ΞΑΝΘΗ Η ΚΥΡΑ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ
0000008505
Αφιέρωμα στην Ξάνθη, με έμφαση στην ιστορία της πόλης.
Κωδικός Τεκμηρίου
0000008505
Τύπος ψηφιακού αρχείου
Βίντεο
Τίτλος
ΠΟΛΕΙΣ ΤΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ ΜΑΣ, ΟΙ
ΞΑΝΘΗ Η ΚΥΡΑ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ
Χρονολογία Παραγωγής
1998
Ημερομηνία Πρώτης Προβολής
Σκοπός
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Είδος
ΜΟΝΟΘΕΜΑΤΙΚΟ / ΟΧΙ-ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ
Χαρακτηρισμός
ΣΕΙΡΑ
Κατηγορία
ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ (ΙΣΤΟΡΙΚΟ, ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ)
Περίληψη
Αφιέρωμα στην Ξάνθη, με έμφαση στην ιστορία της πόλης.
Περιγραφή Περιεχομένου
Στο συγκεκριμένο επεισόδιο της σειράς «ΟΙ ΠΟΛΕΙΣ ΤΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ ΜΑΣ» ο ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ μας ταξιδεύει στην Ξάνθη, την «αρχόντισσα της Θράκης». Παρουσιάζεται η ιστορία της περιοχής κατά την αρχαιότητα· περιηγούμαστε στον αρχαιολογικό χώρο της πόλης των Αβδήρων και στις αίθουσες του Αρχαιολογικού Μουσείου Κομοτηνής, όπου εκτίθενται τα ευρήματα των ανασκαφών. Λόγος γίνεται για την πόλη Ξάνθεια, αρχαία πόλη που υπήρξε σημαντικό κέντρο κατά τους βυζαντινούς χρόνους, για την οθωμανική κατάκτηση και την ακμή της πόλης λόγω της μονοκαλλιέργειας και εμπορίας του καπνού τον 18ο, και κυρίως τον 19ο αιώνα και στις αρχές του 20ου αιώνα, η οποία οδήγησε και στην ανοικοδόμηση της νέας πόλης. Αναφορά γίνεται επίσης στους αγώνες για την απελευθέρωση από την τουρκική και βουλγαρική κατάκτηση και την απελευθέρωση της πόλης το 1919. Την αφήγηση συμπληρώνουν πλάνα από την πόλη, καθώς και από το Λαογραφικό Μουσείο Ξάνθης.
Τίτλοι έναρξης.
00:01:37:00
Πλάνο-κάρτα στην οποία αναγράφεται ο τίτλος της εκπομπής «ΞΑΝΘΗ, Η ΚΥΡΑ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ».
00:01:42:00
Πλάνα με τον ορεινό όγκο της ΡΟΔΟΠΗΣ, με άλογα που τρέχουν ελεύθερα, με φυσικό τοπίο της ΘΡΑΚΗΣ. Πανοραμική άποψη της ΞΑΝΘΗΣ. Ο παρουσιαστής ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ αναφέρεται στη γεωγραφική θέση της ΘΡΑΚΗΣ, του φιλόξενου τόπου με τη μακραίωνη ιστορία. Στη συνέχεια, μιλάει για τη θέση της αρχοντικής και πλούσιας ΞΑΝΘΗΣ, που είναι χτισμένη αμφιθεατρικά. . Μερική άποψη της πόλης, πλάνα με σοκάκια της παλαιάς πόλης, με νεοκλασικό κτήριο, με παραδοσιακά σπίτια με τα χαρακτηριστικά Σαχνισιά και με άλλα οικοδομήματα.
00:04:21:00
Πανοραμική άποψη της ΞΑΝΘΗΣ. Πλάνα με τον αρχαιολογικό χώρο των ΑΒΔΗΡΩΝ και ευρήματα από τη Νεολιθική Εποχή. Ο παρουσιαστής ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ κάνει λόγο για την ιστορία της περιοχής από τα πανάρχαια χρόνια, για την κάθοδο των Θρακικών φύλων κατά την εποχή του χαλκού, για τον αξιόλογο πολιτισμό των ΚΙΚΟΝΩΝ. Μιλάει για την ίδρυση των ΑΒΔΗΡΩΝ το 545 π. Χ. και για την εξέλιξή τους σε πλούσια οργανωμένη πόλη με πανελλήνια πολιτισμική ακτινοβολία. Αναφέρει σπουδαίους άνδρες που ανέδειξε ο τόπος, όπως τον σοφιστή ΠΡΩΤΑΓΟΡΑ, τους φιλοσόφους ΛΕΥΚΙΠΠΟ και ΑΝΑΞΑΡΧΟ, τον ποιητή ΝΙΚΑΙΝΕΤΟ, τον μεγαλύτερο φιλόσοφο της αρχαιότητας ΔΗΜΟΚΡΙΤΟ. Πλάνα με τον αρχαιολογικό χώρο και με ευρήματα που εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο: έργα Ιωνικής και Αττικής τέχνης, όπως ανάγλυφα ειδώλια, αγγεία, κοσμήματα, Επιτύμβιες Στήλες, Σαρκοφάγος με μελανόμορφες παραστάσεις.
00:08:40:00
Πλάνα από τον αρχαιολογικό χώρο των ΑΒΔΗΡΩΝ. Ο παρουσιαστής ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ αναφέρεται στην περίοδο της μακεδονικής κυριαρχίας, στην οικονομική ακμή μετά τη ρωμαϊκή κατάκτηση, στην ΕΓΝΑΤΙΑ Οδό. Παρεμβάλλεται πλάνο με τμήμα της ΕΓΝΑΤΙΑΣ Οδού. Ο παρουσιαστής αναφέρεται στη μεταφορά του κέντρου του ελληνισμού μετά το 330 μ. Χ. από τη νότια ΕΛΛΑΔΑ στη ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ και τη ΘΡΑΚΗ, που αποτέλεσε για αιώνες την ασπίδα του ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ και της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ. Πανοραμική άποψη της Μονής της ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΑΡΧΑΓΓΕΛΙΩΤΙΣΣΑΣ, χτισμένη στις παρυφές του ορεινού όγκου της ΡΟΔΟΠΗΣ, πλάνα με αρχαιολογικό χώρο. Αναφέρει, επίσης, ονομαστά βυζαντινά κέντρα της εποχής και μιλάει για την ακριβή θέση της αρχαίας ΞΑΝΘΕΙΑΣ και για τη σημασία της στην ιστορία της ΘΡΑΚΗΣ κατά τους βυζαντινούς χρόνους. Παρεμβάλλονται πλάνα με τα ερείπια της αρχαίας πόλης και με τη λίμνη ΒΙΣΤΩΝΙΔΑ. Διακρίνεται η Μονή του ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ στο ΠΟΡΤΟ ΛΑΓΟΣ.
00:10:47:00
Ο παρουσιαστής ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ αναφέρεται στην κατάκτηση της ΞΑΝΘΗΣ από τους ΟΘΩΜΑΝΟΥΣ και στη διατήρηση της εθνικής ταυτότητας των κατοίκων. Παρεμβάλλονται απεικονίσεις της καθημερινής ζωής των υποδουλωμένων ΘΡΑΚΙΩΤΩΝ. Μιλάει, επίσης, για το σπουδαίο ρόλο που διαδραμάτισαν οι πόλεις της ΘΡΑΚΗΣ, κυρίως η ΞΑΝΘΗ, στην ευρύτερη περιοχή από τον 17ο αι. και αναφέρεται στην ακμή της ΞΑΝΘΗΣ λόγω της καλλιέργειας και εμπορίας του καπνού. Πανοραμικά πλάνα με την πόλη της ΞΑΝΘΗΣ, πλάνα με διατηρητέο κτήριο Καπναποθήκης, καθώς και με άλλα κτήρια και σπίτια της Παλαιάς Πόλης. Στη συνέχεια, διαβάζει απόσπασμα από σμυρναίικο περιοδικό του 1870 με την περιγραφή της ΞΑΝΘΗΣ.
00:13:17:00
Ο παρουσιαστής ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ με φόντο την πόλη της ΞΑΝΘΗΣ κάνει λόγο για τη μεγάλη αύξηση του πληθυσμού μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, αναφέρεται στη μεγάλη ακμή και ανάπτυξη κατά τον 18ο , 19ο , 20ο αι. και περιγράφει την πόλη. Πανοραμική άποψη της πόλης που τη διαρρέει ο ποταμός ΚΟΣΥΝΘΟΣ, πλάνο με τον ποταμό, τη λίμνη ΒΙΣΤΩΝΙΔΑ, όπου διακρίνεται η Μονή του ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ στο ΠΟΡΤΟ ΛΑΓΟΣ, με πέτρινο γεφύρι στον ΚΟΣΥΝΘΟ και με τον Σιδηροδρομικό Σταθμό της ΞΑΝΘΗΣ.
00:15:25:00
Πανοραμική άποψη της ΞΑΝΘΗΣ. Ο παρουσιαστής ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ αναφέρεται στην ανοικοδόμηση της νέας πόλης μετά το 1850, στην κοινωνικοπολιτική ανάπτυξη από το 1860 με την ύπαρξη της Δημογεροντίας ΞΑΝΘΗΣ, στην πολεοδομική οργάνωση της πόλης ως τις αρχές του 20ου αι. , στην ανοικοδόμηση του μεγαλύτερου μέρους της πόλης από το 1870 ως το 1910 που άκμαζε το εμπόριο του καπνού. Μιλάει για τη διατήρηση της εθνικής ταυτότητας των κατοίκων σε όλη τη διάρκεια της δουλείας και για τη συμμετοχή ΘΡΑΚΙΩΤΩΝ στην ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας. Παρεμβάλλονται πανοραμικά πλάνα της πόλης, πλάνα με σπίτια, με τη Μονή της ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΑΡΧΑΓΓΕΛΙΩΤΙΣΣΑΣ, με πλακόστρωτα δρομάκια, αρχοντικά, καπναποθήκες, σχολικό κτήριο και με άλλα επιβλητικά οικοδομήματα, με το εσωτερικό εκκλησίας, με το Λαογραφικό Μουσείο, με έμβλημα της Φιλικής Εταιρείας, με σμήνος πουλιών.
00:18:53:00
Πλάνα με βουνά και με την πόλη της ΞΑΝΘΗΣ. Ο παρουσιαστής ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ αναφέρεται στους αγώνες των ΘΡΑΚΙΩΤΩΝ για απελευθέρωση μετά τη δημιουργία ελεύθερου Ελληνικού κράτους, στις διαμάχες Ελλήνων – Βουλγάρων, στις προσπάθειες επιβολής των Βουλγάρων στην ΞΑΝΘΗ, στην απελευθέρωση της πόλης το 1919 από την 9η Ελληνική Μεραρχία, στη διατήρηση της εθνικής ταυτότητας των κατοίκων στους πεντέμισι αιώνες σκλαβιάς. Παρεμβάλλονται πλάνα από την πόλη, απεικονίσεις μαχών Ελλήνων – Βουλγάρων. Πλάνο με την Πλατεία ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ, όπου διακρίνεται το Μητροπολιτικό Μέγαρο, το 1ο Δημοτικό Σχολείο και ο Μητροπολιτικός Ναός του ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ. Άποψη της πόλης, πλάνο με το Μητροπολιτικό Μέγαρο, τον Ναό των ΠΑΜΜΕΓΙΣΤΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ, απεικονίσεις των αγριοτήτων των ΚΟΜΙΤΑΤΖΗΔΩΝ. Πανοραμική άποψη της ΞΑΝΘΗΣ, πλάνα με σοκάκια, με τη Μονή της ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΑΡΧΑΓΓΕΛΙΩΤΙΣΣΑΣ, με γυναικεία παραδοσιακή ενδυμασία.
00:21:59:00
Ο παρουσιαστής ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ αναφέρεται στη μεγάλη ακμή της ΞΑΝΘΗΣ με την εγκατάσταση Μικρασιατών προσφύγων στην πόλη, η οποία άρχισε να φθίνει μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Παρεμβάλλεται πανοραμικό πλάνο με την πόλη και πλάνα με παλαιά κτήρια Καπναποθηκών. Μιλάει, επίσης, για την ανάκαμψη της πόλης από το 1974 και για την προσπάθεια των κατοίκων να προστατεύσουν την πολιτιστική τους κληρονομιά. Εμβόλιμα πλάνα με τη Δημοτική Αγορά, με σπίτια της νέας και της παλαιάς πόλης. Πλάνα μέσα στο Λαογραφικό Μουσείο, που στεγάζεται στο αρχοντικό ΚΟΥΓΙΟΥΜΤΖΟΓΛΟΥ. Ο φακός περιγράφει Θρακιώτικη ενδυμασία, αντικείμενα οικιακής χρήσης, καθώς και τις περίτεχνες τοιχογραφίες του εσωτερικού χώρου του Μουσείου.
00:24:09:00
Πλάνο με την Κεντρική Πλατεία της ΞΑΝΘΗΣ, όπου δεσπόζει ο Πύργος του Ρολογιού, με το ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ Πανεπιστήμιο ΘΡΑΚΗΣ, άποψη της πόλης, κοντινό πλάνο με τον Πύργο του Ρολογιού, με γειτονιά της παλαιάς πόλης. Ο παρουσιαστής ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ αναφέρεται στη σημερινή ζωή της ΞΑΝΘΗΣ που βρίσκεται σε αρμονική συνύπαρξη με το χθες, στη συμβίωση του ελληνικού στοιχείου με άλλες εθνότητες, στη μουσουλμανική μειονότητα. Στη συνέχεια, επισημαίνει τα προβλήματα που δημιουργούνται με τους Μουσουλμάνους, σύμφωνα με έρευνα της Ακαδημίας Αθηνών, και αναφέρεται στην ανάγκη τόνωσης του ελληνικού στοιχείου στην περιοχή. Πλάνα με διάφορα σημεία της πόλης, με τη Δημοτική Αγορά, με κεντρικούς δρόμους, με την Πλατεία όπου βρίσκεται ο Πύργος του Ρολογιού.
00:27:48:00
Τίτλοι τέλους.
Θεματική Κατηγορία
ΙΣΤΟΡΙΑ
ΤΕΧΝΕΣ & ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ
Θεματικοί Όροι
Ξάνθη, αρχαιολογία, αρχαιολογικός χώρος, Άβδηρα, Βυζάντιο, Βυζαντινή Αυτοκρατορία, αρχιτεκτονική, παραδοσιακός οικισμός, Οθωμανική Αυτοκρατορία, τοπική ιστορία, βιομηχανία
Αναφορές
Γεωγραφικός Προσδιορισμός
ΕΥΡΩΠΗ, ΕΛΛΑΔΑ, ΘΡΑΚΗ, ΝΟΜΟΣ ΞΑΝΘΗΣ, ΞΑΝΘΗ
Γλώσσα Περιεχομένου
ΕΛΛΗΝΙΚΗ
Δημιουργός
Παραγωγή: ΕΡΤ ΑΕ
Εκτέλεση: ΠΑΝΘΕΑΜΑ
Συντελεστές
Σκηνοθεσία:
ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ
Παρουσίαση:
ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ
Βοηθός σκηνοθέτη:
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ
Βοηθός οπερατέρ:
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΘΕΟΦΑΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ηλεκτρολόγος:
ΣΠΥΡΟΣ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ
Ηχολήπτης:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΟΜΙΚΟΣ
Μουσική τίτλων:
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΜΠΙΘΑΣ
Μιξάζ:
ΚΩΣΤΑΣ ΣΚΙΑΔΑΣ
Εργαστήρια εικόνας:
ΣΚΛΑΒΗΣ ΣΤΟΥΝΤΙΟ
Κοπή αρνητικού:
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΥ
Τρυκέζα:
ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΑΝΑΝΙΔΗΣ
Φωτοστοιχειοθεσία:
ΑΝΑΓΡΑΜΜΑ ΕΠΕ
Μουσική επιμέλεια:
ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΤΣΑΡΟΥΧΑΣ
Διεύθυνση παραγωγής:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ
Έρευνα:
ΝΙΝΝΕΤΑ ΚΟΝΤΡΑΡΟΥ – ΡΑΣΙΑ
Επιστημονικός σύμβουλος:
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΤΑΜΒΑΚΗ
Διεύθυνση φωτογραφίας:
ΤΑΚΗΣ ΒΕΝΕΤΣΑΝΑΚΟΣ
Σενάριο-Μοντάζ:
ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΤΣΑΡΟΥΧΑΣ
Ευχαριστούμε:
το ΔΗΜΟ ΞΑΝΘΗΣ
τη Φιλοπρόοδη Ένωση ΞΑΝΘΗΣ
τη Γενική Γραμματεία Περιφέρειας Ανατολικής ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ
την ΙΘ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων
την ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΞΑΝΘΗΣ
Βιβλιογραφία – πηγές:
«ΞΑΝΘΗ-ΘΡΑΚΗ ΕΛΛΑΣ»
ΔΗΜΟΣ ΞΑΝΘΗΣ
«ΘΡΑΚΗ»: Από τον Όμηρο μέχρι τις μέρες μας Ι.Κ.Τ.Α.Θ.
«ΘΡΑΚΗ». Γενικής Γραμματείας Περιφέρειας Ανατ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ
«ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗ ΘΡΑΚΗ». Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ.
Παραγωγή:
«ΠΑΝΘΕΑΜΑ»
© ΕΤ-2
Σχετικά Θέματα
Δικαιώματα
ΕΡΤ ΑΕ
Διάρκεια
00:28:25:07
Φυσικά – Τεχνικά Χαρακτηριστικά
Πρωτότυπο Μέσο: ΦΙΛΜ
Εικόνα: ΕΓΧΡΩΜΗ, 4:3
Χρηματοδότηση Ψηφιοποίησης/Τεκμηρίωσης
ΚΟΙΝΩΝΙΑ της ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ, Πρόσκληση 172
Τελευταία Ενημέρωση
04/11/2009