ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

00:01:45:00
Ασπρόμαυρη φωτογραφία του πεζογράφου, δημοσιογράφου, θεατρικού συγγραφέα και κριτικού ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ. Αναγράφεται ο τίτλος του επεισοδίου «ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΣ».

00:01:54:00
Ασπρόμαυρα πλάνα από το ΒΟΣΠΟΡΟ και κεντρικό δρόμο της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ. Έγχρωμα πλάνα από το ΦΑΝΑΡΙ με βυζαντινή μουσική υπόκρουση, πλάνα από την πόλη της ΖΑΚΥΝΘΟΥ και το κτήριο του ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ. Ζωγραφική απεικόνιση της ΑΘΗΝΑΣ του 19ου αιώνα, εξώφυλλο του περιοδικού «ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ» που εκδόθηκε το 1909. Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ παραθέτει βιογραφικά στοιχεία του ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ που αφορούν στον τόπο γεννήσεώς του το 1867, στην καταγωγή των γονιών του, στα παιδικά του χρόνια, στις ανολοκλήρωτες σπουδές του, στη μόνιμη εγκατάστάση στην ΑΘΗΝΑ, στις συνεργασίες του με εφημερίδες, περιοδικά και φιλολογικά ημερολόγια.

00:02:49:00
Διαδοχικές φωτογραφίες του έλληνα κριτικού και πεζογράφου ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΠΟΥΛΟΥ και του Νορβηγού δραματικού συγγραφέα ΕΡΡΙΚΟΥ ΙΨΕΝ. Εξώφυλλο της εικονογραφημένης «ΕΣΤΙΑΣ», διαδοχικές φωτογραφίες του ΙΩΑΝΝΗ ΓΡΥΠΑΡΗ, του ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΜΠΥΣΗ, του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, χειρόγραφα και εξώφυλλο του περιοδικού « Η ΔΙΑΠΛΑΣΙΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΩΝ», καθώς και χειρόγραφα από τις περίφημες ΑΘΗΝΑΪΚΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ με την χαρακτηριστική υπογραφή του «ΣΑΣ ΑΣΠΑΖΟΜΑΙ, ΦΑΙΔΩΝ». Με τον ομώνυμο τίτλο παρουσιάζεται στην εικόνα το βιβλίο που συγκεντρώνει τις επιστολές του. Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ αναφέρεται στην ανακάλυψη του πεζογράφου και κριτικού ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΠΟΥΛΟΥ από τον αρχισυντάκτη ΓΡΗΓΟΡΙΟ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟ, στην αναγνώριση της αξίας του έργου του ΕΡΡΙΚΟΥ ΙΨΕΝ από τον κριτικό ΓΡΗΓΟΡΙΟ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟ και στην πρώτη παρουσίαση του νορβηγού δραματουργού στη νεοελληνική σκηνή το 1893, στην ανάληψη της διεύθυνσης της εφημερίδας «ΕΣΤΙΑΣ» όπου δημοσιεύτηκαν έργα του ΙΩΑΝΝΗ ΓΡΥΠΑΡΗ, του ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΜΠΥΣΗ, το πρώτο διήγημα του ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, ποιήματα του ΛΑΜΠΡΟΥ ΠΟΡΦΥΡΑ. Ως αρχισυντάκτης του περιοδικού «Η ΔΙΑΠΛΑΣΙΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΩΝ» γράφει τις περίφημες ΑΘΗΝΑΪΚΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ με την χαρακτηριστική υπογραφή του «ΣΑΣ ΑΣΠΑΖΟΜΑΙ, ΦΑΙΔΩΝ».

00:03:50:00
Εξώφυλλο του περιοδικού «ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ», φωτογραφία του αλεξανδρινού ποιητή ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΒΑΦΗ, εξώφυλλο του περιοδικού «ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ», το κτήριο της ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΑΘΗΝΩΝ, φωτογραφία του ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ, προσωπικά του αντικείμενα, πλάνο του σπιτιού του στο κέντρο της ΑΘΗΝΑΣ. Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ αναφέρεται στην πρώτη παρουσίαση του ποιητικού έργου του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΒΑΦΗ στο περιοδικό «ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ», στην ίδρυση του περιοδικού «ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ» από τον ΓΡΗΓΟΡΙΟ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟ στο οποίο διετέλεσε Διευθυντής ως το 1935, στην εκλογή του ως τακτικό μέλος της ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΑΘΗΝΩΝ, στο θάνατό του το 1951 και στις προσωπικές συμφορές που προηγήθηκαν.

00:04:37:00
Βομβαρδισμοί στην ΑΘΗΝΑ, άρμα μάχης διασχίζει κεντρικό δρόμο. Διαδοχικές εικόνες με φωτογραφία του ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ, χειρόγραφα κείμενα, ασπρόμαυρη φωτογραφία του ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ σε νεαρή ηλικία, ασπρόμαυρη φωτογραφία της ΑΘΗΝΑΣ του 19ου αιώνα. Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ αναφέρεται στο άρθρο του ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ «Η ΖΩΗ ΜΟΥ ΣΑΝ ΠΑΡΑΜΥΘΙ», όπου ο ίδιος αποτιμά το έργο του και παραλληλίζει τη συμβολή του στην πνευματική ζωή του τόπου με χρησμό που του έδωσε η Μοίρα σε ηλικία 17 ετών.

00:05:07:00
Η ΝΤΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ διαβάζει απόσπασμα από το άρθρο «Η ΖΩΗ ΜΟΥ ΣΑΝ ΠΑΡΑΜΥΘΙ» του ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ που παρουσιάζει τις εντολές που του έδωσε «καλοκυρά» (η Μοίρα).

00:05:36:00
Διαδοχικές εικόνες με έργα του ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ, αντίτυπο από τις πρώτες εκδόσεις του μυθιστορήματος «ΑΝΑΔΥΟΜΕΝΗ», της συλλογής διηγημάτων «ΠΕΤΡΙΕΣ ΣΤΟΝ ΗΛΙΟ», του τρίτου τόμου «ΘΕΑΤΡΟΝ», της ποιητικής συλλογής του ΝΑΘΑΝΑΗΛ Ι. ΔΟΜΕΝΕΓΙΝΗ «ΣΟΝΝΕΤΑ» την οποία προλογίζει ο ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΣ. Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ απαριθμεί το πλούσιο σε ποικιλία και έκταση έργο του ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ.

00:05:57:00
Ασπρόμαυρη προφίλ φωτογραφία του ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ. Διαδοχικές εικόνες με επιστολή προς την Γ Τάξη του Γυμνασίου Θηλέων από το περιοδικό «ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ», πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «ΕΘΝΟΣ» του έτους 1931, πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «ΤΑ ΝΕΑ», αντίτυπου από τις πρώτες εκδόσεις του «ΤΑ ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ», αντίτυπου από τις πρώτες εκδόσεις του «Ο ΚΑΚΟΣ ΔΡΟΜΟΣ» μεταφρασμένο στα γαλλικά με τον τίτλο «LA MAUVAISE VOIE», αντίτυπου από τις πρώτες εκδόσεις του διηγήματος «ΜΗΤΡΥΙΑ», σύγχρονης έκδοσης από το μυθιστόρημα «Η ΑΔΕΛΦΟΥΛΑ ΜΟΥ», παιδικού έγχρωμου σκίτσου, αντίτυπου από τις πρώτες εκδόσεις του διηγήματος «ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΟΣ ΤΟ ΤΡΙΑΚΟΣΙΑΔΡΑΧΜΟΝ ΕΠΑΘΛΟΝ», αντίτυπου από τις πρώτες εκδόσεις του μυθιστορήματος «Ο ΚΟΚΚΙΝΟΣ ΒΡΑΧΟΣ», αντίτυπου του ίδιου μυθιστορήματος μεταφρασμένο στα αγγλικά και στα ρουμάνικα και έκδοσης στα ελληνικά «ΜΕ ΜΙΑ ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΤΟΥ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ», ασπρόμαυρη φωτογραφία του ποιητή ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ. Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ σημειώνει ότι ο βιοπορισμός του ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ γινόταν αποκλειστικά από τη συγγραφή, αναφέρεται στις συνεργασίες του με το «ΕΘΝΟΣ» και «ΤΑ ΑΘΗΝΑΪΚΑ ΝΕΑ», στις ποικίλες επικρίσεις που δέχτηκαν τα μυθιστορήματά του εξαιτίας του ανάλαφρου συγγραφικού ύφους, στα επιχειρήματα που παρουσιάστηκαν προκειμένου να ανατραπούν αυτές οι θέσεις.

00:07:49:00
Διαδοχικές εικόνες με θεατρικές αφίσες, φωτογραφία του Βασιλιά ΓΕΩΡΓΙΟΥ Α και της Βασίλισσας ΟΛΓΑΣ, του πολιτικού ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΔΗΛΙΓΙΑΝΝΗ, του πολιτικού ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΤΡΙΚΟΥΠΗ, ζωγραφική απεικόνιση του ΙΣΘΜΟΥ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ, ασπρόμαυρη φωτογραφία με τους πληρεξούσιους του ΙΓ ΙΟΝΙΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ που ψήφισε την ένωση με την ΕΛΛΑΔΑ, πλάκα αναρτημένη στο ΙΟΝΙΟ ΒΟΥΛΕΥΤΗΡΙΟ όπου αναγράφεται ο τόπος και η ημερομηνία της ένωσης των ΕΠΤΑΝΗΣΩΝ με την ΕΛΛΑΔΑ. Πλάνο από παρέλαση κατά τον εορτασμό της επετείου της Ένωσης με την Ελλάδα, ασπρόμαυρο πλάνο με το σιδηρόδρομο ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ασπρόμαυρη φωτογραφία με μέλη του Ιδρυτικού συνεδρίου του ΣΕΚΕ (Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος), αντίτυπο της αγγλικής μετάφρασης του μυθιστορήματος του ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ «Η ΤΡΙΜΟΡΦΗ ΓΥΝΑΙΚΑ», αρχειακό υλικό από πολεμικές επιχειρήσεις, πρόσφυγες, την καταστροφή της ΣΜΥΡΝΗΣ, προεκλογική συγκέντρωση του πολιτικού ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ, την εβραϊκή συνοικία. Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ αναφέρεται στο «πολυγραφότατο» του συγγραφέα, στις θεαματικές αλλαγές που συντελέστηκαν στη νεοελληνική ιστορία, στην κοινωνία και στην πεζογραφία, επισημαίνει την ευαισθητοποίηση του συγγραφέα στις ραγδαίες εξελίξεις η οποία αποτυπώνεται στα λογοτεχνικά του πονήματα και απαριθμεί τίτλους αυτών.

00:09:16:00
Διαδοχικές εικόνες με το λιμάνι της ΖΑΚΥΝΘΟΥ, απεικονίσεις της ΖΑΚΥΝΘΟΥ και του ναού του Αγίου Διονυσίου πολιούχου του νησιού, αντίτυπο από τις πρώτες εκδόσεις του μυθιστορήματος «Ο ΠΟΛΕΜΟΣ», «ΤΟ ΖΑΚΥΘΙΝΟ ΜΑΝΤΗΛΙ», απεικόνιση του ναού του Αγίου Διονυσίου πολιούχου της ΖΑΚΥΝΘΟΥ, κανταδόροι τραγουδούν ζακυνθινό παραδοσιακό τραγούδι, σκίτσο που απεικονίζει τη ζωή τοπικής κοινωνίας του 19ου αιώνα. Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ υπογραμμίζει ότι ο ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΣ τοποθετούσε τη δράση του μυθιστορήματος αρκετό καιρό πριν από το χρόνο της συγγραφής, ενώ διαφοροποιούταν εμφανώς στη συγγραφή των αθηναϊκών και των ζακυνθινών μυθιστορημάτων και στον τρόπο που αντιμετώπιζε τις αλλαγές που συντελούνταν σε συνάρτηση με το χώρο και το χρόνο.

00:10:55:00
Ασπρόμαυρη φωτογραφία του ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ, χαρακτικό με τη μορφή του συγγραφέα, αντίτυπο από τις πρώτες εκδόσεις του μυθιστορήματος «ΙΣΑΒΕΛΛΑ», ζωγραφικές απεικονίσεις του κέντρου της ΑΘΗΝΑΣ του 19ου αιώνα και του 20ου, ασπρόμαυρο φωτογραφικό υλικό της εποχής, πλάνα από το πευκοδάσος στο Κάστρο της ΖΑΚΥΝΘΟΥ, ασπρόμαυρη απεικόνιση εκκλησίας προηγούμενου αιώνα, χαρακτικό νεοκλασικής κατοικίας, αρχειακό φωτογραφικό υλικό, θεατρικά προγράμματα, ασπρόμαυρες φωτογραφίες εποχής που απεικονίζουν γυναίκες, κοσμικούς χορούς, κάρτες εποχής, εξώφυλλο του περιοδικού «ΧΑΡΑΥΓΗ», αρχειακό υλικό από το πρώτο αεροδρόμιο, πρόγραμμα αεροπορικών συγκοινωνιών, ασπρόμαυρη φωτογραφία με νεαρή γυναίκα ξαπλωμένη σε κρεβάτι, έγχρωμη απεικόνιση γυναίκας ελαφρών ηθών, ασπρόμαυρη φωτογραφία με γυμνές γυναίκες, ασπρόμαυρες φωτογραφίες με ηδυπαθείς νεαρές γυναίκες, ζωγραφικές απεικονίσεις της ΖΑΚΥΝΘΟΥ και της ΑΘΗΝΑΣ. Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ μιλάει για τα διαφορετικά είδη πεζογραφίας με τα οποία καταπιάστηκε ο συγγραφέας παραθέτοντας τίτλους έργων από κάθε είδος. Βασικό θέμα σε όλα τα έργα του είναι ο έρωτας σε όλους τους πιθανούς συνδυασμούς, έρωτας που επιδέχεται πλείστους επιθετικούς προσδιορισμούς και αφορά σε λογής συναισθηματικές καταστάσεις. Η αφηγήτρια επισημαίνει ότι ο έρωτας στα ζακυνθινά μυθιστορήματα και στα αθηναϊκά μυθιστορήματα αντιμετωπίζεται διαφορετικά.

00:14:12:00
Ζωγραφική απεικόνιση της παλιάς ΑΘΗΝΑΣ, ασπρόμαυρη φωτογραφία της ΖΑΚΥΝΘΟΥ, διαδοχικές εικόνες από το Κάστρο της ΖΑΚΥΝΘΟΥ, απεικόνιση εορτασμού με αφορμή την ένωση των Επτανήσων με την ΕΛΛΑΔΑ, παλιά ασπρόμαυρη φωτογραφία της πόλης της Ζακύνθου όπου διακρίνεται ο ναός του ΑΓ. ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ, σύγχρονα πλάνα από την πόλη της ΖΑΚΥΝΘΟΥ, εικόνες με χειρόγραφα, πλάνα από το λιμάνι ης ΖΑΚΥΝΘΟΥ, ασπρόμαυρες απεικονίσεις που αφορούν σε στιγμιότυπα της καθημερινής ζωής των αστών και σε απόψεις της ΖΑΚΥΝΘΟΥ και της ΑΘΗΝΑΣ του 19ου και του 20ου αιώνα, πλάνα από δρόμους στο κέντρο της ΑΘΗΝΑΣ, νεοκλασικές κατοικίες, ασπρόμαυρες φωτογραφίες του ΚΑΛΛΙΜΑΡΜΑΡΟΥ (ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΥ ΣΤΑΔΙΟΥ), της ΚΗΦΙΣΙΑΣ, χάρτης της ΑΘΗΝΑΣ, ασπρόμαυρη φωτογραφία των ΧΑΥΤΕΙΩΝ και άλλες φωτογραφίες και απεικονίσεις με στιγμιότυπα της καθημερινής ζωής των αστών. Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ παρατηρεί ότι ο ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΣ ξεκίνησε με αθηναϊκές μυθιστορίες στην καθαρεύουσα αλλά εξαιτίας της επικριτικής που δέχτηκε στράφηκε σε ζακυνθινές ιστορίες. Η αφηγήτρια περιγράφει την κοινωνική δομή της ΖΑΚΥΝΘΟΥ η οποία διαφοροποιήθηκε μετά την κατάληψη της ΖΑΚΥΝΘΟΥ από τους ΓΑΛΛΟΥΣ και την ένωση των ΕΠΤΑΝΗΣΩΝ με την ΕΛΛΑΔΑ. Αναφέρεται στον χρόνο όπου ο συγγραφέας τοποθετεί τη δράση των ζακυνθινών μυθιστορημάτων του αξιοποιώντας όμως τα πρότυπα της τελευταίας κοινωνικής δομής εμμένοντας στις συγκρούσεις ανάμεσα στις κοινωνικές τάξεις και στα αμφίρροπα αποτελέσματα. Η αφηγήτρια παραθέτει τίτλους έργων που πραγματεύονται το παραπάνω θέμα δίνοντας παράλληλα και κάποια στοιχεία από την πλοκή που αφορούν στα αίτια που προκαλούν τις εκάστοτε κοινωνικές συγκρούσεις. Στα αθηναϊκά μυθιστορήματα η κοινωνική διαφοροποίηση ορίζεται με την απεικόνιση των μεγάλων αντιθέσεων που αντανακλάται στις κατοικίες και στις περιοχές που αυτές βρίσκονται. Ο συγγραφέας επιδίδεται σε εκτενείς περιγραφές δρόμων και περιοχών της ΑΘΗΝΑΣ όπου τοποθετείται η πλοκή πολλών έργων του. Σπανιότατα γίνεται ανάμειξη των τάξεων σε δημόσιους χώρους και σε κοινωνικές εκδηλώσεις.

00:21:21:00
Απεικόνιση του θεάτρου «Ο ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ», χαρακτικά με φιγούρες που αντιπροσωπεύουν τις διάφορες κοινωνικές τάξεις, πλάνα με περιοχές της ΑΘΗΝΑΣ. Η ΝΤΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ διαβάζει απόσπασμα από την αυτοβιογραφία του ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ που αφορά στο ανάμεικτο ακροατήριο που βρισκόταν έξω από το θέατρο «Ο ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ»

00:21:45:00
Πανοραμικό πλάνο της ΑΘΗΝΑΣ και ορεινού τοπίου της ΖΑΚΥΝΘΟΥ. Διαδοχικές εικόνες με το λιμάνι της ΖΑΚΥΝΘΟΥ, χαρακτικά που απεικονίζουν νεοκλασικές κατοικίες, εσωτερικοί χώροι σπιτιών. Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ διευκρινίζει ότι ο συγγραφέας ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΣ αρέσκεται στην περιγραφή των εσωτερικών χώρων του σπιτιού που αντανακλούν την κοινωνική τάξη και την επίδραση που αυτή ασκεί στο χαρακτήρα του κάθε ατόμου αρχής γενομένης από το έργο του «ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΙΓΑΛΟΣ» στο οποίο σκιαγραφείται και η δομή της Αθηναϊκής κοινωνίας. Εξαίρεση αποτελούν τα έργα του «ΚΟΚΚΙΝΟΣ ΒΡΑΧΟΣ» και «ΑΝΑΔΥΟΜΕΝΗ».

00:23:02:00
Διαδοχικές εικόνες με ζωγραφική απεικόνιση της παλιάς ΑΘΗΝΑΣ, γυμνής νεαρής γυναίκας, ασπρόμαυρη φωτογραφία γυναίκας, ζωγραφική απεικόνιση γυναίκας και μικρού κοριτσιού, ασπρόμαυρη φωτογραφία άντρα. Η Γ. ΦΑΡΙΝΟΥ – ΜΑΛΑΜΑΤΑΡΗ, Καθηγήτρια της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Παν. Θες/νίκης, στο γραφείο της αναλύει το «ΝΑΤΟΥΡΑΛΙΣΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΗΣ ΤΡΑΓΙΚΗΣ ΠΤΩΣΗΣ» και εξηγεί πως αυτό αξιοποιείται και αναγνωρίζεται στα μυθιστορήματα του ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ. Διαδοχικές εικόνες με νεαρές γυναίκες, ασπρόμαυρες φωτογραφίες γυναικών εργατριών, γυναίκας δακτυλογράφου, γυμνών νεαρών γυναικών, πρωτοσέλιδα των εφημερίδων «ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ», «ΕΜΠΡΟΣ», πλάνο από βιβλιοθήκη γεμάτη βιβλία, φωτογραφία γυναικών που ζωγραφίζουν αγγεία, πλάνο με τη Γ. ΦΑΡΙΝΟΥ – ΜΑΛΑΜΑΤΑΡΗ, Καθηγήτρια της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Παν. Θες/νίκης, στο γραφείο της, περιγράφει τις ηρωίδες που εντάσσονται σε αυτό το μοντέλο της πτώσης και παραθέτει στοιχεία για την αφηγηματική τεχνική του συγγραφέα την οποία διευκόλυνε η παρουσίαση του μυθιστορήματος σε συνέχειες στην εφημερίδα. Σχολιάζει τους ισχυρισμούς του συγγραφέα στους προλόγους των βιβλίων του προκειμένου να μην συμπεριληφθούν τα μυθιστορήματά του στην «παραλογοτεχνία».

00:25:36:00
Διαδοχικές φωτογραφίες γυναικών που υφαίνουν σε εργοστάσιο, γυναικών που εργάζονται σε τηλεφωνικό κέντρο, γυναίκες που ποζάρουν στο φωτογραφικό φακό. Η Γ. ΦΑΡΙΝΟΥ – ΜΑΛΑΜΑΤΑΡΗ, Καθηγήτρια της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Παν. Θες/νίκης υποστηρίζει ότι στη βούληση του συγγραφέα να φανεί προοδευτικός σε θέματα που αφορούν στη γυναικεία τιμή αντιτίθεται το ίδιο το έργο του που προάγει το συντηρητισμό του σχετικά με τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία.

00:26:26:00
Πλάνο με διαδηλωτές που κρατούν σημαίες και περπατούν σε σοκάκια της παλιάς ΑΘΗΝΑΣ, σοσιαλιστικό έντυπο «Ο ΕΡΓΑΤΗΣ» όπου αναγράφεται το όνομα του ΠΛΑΤΩΝΑ ΔΡΑΚΟΥΛΗ, συνεργάτη του εντύπου, πλάνα από διαδήλωση. Γ. ΦΑΡΙΝΟΥ – ΜΑΛΑΜΑΤΑΡΗ, Καθηγήτρια της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Παν. Θες/νίκης, στο γραφείο της αναφέρεται στην ένταξη του συγγραφέα στην ομάδα του ΠΛΑΤΩΝΑ ΔΡΑΚΟΥΛΗ, καθώς και στην μετέπειτα απογοήτευση του και επισημαίνει ότι ο ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΣ ασχολείται μεν με την επικαιρότητα αλλά μεταθέτει τη δράση των έργων του στον προηγούμενο αιώνα. Διαδοχικές εικόνες με εξώφυλλο της κοινωνικής τριλογίας «ΠΛΟΥΣΙΟΙ ΚΑΙ ΦΤΩΧΟΙ – ΤΙΜΙΟΙ ΚΑΙ ΑΤΙΜΟΙ – ΤΥΧΕΡΟΙ ΚΑΙ ΑΤΥΧΟΙ», ασπρόμαυρες φωτογραφίες με μέλη του Ιδρυτικού συνεδρίου του ΣΕΚΕ (Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος), συγκέντρωση έξω από τράπεζα, εσωτερικός χώρος τράπεζας με εστίαση στον ταμία πίσω από τον κισσέ, πλάνα από εσωτερικό χώρο εργοστασίου υφαντουργίας. Η Γ. ΦΑΡΙΝΟΥ – ΜΑΛΑΜΑΤΑΡΗ, Καθηγήτρια της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Παν. Θες/νίκης, περιγράφει τους ποικίλους τρόπους με τους οποίους παρουσιάζονται οι φορείς – τύποι της σοσιαλιστικής ιδεολογίας στα μυθιστορήματά του. Καταλήγει με τον ισχυρισμό ότι η αντιμετώπιση της τρέχουσας επικαιρότητας από τον συγγραφέα γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε η κατάσταση της κοινωνίας να παραμένει στάσιμη.

00:28:18:00
Ασπρόμαυρη προφίλ φωτογραφία του ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ, χαρακτικό όπου απεικονίζεται η μορφή του, χειρόγραφα κείμενα, σκίτσα, ασπρόμαυρες φωτογραφίες του ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ με συντελεστές και ηθοποιούς που συμμετείχαν στα θεατρικά του, φωτογραφία του συγγραφέα με την ηθοποιό ΕΛΛΗ ΛΑΜΠΕΤΗ, φωτογραφία από την ημέρα των αποκαλυπτηρίων της προτομής του ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ στο ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ του Δήμου ΑΘΗΝΑΙΩΝ. Ο φακός εστιάζει στην προτομή και στη συνέχεια σε φωτογραφίες, προσωπικά αντικείμενα και χειρόγραφα του συγγραφέα. Το πλάνο κλείνει με απεικόνιση του ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ. Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ αναφέρεται συνοπτικά στη συγγραφική δράση και την αφηγηματική δύναμη του ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ, στο σχόλιο του ποιητή ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ «σε φέρνει και κλαις» και παραθέτει τους λόγους για τους οποίους το αναγνωστικό κοινό αγάπησε το συγγραφικό του έργο του ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ.

00:29:37:00
Τίτλοι τέλους.