Κωδικός Τεκμηρίου
0000008724
Τύπος ψηφιακού αρχείου
Βίντεο
Τίτλος
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΣ
ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΦΡΑΓΚΟΥΣ ΣΤΟ ΦΟΙΝΙΚΑ ΤΟΥ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ
Χρονολογία Παραγωγής
1990
Ημερομηνία Πρώτης Προβολής
Σκοπός
ΓΕΝΙΚΗ
Είδος
Χαρακτηρισμός
ΣΕΙΡΑ
Κατηγορία
ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ (ΙΣΤΟΡΙΚΟ, ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ)
Περίληψη
Η εξέλιξη της ελληνικής νομισματικής κατά τη διάρκεια της κυριαρχίας των Φράγκων, Βενετών και Γενουατών στην Ελλάδα, τα οθωμανικά νομίσματα και τα πρώτα νομίσματα του νεοελληνικού κράτους.
Περιγραφή Περιεχομένου
Στα πλαίσια της σειράς «Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΣ» παρουσιάζεται η μετάβαση από το Βυζαντινό στο Ευρωπαϊκό Νόμισμα. Γίνεται λόγος για τις εμπορικές συναλλαγές στην Φραγκοκρατούμενη ΕΛΛΑΔΑ και για τα πρώτα Νομίσματα που κυκλοφόρησαν και κόπηκαν στην ΓΛΑΡΕΝΤΖΑ, τα ΤΟΡΝΕΖΙΑ. Το ταξίδι του χρήματος συνεχίζεται με το Βενετσιάνικο Νόμισμα. Οι υπερπόντιες κτήσεις της ΒΕΝΕΤΙΑΣ φαίνονται πάνω στον πλούτο των Νομισμάτων που κατακλύζουν τον ελλαδικό χώρο, όπως τα Μητροπολιτικά Βενετσιάνικα Δουκάτα, ΤΣΕΚΙΝΙΑ, ΤΟΡΝΕΖΙΑ, ΦΛΩΡΙΝΙΑ, ΛΙΡΕΣ και χρυσά, ασημένια και χάλκινα Νομίσματα. Ακολουθεί η Γενουατική περίοδος, όπου στο νομισματοκοπείο της ΧΙΟΥ οι ΤΖΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΙ κόβουν τα πρώτα ΔΟΥΚΑΤΑ. Το ελληνικό Μεσαιωνικό τοπίο συμπληρώνει η νομισματοκοπία της ΡΟΔΟΥ από τους ΙΩΑΝΝΙΤΕΣ ΙΠΠΟΤΕΣ. Στη συνέχεια, η παραδοσιακή τεχνική κοπής νομισμάτων αντικαθίσταται από σύγχρονη τεχνολογία που παράγει τυποποιημένα νομίσματα. Στη σύγχρονη ελληνική ιστορία, το 1828, κυκλοφόρησαν νομίσματα από τον πρώτο κυβερνήτη του νεοσύστατου ελληνικού κράτους ΙΩΑΝΝΗ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ, ο οποίος αντικατέστησε με τον ΦΟΙΝΙΚΑ το Τούρκικο ΓΡΟΣΙ. Παράλληλα, παρέχονται πολύτιμες πληροφορίες για την ιστορία και τον πολιτισμό των πόλεων, ενώ μέσα από χιλιάδες τύπους νομισμάτων παρελαύνουν οι μορφές θεών και μύθοι, θησαυροί της ανθρώπινης ψυχής, που σχηματίζουν μια αδιάκοπη πορεία ενός πολιτισμού που κατακλύζει τον αρχαίο και μεσαιωνικό κόσμο πάνω από δυόμισι χιλιετηρίδες.
Ανάλυση Περιεχομένου
00:00:00:00
Τίτλοι αρχής.
00:01:37:00
Ο αφηγητής περιγράφει τα δραματικά και σπουδαιότερα γεγονότα της Ευρωπαϊκής ιστορίας, που άνοιξε το δρόμο στους Τούρκους Σελτζούκους, για τη λεηλασία και κατάκτηση της Μ. ΑΣΙΑΣ, αναφέροντας την καταλυτική ημερομηνία του 1204 στη ζωή της Βυζαντινής αυτοκρατορία. Επίσης, παραθέτει μαρτυρία του ιστορικού – χρονογράφου ΒΙΛΛΕΑΡΔΟΥΙΝΟΥ, για τα λάφυρα ανεκτίμητης αξίας και τα ονομαστά αριστουργήματα της τέχνης που λεηλάτησαν οι Σταυροφόροι. Παράλληλα, διαδοχική προβολή πλάνων σε θάλασσα, σειρά Βυζαντινών Νομισμάτων, ενώ ο φακός εστιάζει σε χρυσό Υπέρπυρο Νόμισμα του ΑΛΕΞΙΟΥ Α 1081 – 1118 μ. Χ. , μικρογραφία από το «ΧΡΟΝΙΚΟ» του ΙΩΑΝΝΗ ΣΚΥΛΙΤΖΗ που εικονίζει μάχη εφίππων κατά τους αραβοβυζαντινούς πολέμους των μέσων του 9ου αιώνα, Εθνική Βιβλιοθήκη, μαρμάρινο ανάγλυφο λιοντάρι και αγιογραφημένες εικόνες, φορητή εικόνα της ΠΑΝΑΓΙΑΣ καλυμμένη με απειράριθμα τάματα
00:03:53:00
Ο αφηγητής παραθέτει ιστορικά στοιχεία σχετικά με την εγκαθίδρυση του φράγκικου κρατιδίου, το πριγκιπάτο της ΑΧΑΪΑΣ, ή αλλιώς του ΜΟΡΕΩΣ, τη δράση του οίκου των ΒΙΛΛΕΑΡΔΟΥΙΝΩΝ και τις εμπορικές συναλλαγές στην Φραγκοκρατούμενη ΕΛΛΑΔΑ, που γίνονταν με διάφορα ξένα νομίσματα. Παράλληλα, ο φακός περιηγείται ένα από τα σημαντικότερα οχυρωματικά σύνολα του ελληνικού χώρου, το Κάστρο της ΜΕΘΩΝΗΣ.
00:07:00:00
Αναφορά και προβολή στη νομισματοκοπία της Φραγκουκρατούμενης Ελλάδας, τα πρώτα νομίσματα που κυκλοφόρησαν και κόπηκαν στην ΓΛΑΡΕΝΤΖΑ, τα ασημοχάλκινα Τορνέζια, τα οποία φέρουν στη μία όψη το αβαείο της γαλλικής πόλης ΤΟΥΡ και στις επιγραφές της κύριας όψης που φέρουν το όνομα του ηγεμόνα και τον τίτλο του πρίγκιπα της Αχαΐας, όπως το Τορνέζι του ΓΟΥΛΙΕΛΜΟΥ ΝΤΕ ΛΑ ΡΟΣ, το Αχαϊκό Τορνέζι του ΚΑΡΟΛΟΥ Α ΑΝΖΟΥ.
00:08:31:00
Ο φακός περιηγείται το νοτιότατο άκρο της δυτικής ακτής της ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ όπου βρίσκεται το Φρούριο της ΜΕΘΩΝΗΣ. Ο αφηγητής παραθέτει ιστορικές πληροφορίες που αφορούν την τελική υποταγή της ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ στους Βενετούς.
00:09:29:00
Αναφορά και προβολή στο λιοντάρι του ΑΓΙΟΥ ΜΑΡΚΟΥ, σύμβολο δύναμης της ΒΕΝΕΤΙΑΣ που κυριαρχεί παντού στα κάστρα στα λάβαρα και στα νομίσματα, όπως το Βενετσιάνικο Τσεκίνι ή Δουκάτο που άρχισε να κόβεται από τον ΔΟΓΗ ΙΩΑΝΝΗ ΔΑΝΔΟΛΟ το 1284. Οι υπερπόντιες κτήσεις της ΒΕΝΕΤΙΑΣ φαίνονται πάνω στον πλούτο των νομισμάτων που κατακλύζουν τον ελλαδικό χώρο, όπως τα Μητροπολιτικά Βενετσιάνικα Δουκάτα που φέρουν από την μία πλευρά το φτερωτό λιοντάρι του ΑΓΙΟΥ ΜΑΡΚΟΥ και από την άλλη τον ΑΓΙΟ που ευλογεί τον ΔΟΓΗ της ΒΕΝΕΤΙΑΣ. Επίσης γίνεται λόγος για την κυριαρχία της ΒΕΝΕΤΙΑΣ στα νησιά του Ιονίου, των Κυκλάδων την ΚΡΗΤΗ και την ΚΥΠΡΟ, ενώ προβάλλονται ασημένια Δουκάτα, Τσεκίνια, Τορνέζια, Φλωρίνια, Λίρες, χρυσά, ασημένια και χάλκινα Νομίσματα, που φέρουν λατινικές επιγραφές και ελληνικές επιγραφές.
00:13:06:00
Ο αφηγητής μιλάει για τη γενουατική περίοδο, όπου στο νομισματοκοπείο της ΧΙΟΥ οι ΤΖΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΙ έκοψαν Δουκάτα σε πλήρη απομίμηση των Βενετσιάνικων, τα οποία διακρίνονται απ’ αυτά γιατί περιέχουν ασήμι είναι κακότεχνα και έχουν λάθη στις επιγραφές. Παράλληλα, προβολή σε ελληνικές ακτές και παράλια καθώς και σε Δουκάτα Βενετσιάνικου τύπου, τα ΤΖΙΛΙΑΤΙ (GIGLIATI), που φέρουν τα ονόματα τα Δόγηδων, το φρούριο της ΧΙΟΥ, αγκυλωτό Σταυρό και λατινικές επιγραφές
00:14:29:00
Το ελληνικό μεσαιωνικό τοπίο συμπληρώνει η νομισματοκοπία της ΡΟΔΟΥ από τους ΙΩΑΝΝΙΤΕΣ ΙΠΠΟΤΕΣ που κόβουν απομιμήσεις Βενετσιάνικων Δουκάτων και φέρουν στην όψη τους τα ονόματα του Μεγάλου Μάγιστρου και του Αγίου Ιωάννη, ενώ στην πίσω πλευρά ο ΧΡΙΣΤΟΣ με εννέα άστρα γύρω του που περικλείνονται από τη μάντορλα. Κατόπιν, διαδοχική προβολή νομισμάτων της ΡΟΔΟΥ που απεικονίζουν τον Μεγάλο Μάγιστρο ΕΛΙΟΤ να προσεύχεται γονατιστός μπροστά από ένα σταυρό.
00:16:04:00
Αναφορά στην τεχνολογική πρόοδο, την ανακάλυψη της τυπογραφίας και παραγωγή τυποποιημένων νομισμάτων με σύγχρονα μέσα. Προβολή απεικόνισης από παραδοσιακό νομισματοκοπείο.
00:16:24:00
Ο αφηγητής περιγράφει τα σκοτεινά χρόνια της Τουρκοκρατίας. Στη συνέχεια, αναφέρεται στα Τούρκικα Νομίσματα. Παράλληλα, διαδοχική προβολή πλάνων σε θάλασσα και ακτή, ναό και περιβάλλοντα χώρο, απεικόνιση και Τούρκικών Νομισμάτων, όπως ασημένια Ζολότα, ασημένιο Γρόσι και χρυσό νόμισμα του ΜΟΥΣΤΑΦΑ Γ.
00:18:13:00
Αναφορά και προβολή Ισπανικών Νομισμάτων, Δίστηλα ή Κολονάτα, που φέρουν παραστάσεις των Ηρακλείων στηλών και το κάστρο της Καστίλης καθώς και Αυστριακά Τάλιρα, Ρεγγίνες της ΜΑΡΙΑΣ ΘΗΡΕΣΙΑΣ, Αυτοκρατορικά Τάλιρα με την παράσταση του δικέφαλου αετού και χρυσό Ναπολεόνι.
00:18:52:00
Ο αφηγητής αναφέρεται στην προετοιμασία του απελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων και ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας. Διαδοχική προβολή ευρωπαϊκών νομισμάτων, ασημένια και χρυσά Ναπολεόνι, χρυσά Τσεκίνια και ασημένια Βενετσιάνικα Δουκάτα και τέλος απεικόνιση.
00:19:10:00
Γίνεται σύντομη ιστορική διαδρομή στα γεγονότα της Ελληνικής Επανάστασης και τις προσπάθειες ίδρυσης εθνικού νομισματοκοπείου στις 9 Μαίου 1823. Επίσης γίνεται λόγος για τις ομολογίες, τα χρεωστικά ομόλογα, που εξέδωσε η Προσωρινή Διοίκηση της Ελλάδας τον Ιανουάριο του 1824, προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες του απελευθερωτικού αγώνα. Διαδοχικά, κοντινά και μακρινά πλάνα προβάλουν την Ακρόπολη των ΑΘΗΝΩΝ και στη συνέχεια τα χρεωστικά ομόλογα από την Προσωρινή Διοίκηση της Ελλάδας για την αποζημίωση των αγωνιστών της επανάστασης.
00:19:59:00
Ο φακός προσεγγίζει τη μικρή νησίδα που βρίσκεται το ΜΠΟΥΡΤΖΙ στο λιμένα του ΝΑΥΠΛΙΟΥ. Ο αφηγητής περιγράφει την οικονομική κατάσταση της χώρας από τον οχταετή αιματηρό πόλεμο της ανεξαρτησίας, τις εμφύλιες διαμάχες και έριδες κατά την άφιξη του ΙΩΑΝΝΗ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ στο ΝΑΥΠΛΙΟ, στις 7 Ιανουαρίου 1828, προκειμένου να αναλάβει την διακυβέρνηση του νεοσύστατου Ελληνικού κράτους. Στη συνέχεια διαβάζει απόσπασμα της αναφοράς του Υπουργού Οικονομικών ΛΙΔΩΡΙΚΗ, στην οποία δίνει ανάγλυφα την κατάσταση που βρήκε ο ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ. Παράλληλα, ο φακός περιηγείται την πόλη του ΝΑΥΠΛΙΟΥ.
00:20:51:00
Αναφορά στα πρώτα νομίσματα που κυκλοφορούν, το 1828, στη σύγχρονη ελληνική ιστορία από τον πρώτο Κυβερνήτη του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, ΙΩΑΝΝΗ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ. Στη συνέχεια, αναφορά και προβολή στον Φοίνικα, που αντικατέστησε το Τούρκικο Γρόσι, και τις υποδιαιρέσεις του, Αθηνά, Ημίσεια Αθηνά, Αιγίς, Λεπτόν, Δεύτερον, Πεντάριον, καθώς και στις παραστάσεις της περιόδου του ΙΩΑΝΝΗ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ που φέρουν από τη μία όψη τον Φοίνικα και αναγράφουν «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ», και από την άλλη όψη την αξία και την χρονολογία κοπής και αναγράφουν «ΚΥΒΕΡΝΗΤΗΣ Ι. Α. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ» και φέρουν στεφάνη. Κατόπιν, προβολή απεικόνισης στην οποία προβάλλεται νομισματοκοπείο, ενώ ο αφηγητής αναφέρεται στην ενέργεια του ΙΩΑΝΝΗ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ να στείλει τον οικονομικό του σύμβουλο, ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΚΟΝΤΟΣΤΑΥΛΟ, στη ΜΑΛΤΑ, προκειμένου να αγοράσει μηχανήματα κοπής νομισμάτων και διαβάζει σχετική αναφορά.
00:23:14:00
Αναφορά στην κοπή του πρώτου νομίσματος της ΕΛΛΑΔΑΣ, στις 27 Ιουνίου 1829, από τα μηχανήματα του τάγματος των ΙΩAΝΝΙΤΩΝ στην ΑΙΓΙΝΑ. Παράλληλα, προβολή πλάνου σε λιμένα και διαδοχική προβολή των πρώτων ελληνικών νομισμάτων του 7ου αιώνα, τις Αιγινήτικες Χελώνες, που κόπηκαν στην ΑΙΓΙΝΑ.
00:23:46:00
Ο αφηγητής αναφέρεται στο Ιερό μυθικό πουλί, Φοίνικα, που απεικονίζεται στα νομίσματα και συμβολίζει την αθανασία της ψυχής και την Αναγέννηση του ελληνικού κράτους που ξαναγεννιέται από τις στάχτες του. Στη συνέχεια, μιλάει για την νομισματική τέχνη που εκφράστηκε μέσα από πληθώρα νομισμάτων. Παράλληλα διαδοχική προβολή πλάνων σε αρχαιολογικό χώρο, αγαλμάτων, ελληνικών νομισμάτων με μορφές θεών, μύθους, συμβολισμούς, όπως Γλαύκες, Χελώνια, Πήγασοι, Φίλιπποι και Αλέξανδροι, Αφαία και ο Φοίνικας συμπληρώνουν την ιστορία του ελληνικού νομίσματος. Τέλος, προβολή θάλασσας με το ηλιοβασίλεμα.
00:27:25:00
Τίτλοι τέλους.
Θεματική Κατηγορία
ΙΣΤΟΡΙΑ
ΤΕΧΝΕΣ & ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ & ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Θεματικοί Όροι
αρχαιολογία, ελληνική ιστορία, νομισματολογία, νομίσματα, εμπόριο, Βυζάντιο, Βενετοκρατία, Φραγκοκρατία, Οθωμανική Αυτοκρατορία, νομισματική
Αναφορές
Γεωγραφικός Προσδιορισμός
ΕΛΛΑΔΑ, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
ΕΛΛΑΔΑ, ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ, ΧΙΟΣ
ΕΛΛΑΔΑ, ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ, ΡΟΔΟΣ
ΕΛΛΑΔΑ, ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ, ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ, ΑΘΗΝΑ
ΕΛΛΑΔΑ, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ, ΝΟΜΟΣ ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ, ΝΑΥΠΛΙΟ
Γλώσσα Περιεχομένου
ΕΛΛΗΝΙΚΗ
Δημιουργός
Παραγωγή: ΕΡΤ ΑΕ
Εκτέλεση: ΝΙΚΟΣ Γ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
Συντελεστές
Έρευνα – Κείμενα:
ΝΩΕ ΠΑΡΛΑΒΑΝΤΖΑΣ
Επιστημονικός Σύμβουλος:
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΕΥΓΕΝΙΔΟΥ
Ειδικός Σύμβουλος:
ΤΑΣΟΣ ΤΖΑΜΑΛΗΣ
Σενάριο:
ΝΙΚΟΣ Γ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
ΝΩΕ ΠΑΡΛΑΒΑΝΤΖΑΣ
Μουσική:
ΜΑΡΙΑ ΧΑΣΟΠΟΥΛΟΥ
Αφήγηση:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΕΝΤΡΟΣ
ΠΕΜΗ ΖΟΥΝΗ
Βοηθός Σκηνοθέτης:
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΡΡΑΣ
Μιξάζ:
ΘΑΝΑΣΗΣ ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ
Ήχος:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ
Διεύθυνση Παραγωγής:
ΣΤΕΛΛΑ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ
Μοντάζ:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΤΣΕΝΗΣ
Διεύθυνση Φωτογραφίας:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΟΥΛΙΔΗΣ
Σκηνοθεσία:
ΝΙΚΟΣ Γ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
Βοηθός Οπερατέρ:
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΥΡΠΑΔΑΚΗΣ
Βοηθός Ήχου:
ΔΩΡΑ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΥ
Ηλεκτρολόγος:
ΠΕΤΡΟΣ ΦΙΛΟΣ
Εταλονάζ:
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΡΧΟΝΤΑΣ
Κοπή Αρνητικού:
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ
Γραμματεία Παραγωγής:
ΑΣΠΑΣΙΑ ΧΑΡΑΛΑΜΠΑΚΟΥ
Εργαστήρια Εικόνας – Ήχου:
CINEMAGIC LC Ε. Π. Ε.
Ευχαριστούμε:
Τη ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ του ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ
ΜΑΝΤΩ ΚΑΡΑΜΕΣΙΝΗ – ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ
Και τους Αρχαιολόγους
ΗΩ ΤΣΙΟΥΡΤΗ
ΜΙΝΑ ΓΑΛΑΝΗ
ΓΙΑΝΝΗ ΤΟΥΡΑΣΟΓΛΟΥ
Το ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
Την ΕΥΑ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑΚΗ
Και την ΕΛΕΝΗ ΜΠΑΝΟΥ
Την ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΙΣΤΕΩΣ
Την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ
Την Σ. ΣΠΑΓΓΑΔΟΡΟΣ & ΣΙΑ
Την Δ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ Ο. Ε.
Την ΑΒΕΛ Α. Β. Ε.
Εκτέλεση Παραγωγής:
ΝΙΚΟΣ Γ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
Σχετικά Θέματα
Δικαιώματα
ΕΡΤ ΑΕ
Διάρκεια
00:28:12:16
Φυσικά – Τεχνικά Χαρακτηριστικά
Πρωτότυπο Μέσο: ΦΙΛΜ
Εικόνα: ΕΓΧΡΩΜΗ
Χρηματοδότηση Ψηφιοποίησης/Τεκμηρίωσης
ΚΟΙΝΩΝΙΑ της ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ, Πρόσκληση 172
Τελευταία Ενημέρωση
30/06/2009