ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ – ΕΝΔΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ ΣΤΟΝ 18ο ΚΑΙ 19ο ΑΙΩΝΑ
0000008181
Κωδικός Τεκμηρίου
0000008181
Τύπος ψηφιακού αρχείου
Βίντεο
Τίτλος
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΟΡΕΣΙΑ
ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ – ΕΝΔΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ ΣΤΟΝ 18ο ΚΑΙ 19ο ΑΙΩΝΑ
Χρονολογία Παραγωγής
1989
Ημερομηνία Πρώτης Προβολής
Σκοπός
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Είδος
ΜΟΝΟΘΕΜΑΤΙΚΟ / ΟΧΙ-ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ
Χαρακτηρισμός
ΣΕΙΡΑ
Κατηγορία
ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ (ΙΣΤΟΡΙΚΟ, ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ)
Περίληψη
Περιγραφή Περιεχομένου
Η σειρά «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΟΡΕΣΙΑ» παρουσιάζει την ιστορία και την εξέλιξη του ελληνικού ενδύματος. Ο Ιστορικός του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ ΚΟΝΟΡΤΑΣ, παραθέτει ιστορικές πληροφορίες για την περίοδο της Τουρκοκρατίας, προσεγγίζοντας το κοινωνικό και το πολιτικό πλαίσιο της εποχής του ελληνισμού κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Επίσης, προσεγγίζει το θέμα της Ορθοδοξίας και της Ρωμιοσύνης, τα δύο στοιχεία του υπόδουλου ελληνισμού που θα οδηγήσουν στην επανάσταση του 1821 και στη δημιουργία του Ελληνικού Εθνικού κράτους. Στη συνέχεια, ο Καθηγητής Λαογραφίας Παν/μιου ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ, ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΕΡΑΚΛΗΣ, στον εκθεσιακό χώρο του Μουσείου ΜΠΕΝΑΚΗ όπου εκτίθενται συλλογές ενδυμασιών από διάφορες ελληνικές περιοχές, περιγράφει τις ενδυματολογικές διακρίσεις και συμπεριφορές κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, του 18ου αιώνα. Η Λέκτορας του Πανεπιστημίου ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΜΠΑΔΑ στον εκθεσιακό χώρο του ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΜΠΕΝΑΚΗ αναφέρεται στη λειτουργία του ενδύματος σαν σύμβολο και κάνει μια ιστορική προσέγγιση της ενδυματολογικής έκφρασης, πριν και μετά την ανεξαρτησία μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα.
Τίτλοι αρχής.
00:01:30:00
Προβολή κάρτας, «ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ, ΕΝΔΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ ΣΤΟΝ 18ο ΚΑΙ 19ο ΑΙΩΝΑ». Ο Ιστορικός του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών στο ΙΟΝΙΟ Πανεπιστήμιο, ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ ΚΟΝΟΡΤΑΣ, από μουσειακό χώρο, παραθέτει ιστορικές πληροφορίες για τη μακρόχρονη περίοδο της Τουρκοκρατίας, προσδιορίζοντας τη χρονική περίοδο της Οθωμανικής κυριαρχίας στον ευρύτερο χώρο του Ελληνισμού.
00:02:50:00
Προβολή πλάνων από την ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ και την ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ. Στη συνέχεια, διαδοχική προβολή σε πίνακες με πορτρέτα Οθωμανών κατακτητών. Ο Ιστορικός του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών στο ΙΟΝΙΟ Πανεπιστήμιο, ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ ΚΟΝΟΡΤΑΣ, προσεγγίζει το κοινωνικό και το πολιτικό πλαίσιο της εποχής του ελληνισμού κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας.
00:04:09:00
Ο Ιστορικός του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών στο ΙΟΝΙΟ Πανεπιστήμιο, ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ ΚΟΝΟΡΤΑΣ, από μουσειακό χώρο, παραθέτει ιστορικές πληροφορίες για την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Μιλάει για την ηγεσία των υποδούλων και τις προσπάθειές της να εμφυσήσει στη συνείδηση του λαού την Ορθοδοξία και τη Ρωμιοσύνη, απέναντι στην Οθωμανική κατάκτηση.
00:04:44:00
Ο Ιστορικός του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών στο ΙΟΝΙΟ Πανεπιστήμιο, ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ ΚΟΝΟΡΤΑΣ, παραθέτει ιστορικές πληροφορίες για την περίοδο της Τουρκοκρατίας, προσεγγίζοντας το θέμα της Ορθοδοξίας και της Ρωμιοσύνης του υπόδουλου ελληνισμού, τα δύο στοιχεία που θα οδηγήσουν στην επανάσταση του 1821 και τη δημιουργία του Ελληνικού Εθνικού κράτους. Παράλληλα, διαδοχική προβολή σε απεικόνιση του ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ Αρχιεπίσκοπου ΣΛΑΒΙΝΙΟΥ και ΧΕΡΣΩΝΟΣ, απεικόνιση του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Γεννάδιος Βιβλιοθήκη, μικρογραφία του ΙΩΑΝΝΗ ΣΤ ΚΑΤΑΚΟΥΖΗΝΟΥ, μικρογραφία με τον Αυτοκράτορα ΒΑΣΙΛΕΙΟ Β ΒΟΥΛΓΑΡΟΚΤΟΝΟ, πλαισιωμένου από στρατιωτικούς Αγίους να δέχεται σύμβολα της εξουσίας από τον ΧΡΙΣΤΟ και τους αρχαγγέλους, μικρογραφία με Βυζαντινούς Αυτοκράτορες, ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ Β ΦΩΚΑΣ, απεικόνιση του ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΑΡΑΥΡΟΚΟΡΔΑΤΟΥ, πρώτου ηγεμόνα της ΜΟΛΔΑΒΙΑΣ και του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΜΑΥΡΟΚΟΡΔΑΤΟΥ, ηγεμόνα της ΒΛΑΧΙΑΣ, μικρογραφία με τον ΑΛΕΞΙΟ Α ΚΟΜΝΗΝΟ και τον ΙΩΑΝΝΗ ΣΤ τον ΚΑΤΑΚΟΥΖΗΝΟ, η ορκωμοσία του ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ στην ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ στον Άγιο ΓΕΩΡΓΙΟ των ΦΙΛΙΚΩΝ στη ΖΑΚΥΝΘΟ, το έμβλημα της ΦΙΛΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ, απεικόνιση του ΡΗΓΑ ΦΕΡΑΙΟΥ και της ελληνικής επανάστασης του 1821.
00:07:52:00
Ο Ιστορικός του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών στο ΙΟΝΙΟ Πανεπιστήμιο, ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ ΚΟΝΟΡΤΑΣ, από μουσειακό χώρο, περιγράφει την αυτόνομη ύπαρξη αλλά ταυτόχρονα και συνύπαρξη με τους Μουσουλμάνους σαν δυο βασικά στοιχεία που καθόρισαν τη ζωή του υπόδουλου Ελληνισμού μέσα στην περίοδο της Οθωμανικής κυριαρχίας. Εμβόλιμη χαρακτηριστική σκηνή στο σπίτι του επισκόπου ΣΑΛΩΝΩΝ, με τους συνδαιτυμόνες πριν από το γεύμα να πλένουν τα χέρια τους για να καθίσουν στο χαμηλό τραπέζι. Ακολουθεί απεικόνιση της σφαγής της ΧΙΟΥ του ΝΤΕΛΑΚΡΟΥΑ.
00:10:57:00
Καθηγητής Λαογραφίας Παν/μιου ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ, ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΕΡΑΚΛΗΣ, στον εκθεσιακό χώρο του Μουσείου ΜΠΕΝΑΚΗ όπου εκτίθενται συλλογές ενδυμασιών από διάφορες ελληνικές περιοχές, περιγράφει τις ενδυματολογικές διακρίσεις και συμπεριφορές κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας και παρατηρεί ότι το ένδυμα μας δίνει πληροφορίες για την κοινωνική ή ταξική διαρθρωση του πληθυσμού. Ακολουθεί απεικόνιση ανδρικής μορφής με ενδυμασία εποχής.
00:13:38:00
Η Λέκτορας Πανεπιστημίου ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΜΠΑΔΑ, στον εκθεσιακό χώρο του Μουσείου ΜΠΕΝΑΚΗ όπου εκτίθενται συλλογές ενδυμασιών από διάφορες ελληνικές περιοχές, αναφέρεται στην ενδυμασία της ελληνικής παραδοσιακής κοινωνίας πριν και μετά την ανεξαρτησία. Επισημαίνει πως η ενδυμασία λειτούργησε ως σύμβολο της τοπικότητας και συλλογικότητας των όμοιων πολιτιστικών ομάδων ανάλογα με το φύλο, την ηλικία, το επάγγελμα και κοινωνική κατάσταση. Εμβόλιμη προβολή σχεδίων χαρακτικής με θεματολόγιο αρχαίων μνημείων της ΑΘΗΝΑΣ, ηθογραφικές σκηνές με παραστάσεις σε λιθογραφία, που απεικονίζουν Έλληνα έμπορο στις αρχές του 19ου αιώνα, Βενετό νομισματοκόπο σε μικρογραφία του 1754 και Βενετό τραπεζίτη να μετράει νομίσματα. Επίσης, συλλογές εκκλησιαστικής και κοσμικής τέχνης από το Μουσείο ΜΠΕΝΑΚΗ, ξυλόγλυπτη επένδυση «οντά» από αρχοντικό της ΚΟΖΑΝΗΣ, δείγμα ευμάρειας των κατοίκων της περιοχής, έργο ταγιαδόρων της ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, Μουσείο ΜΠΕΝΑΚΗ, έργα που τεκμηριώνουν τον υψηλό πολιτιστικό δείκτη του νεοελληνικού κόσμου κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής κατοχής και γυναικείας ενδυμασίας,
00:17:51:00
Η Λέκτορας Πανεπιστημίου ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΜΠΑΔΑ, από το Μουσείο ΜΠΕΝΑΚΗ, παραθέτει πληροφορίες που αφορούν στη μελέτη της ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΛΗ, η οποία παρατήρησε ποικιλίες ενδυματολογικών εκφράσεων στα πλαίσια μιας κοινότητας. Στη συνέχεια, αναφέρεται στην προσπάθεια της σύγχρονης λαογραφικκής έρευνας να φέρει στην επιφάνεια εκτός από την οικονομία της αυτάρκειας μια εμπορευματική οικονομία και παραγωγή από τον 18ο αιώνα. Εμβόλιμες προβολές σε αντιπροσωπευτικά δείγμα παραδοσιακών στολών του 18ου αιώνα.
00:19:20:00
Η Λέκτορας Πανεπιστημίου ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΜΠΑΔΑ, προσεγγίζοντας ιστορικά το θέμα, παραθέτει πληροφορίες για την ενδυματολογική έκφραση των διαφόρων κοινωνικών στρωμάτων και των ποικίλων κοινωνικών διακρίσεων. Περιγράφει την ενδυμασία της ελληνικής κοινωνίας του 18ου αιώνα, εμπνευσμένη από το ανατολικό μοντέλο. Παράλληλα, διαδοχική προβολή ηθογραφικών σκηνών, απεικόνιση σε αγροτική περιοχή με γυναίκες απασχολημένες με διάφορες οικιακές εργασίες, Βιβλιοθήκη ΓΕΝΝΑΔΕΙΟΣ, απεικόνιση του ΑΣΗΜΑΚΗ ΦΩΤΗΛΑ, του πανίσχυρου κοτζαμπάση της ΛΙΒΑΔΙΑΣ ΙΩΑΝΝΗ ΣΤΑΜΟΥ ΧΟΝΔΡΟΔΗΜΑ ή ΛΟΓΟΘΕΤΗ, του ΑΝΔΡΕΑ ΖΑΪΜΗ. Επίσης ηθογραφικές σκηνές, απόψεις σε μνημεία της ΑΘΗΝΑΣ αρχαία και νεότερα, απεικονίσεις γυναικών στις οποίες προβάλλονται αντιπροσωπευτικά δείγματα ένδυσης των πλουσίων αστών και των υπολοίπων αστικών κέντρων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, απεικόνιση του Γάλλου λόγιου και ζωγράφου ΦΟΒΕΛ (FAUVEL) πρόξενου της χώρας του στην ΑΘΗΝΑ, ΓΕΝΝΑΔΙΟΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ καθώς και συλλογές παραδοσιακής ενδυμασίας του 18ου αιώνα
00:25:29:00
Η Λέκτορας Πανεπιστημίου ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΜΠΑΔΑ, προσεγγίζοντας την επαναστατική περίοδο, αναφέρεται στην άρνηση του ανατολικού προτύπου ενδυμασίας και τη σταδιακή εμφάνιση της φουστανέλας, που θα υπηρετήσει την έννοια της εθνικής ταυτότητας. Παράλληλα, προβολή απεικόνιση Ηπειρώτη και παραδοσιακής φουστανέλας.
00:26:09:00
Η Λέκτορας Πανεπιστημίου ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΜΠΑΔΑ, αναφέρεται στο κοστούμι της ΑΜΑΛΙΑΣ και στο ιδιαίτερο ρόλο που έπαιξε στη διαμόρφωση της ελληνικής φορεσιάς των αρχών του 19ου αιώνα και περιγράφει τα τοπικά στοιχεία από τα οποία είναι εμπνευσμένο. Παράλληλα, απεικόνιση της βασίλισσας ΑΜΑΛΙΑΣ και στη συνέχεια, από το Μουσείο ΜΠΕΝΑΚΗ προβολή στο ρομαντικό φολκλορικό αυλικό ένδυμα που έμεινε στην ιστορία ως «ΑΜΑΛΙΑ», αστικές φορεσιές, απεικόνιση της βασίλισσας ΟΛΓΑΣ.
00:26:47:00
Η Λέκτορας Πανεπιστημίου ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΜΠΑΔΑ, από το χώρο του Μουσείου ΜΠΕΝΑΚΗ, παραθέτει πληροφορίες για την ενδυμασία του αστικού και αγροτικού κόσμου, που αφορούν το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα και εξηγεί ότι τα παραδοσιακά κοστούμια της εποχής ενώνουν στοιχεία τοπικότητας και αστικές επιδράσεις. Παράλληλα, εμβόλιμες προβολές σε απεικόνιση και συλλογές από τις ενδυματολογικές συμπεριφορές του 19ου αιώνα.
00:28:18:00
Τίτλοι τέλους.
Θεματική Κατηγορία
Θεματικοί Όροι
Αναφορές
Γεωγραφικός Προσδιορισμός
Γλώσσα Περιεχομένου
ΕΛΛΗΝΙΚΗ
Δημιουργός
Παραγωγή: ΕΡΤ ΑΕ
Εκτέλεση: ΗΡΑΚΛΗΣ TV
Συντελεστές
Επιστημονικοί Σύμβουλοι:
Λαογράφος – Ενδυματολόγος:
ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ
Αρχαιολόγος Δ/ντής Μουσείου Μπενάκη:
ΑΓΓΕΛΟΣ ΔΕΛΗΒΟΡΙΑΣ
Αρχαιολόγος – Προϊσταμένη Προϊστορικής Συλλογής Ε. Α. Μ.:
ΚΑΙΤΗ ΔΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Φροντιστής:
ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
Ηλεκτρολόγος:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΑΡΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ
Κοπή Αρνητικού:
ΟΥΡΑΝΙΑ ΣΓΟΥΡΟΥ
Βοηθός Οπερατέρ:
ΗΡΑΚΛΗΣ ΒΛΑΧΟΣ
Βοηθός Σκηνοθέτη:
ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΑΤΖΗΘΕΟΔΩΡΟΥ
Εργαστήρια Εικόνας:
ΑΝ-ΜΑΡ
ΣΤΑΥΡΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ
Εργαστήρια Ήχου:
ΕΚΡΑΝ ΕΛΛΑΣ ΕΠΕ
Φωνοληψία:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΙΧΑΛΟΥΔΗΣ
Μοντάζ:
ΒΑΣΙΛΗΣ ΣΥΡΟΠΟΥΛΟΣ
Διευθυντής Φωτογραφίας:
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΝΤΑΜΑΔΑΚΗΣ
Μουσική:
ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΕΝΙΔΗΣ
Διεύθυνση Παραγωγής:
ΑΝΕΣΤΗΣ ΒΛΑΧΟΣ
Σενάριο – Σκηνοθεσία:
ΜΑΡΙΟΣ ΡΕΤΣΙΛΑΣ
Ευχαριστούμε για τη βοήθειά τους:
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Γ. Γ. ΥΠΠΟ κ. ΚΩΣΤΑ ΑΛΑΒΑΝΟ
ΕΘΝΙΚΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΒΟΛΟΥ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΟΡΙΝΘΟΥ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΛΑΪΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ
ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΖΑΚΥΝΘΟΥ
ΜΟΥΣΕΙΟ Δ. ΣΟΛΩΜΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΦΑΝΩΝ ΖΑΚΥΝΘΙΩΝ
ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
ΕΘΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
ΛΥΚΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ ΑΘΗΝΩΝ
ΜΟΝΗ ΔΑΦΝΙΟΥ
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ
Σχετικά Θέματα
Δικαιώματα
ΕΡΤ ΑΕ
Διάρκεια
00:28:54:06
Φυσικά – Τεχνικά Χαρακτηριστικά
Πρωτότυπο Μέσο: ΦΙΛΜ
Εικόνα: ΕΓΧΡΩΜΗ, 4:3
Χρηματοδότηση Ψηφιοποίησης/Τεκμηρίωσης
ΚΟΙΝΩΝΙΑ της ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ, Πρόσκληση 172
Τελευταία Ενημέρωση
30/06/2009