ της ΣΥΡΟΥ (ιερός ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου). Η αφηγήτρια παραθέτει κρίσεις του έργου του ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ: μεταξύ άλλων αναφέρει ότι, σύμφωνα με τον ποιητή ΟΡΤΕΝΣΙΟ ΦΕΛΙΞ ΠΑΡΑΒΙΘΙΝΟ, «την ιδιοφυία του θα την θαυμάσουν δεν θα την μιμηθούν οι αιώνες».

00:38:21:00
Τίτλοι τέλους.

00:00:05:00
Τίτλοι έναρξης.

00:01:40:00
Πλάνα με ζωγραφικά έργα του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ. Η αφηγήτρια καταθέτει ότι μετά τους πίνακες στο Santo Domingo El Antiguo και το «Espolio» ο καλλιτέχνης θεωρήθηκε σημαντικός ζωγράφος στο ΤΟΛΕΔΟ. Πλάνα από την πόλη.

00:01:59:00
Περιήγηση στο μεσαιωνικό ΤΟΛΕΔΟ. Η αφηγήτρια αναφέρει ότι ο ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ πέθανε το 1614 και εξηγεί το λόγο που ο καλλιτέχνης επέλεξε το ΤΟΛΕΔΟ για τόπο εργασίας του και μόνιμης κατοικίας του: στην πόλη την εποχή εκείνη επικρατούσε ένα αντιφατικό σκηνικό (άκρατος θρησκευτισμός-μυστικισμός και πληθώρα ανθρώπων των γραμμάτων και των τεχνών) και που άφηνε περιθώρια για καλλιτεχνική δημιουργία.

00:02:57:00
Πίνακας με θέμα την Ιερά Εξέταση. Η αφηγήτρια μιλά για την Ιερά Εξέταση, τη διευρυμένη έννοια της «αίρεσης» στο ΤΟΛΕΔΟ, τα εκεί ανοικτά θρησκευτικά δικαστήρια προκειμένου για τη δίκη των θεωρούμενων αιρετικών, τις «auto da fe» και την επιλογή της πυράς ως ποινής για τους αιρετικούς και τη δημόσια εκτέλεσή τους.

00:03:31:00
Πλάνα από το ΤΟΛΕΔΟ.

00:03:39:00
Πλάνα με πορτρέτα Ισπανών, ανθρώπων των γραμμάτων και των τεχνών, και πλάνα από το ΤΟΛΕΔΟ. Η αφηγήτρια περιγράφει το υψηλό πνευματικό επίπεδο της πόλης και αναφέρει τα ονόματα σημαντικών ανθρώπων των γραμμάτων (ΘΕΡΒΑΝΤΕΣ [MIGUEL CERVANTES], ΛΟΠΕ ΝΤΕ ΒΕΓΑ [LOPE DE VEGA], ΠΑΡΑΒΙΘΙΝΟ [HORTENSIO FELIX PARAVICINO] αδελφοί ΚΟΒΑΡΟΥΜΠΙΑΣ [COVARRUBIAS]) κ. ά.

00:04:04:00
Πλάνα από το ΤΟΛΕΔΟ και λεπτομέρειες από ζωγραφικούς πίνακες του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ. Η αφηγήτρια διαβάζει απόσπασμα από έργο του ΝΙΚΟΥ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ για τον ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟ: «[. . .] Όταν ήρθε ο ΓΚΡΕΚΟ στο ΤΟΛΕΔΟ βρήκε μιαν αληθινή του πατρίδα. Και είχεν ακόμα το παρθένο μάτι που δεν μπορούσαν να το ’χουν οι Ισπανοί ζωγράφοι. Έβλεπε για πρώτη φορά ξαφνικά στην κρισιμότερη ακμή της νιότης του το θέαμα της Ισπανίας, τις εκφραστικές χλωμιασμένες μορφές, την πικραμένη αυστηρή ανάταση μιας ράτσας που αρχίζει να γέρνει στη δύση της».

00:05:16:00
Πλάνα εξωτερικά και εσωτερικά στο επαρχιακό αρχείο του ΤΟΛΕΔΟ. Η αφηγήτρια αναφέρει την ημερομηνία 10 Σεπτεμβρίου 1585, οπότε ο ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ ενοικίασε μία πτέρυγα στο παλαιό ανάκτορο του μαρκησίου ΝΤΕ ΒΙΓΙΕΝΑ (marquis DE VILLENA) (αναφορά και πλάνα στο σχετικό πρώτο μισθωτήριο που υπεγράφη μεταξύ των δύο), για χρήση μόνιμης κατοικίας. Η οικογένεια ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ θα μείνει μόνιμα εκεί και μετά το 1615.

00:06:10:00
Τοπογραφικό σχέδιο του ΤΟΛΕΔΟ. Η αφηγήτρια αναφέρει ότι το μη σωζόμενο ανάκτορο του μαρκήσιου ΝΤΕ ΒΙΓΙΕΝΑ κατελάμβανε το χώρο που σήμερα βρίσκεται το Ρaseo del Transito (Πλατεία Τελωνείου), κοντά στο μουσείο όπου ο μαρκήσιος ΝΤΕ ΛΑ ΒΕΓΚΑ ΙΝΚΛΑΝ (marquis DE LA VEGA INCLAN) εγκατέστησε την Casa del Greco.

00:06:36:00
Πλάνα από το ΤΟΛΕΔΟ. Η αφηγήτρια αναφέρει τις καλλιτεχνικές δραστηριότητες του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ την περίοδο 1585-1603, όταν κατοικούσε στο ανάκτορο του μαρκησίου ΝΤΕ ΒΙΓΙΕΝΑ. Πρόκειται για τη δεύτερη περίοδο καλλιτεχνικής δημιουργίας του ζωγράφου στο ΤΟΛΕΔΟ.

00:06:46:00
Εξωτερικά πλάνα από το Μουσείο Prado της ΜΑΔΡΙΤΗΣ και προσωπογραφίες του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ της περιόδου 1585-1603 που εκτίθενται εκεί. Στους εικονιζόμενους αναγνωρίζονται ένας γιατρός και ένας ευγενής. Στις προσωπογραφίες αυτές αναδύεται η βαθιά κατανόηση του ψυχισμού του ανθρώπου και της ευαίσθητης φύσης του.

00:07:47:00
Πλάνα από το ΤΟΛΕΔΟ. Η αφηγήτρια εξηγεί ότι στις 18 Μαρτίου 1586 ο ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ υπέγραψε με τον ΧΟΥΑΝ ΛΟΠΕΘ (JUAN LOPEZ), διαχειριστή της εκκλησίας του Santo Tome (Αγίου Θωμά), ένα συμφωνητικό σχετικό με την παραγγελία δημιουργίας από τον καλλιτέχνη της ακολουθίας για την τελετή «ταφής» του κόμη του ΟΡΓΚΑΘ. Πλάνο του σχετικού συμφωνητικού.

00:08:00:00
Πλάνα από την εκκλησία του Santo Tome στο ΤΟΛΕΔΟ και από το ζωγραφικό πίνακα «Η ταφή του κόμη του Οργκάθ» (1586). Αναφορά στο συμφωνητικό μεταξύ των ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ και ΧΟΥΑΝ ΛΟΠΕΘ και στον τοπικό θρύλο που κρύβει ο πίνακας που θα ζωγραφίσει ο καλλιτέχνης: κατά την ανάγνωση των γραμμάτων της Εκκλησίας για την ταφή του κόμη του ΟΡΓΚΑΘ, οι Άγιοι Αυγουστίνος και Στέφανος κατέβηκαν από τον ουρανό, για να κηδέψουν το σώμα του. Στην περιγραφή του πίνακα αναφέρεται το «επίγειο» (βασικό θέμα της ταφής του κόμη από τους Αγίους) και το «ουράνιο» επίπεδο. Στο κάτω τμήμα του πίνακα εμφανίζονται μετωπικά γνωστοί ευγενείς των ημερών του ζωγράφου στο ΤΟΛΕΔΟ, καθώς και ο γιος του ΓΙΩΡΓΗΣ-ΜΑΝΟΥΗΛ, και στους οποίους μπορεί να διακρίνει κανείς όλα τα δυνατά συναισθήματα που μπορούν να αποτυπωθούν σε μια κηδεία και στο ανώτερο τμήμα εξαϋλωμένα σώματα. Ο Ισπανός μελετητής ΜΑΝΟΥΕΛ ΚΟΣΙΟ (MANUEL COSSIO) θα αναφέρει ότι ο πίνακας είναι «η πιο ουσιαστική και διεισδυτική σελίδα της ισπανικής ζωγραφικής» και ο ΑΛΟΝΣΟ ΝΤΕ ΒΙΛIΕΓΑΣ (ALONSΟ DE VILLEGAS) θα πει ότι πολλοί ξενομερίτες και Τολεδάνοι ζωγράφοι θα προσέλθουν για να τον δουν. Ο ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ οδηγήθηκε ακόμη μια φορά σε δικαστικές περιπέτειες για την απόδοση σε αυτόν του αντιτίμου του πίνακα.

00:13:00:00
Προσόψεις κτηρίων στο ΤΟΛΕΔΟ. Η αφηγήτρια μιλάει για τις δυσκολίες που συναντούσε στην πόλη ο ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ, λόγω της εσωστρέφειάς του και του κλειστού του χαρακτήρα. Προλογίζει τον καθηγητή ΜΑΝΟΥΕΛ ΠΙΤΤΑ ΑΝΔΡΑΔΕ (ΜΑΝUEL PITTA ANDRADE).

00:13:30:00
Ο καθηγητής ΜΑΝΟΥΕΛ ΠΙΤΤΑ ΑΝΔΡΑΔΕ αναφέρεται στο δύσκολο χαρακτήρα του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ, την επιλογή της αυτοαπομόνωσής του και την απόσταση που κρατούσε από τους ανθρώπους, λόγω των δικαστικών υποθέσεων που σχετίζονταν με την αξιολόγηση των έργων του και της υπερευαισθησίας του σχετικά με τα ζητήματα τέχνης. Παρεμβάλλεται ο ζωγραφικός πίνακας του ζωγράφου «Άμωμος σύλληψη».

00:14:53:00
Ζωγραφικοί πίνακες του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ: Ο Χριστός κρατώντας τον σταυρό» (Μουσείο Prado), «Η Βάπτιση του Χριστού» (Μουσείο Prado), «Λαοκόων» (National Gallery of Art, ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ). Η αφηγήτρια αναφέρεται στην προσωπικότητα του ζωγράφου, στην αυτοαπομόνωσή του και στις επιρροές που δέχτηκε από την αρχαία ελληνική παιδεία, την κρητική τέχνη και την αναγεννησιακή ζωγραφική. Βυζαντινή τοιχογραφία και ζωγραφικός αναγεννησιακός πίνακας.

00:15:37:00
Πλάνα εξωτερικά από το Επαρχιακό Αρχείο του ΤΟΛΕΔΟ και από τη διαθήκη του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ, όπου και φυλάσσεται. Η αφηγήτρια αναφέρεται στα βιβλία που καταγράφονται στη διαθήκη του και στην καταγραφή τους που πραγματοποίησε ο γιος του ΓΙΩΡΓΗΣ-ΜΑΝΟΥΗΛ (250 περίπου τόμοι).

00:16:14:00
Πλάνα εξωτερικά από την Εθνική Βιβλιοθήκη της ΜΑΔΡΙΤΗΣ και σε βιβλία της βιβλιοθήκης του, στα οποία μπορούμε να διακρίνουμε τις σημειώσεις του ζωγράφου, τα εμπορικά σήματα των τυπογραφείων που παρήχθησαν και αρχιτεκτονικά σχέδια. Η αφηγήτρια αναφέρεται σε ορισμένα από τα βιβλία του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ, στην αρχαιομάθειά του και στις σημειώσεις-παρατηρήσεις όπου παρουσιάζονται οι προβληματισμοί του και στον μακρύ κατάλογο κατηγοριών των βιβλίων αυτών. Αναφέρεται δε στον ΜΑΝΟΥEΛ ΚΟZΙΟ, ο οποίος έχει αναφέρει ότι «η βιβλιοθήκη του ΓΚΡΕΚΟ είναι η πρώτη και πιο συνθετική επιβεβαίωση για την προσωπικότητα και το χαρακτήρα του καλλιτέχνη».

00:18:25:00
Πλάνο με προσωπογραφία του Σεβιλιάνου ζωγράφου και συγγραφέα ΦΡΑΝΤΣΙΣΚΟ ΠΑΤΣΕΚΟ (FRANCISCO PACHECO), ζωγραφισμένη από τον ΒΕΛΑΣΚΕΘ (DIEGO VELAZQUEZ) [Μουσείο Prado], ο οποίος χαρακτήρισε τον ΔΟΜΗΝΙΚΟ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟ «μεγάλο φιλόσοφο». Πλάνο σε σύγγραμμα του ΠΑΤΣΕΚΟ. Πρώιμοι ζωγραφικοί πίνακες του ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ, καθώς η αφηγήτρια μιλά για την αφοσίωση του ζωγράφου στα πρακτικά και θεωρητικά ζητήματα της τέχνης του και προλογίζει τον διευθυντή της Εθνικής Πινακοθήκης της Ελλάδας ΔΗΜΗΤΡΗ ΠΑΠΑΣΤΑΜΟ.

00:19:10:00
Ο διευθυντής της Εθνικής Πινακοθήκης της Ελλάδας ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΣΤΑΜΟΣ αναφέρεται στην απογραφή των υπαρχόντων του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ στην οικία του στο ΤΟΛΕΔΟ (Παλαιά και Καινή Διαθήκη, έργα του ΟΜΗΡΟΥ και αρχαίων συγγραφέων, βυζαντινότροπα σχέδια κ. ά.). Αναφέρεται στη βυζαντινή παράδοση που ασπάστηκε, στη φιλομάθειά του και στον επηρεασμό του από τη δυτική ζωγραφική.

00:21:04:00
Ο ζωγραφικός πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Ευαγγελισμός της Θεοτόκου» (Μουσείο Prado). Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΣΤΑΜΟΣ αναλύει τον πίνακα, μιλάει για τις βυζαντινές επιρροές που δέχθηκε ο ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ και ενσωμάτωσε στα εκκλησιαστικά του θέματα. Αναφέρεται επίσης στην τάση της «μανιέρας» στη ζωγραφική του 17ου αιώνα και αποκαλεί τον ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟ «κυριότερο εκφραστή του πρώτου μισού του 17ου αιώνα, της μανιεριστικής δηλαδή ζωγραφικής, η οποία είναι ό, τι ωραιότερο είχε να δώσει η τέχνη του 17ου αιώνα».

00:22:06:00
Δημόσια και ιδιωτικά κτήρια του ΤΟΛΕΔΟ. Η αφηγήτρια μιλάει την επιρροή που άσκησαν οι καλλιτεχνικές και φιλοσοφικές ιδέες και η αρχαιομάθεια του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ στους Ουμανιστές και τους ανθρώπους της τέχνης και των γραμμάτων της εποχής του. Εστιάζει στην αναφορά του ΧΑΡΟΛΝΤ ΓΟΥΕΔΥ (HAROLD WETHEY) ότι ίσως οι πνευματικοί άνθρωποι του ΤΟΛΕΔΟ «θα δειπνούσαν και θα κουβέντιαζαν» για τους αρχαίους κλασικούς «με τον Έλληνα που γνώριζε τη φιλοσοφία, τη φιλολογία και την ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας τόσο καλά».

00:23:12:00
Παλαιά έκδοση. Η αφηγήτρια μιλά για τον Σεβιλιάνο ζωγράφο, συγγραφέα και μελετητή του έργου του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ ΦΡΑΝΤΣΙΣΚΟ ΠΑΤΣΕΚΟ που, αναφερόμενος στον καλλιτέχνη, επιμένει στο χαρακτηρισμό του: «εκτός από μεγάλος ζωγράφος είναι και μεγάλος φιλόσοφος». Μιλάει για τα γραπτά του Δ. ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ που δε σώζονται και προλογίζει τους Ισπανούς μελετητές του έργου του ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ ΦΕΡΝΑΝΤΟ ΜΑΡΙΑΣ (FERNADO MARIAS) και ΑΓΚΟΥΣΤΙΝ ΜΠΟΥΣΤΑΜΑΝTΕ (AGUSTIN BUSTAMANTE), που θα μιλήσουν στη συνέχεια για τα συμπεράσματά τους από τις σημειώσεις του στα περιθώρια των έργων της βιβλιοθήκης του.

00:23:47:00
Οι Ισπανοί μελετητές του έργου του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ ΦΕΡΝΑΝΤΟ ΜΑΡΙΑΣ και ΑΓΚΟΥΣΤΙΝ ΜΠΟΥΣΤΑΜΑΝTΕ αναφέρουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με το πνευματικό και καλλιτεχνικό επίπεδο του Δ. ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ. Η αρχαιομάθειά του τον βοηθούσε να μελετήσει τους κλασικούς συγγραφείς και να έχει στη φαρέτρα του όλο το αρχαίο ελληνικό και ρωμαϊκό περιβάλλον, παράλληλα όμως αποδέχθηκε την ιταλική παράδοση, όπως την γνώρισε στην ΙΤΑΛΙΑ. Η προσωπική του για την τέχνη άποψη δεν τον εμπόδισε να δημιουργήσει σχολή πιστή στις ισπανικές παραδόσεις, πάντα εφαρμόζοντας ένα προσωπικό και «σύνθετο» «επιστημονικό» σύστημα χρωμάτων και αντανακλάσεων. Ο Δ. ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ θα είναι ο πρώτος ζωγράφος που θα γράψει στην ΙΣΠΑΝΙΑ για την καλλιτεχνική δημιουργία. Εμβόλιμα πλάνα από μνημεία του ΤΟΛΕΔΟ και από το ζωγραφικό πίνακα του Δ. ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Η ταφή του κόμη του Οργκάθ» (εκκλησία του Santo Tome, ΤΟΛΕΔΟ).

00:27:55:00
Πλάνα εξωτερικά από το Μουσείο Santa Cruz στο ΤΟΛΕΔΟ.

00:28:17:00
O ζωγραφικός πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Άμωμος σύλληψη» (Μουσείο Santa Cruz, ΤΟΛΕΔΟ). Περιγραφή του πίνακα από την αφηγήτρια και αναφορά στην «αξεπέραστη τεχνική του τελειότητα». Στον πίνακα ο ζωγράφος αντιμετώπισε δυναμικά τα «αρχιτεκτονικά» προβλήματα της ζωγραφικής τέχνης, τα οποία έλυσε με την αρχιτεκτονική ισορροπία γραμμών, επιπέδων και όγκων και την ομοιογενή διαίρεση των επιπέδων.

00:29:31:00
Ο ζωγραφικός πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Ο Χριστός στο Όρος των Ελαιών» (Toledo Museum of Arts, ΤΟΛΕΔΟ, ΟΧΑΪΟ), στον οποίο κυριαρχεί ο περιορισμός της οργάνωσης και το συναίσθημα.

00:29:58:00
Ο ζωγραφικός πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Η Σταύρωση» (The Cleveland Museum of Art, ΚΛΕΒΕΛΑΝΤ). Η αφηγήτρια αναλύει την έννοια του «φωτός» και της κυριαρχίας του στον πίνακα.

00:30:18:00
Τα πήλινα αγαλμάτια που εικονίζουν τον Επιμηθέα και την Πανδώρα του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ (Μουσείο Prado). Η αφηγήτρια αναφέρει τον Σεβιλιάνο ζωγράφο, συγγραφέα και μελετητή του έργου του Δ. ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ ΦΡΑΝΤΣΙΣΚΟ ΠΑΤΣΕΚΟ, και ότι ο ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ κρεμούσε τα αγαλμάτια σε διάφορα ύψη, προκειμένου να μελετά με κεριά το φωτισμό στο έργο του.

00:30:33:00
Ζωγραφικοί πίνακες του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ. Η αφηγήτρια αναλύει την τελειότητα του φωτισμού στο έργο του ζωγράφου και αναφέρει τον εικαστικό όρο «τονισμός της κοιμωμένης εικόνας». Παραθέτει δε τα λόγια του συγγραφέα ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ: «Ο ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ στην τεχνική των Βενετσιάνων έφερε μεταβολή ριζική, όχι μεταφέροντας στους πίνακές του τα ατμοσφαιρικά φαινόμενα, μα τις απλές παραλλαγές του ηλιακού φωτός, τις χρωματιστές κηλίδες και, σχηματίζοντας μια αυθύπαρκτη ανθρώπινη αρμονία, ένα φως ψυχρό χωρίς να είναι σκοτεινό, έντονο χωρίς σπινθηροβολία, έφερε την πρωτόφαντη ωραιότητα των παγωμένων του χρωματισμών».

00:32:15:00
Πλάνα από τη ΜΑΔΡΙΤΗ. Η αφηγήτρια αναφέρει την περίοδο 1596-1600 και τις δύο ομάδες έργων που ανέλαβε να ζωγραφίσει ο ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ για δύο ιδρύματα, το πρώτο στη ΜΑΔΡΙΤΗ και το δεύτερο στο ΤΟΛΕΔΟ. Το πρώτο, της ΜΑΔΡΙΤΗΣ, μη σωζόμενο σήμερα, είναι το Κολέγιο των Ανυπόδητων Μοναχών του Τάγματος του Αγίου Αυγουστίνου (Κολέγιο της Δόνιας Μαρίας Ντε Αραγκόν), του οποίου το εικονοστάσιο φιλοτέχνησε, χωρίς όμως να γνωρίζουμε επακριβώς τον αριθμό των έργων αυτών.

00:32:50:00
Πλάνα από τη ΡΩΜΗ. Η αφηγήτρια μιλάει για την Galleria Nazionale στο Palazzo Barberini, όπου βρίσκεται ο πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Η Βάπτιση του Χριστού», το οποίο θεωρείται ότι ανήκει στην ομάδα των έργων που φιλοτεχνήθηκαν για το Κολέγιο των Ανυπόδητων Μοναχών του Τάγματος του Αγίου Αυγουστίνου στη ΜΑΔΡΙΤΗ. Της ίδιας περιόδου θεωρείται το έργο του «Η προσκύνηση των ποιμένων» (Art Museum, ΒΟΥΚΟΥΡΕΣΤΙ).

00:33:49:00
Ο ζωγραφικός πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Ευαγγελισμός της Θεοτόκου» (Μουσείο Prado), που θεωρείται ότι ανήκει στην ομάδα των έργων που φιλοτεχνήθηκαν για το Κολέγιο των Ανυπόδητων Μοναχών του Τάγματος του Αγίου Αυγουστίνου στη ΜΑΔΡΙΤΗ.

00:33:51:00
Πλάνα από την ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ και την Εθνική Πινακοθήκη (National Gallery of Art) της πόλης. Η αφηγήτρια μιλάει για τη δεύτερη ομάδα έργων που δημιούργησε ο ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ την περίοδο 1596-1600. Πρόκειται για τα τέσσερα γνωστά έργα που φιλοτέχνησε για το παρεκκλήσι του Αγίου Ιωσήφ στο ΤΟΛΕΔΟ, δύο από τα οποία εκτίθενται στην Εθνική Πινακοθήκη της ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ.

00:34:06:00
Ο ζωγραφικός πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ που προέρχεται από το παρεκκλήσι του Αγίου Ιωσήφ στο ΤΟΛΕΔΟ και βρίσκεται στην Εθνική Πινακοθήκη της ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ. Εικονίζει τη Βρεφοκρατούσα και τις Αγίες Μαρτίνα και Αγνή.

00:35:04:00
Ο δεύτερος ζωγραφικός πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Ο Άγιος Μαρτίνος και ο ζητιάνος», που προέρχεται από το Παρεκκλήσι του Αγίου Ιωσήφ στο ΤΟΛΕΔΟ και βρίσκεται στην Εθνική Πινακοθήκη της ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ. Έχει θέμα του τον τοπικό θρύλο του ιππότη Μαρτίνου που έντυσε με το μανδύα του το γυμνό ζητιάνο. Και τα δύο έργα δημιουργήθηκαν για να τιμηθεί ο δωρητής του παρεκκλησίου ΜΑΡΤΙΝΟΣ ΡΑΜΙΡΕΘ (MARTINOS RAMIREZ). Επίσης, η αφηγήτρια αναφέρει ότι τα άλλα δύο έργα («Ο Άγιος Ιωσήφ» και «Η στέψη της Παναγίας») βρίσκονται στην αρχική τους θέση.

00:36:06:00
Πλάνα εξωτερικά από το παρεκκλήσι του Αγίου Ιωσήφ στο ΤΟΛΕΔΟ καθώς η αφηγήτρια αναφέρει ότι με τα ζωγραφικά έργα του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ της περιόδου αυτής στο χώρο ολοκληρώνεται η δεύτερη τολεδάνικη φάση της καλλιτεχνικής δημιουργίας του.

00:36:19:00
Πλάνα από τη ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ.

00:36:31:00
Πλάνα στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης (Metropolian Museum of Arts) και από τα ζωγραφικά έργα του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ που εκτίθενται εκεί. Η αφηγήτρια αναφέρει προσωπογραφία που ζωγράφισε ο ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ το 1600, που οι μελετητές θεωρούν ότι εικονίζει τον ίδιο το ζωγράφο. Αν μάλιστα θεωρείται αυτοπροσωπογραφία, τότε πρόκειται για τη μοναδική αυτοπροσωπογραφία του ζωγράφου.

00:37:23:00
Ο ζωγραφικός πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Πεντηκοστή», (Μουσείο Prado), καθώς η αφηγήτρια μιλά για την ακμή του ζωγράφου γύρω στο 1600, με βοηθό του το γιο του ΓΙΩΡΓΗ-ΜΑΝΟΥΗΛ.

00:37:51:00
Ο ζωγραφικός πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Άγιος Σεβαστιανός» (Μουσείο Prado), καθώς η αφηγήτρια μιλά για τη συνήθειά του να καλεί μουσικούς να τον συντροφεύουν την ώρα του δείπνου του, αιτία για την οποία κατηγορήθηκε για χλιδή και πολυτέλεια.

00:38:05:00
Τίτλοι τέλους.

00:00:04:00
Τίτλοι έναρξης.

00:01:45:00
Απόψεις της ΡΩΜΗΣ και της μεσαιωνικής πόλης του ΤΟΛΕΔΟ, παλαιάς πρωτεύουσας της ΙΣΠΑΝΙΑΣ καθώς η αφηγήτρια ΝΙΚΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗ αναφέρεται στις επιβεβαιωμένες μαρτυρίες σχετικά με την εκεί παρουσία του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ το 1577, αλλά και στις υποθέσεις σχετικά με την έλευσή του στην ΙΣΠΑΝΙΑ το 1575 ή το 1576.

00:02:38:00
Ζωγραφικός πίνακας με θέμα την ΙΣΠΑΝΙΑ καθώς η αφηγήτρια μιλά για τη χώρα, την έκτασή της και την κοινωνικοπολιτική της κατάσταση κατά τη διάρκεια της εκεί παραμονής του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ.

00:03:01:00
Το άγαλμα του ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΚΟΛΟΜΒΟΥ και αναφορά της αφηγήτριας στην ανακάλυψη της ΑΜΕΡΙΚΗΣ από αυτόν, την ίδια εποχή που Ισπανοί θαλασσοπόροι-εξερευνητές ανακάλυπταν τις Νέες Χώρες.

00:03:08:00
Πίνακας που αναπαριστά σκηνές μαχών καθώς η αφηγήτρια αναφέρεται στην κατάκτηση των ΦΙΛΙΠΠΙΝΩΝ από τους Ισπανούς θαλασσοπόρους.

00:03:18:00
Ζωγραφικοί πίνακες που αναδεικνύουν τον πλούτο και την επικυριαρχία της ΙΣΠΑΝΙΑΣ του 16ου αιώνα, έναντι των άλλων ευρωπαϊκών χωρών που επίσης άκμαζαν την ίδια εποχή.

00:03:50:00
Ζωγραφικοί πίνακες και σχέδια. Η αφηγήτρια αναφέρεται στον Ισπανό μελετητή ΜΑΝΟΥΕΛ ΑΝΔΡΑΔΕ (MANUEL PITTA ANDRADE), ο οποίος μιλά για την αντίφαση που παρουσίαζε η ΙΣΠΑΝΙΑ του 16ου αιώνα-τα πλούτη της τής προσέδιδαν μια εικόνα οικονομικής ακμής, αλλά οι μαινόμενοι μεταξύ αυτής και της ΙΤΑΛΙΑΣ, της ΓΑΛΛΙΑΣ και της ΑΓΓΛΙΑΣ πόλεμοι υπέσκαπταν την εύρωστη εικόνα της. Ο μελετητής, αναφέρει η αφηγήτρια, σημειώνει ότι η ΙΣΠΑΝΙΑ εκείνη την εποχή θυσίαζε τα πάντα στο βωμό των θρησκευτικών ιδανικών, με αρνητικές επιπτώσεις στον οικονομικό και κοινωνικό της τομέα.

00:04:37:00
Τοπογραφικός χάρτης της ΜΑΔΡΙΤΗΣ, πρωτεύουσας πλέον της Ισπανικής Αυτοκρατορίας. Απεικονίσεις της πόλης που, όπως αναφέρει η αφηγήτρια, ήταν ο πρώτος σταθμός του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ. Αναφορά στην ανάπτυξη της πόλης, που γίνεται το κέντρο του ισπανικού κράτους.

00:05:24:00
Πλάνο του Ανακτόρου του Εσκοριάλ, που χρησιμοποιήθηκε ως ανάκτορο, κοιμητήριο και μοναστήρι και στου οποίου τη διακόσμηση είχαν προσκληθεί από τον βασιλιά ΦΙΛΙΠΠΟ Β’ πολλοί και αξιόλογοι καλλιτέχνες της εποχής. Στη διακόσμησή του ήλπιζε να απασχοληθεί και ο ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ ερχόμενος στη Μαδρίτη (σύμφωνα με κάποια εκδοχή). Ζωγραφικός πίνακας που εικονίζει τον φιλότεχνο και θρησκόληπτο ΦΙΛΙΠΠΟ Β’.

00:05:47:00
Προσωπογραφία του Ισπανού αρχιτέκτονα ΧΟΥΑΝ ΝΤΕ ΕΡΕΡΑ (JUAN DE HERRERA), ο οποίος, όπως αναφέρει η αφηγήτρια, σχεδίασε το γιγαντιαίο Ανάκτορο του Εσκοριάλ επηρεασμένος από τα μοναστηριακά πρότυπα της εποχής.

00:05:56:00
Πλάνα από τον εξωτερικό χώρο του Ανακτόρου του Εσκοριάλ, με την αφηγήτρια να αναφέρεται σε ιστορικά στοιχεία που συνδέονται με αυτό. Η κατασκευή του ξεκίνησε στη ΣΙΕΡΑ ΝΤΕ ΓΚΟΥΑΝΤΑΡΑΜΑ (SIERRA DΕ GUADARRAMA) κοντά στη ΜΑΔΡΙΤΗ το 1562 και αφιερώθηκε στον Άγιο Λαυρέντιο, σε ανάμνηση ενός παλαιού ναού του ίδιου Αγίου, που γκρεμίστηκε εκ παραδρομής από τους Ισπανούς στη μάχη του ΣΑΙΝΤ ΚIΟΥΕΝΤΙΝ (SAINT QUENTIN) το 1557.

00:06:28:00
Ο Ιταλός καθηγητής ΚΑΡΛΟ ΑΡΓΚΑΝ (CARLO ARGAN) μιλά για το συμβολισμό του Ανακτόρου του Εσκοριάλ, το οποίο αποκαλεί «μεγάλο επίτευγμα της Αντιμεταρρύθμισης», που θα πρέπει να στόχευε στο συνδυασμό του νέου θρησκευτικού αισθήματος της αντιμεταρρύθμισης και της απόλυτης μοναρχίας. Αναφέρει ότι ο ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ μετέβη στην ΙΣΠΑΝΙΑ, για να εργαστεί στο Εσκοριάλ. Παρεμβάλλονται πλάνα από τους εσωτερικούς χώρους του Εσκοριάλ.

00:07:48:00
Εσωτερικοί χώροι του Εσκοριάλ.

00:07:55:00
Πανοραμικά πλάνα του Εσκοριάλ. Η αφηγήτρια μιλά για την πληροφόρηση που είχε ο ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ μέσω του ΤΙΤΣΙΑΝΟ (TIZIANO) για τη φιλοτέχνηση του Εσκοριάλ, για τις πρώτες εβδομάδες παραμονής του καλλιτέχνη στην ΙΣΠΑΝΙΑ και αναφέρεται στην προσπάθειά του να αναλάβει ο ίδιος το έργο, μέσα από μία κατ’ ιδίαν συνάντησή του με τον ΦΙΛΙΠΠΟ Β’ που απέβη άκαρπη.

00:08:26:00
Τα αγάλματα των Βασιλιάδων του ΙΟΥΔΑ που κοσμούν τον περίβολο του Εσκοριάλ καθώς η αφηγήτρια αναφέρεται σε μελέτη του Δανού μελετητή του έργου του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ, ΒΙΛΟΥΜΣΕΝ (J. F. WILLUMSEN), ο οποίος υποστήριξε ότι ο ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ προφανώς σχεδίασε τα αγάλματα, διότι, όπως αναφέρει, «ταιριάζουν στο ύφος του καλλιτέχνη».

00:09:00:00
Εξωτερικά πλάνα του Εσκοριάλ καθώς η αφηγήτρια αναφέρει ότι κανένα έργο του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ της εποχής αυτής, ευρισκόμενο είτε στο Εσκοριάλ είτε στη ΜΑΔΡΙΤΗ, δεν αποδίδεται με ασφάλεια σε καλλιτέχνη. Απόψεις μνημείων στη ΜΑΔΡΙΤΗ.

00:09:12:00
Γυναικείο πορτρέτο, που λέγεται ότι απεικονίζει τη ΔΟΝΙΑ ΧΕΡΟΝΙΜΑ ΝΤΕ ΛΑΣ ΚΟΥΕΒΑΣ (DONA JERONIMA DE LAS CUEVAS) (Μουσείο Stirling-Maxwell Collection, ΓΛΑΣΚΩΒΗ), με την οποία, όπως λέει η αφηγήτρια, διατήρησε εξώγαμη σχέση ο ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ και η οποία θα γεννήσει το μοναχογιό του, τον ΓΙΩΡΓΗ-ΜΑΝΟΥΗΛ. Το πορτρέτο χρονολογείται το 1577/8 και αποδίδεται στον ΔΟΜΗΝΙΚΟ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟ.

00:09:55:00
Πλάνα του Palazzo Farnese στη ΡΩΜΗ, όπου απέκτησε σημαντικό κύκλο γνωριμιών, μεταξύ άλλων τον ιερέα ΔΟΝ ΛΟΥΙΣ ΝΤΕ ΚΑΣΤΙΓΙΑ (LUIS DE CASTILLA).

00:10:03:00
Πορτρέτο του ιερέα και φίλου του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟ ΔΟΝ ΛΟΥΙΣ ΝΤΕ ΚΑΣΤΙΓΙΑ και αναφορά της αφηγήτριας στη σχέση του με τον ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟ. Οι δύο τους γνωρίστηκαν στο Palazzo Farnese και ο πρώτος πρότεινε στον καλλιτέχνη να αναλάβει την εικονογράφηση του εικονοστασίου της εκκλησίας του Santo Domingo el Antiguo, (Άγιος Δομήνικος ο Παλαιός) στο ΤΟΛΕΔΟ, το οποίο και φιλοτέχνησε. Η πρόσκληση στάθηκε ο λόγος που ο καλλιτέχνης έφτασε στο ΤΟΛΕΔΟ, σύμφωνα με μία εκδοχή.

00:10:17:00
Περιήγηση στο ΤΟΛΕΔΟ, παλαιά πρωτεύουσα της ΙΣΠΑΝΙΑΣ. Η αφηγήτρια αναφέρεται σε σύγγραμμα του ΤΖΟΥΖΕΠΕ ΜΑΡΤΙΝΕΘ (JUSEPE MARΤINEZ), ο οποίος μιλά για τον ερχομό του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ στο ΤΟΛΕΔΟ το 1577. Παραθέτουμε σε μετάφραση τα λόγια του μελετητή, όπως ακούγονται από την αφηγήτρια: «μπήκε σε αυτήν την πόλη με μεγάλο κύρος, με τρόπο που έκαμε να νιώσουν πως δεν υπήρχε στον κόσμο πράγμα ανώτερο από τα έργα του». Από τα λεγόμενα του μελετητή συμπεραίνεται ότι η φήμη του καλλιτέχνη είχε φτάσει στην πόλη προτού ο ίδιος φτάσει σε αυτήν.

00:11:27:00
Η γέφυρα του ποταμού ΤΑΓΟΥ, που διασχίζει το ΤΟΛΕΔΟ. Η αφηγήτρια αναφέρεται γενικά στη γεωμορφολογία και στα ιστορικά στοιχεία της πόλης-κατάκτησή της διαδοχικά από τους Άραβες και τους Ισπανούς-και στα εθνογραφικά της στοιχεία-συγκέντρωση στους κόλπους της πολλών Εβραίων. Το ΤΟΛΕΔΟ είναι η πόλη που συνδυάζει την αραβική και την ευρωπαϊκή τέχνη. Τα τείχη και τα αρχιτεκτονικά κτήρια της πόλης, με έμφαση στα αραβικά και στα ευρωπαϊκά της στοιχεία.

00:12:38:00
Οι Πύλες της Αλκανταρά, του Αγίου Μαρτίνου, του Ήλιου και της Μπισάλα, με παράλληλα αναφορά της αφηγήτριας στην αρχιτεκτονική τους.

00:13:12:00
Δημόσια και ιδιωτικά κτήρια και εκκλησίες του ΤΟΛΕΔΟ (η γοτθικού ρυθμού Καθεδράλε, το κτήριο του Αλκάθαρ, το Νοσοκομείο Ταβέρα (Tavera) κ. ά.). Αναφορά της αφηγήτριας στα μνημεία της πόλης και στην «αργυρή εποχή» του ΤΟΛΕΔΟ, σύμφωνα με τα λεγόμενα του Ισπανού μελετητή ΜΑΝΟΥΕΛ ΑΝΔΡΑΔΕ, την εποχή που εκεί ζούσε ο ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ.

00:14:10:00
Περιήγηση σε δρόμους και ιδιωτικές οικίες του ΤΟΛΕΔΟ, στην πόλη όπου ο ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ θα παραμείνει από το 1577 έως και τον θάνατό του, το 1614, και όπου θα δημιουργήσει το σημαντικό καλλιτεχνικό του έργο και την οικογένειά του. Χωρίς ασφαλή μαρτυρία για την πρώτη του κατοικία, γίνεται αναφορά στην ακροαματική διαδικασία για την πληρωμή του από το έργο του «Espolio» (Σεπτέμβριος 1579), στην οποία αναφέρθηκε ως «ξενοφερμένος», «χωρίς περιουσία» και ότι «είχε έρθει για να ζωγραφίσει τα εικονοστάσια της εκκλησίας του Santo Domingo el Antiguo. Ερωτηθείς, απάντησε ότι δεν υποχρεούται να αναφέρει την αιτία που τον έφερε στην πόλη.

00:15:53:00
Εξωτερικά πλάνα της εκκλησίας του Santo Domingo el Antiguo, όπου αποτελεί την πρώτη εργασία του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ στο ΤΟΛΕΔΟ.

00:16:04:00
Πορτρέτο του ιερέα και φίλου του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ ΔΟΝ ΛΟΥΙΣ ΝΤΕ ΚΑΣΤΙΓΙΑ και αναφορά της αφηγήτριας στη γνωριμία του Δ. ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ με τον αδερφό του πρωτοπρεσβύτερου στον καθεδρικό ναό του ΤΟΛΕΔΟ ΝΤΙΕΓΚΟ, αδελφό του ΛΟΥΙΣ.

00:16:19:00
Το εσωτερικό της εκκλησίας του Santo Domingo el Antiguo. Ο ΝΤΙΕΓΚΟ ΝΤΕ ΚΑΣΤΙΓΙΑ είχε αναλάβει τη διαχείριση της διακόσμησης της εν λόγω εκκλησίας, ως διαχειριστής της περιουσίας της ΔΟΝΙΑΣ ΜΑΡΙΑΣ ΝΤΕ ΣΙΛΒΑ (MARIA DE SILVA).

00:16:34:00
Λυτά φύλλα με τη δικαιοπραξία-συμβόλαιο της ανάληψης της εικονογράφησης από τον ΔΟΜΗΝΙΚΟ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟ της εκκλησίας του Santo Domingo el Antiguo, που υπογράφηκε από τον καλλιτέχνη και τον διαχειριστή της εικονογράφησης της εκκλησίας ΝΤΙΕΓΚΟ ΝΤΕ ΚΑΣΤΙΓΙΑ. Αναφορά της αφηγήτριας στην έναρξη των εργασιών στην εκκλησία (1577) και στη λήξη τους (1579) και στα επιμέρους της συμφωνίας-προγράμματος: εικονογράφηση έξι πινάκων στο κεντρικό εικονοστάσιο και δύο στα πλαϊνά, δημιουργία σχεδίων και επιτήρηση των πλαισίων των εικονοστασίων [retablo} και του γλυπτικού διακόσμου-τα τελευταία ανέλαβε ο Τολεδάνος γλύπτης ΜΟΝΕΓΚΡΟ [JUAN BAUTISTA MONEGRO]). Περιγραφή μέρους του κεντρικού εικονοστασίου (των γλυπτών και του ζωγραφικού πίνακα «Η Αγία Τριάδα»).

00:17:45:00
Ο ζωγραφικός πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Η Αγία Τριάδα» στο κεντρικό εικονοστάσιο της εκκλησίας του Santo Domingo el Antiguo, που βρίσκεται σήμερα στο Μουσείο Prado και στη θέση του έχει τοποθετηθεί αντίγραφό του.

00:18:12:00
Το κεντρικό εικονοστάσιο της εκκλησίας του Santo Domingo el Antiguo. Περιγραφή των πινάκων «Άγιο Μανδήλιο» και «Μετάσταση της Θεοτόκου». Η «Μετάσταση της Θεοτόκου» χρονολογείται το 1577-πρόκειται για το πρώτο έργο του εικονοστασίου, ίσως δε το πρώτο έργο που ζωγράφισε ο ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ στο ΤΟΛΕΔΟ-, με το οποίο καθιερώνεται ο καλλιτέχνης και βρίσκεται στο Ινστιτούτο Τέχνης στο ΣΙΚΑΓΟ (Art Institute). Περιγραφή, στη συνέχεια, των πινάκων του ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ που βρίσκονται στα πλαϊνά του κεντρικού εικονοστασίου: «Άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής», «Άγιος Βερνάρδος» και «Απόστολος Παύλος» (στην Εθνική Βιβλιοθήκη της ΜΑΔΡΙΤΗΣ φυλάσσεται μια σχεδιαστική μελέτη του πίνακα, σχετικό πλάνο).

00:19:51:00
Το δεξιό εικονοστάσιο της εκκλησίας του Santo Domingo el Antiguo. Περιγραφή του πίνακα του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Ανάσταση», που φέρει και τη μορφή του διαχειριστή της εικονογράφησης της εκκλησίας και παραγγελιοδότη του έργου ΝΤΙΕΓΚΟ ΝΤΕ ΚΑΣΤΙΓΙΑ. Το αριστερό εικονοστάσιο της εκκλησίας, στο οποίο ο ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ ζωγράφισε την «Προσκύνηση των ποιμένων». Αναφορά της αφηγήτριας στο πρωτοποριακό καλλιτεχνικό έργο του ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ στην εκκλησία, που ήρθε σε αντίθεση με τον ακαδημαϊσμό των Ισπανών ζωγράφων της εποχής του.

00:21:00:00
Εξωτερικά και εσωτερικά πλάνα του Μουσείου Santa Cruz. Αναφορά της αφηγήτριας σε έργα Τολεδάνων ζωγράφων της εποχής του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ (XOYAN KAΡΕΡΑ ΝΤΕ ΒΙΒΑΡ [JUAN CARRERA DE VIVAR], ΝΤΙΕΓΚΟ ΝΤΕ ΑΓΚΟΥΙΛΑΡ [DIEGO DE AGUILAR], ΛΟΥΙΣ ΤΡΙΣΤΑΝ [LUIS TRISTAN] κ. ά.), την ίδια περίοδο που ο ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ ζωγράφιζε στην εκκλησία του Santo Domingo el Antiguo. Ζωγραφικοί πίνακες των μανιεριστών καλλιτεχνών που εκτίθενται στο χώρο.

00:22:15:00
Οι ιστορικοί τέχνης ΦΕΡΝΑΝΤΟ ΜΑΡΙΑΣ (FERNADO MARIAS) και ΑΓΚΟYΣΤΙΝ ΜΠΟΥΣΤΑΜΑΝΤΕ (AGUSTIN BUSTAMANTE) αναφέρονται στην επίδραση του έργου του Ουμανιστή, διανοούμενου και ζωγράφου-φιλοσόφου ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ στο εικαστικό περιβάλλον του ΤΟΛΕΔΟ της εποχής. Αναφέρουν ότι έσπασε το παραδοσιακό ζωγραφικό κατεστημένο της εποχής του στο ΤΟΛΕΔΟ, εισάγοντας εκεί την ιταλική νοοτροπία.

00:25:54:00
Η Μητρόπολη του ΤΟΛΕΔΟ, καθώς η αφηγήτρια αναφέρει ότι το 1577 ο ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ δέχθηκε πολλές παραγγελίες για εικονογράφηση. Στις 2 Ιουλίου 1577 η Μητρόπολη του ΤΟΛΕΔΟ θα παραγγείλει στον καλλιτέχνη να ζωγραφίσει έναν πίνακα με θέμα τον Διαμερισμό των Ιματίων του Χριστού, που θα κοσμούσε το κεντρικό εικονοστάσιο του σκευοφυλακίου. Ο πίνακας θα οδηγήσει τον ζωγράφο σε πολλές δικαστικές περιπέτειες, έως ότου του αποδοθεί το αντίτιμο για την εργασία του.

00:26:32:00
Το σκευοφυλάκιο της Μητρόπολης του ΤΟΛΕΔΟ και το κεντρικό εικονοστάσιο όπου βρίσκεται ο πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Espolio» (1577-1579) και έχει θέμα τον Διαμερισμό των Ιματίων του Χριστού, σύμφωνα με την παραγγελία που δέχθηκε. Αναφορά της αφηγήτριας στις δικαστικές διαμάχες που έλαβαν χώρα γι’ αυτόν τον πίνακα. Στο έργο ο ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ «περνάει από την αναπαράσταση εκστασιαζόμενων προσώπων στην εκστατική αναπαράσταση προσώπων», «πραγματοποιείται για πρώτη φορά η συνειδητή απάρνηση του βάθους στο χώρο που επέβαλε η Αναγέννηση» και «αρχίζει μια ελαφριά παραμόρφωση στις ανατομικές αναλογίες των μορφών». Αν και κρίθηκε «ανεκτίμητος» ο πίνακας από τους εκτιμητές του ζωγράφου, βρέθηκε από τους εκτιμητές της Μητρόπολης ότι παρουσιάζει ορισμένες «απρέπειες», μεταξύ άλλων το ότι οι τρεις Μαρίες που εικονίζονται δεν παρουσιάζονται στο επεισόδιο του Ευαγγελίου.

00:29:36:00
Πλάνα σε ζωγραφικό πίνακα του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ με θέμα τον Διαμερισμό των Ιματίων του Χριστού καθώς η αφηγήτρια αναφέρεται σε έξι πίνακές του διασπαρμένους σε διάφορα μουσεία του κόσμου.

00:29:50:00
Ο ζωγραφικός πίνακας «Espolio» του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ από τη Μητρόπολη του ΤΟΛΕΔΟ. Η αφηγήτρια αναφέρεται στον τρόπο αμοιβής των καλλιτεχνών που συνηθιζόταν την εποχή εκείνη: κριτές ενός καλλιτεχνικού έργου θα ήταν δύο εκτιμητές από την πλευρά του εργοδότη και δύο από την πλευρά του καλλιτέχνη και σε περίπτωση που υπήρχε διαφορά μεταξύ τους θα προσέφευγαν σε έναν ακόμη διαιτητή-εκτιμητή κοινής αποδοχής. Στη συγκεκριμένη περίπτωση οι εκτιμητές του ζωγράφου είχαν βάλει υψηλότερη τιμή σε σχέση με εκείνους της Μητρόπολης, αναγνωρίζοντας το μέγεθος του εικαστικού αποτελέσματος του πίνακα.

00:31:01:00
Ο πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Η Αγία Βερόνικα και το ιερό σουδάριο» (Μουσείο Santa Cruz), καθώς η αφηγήτρια αναφέρεται στη «χρυσή περίοδο» του καλλιτέχνη 1577-1579, που συνοδεύεται και από τη γέννηση του γιου του, το 1578, του ΓΙΩΡΓΗ-ΜΑΝΟΥΗΛ (λεπτομέρεια από το ζωγραφικό πίνακα του ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Άποψη και χάρτης του Τολέδο» [Casa del Greco, ΤΟΛΕΔΟ). Γυναικείο πορτρέτο που λέγεται ότι εικονίζει τη ΔΟΝΙΑ ΧΕΡΟΝΙΜΑ ΝΤΕ ΛΑΣ ΚΟΥΕΒΑΣ (Μουσείο Stirling-Maxwell Collection, ΓΛΑΣΚΩΒΗ), με την οποία διατηρούσε δεσμό και η οποία έγινε η μητέρα του παιδιού του.

00:31:43:00
Πλάνα από βιβλιοθήκη-αρχειοστάσιο καθώς η αφηγήτρια αναφέρεται στον προβληματισμό που έχει προκαλέσει η μη επικύρωση με γάμο της σχέσης του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ με τη ΔΟΝΙΑ ΧΕΡΟΝΙΜΑ ΝΤΕ ΛΑΣ ΚΟΥΕΒΑΣ.

00:32:19:00
Ο καθηγητής και διευθυντής του Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της ΒΕΝΕΤΙΑΣ ΝΙΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΗΣ μιλά για την ύπαρξη νόμιμης συζύγου του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ, την οποία ενδεχομένως εγκατέλειψε. Ο γάμος του, υποθέτει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΗΣ, συνέβαλε στη μη νομιμοποίηση της σχέσης του Δ. ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ με τη ΔΟΝΙΑ ΧΕΡΟΝΙΜΑ ΝΤΕ ΛΑΣ ΚΟΥΕΒΑΣ, με την οποία συζούσε περί τις τέσσερις δεκαετίες. Παρεμβάλλονται πλάνα από τον ΧΑΝΔΑΚΑ.

00:33:52:00
Η γέφυρα του ποταμού ΤΑΓΟΥ που διασχίζει το ΤΟΛΕΔΟ και αναφορά της αφηγήτριας στη δημιουργική του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ περίοδο 1577-1585 και σε πίνακές του όπως «Ο Άγιος Σεβαστιανός», που βρίσκεται στον καθεδρικό ναό της ΠΑΛΕΝΘΙΑ.

00:34:25:00
Πορτρέτο Ισπανού ευγενούς που ζωγράφισε ο ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ, γνωστό με τον τίτλο «Ο ιππότης με το χέρι στο στήθος», της περιόδου 1577-1585 (Μουσείο Prado). Αναφορά της αφηγήτριας στη μελέτη της ΑΝΤΟΝΙΝΑ ΒΑΛΑΝΤΕΝ (ANTONINA VALLENTIN) σχετικά με το εν λόγω έργο, λέγοντας ότι «ο πίνακας αυτός εκφράζει με τη δύναμη και τη μυστική πνευματικότητά του ολόκληρη την ΙΣΠΑΝΙΑ».

00:34:48:00
Ο ζωγραφικός πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Το όραμα του Αγίου Λαυρεντίου», που εικονίζεται ο Άγιος και η Παναγία Βρεφοκρατούσα, της περιόδου 1577-1585 (Casa de Alba, ΜΑΔΡΙΤΗ).

00:35:06:00
Πανοραμικό πλάνο του Εσκοριάλ, όπου, καθώς αναφέρει η αφηγήτρια, βρίσκονται δύο έργα του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ.

00:35:12:00
Ανδρικό πορτρέτο που φιλοτέχνησε ο ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ και ο ζωγραφικός του πίνακας «Προσκύνηση του Αγίου Ονόματος του Ιησού» (ή «Το όνειρο του Φιλίππου Β’»), που βρίσκεται στο Εσκοριάλ. Πρόκειται για μια «ποιητική αλληγορία αντιμεταρρυθμιστικού περιεχομένου» και συνδέεται με τη ναυμαχία της ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ (1571).

00:36:22:00
Ο ζωγραφικός πίνακας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ «Το μαρτύριο του Αγίου Μαυρικίου», που προοριζόταν για το παρεκκλήσιο του εν λόγω Αγίου στο Εσκοριάλ, (1584) κατά παραγγελία του ΦΙΛΙΠΠΟΥ Β’. Ο βασιλιάς απέρριψε το έργο του ως ακατανόητο και ακατάλληλο να κοσμήσει το παρεκκλήσιο και παράγγειλε σε έναν άσημο Φλωρεντινό ζωγράφο, τον ΡΟΜΟΛΟ ΤΣΙΝΤΣΙΝΑΤΟ (ROMOLO CINCINNATO) να ζωγραφίσει έναν πίνακα, που τελικά τοποθέτησε εκεί που προόριζε για το εν λόγω έργο. Ο ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ επικρίθηκε, καθώς τοποθέτησε το κεντρικό παραγγελθέν θέμα-το μαρτύριο του αποκεφαλισμού του Αγίου Μαυρικίου-σε δευτερεύουσα θέση και στο κέντρο ζωγράφισε την αντίσταση των Χριστιανών Θηβαίων και του Μαυρίκιου (αρχηγού της θηβαϊκής λεγεώνας) απέναντι στον αυτοκράτορα ΜΑΞΙΜΙΑΝΟ, ο οποίος τους ζήτησε να θυσιάσουν στα είδωλα το 208 μ. Χ. Το έργο θεωρήθηκε ότι αντιδρά στη θεοκρατία της εποχής του. Εν τέλει επέστρεψε στην αρχική του θέση.

00:39:42:00
Πλάνα από τη μεσαιωνική πόλη του ΤΟΛΕΔΟ. Αναφορά της αφηγήτριας στην αρχή και στην άνθηση της εκεί καριέρας του ΔΟΜΗΝΙΚΟΥ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΥ, σε ηλικία 45 ετών.

00:40:14:00
Τίτλοι τέλους.