Κωδικός Τεκμηρίου
DS002140

Τύπος ψηφιακού αρχείου
Βίντεο

Τίτλος
ΜΟΥΣΙΚΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΜΙΚΡΑΣΙΑ ΠΑΡΑΛΙΑ

Χρονολογία Παραγωγής
1987

Ημερομηνία Πρώτης Προβολής

Σκοπός
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ

Είδος
ΜΟΝΟΘΕΜΑΤΙΚΟ/ΟΧΙ-ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ

Χαρακτηρισμός
ΣΕΙΡΑ

Κατηγορία
ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΜΟΥΣΙΚΟ

Περίληψη
Σειρά επιμορφωτικών ντοκιμαντέρ ιστορικού περιεχομένου. Στο συγκεκριμένο επεισόδιο παρουσιάζεται ο Ελληνισμός της Μικράς Ασίας από τις αρχές του 20ου αιώνα έως τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 καθώς και τα γεγονότα που την ακολούθησαν. Εξετάζονται οι συνθήκες εγκατάστασης των Μικρασιατών προσφύγων στην Ελλάδα.

Περιγραφή Περιεχομένου
Η σειρά «ΜΟΥΣΙΚΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ» στόχο έχει να μας εξοικειώσει με τα μουσικά ιδιώματα της Ελλάδας. Το επεισόδιο αυτό είναι αφιερωμένο στη μουσική παράδοση των παραλίων της Μικράς Ασίας. Αρχικά, η Δόμνα Σαμίου επιχειρεί μια σύντομη ιστορική αναδρομή στον ελληνισμό των παραλίων, στη μουσική και χορευτική του παράδοση. Αναφέρει επιγραμματικά τους καρσιλαμάδες, τα ζεϊμπέκικα, τα χασάπικα, τους συρτούς και τους μπάλους ως τους πλέον διαδεδομένους χορούς της περιοχής. Ως αντιπροσωπευτική μουσική της Σμύρνης αναφέρει αστικά τραγούδια από την Ευρώπη, τραγούδια ελαφρολαϊκά και άλλα με τοπικά μουσικά στοιχεία, δημοτικά τραγούδια και τοπικά παραδοσιακά τραγούδια. Στην συνέχεια, η Δόμνα Σαμίου επισκέπτεται το Κέντρο Μικρασιατικών Μελετών ''Μέλπω Μελιέ'' και συνομιλεί με το μουσικολόγο και συνεργάτη του κέντρου, Μάρκο για το πω συλλέχθηκαν τα διάφορα μικρασιατικά τραγούδια. Ειδική αναφορά κάνουν στην Ιωνία και την περιφέρεια της Σμύρνης και σε δύο τραγουδιστές, τον Στέφο Ξεπαστό από τα Βουρλά και την Ειρήνη Μπογιατζή από τις Φώκαιες. Μερικά δείγματα από αυτή τη μουσική προβάλλονται στην εκπομπή, συγκεκριμένα ένα τραγούδι ηχογραφημένο το 1930 από τον Στέφο Ξεπαστό. Έπειτα, η Δόμνα Σαμίου επισκέπτεται την Στέλλα Βαρθαλίτου, παλαιά τραγουδίστρια σμυρναίικων τραγουδιών, με καταγωγή από αστική οικογένεια της Σμύρνη. Η Στέλλα Βαρθαλίτου ερμηνεύει το τραγούδι ''Μπουρνοβαλιά'' ενώ την συνοδεύει στο σαντούρι ο Παναγιώτης Τατάρης. Στην Ηλιούπολη της Θεσσαλονίκης ο λιμενεργάτης Γιάννης Στεφανουδάκης πρόσφυγας δεύτερης γενιάς με καταγωγή από τα Καράμπουρνα της Ερυθραίας, μιλά για τους γονείς του που ήρθαν στην Ελλάδα το 1922 και παρουσιάζει την τέχνη της καλαθοποιίας την οποία μετέφεραν οι παππούδες του από τη Μικρά Ασία στην Ελλάδα. Ακόμη, δείχνει παραδοσιακές φορεσιές από τη Μικρά Ασία. Επιπλέον, ένας από τους λιγοστούς σαντουριέρηδες που απομένουν, ο Μήτσος Μαχαίρας από την Έφεσσο παίζει μουσική στην κάμερα της εκπομπής. Η Κλεονίκη Τζοανάκη και συμπατριώτες της από περιχοή της Ερυθραίας παρουσιάζει το τραγούδι ''Αλατσατιανή'' με συμπατριώτες της. Η Δόμνα Σαμίου επισκέπτεται και πρόσφυγες στην Κοκκινιά πρόσφυγες από την Σμύρνη. ο Ηλίας Βουρλάκος και ο Γιάννης Αγουρόπουλος τραγουδούν το ''Σαν τα μάρμαρα της Πόλης που ναι στην Αγιά Σοφιά''. Ακόμη, η Δόμνα Σαμίου μιλά για τους πρόσφυγες γονείς της και τραγουδά ένα τραγούδι που της έμαθε η μητέρα της από το Βαϊδίρι της Μικράς Ασίας. Στο τελευταίο μέρος προβάλλεται το μουσικό όργανο ''κανονάκι'' ένα από τα σημαντικότερα όργανα της Μικράς Ασίας

Θεματική Κατηγορία
ΤΕΧΝΕΣ - ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ

Θεματικοί Όροι
παραδοσιακοί χοροί, παραδοσιακά τραγούδια, Μικρασιατικά τραγούδια, χοροί της Μικράς Ασίας, καλαθοποιία, σαντούρι

Αναφορές

Γεωγραφικός Προσδιορισμός
ΕΛΛΑΔΑ, ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ, ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ, ΝΕΑ ΕΡΥΘΡΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ, ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ, ΝΟΜΟΣ ΠΕΙΡΑΙΑ, ΚΟΚΚΙΝΙΑ ΕΛΛΑΔΑ, ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, ΝΟΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ

Γλώσσα Περιεχομένου
ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Δημιουργός
Παραγωγή: ΕΡΤ ΑΕ

Συντελεστές
Σκηνοθεσία: ΦΩΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ, Φωτογραφία: ΣΥΡΑΚΟΣ ΔΑΝΑΛΗΣ, Μοντάζ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΡΙΑΡΑΚΗΣ, Ηχοληψία: ΤΑΣHΣ ΠΑΛΑΤΣΙΟΛΗΣ, Τρυκέζα: ΘΑΝΑΣΗΣ ΝΕΤΑΣ Μπούμαν: ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΙΚΝΗΣ, Βοηθός οπερατέρ: ΦΩΤΗΣ ΜΗΤΣΙΑΚΗΣ, Ηλεκτρολόγος: ΚΩΣΤΑΣ ΓΚΑΒΟΓΙΑΝΝΗΣ, Επιμέλεια παραγωγής: ΝΙΚΟΣ ΧΑΤΖΗΑΘΑΝΑΣΙΟΥ, Δ/νση παραγωγής: ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥ

Δικαιώματα
ΕΡΤ ΑΕ

Διάρκεια
00:46:12

Φυσικά – Τεχνικά Χαρακτηριστικά
Πρωτότυπο Μέσο: ΦΙΛΜ Εικόνα: 02:ΕΓΧΡΩΜΗ, 16:9 Ηχος: ΜΟΝΟΦΩΝΙΚΟΣ

Τελευταία Ενημέρωση
19/10/2022

Κωδικός Τεκμηρίου
PS003336

Τύπος ψηφιακού αρχείου
Βίντεο

Τίτλος
ΚΛΕΙΝΟΝ ΑΣΤΥ (ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ) ΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟΙ ΣΥΝΟΙΚΙΣΜΟΙ

Χρονολογία Παραγωγής
2021

Ημερομηνία Πρώτης Προβολής

Σκοπός
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ

Είδος
ΜΟΝΟΘΕΜΑΤΙΚΟ/ΟΧΙ-ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ

Χαρακτηρισμός
ΣΕΙΡΑ

Κατηγορία
ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ (ΙΣΤΟΡΙΚΟ, ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ)

Περίληψη
Σειρά πολιτιστικών ντοκιμαντέρ που παρουσιάζει ρεύματα, τάσεις και ιδέες στα πεδία της μουσικής, του θεάτρου, του σινεμά, του Τύπου, του design, της αρχιτεκτονικής, της γαστρονομίας, που γεννήθηκαν και συνεχίζουν να γεννιούνται στον αθηναϊκό χώρο. Μέσα από αφηγήσεις των προσώπων - πρωταγωνιστών και συνεντεύξεις αναλυτών, δημοσιογράφων, ιστορικών και κριτικών επιχειρείται η ανασύσταση μέρους του εντυπωσιακού παλιού-σύγχρονου αθηναϊκού μωσαϊκού. Το συγκεκριμένο επεισόδιο είναι αφιερωμένο στους προσφυγικούς συνοικισμούς που δημιουργήθηκαν στην Αθήνα μετά την άφιξη των προσφύγων της Μικρασιατικής καταστροφής το 1922.

Περιγραφή Περιεχομένου
Το συγκεκριμένο επεισόδιο της εκπομπής "ΚΛΕΙΝΟΝ ΑΣΤΥ" είναι αφιερωμένο στους προσφυγικούς συνοικισμούς που δημιουργήθηκαν στην Αθήνα μετά την άφιξη των προσφύγων της Μικρασιατικής καταστροφής το 1922. Παρουσιάζονται αρχικά συνοικίες όπως η παραγκούπουλη στο Δουργούτι -μετέπειτα Νέο Κόσμο– και ο λεγόμενος Ασύρματος ή Ατταλιώτικα στη δυτική πλαγιά του λόφου του Φιλοπάππου, δύο από τους γνωστότερους συνοικισμούς της πόλης που δεν υπάρχουν πια. Αναφορές γίνονται στη ''μνήμη'' της πόλης και στο πως αυτή μπορεί αναδειχθεί σήμερα παράλληλα με τις εμπειρίες των κατοίκων τους. Δίνονται ιστορικές πληροφορίες για τη δεκαετία του 1920 και για την άφιξη περίπου 1,3 εκατομμυρίων ανθρώπων (το 1/5 σχεδόν του τότε πληθυσμού της), στην Αθήνα και στον Πειραιά. Περιγράφεται η άφιξη και η ''απολύμανση'' αυτών των ανθρώπων. Ακόμη, αναφέρονται δώδεκα (12) μεγάλοι και τριάντα τέσσερις (34) μικρότεροι συνοικισμοί δημιουργήθηκαν στην πόλη την περίοδο εκείνη, κάποιοι δε σε περιοχές που οι σημερινοί κάτοικοι της πρωτεύουσας δεν θα συνέδεαν ποτέ με τη δραματική έλευση των εκδιωγμένων Ελλήνων Μικρασιατών, όπως ο Συνοικισμός Πολυγώνου μπροστά από τη Σχολή Ευελπίδων, ο Βύρωνας, η Νέα Ιωνία, η Καισαριανή, η Κοκκινιά. Γίνεται λόγος για τις συνθήκες στους προσφυγικούς καταυλισμούς, στα παραπήγματα και τις παράγκες που αρχικά έπρεπε να απέχουν από το κέντρο από 1 έως 4 χιλιόμετρα για να μη διαταραχθεί η ζωή των ντόπιων. Περιλαμβάνονται αναφορές στα παιδιά που μεγάλωναν σε χωμάτινα πατώματα στην αθέατη πλευρά της πόλης, στον στιγματισμό και τη προκατάληψη από τη μια, αλλά και τις πράξεις αλληλεγγύης, διαδικασίες ενσωμάτωσης και κρατικές προσπάθειες στήριξης και βελτίωσης των αποκαρδιωτικών συνθηκών, από την άλλη. Επιπλέον, πρόσφυγες δεύτερης γενιάς μιλούν για τις οικογένειές τους, τον τρόπο με τον οποίο έφτασαν στην Ελλάδα καθώς και για τις προσφυγικές συνοικίες στις οποίες έζησαν. Στο ντοκιμαντέρ μιλούν -με αλφαβητική σειρά- οι: ΤΑΣΟΥΛΑ ΒΕΡΒΕΝΙΩΤΗ (Ιστορικός), ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΕΥΤΑΞΙΟΠΟΥΛΟΣ (Αρχιτέκτων), ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΜΟΥΖΗΣ (Ερευνητής Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών), ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΚΑΡΑΚΑΛΗ (Κάτοικος Προσφυγικών), ΚΡΙΚΟΡ ΚΑΡΑΜΠΕΤΙΑΝ (Συνταξιούχος), ΚΩΣΤΗΣ ΚΑΡΠΟΖΗΛΟΣ (Διευθυντής ΑΣΚΙ), ΕΛΕΝΗ ΚΥΡΑΜΑΡΓΙΟΥ (Ιστορικός), ΟΛΓΑ ΛΑΦΑΖΑΝΗ (Ερευνήτρια – Ανθρωπολόγος), ΛΙΛΑ ΛΕΟΝΤΙΔΟΥ (Ομότιμη Καθηγήτρια Γεωγραφίας & Ευρωπαϊκού Πολιτισμού, ΕΑΠ), ΣΑΒΒΑΣ ΛΕΠΤΟΥΡΓΙΔΗΣ (Συνταξιούχος Πρόσφυγας από την Καππαδοκία), ΤΑΚΟΥΗ ΜΙΝΑΣΙΑΝ (Εκπαιδευτικός – Μέλος της Συντ. Ομάδας Περιοδικού «Αρμενικά»), ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΜΟΥΡΓΟΥ (Αρχιτέκτων – Πολεοδόμος Υ.Δ. ΕΜΠ – Σορβόννης), ΝΙΚΟΛΙΝΑ ΜΥΩΦΑ (Δρ Αστικής Κοινωνικής Γεωγραφίας), ΘΩΜΑΣ ΣΙΔΕΡΗΣ (Δημοσιογράφος ΕΡΤ).

Θεματική Κατηγορία
ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

Θεματικοί Όροι
Μικρασιατική Καταστροφή, πρόσφυγες, αρχιτεκτονική, προσφυγικοί συνοικισμοί

Αναφορές
ΤΑΣΟΥΛΑ ΒΕΡΒΕΝΙΩΤΗ, Ιστορικός, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΕΥΤΑΞΙΟΠΟΥΛΟΣ, Αρχιτέκτονας, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΜΟΥΖΗΣ, Ερευνητής Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΚΑΡΑΚΑΛΗ, Κάτοικος Προσφυγικών, ΚΡΙΚΟΡ ΚΑΡΑΜΠΕΤΙΑΝ, Συνταξιούχος, ΚΩΣΤΗΣ ΚΑΡΠΟΖΗΛΟΣ, Διευθυντής ΑΣΚΙ, ΕΛΕΝΗ ΚΥΡΑΜΑΡΓΙΟΥ, Ιστορικός, ΟΛΓΑ ΛΑΦΑΖΑΝΗ, Ερευνήτρια – Ανθρωπολόγος, ΛΙΛΑ ΛΕΟΝΤΙΔΟΥ, Ομότιμη Καθηγήτρια Γεωγραφίας & Ευρωπαϊκού Πολιτισμού ΕΑΠ, ΣΑΒΒΑΣ ΛΕΠΤΟΥΡΓΙΔΗΣ, Συνταξιούχος Πρόσφυγας από την Καππαδοκία, ΤΑΚΟΥΗ ΜΙΝΑΣΙΑΝ, Εκπαιδευτικός – Μέλος της Συντ. Ομάδας Περιοδικού «Αρμενικά», ΘΩΜΑΣ ΣΙΔΕΡΗΣ, Δημοσιογράφος ΕΡΤ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΜΟΥΡΓΟΥ, Αρχιτέκτων – Πολεοδόμος Υ.Δ. ΕΜΠ – Σορβόννης, ΝΙΚΟΛΙΝΑ ΜΥΩΦΑ, Δρ Αστικής Κοινωνικής Γεωγραφίας

Γλώσσα Περιεχομένου
ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Δημιουργός
Παραγωγή: ΕΡΤ ΑΕ

Συντελεστές
Σενάριο - σκηνοθεσία: ΜΑΡΙΝΑ ΔΑΝΕΖΗ Έρευνα αρχειακού υλικού: ΝΑΣΑ ΧΑΤΖΗ Σύνταξη: ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΤΣΑΜΟΥΡΑ ΔΩΡΑ ΧΟΝΔΡΟΠΟΥΛΟΥ Επιστημονική επιμέλεια: ΕΛΕΝΗ ΚΥΡΑΜΑΡΓΙΟΥ Τίτλοι αρχής- γραφικά: ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΜΠΙΤΖΟΥΝΗ Μουσική τίτλων: ΦΟΙΒΟΣ ΔΕΛΗΒΟΡΙΑΣ Ηχοληψία: ΦΩΝΤΑΣ ΚΟΝΤΟΠΟΥΛΟΣ Μίξη ήχου: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΥΓΙΑΚΗΣ Οργάνωση παραγωγής: ΗΡΑ ΜΑΓΑΛΙΟΥ Διεύθυνση παραγωγής: ΤΑΣΟΣ ΚΟΡΩΝΑΚΗΣ Διεύθυνση φωτογραφίας: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ - GSC Βοηθός διευθυντή φωτογραφίας: ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΖΑΜΙΔΗΣ Μοντάζ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΑΦΕΙΡΗΣ Εκτέλεση παραγωγής: ΜΑΡΙΝΑ ΔΑΝΕΖΗ

Δικαιώματα
ΕΡΤ ΑΕ

Διάρκεια
00:51:13

Φυσικά – Τεχνικά Χαρακτηριστικά
Πρωτότυπο Μέσο: ΨΗΦΙΑΚΟ ΑΡΧΕΙΟ Πρωτότυπο Μέσο-Τύπος: Digital VIDEO File Εικόνα: 02:ΕΓΧΡΩΜΗ, 16:9 Ηχος: ΣΤΕΡΕΟΦΩΝΙΚΟΣ

Τελευταία Ενημέρωση
20/10/2022

Κωδικός Τεκμηρίου
361536

Τύπος ψηφιακού αρχείου
Βίντεο

Τίτλος
ΡΙΜΕΪΚ Η ΖΩΗ ΤΟ 30 - ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΚΑΙ ΓΗΓΕΝΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΤΟΥ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΥ

Χρονολογία Παραγωγής
2008

Ημερομηνία Πρώτης Προβολής

Σκοπός
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ

Είδος
ΜΟΝΟΘΕΜΑΤΙΚΟ/ΟΧΙ-ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ

Χαρακτηρισμός
ΣΕΙΡΑ

Κατηγορία
ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ (ΙΣΤΟΡΙΚΟ, ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ)

Περίληψη
Σειρά επικαιρότητας ωριαίων εκπομπών με τη ΡΕΝΑ ΘΕΟΛΟΓΙΔΟΥ, που αναδεικνύει θέματα της ελληνικής πολιτικής και κοινωνικής ζωής. Το συγκεκριμένο επεισόδιο της σειράς παρουσιάζει τον τρόπο με τον οποίο η ελληνική πολιτεία και κοινωνία υποδέχθηκε και ενσωμάτωσε τους πρόσφυγες που κατέκλυσαν τον ελλαδικό χώρο μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922.

Περιγραφή Περιεχομένου
Το συγκεκριμένο επεισόδιο της σειράς παρουσιάζει τον τρόπο με τον οποίο η ελληνική πολιτεία και κοινωνία υποδέχθηκε και ενσωμάτωσε τους πρόσφυγες που κατέκλυσαν τον ελλαδικό χώρο μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922. Οι κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές παράμετροι που καθόρισαν την εγκατάσταση των ανθρώπων αυτών σε περιοχές της Αθήνας και του Πειραιά, περιγράφονται και αναλύονται από την καθηγήτρια Λίλα Λεοντίδου, τον διαπρεπή πολεοδόμο και αρχιτέκτονα-μηχανικό, Γιώργο Κανδύλη, την αρχιτέκτονα και συγγραφέα Βίκα Γκιζέλη και τον ιστορικό Νίκο Ανδριώτη Παρουσιάζεται η κοινωνική κατάσταση στην Αθήνα και τον Πειραιά, καθώς και οι συνθήκες διαβίωσης των ασθενέστερων οικονομικά τάξεων στο κέντρο της πόλης λίγο πριν την άφιξη των προσφύγων. Περιγράφονται τα κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια επιλογής των πρώτων περιοχών εγκατάστασης των προσφύγων και η προσπάθεια των πλούσιων Αθηναίων να αποφύγουν τους πρόσφυγες, δημιουργώντας προάστια όπως το Ψυχικό, η Κηφισιά, η Φιλοθέη και αργότερα η Εκάλη και η Πολιτεία. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει και η σκιαγράφηση της ταξικής διαστρωμάτωσης των ίδιων των προσφύγων, των διαφορετικών συνθηκών που επικρατούσαν στο Βύρωνα, την Καισαριανή και την Κοκκινιά σε σχέση με τη Νέα Ιωνία αλλά και με τη Νέα Σμύρνη. Εξηγείται επίσης η πρακτική της ελεγχόμενης χωροθέτησης (gerrymandering) τόσο από τις βενιζελικές αλλά κυρίως από τις φιλο-βασιλικές παρατάξεις προκειμένου να ελεγχθούν τα όρια των εκλογικών περιφερειών και να ευνοούνται τα εκάστοτε εκλογικά συμφέροντα. Εξηγείται αναλυτικά η διαδικασία εγκατάστασης των προσφύγων, οι αντικειμενικές δυσκολίες και οι κοινωνικές προκλήσεις που οδήγησαν συχνά και σε έντονες προστριβές και συγκρούσεις ανάμεσα σε πρόσφυγες και γηγενείς. Παράλληλα παρουσιάζεται η κοινωνική διαστρωμάτωση των μικρασιατών και ειδικά των Σμυρνιών προσφύγων παράλληλα και με την ιδεολογική αντίληψη του ελληνικού κράτους ότι οι πρόσφυγες θα πρέπει σταδιακά να γίνουν ιδιοκτήτες οικιών προκειμένου να κρατηθούν μακριά από επικίνδυνες ιδεολογίες όπως θεωρείτο τότε ο κομμουνισμός. Περιγράφονται οι διαδικασίες που ακολούθησε το Ταμείο Περιθάλψεως Προσφύγων και αργότερα η Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων , ώστε οι πρόσφυγες να νοικιάσουν ή να αγοράσουν κατοικίες. Γίνεται αναφορά στο θετικό αντίκτυπο των ευνοϊκών ρυθμίσεων απόκτησης οικίας και για τις υπόλοιπες αναξιοπαθούσες κοινωνικές ομάδες στην Ελλάδα όπως οι εργάτες και κάποιες κατηγορίες δημοσίων υπαλλήλων. Σχολιάζεται επίσης η στάση των γηγενών απέναντι στους πρόσφυγες και οι ομοιότητες με τις σύγχρονες συμπεριφορές απέναντι στο προσφυγικό ζήτημα. Οι τέσσερις βασικές προσφυγικές γειτονιές, Βύρωνας, Καισαριανή, Κοκκινιά και Ν. Ιωνία παρουσίαζαν δείγματα διαφορετικής διαστρωμάτωσης αλλά και αντιμετώπισης των δυσκολιών, υπογραμμίζοντας την διαφορετική πολιτιστική συγκρότηση και συμπεριφορά των οικονομικά αδύναμων ομάδων των προσφύγων και των γηγενών. Σημαντικό ζήτημα που επίσης αναδεικνύει η εκπομπή είναι εκείνο της αυτοστέγασης των προσφύγων, η οποία είχε πολλές και διαφορετικές διαστάσεις, από τα αυθαίρετα κτίσματα και τις παράγκες στα όρια των προσφυγικών καταυλισμών, μέχρι τις καταλήψεις των κτιρίων –πλυντηρίων των καταυλισμών, αλλά και την οργάνωση του δήμου της Νέας Σμύρνης χάρη στην πίεση της αφρόκρεμας της Σμυρναίικης κοινωνίας που εγκαταστάθηκε εκεί ζητώντας από την πολιτική εξουσία να χαράξει οικόπεδα, δρόμους και πλατείες και να απαλλοτριώσει άμεσα χώρους όπου αυτό ήταν απαραίτητο. Στο τελευταίο τμήμα της εκπομπής ο σπουδαίος σκηνοθέτης, παραγωγός και μελετητής της μουσικής κουλτούρας και παράδοσης του ρεμπέτικου, Κώστας Φέρρης, μιλάει για τον τρόπο με τον οποίο τα περιθωριοποιημένα κοινωνικά στρώματα των Αθηναίων εκδιώχθηκαν κυρίως από το Ψυρρή και το κέντρο της Αθήνας με αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896. Αναγκάστηκαν να εγκατασταθούν σε περιοχές του Πειραιά υπό άθλιες συνθήκες και αργότερα συνδέθηκαν με τις αντίστοιχες ομάδες των Σμυρνιών που έφεραν τη δική τους κουλτούρα για να δημιουργήσουν το ρεμπέτικο ως ένωση δύο μουσικών ιδιωμάτων που έφεραν ήδη επιρροές από ανατολή και δύση. Η εκπομπή κλείνει με απόσπασμα από την εκπομπή της ΕΤ3, ΟΝΕΙΡΟΥ ΕΛΛΑΣ με ζωντανή εκτέλεση του ρεμπέτικου τραγουδιού «ΕΡΓΑΤΗΣ ΤΙΜΗΜΕΝΟΣ» (Ο ΕΡΓΑΤΗΣ) σε στίχους Πάνου Τούντα για το οποίο προηγουμένως μιλάει ο Κώστας Φέρρης.

Θεματική Κατηγορία
ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΟΛΕΜΟΙ, ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ, ΤΑΡΑΧΕΣ

Θεματικοί Όροι
Μικρασιατική εκστρατεία, προσφυγικοί οικισμοί, ενσωμάτωση προσφύγων, περιθωριοποίηση

Αναφορές
ΡΕΝΑ ΘΕΟΛΟΓΙΔΟΥ, δημοσιογράφος ΚΩΣΤΑΣ ΦΕΡΡΗΣ, σκηνοθέτης ΒΙΚΑ ΓΚΙΖΑΛΗ, αρχιτέκτονας ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΝΔΥΛΗΣ, αρχιτέκτονας-πολεοδόμος ΛΙΛΑ ΛΕΟΝΤΙΔΟΥ, καθηγήτρια ΤΑΜΕΙΟ ΠΕΡΙΘΑΛΨΕΩΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ, κρατικός φορέας ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ, κρατικός φορέας

Γλώσσα Περιεχομένου
ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Δημιουργός
Παραγωγή: ΕΡΤ ΑΕ

Συντελεστές
Κείμενα – Επιμέλεια – Παρουσίαση: ΡΕΝΑ ΘΕΟΛΟΓΙΔΟΥ, Αρχισυνταξία: ΕΛΕΩΝΟΡΑ ΟΡΦΑΝΙΔΟΥ, Διεύθυνση Φωτογραφίας: ΠΕΤΡΟΣ ΚΟΥΜΟΥΝΔΟΥΡΟΣ-ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΛΟΥΓΟΥΡΑΣ, Εκτέλεση παραγωγής: ΕΛΛΗΝΟΡΑΜΑ

Δικαιώματα
ΕΡΤ ΑΕ

Διάρκεια
00:48:08

Φυσικά – Τεχνικά Χαρακτηριστικά
Πρωτότυπο Μέσο: ΒΙΝΤΕΟ Εικόνα: 02:ΕΓΧΡΩΜΗ, 16:9 Ηχος: ΜΟΝΟΦΩΝΙΚΟΣ

Τελευταία Ενημέρωση
19/10/2022