ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΕΠΟΧΗ Α΄ ΜΕΡΟΣ
0000008179
Κωδικός Τεκμηρίου
0000008179
Τύπος ψηφιακού αρχείου
Βίντεο
Τίτλος
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΟΡΕΣΙΑ
ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΕΠΟΧΗ Α΄ ΜΕΡΟΣ
Χρονολογία Παραγωγής
1989
Ημερομηνία Πρώτης Προβολής
Σκοπός
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Είδος
ΜΟΝΟΘΕΜΑΤΙΚΟ / ΟΧΙ-ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ
Χαρακτηρισμός
ΣΕΙΡΑ
Κατηγορία
ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ (ΙΣΤΟΡΙΚΟ, ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ)
Περίληψη
Περιγραφή Περιεχομένου
Η σειρά «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΟΡΕΣΙΑ» παρουσιάζει την ιστορία και την εξέλιξη του βυζαντινού ενδύματος. Πολύτιμες πηγές πληροφοριών αποτελούν για τα Βυζαντινά ενδύματα οπτικές πληροφορίες, μικρογραφίες σε κώδικες, εικονογραφημένα χειρόγραφα και εικόνες. Χρονικά καλύπτεται μια μεγάλη περίοδος της βυζαντινής ιστορίας που γεωγραφικά επεκτείνεται σε Ανατολή και Δύση. Η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου ΚΡΗΤΗΣ, ΑΝΝΑ ΑΒΡΑΜΕΑ και η Αρχαιολόγος, Διευθύντρια του Βυζαντινού Μουσείου ΜΥΡΤΑΛΗ ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ παραθέτουν πληροφορίες για το ανδρικό και γυναικείο Βυζαντινό ένδυμα των λαϊκών, των αρχόντων και των αυτοκρατόρων της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Επίσης, αναφέρονται στην κόμμωση και τον καλλωπισμό, στα πολύτιμα εξαρτήματα και κοσμήματα που συμπλήρωναν και κοσμούσαν την ενδυμασία.
Τίτλοι αρχής.
00:01:30:00
Προβολή κάρτας, «ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΕΠΟΧΗ – Α ΜΕΡΟΣ». Παράλληλα, εξωτερική άποψη της ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ και στη ΜΟΝΗ της ΧΩΡΑΣ στην ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ και προβολή του εμβλήματος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και του αγάλματος του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ στον ΜΥΣΤΡΑ.
00:02:14:00
Ο φακός περιηγείται τη Βυζαντινή Καστροπολιτεία του ΜΥΣΤΡΑ και στη συνέχεια από τον εσωτερικό διάκοσμο εκκλησίας προβάλλει τοιχογραφία με εικονογράφηση χριστιανικού περιεχομένου.
00:03:17:00
Η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου ΚΡΗΤΗΣ, ΑΝΝΑ ΑΒΡΑΜΕΑ παραθέτει πληροφορίες για τη πολυεθνική Αυτοκρατορία του Βυζαντινού Κράτους, την τεράστια εδαφική έκταση που καταλάμβανε και τον πολιτισμό του.
00:04:10:00
Η Αρχαιολόγος, Διευθύντρια του Βυζαντινού Μουσείου ΜΥΡΤΑΛΗ ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ, από το μουσειακό χώρο, αναφέρεται στις γραπτές πηγές και στα έργα τέχνης από τα οποία αντλούνται οι πληροφορίες για Βυζαντινό ένδυμα.
00:04:58:00
Διαδοχική προβολή αγιογραφημένων εικόνων, τοιχογραφίες θρησκευτικών παραστάσεων, όπως η Γέννηση του ΧΡΙΣΤΟΥ και στα ΕΙΣΟΔΙΑ της ΠΑΝΑΓΙΑΣ, εκκλησιαστικά σκεύη, ψηφιδωτά. Η Αρχαιολόγος, Διευθύντρια του Βυζαντινού Μουσείου ΜΥΡΤΑΛΗ ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ παραθέτει πληροφορίες, όπως παρουσιάζονται μέσα από τα συγκεκριμένα έργα τέχνης, για το Βυζαντινό ένδυμα.
00:07:47:00
Η Αρχαιολόγος, Διευθύντρια του Βυζαντινού Μουσείου ΜΥΡΤΑΛΗ ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ, από το μουσειακό χώρο, αναφέρεται στη Βυζαντινή ενδυμασία, η οποία αποτελούσε κύρια εκδήλωση κοινωνικής και οικονομικής ευμάρειας των Βυζαντινών.
00:08:31:00
Η Αρχαιολόγος, Διευθύντρια του Βυζαντινού Μουσείου ΜΥΡΤΑΛΗ ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ αναφέρεται στις βαρύτιμες φορεσιές, που φορούσαν οι βασιλείς και η βασιλική οικογένεια, οι οφφικιούχοι της αυλής, της διοίκησης και του στρατού. Παράλληλα, διαδοχική προβολή φορητών εικόνων που απεικονίζουν Βυζαντινούς αυτοκράτορες και τους οφφικιούχους στρατού.
00:09:18:00
Η Αρχαιολόγος, Διευθύντρια του Βυζαντινού Μουσείου ΜΥΡΤΑΛΗ ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ αναφέρεται στην ΚΩΝΤΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ, όπου το σύμβολο της δύναμης και ευρωστίας αποτυπωνόταν μέσα από την ενδυμασία. Παράλληλα, διαδοχική προβολή πλάνων από την ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ, το Βόσπορο και την ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ και τα τείχη της Πόλης.
00:09:53:00
Η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου ΚΡΗΤΗΣ, ΑΝΝΑ ΑΒΡΑΜΕΑ παραθέτει πληροφορίες για το Βυζαντινό ένδυμα και τις ρωμαϊκές ενδυματολογικές επιδράσεις κυρίως στις φορεσιές των αυτοκρατορικών υπαλλήλων. Ακολουθεί ψηφιδωτό της ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ, που απεικονίζει τον Αυτοκράτορα ΛΕΩΝ ΣΤ τον ΣΟΦΟ.
00:10:24:00
Η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου ΚΡΗΤΗΣ, ΑΝΝΑ ΑΒΡΑΜΕΑ, αναφέρεται στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία και τις επαφές της με την Ασιατική Ανατολή, το Σλαβικό Βορρά, τη Λατινική Δύση και τον Ισλαμικό Νότο και στα φορέματα τα οποία δείχνουν από την ονομασία την προέλευσή τους.
00:10:55:00
Διαδοχική προβολή φορητών εικόνων και τοιχογραφιών.
00:11:36:00
Η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου ΚΡΗΤΗΣ, ΑΝΝΑ ΑΒΡΑΜΕΑ, αναφέρεται στο Σκλαβόνικο ένδυμα που προέρχεται από Σλαβικό Βορρά. Στη συνέχεια, μιλάει για τη Δυτική επίδραση των Βυζαντινών ενδυμάτων, από τον 11ο αιώνα, τα είδη ενδυμάτων που εισάγονται από τη Δύση καθώς και τις προσπάθειες των αυτοκρατόρων για να περιορίσουν την εισαγωγή τους.
00:12:40:00
Η Αρχαιολόγος, Διευθύντρια του Βυζαντινού Μουσείου ΜΥΡΤΑΛΗ ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ αναφέρεται στις βασικές φορεσιές των Βυζαντινών, υποκαμίσο, καμίσιο, γρανάτζα και μανδύας και στα βασιλικά φορέματα ξενικής προέλευσης που μετασχηματίστηκαν σε βυζαντινά διακοσμημένα με ανατολική πολυτέλεια αλλά και το μέτρο του ελληνικού. Επίσης αναφορά στα εξαρτήματα τα οποία στόλιζαν, συγκρατούσαν και συμπλήρωναν τις βυζαντινές φορεσιές, όπως ζώνες, πόρπες, πλατιές ταινίες που τυλίγονταν στο σώμα σταυρικά ή χιαστή. Παράλληλα, διαδοχική προβολή φορητών εικόνων που απεικονίζουν βυζαντινούς αυτοκράτορες και βασιλείς.
00:13:47:00
Η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου ΚΡΗΤΗΣ, ΑΝΝΑ ΑΒΡΑΜΕΑ, μιλάει για τις κοινωνικές διαφορές που υπήρχαν στο Βυζάντιο και τονίζονταν ιδιαίτερα από την ενδυμασία. Επισημαίνει τις διαφορές παραθέτοντας πληροφορία από ποίημα του βυζαντινού ποιητή ΦΤΩΧΟΠΡΟΔΡΟΜΟΥ για τη βυζαντινή ένδυση των φτωχών.
00:14:37:00
Η Αρχαιολόγος, Διευθύντρια του Βυζαντινού Μουσείου ΜΥΡΤΑΛΗ ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ, παραθέτει πληροφορίες για τα βυζαντινά φορέματα, ιμάτια ή ρούχα. Επισημαίνει τις διαφορές μεταξύ ανδρικών και γυναικείων, όπως και των απλών λαϊκών, των στρατιωτών, των κληρικών και των μοναχών. Τέλος αναφέρεται στις στολές, όπως μαύρη τήβενος, που φορούσαν οι γιατροί, πλούσιοι, αριστοκράτες, δικαστές και καθηγητές. Επίσης, ξεχώριζαν με το ένδυμά τους οι επί σκηνής ηθοποιοί, οι χορεύτριες και πάνδημες γυναίκες. Τέλος, αναφορά στη μαύρη αμφίεση από τους κληρικούς και τους πενθούντες και στις ονομασίες της βυζαντινής ενδυμασίας, φορεσιά, στολή, αλλαγή ή αλλαξιά. Παράλληλα, διαδοχική προβολή σε φορητές εικόνες και τοιχογραφίες με απεικονίσεις βυζαντινών αυτοκρατόρων και εικονογράφηση χριστιανικού περιεχομένου.
00:16:39:00
Η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου ΚΡΗΤΗΣ, ΑΝΝΑ ΑΒΡΑΜΕΑ, αναφέρεται στην κατεξοχήν γυναικεία τέχνη της υφαντικής που άκμαζε στο Βυζάντιο και στα υφάσματα που υφαίνονταν, βαμβακερά, λινά, λινοβάμβακα, λινομέταξα, λινόχρυσα, τα μάλλινα υφάσματα των φτωχών και τα μεταξωτά, συρματέϊνα ή παγανά των πλουσίων και αρχόντων. Παράλληλα, διαδοχική προβολή σε φορητές εικόνες, τοιχογραφίες και ψηφιδωτά με εικονογράφηση βυζαντινών αυτοκρατόρων.
00:18:40:00
Η Αρχαιολόγος, Διευθύντρια του Βυζαντινού Μουσείου ΜΥΡΤΑΛΗ ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ, παραθέτει πληροφορίες για το γυναικείο βυζαντινό ένδυμα. Μιλάει για το καλό ντύσιμο το οποίο αποτελούσε δείγμα οικονομικής και κοινωνικής επιφάνειας του συζύγου. Επίσης αναφέρεται στα περιμάργαρα-λιθένδετα που συμπλήρωναν τα πολυτελή βασιλικά φορέματα και αρχιερατικά άμφια και στα βασιλικά πορφυρά και χρυσοκεντημένα μεταξωτά τα οποία αποτελούσαν αυτοκρατορικό μονοπώλιο. Παράλληλα, διαδοχική προβολή σε φορητές εικόνες, τοιχογραφίες και ψηφιδωτά με εικονογράφηση βυζαντινών αυτοκρατόρων.
00:19:58:00
Η Αρχαιολόγος, Διευθύντρια του Βυζαντινού Μουσείου ΜΥΡΤΑΛΗ ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ, παραθέτει πληροφορίες για το διάκοσμο του βυζαντινού ενδύματος, ο οποίος ποίκιλε ανάλογα με το συρμό, τις εποχές και τις τάσεις της τέχνης. Περιγράφει τις παραστάσεις που κοσμούσαν τις αυτοκρατορικές φορεσιές και αναφέρεται στο αντιπροσωπευτικό δείγμα βυζαντινού ενδύματος στο ψηφιδωτό του ΑΓΙΟΥ ΒΙΤΑΛΙΟ της ΡΑΒΕΝΝΑΣ, όπου η ΘΕΟΔΩΡΑ φέρει στο ένδυμά της ολόκληρη θρησκευτική παράσταση. Παράλληλα, διαδοχική προβολή σε φορητές εικόνες, τοιχογραφίες και ψηφιδωτά με εικονογράφηση βυζαντινών αυτοκρατόρων και χριστιανικού περιεχομένου καθώς και του ψηφιδωτού του ΑΓΙΟΥ ΒΙΤΑΛΙΟ της ΡΑΒΕΝΝΑΣ.
00:21:40:00
Η Αρχαιολόγος, Διευθύντρια του Βυζαντινού Μουσείου ΜΥΡΤΑΛΗ ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ, αναφέρεται στο μήκος των φορεμάτων και στα εξαρτήματα που τα συνόδευαν. Επίσης, παραθέτει πληροφορίες για τα υποδήματα των φτωχών και πλουσίων των βασιλέων και των αρχόντων. Παράλληλα, διαδοχική προβολή σε γυναικεία βυζαντινά φορέματα, φορητές εικόνες, τοιχογραφίες και ψηφιδωτά με εικονογράφηση βυζαντινών αυτοκρατόρων.
00:22:41:00
Η Αρχαιολόγος, Διευθύντρια του Βυζαντινού Μουσείου ΜΥΡΤΑΛΗ ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ, παραθέτει πληροφορίες για την κόμμωση στο Βυζάντιο, τα εξαρτήματα και πολύτιμα υλικά που συγκρατούσαν και στόλιζαν τα μαλλιά τους. Παράλληλα, προβολή του ψηφιδωτού στον ΑΓΙΟ ΒΙΤΑΛΙΟ της ΡΑΒΕΝΝΑΣ όπου απεικονίζει την Αυτοκράτειρα ΘΕΟΔΩΡΑ και τη συνοδεία της, επίσης πολύτιμα υλικά που συγκρατούσαν τα μαλλιά.
00:23:48:00
Η Αρχαιολόγος, Διευθύντρια του Βυζαντινού Μουσείου ΜΥΡΤΑΛΗ ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ, παραθέτει πληροφορίες για τα κεφαλοκαλύμματα που χρησιμοποιούσαν οι γυναίκες στο Βυζάντιο, ενώ μιλάει για την ανδρική γενειάδα. Παράλληλα, διαδοχική προβολή σε φορητές εικόνες, τοιχογραφίες και ψηφιδωτά με εικονογράφηση βυζαντινών αυτοκρατόρων και χριστιανικού περιεχομένου.
00:24:31:00
Διαδοχικά πλάνα παρουσιάζουν χρυσά κοσμήματα και το ψηφιδωτό της ΡΑΒΕΝΝΑΣ ενώ ο φακός εστιάζει στα κοσμήματα της Αυτοκράτειρας ΘΕΟΔΩΡΑΣ, ψηφιδωτό που απεικονίζει την ΑΥΓΟΥΣΤΑ και τοιχογραφίες με παραστάσεις από την καθημερινή ζωή των γυναικών στο Βυζάντιο. Η Αρχαιολόγος, Διευθύντρια του Βυζαντινού Μουσείου ΜΥΡΤΑΛΗ ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ, παραθέτει πληροφορίες για το κόσμημα που συμπλήρωνε και κοσμούσε το Βυζαντινό γυναικείο ένδυμα και τον καλλωπισμό των γυναικών. Ακολουθεί, συλλογή χρυσών νομισμάτων και εικονιδίων.
00:27:07:00
Η Αρχαιολόγος, Διευθύντρια του Βυζαντινού Μουσείου ΜΥΡΤΑΛΗ ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ, αναφέρεται στο βασιλικό διάδημα, το οποίο μεταβάλλεται ανάλογα με την εποχή, στο σχήμα και στο στολισμό του. Παράλληλα, προβολή στο ψηφιδωτό της ΡΑΒΕΝΝΑΣ με την εικονογράφηση του Αυτοκράτορα ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΥ και χρυσό στέμμα με πλούσιο διάκοσμο.
00:27:52:00
Προβάλλονται πλάνα από τη ΜΟΝΗ ΔΑΦΝΙΟΥ.
00:28:28:00
Τίτλοι τέλους.
Θεματική Κατηγορία
Θεματικοί Όροι
Αναφορές
Γεωγραφικός Προσδιορισμός
Γλώσσα Περιεχομένου
ΕΛΛΗΝΙΚΗ
Δημιουργός
Παραγωγή: ΕΡΤ ΑΕ
Εκτέλεση: ΗΡΑΚΛΗΣ TV
Συντελεστές
Επιστημονικοί Σύμβουλοι:
Λαογράφος – Ενδυματολόγος:
ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ
Αρχαιολόγος Δ/ντής Μουσείου Μπενάκη:
ΑΓΓΕΛΟΣ ΔΕΛΗΒΟΡΙΑΣ
Αρχαιολόγος – Προϊσταμένη Προϊστορικής Συλλογής Ε. Α. Μ.:
ΚΑΙΤΗ ΔΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Φροντιστής:
ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
Ηλεκτρολόγος:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΑΡΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ
Κοπή Αρνητικού:
ΟΥΡΑΝΙΑ ΣΓΟΥΡΟΥ
Βοηθός Οπερατέρ:
ΗΡΑΚΛΗΣ ΒΛΑΧΟΣ
Βοηθός Σκηνοθέτη:
ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΑΤΖΗΘΕΟΔΩΡΟΥ
Εργαστήρια Εικόνας ΑΝ-ΜΑΡ:
ΣΤΑΥΡΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ
Εργαστήρια Ήχου:
ΕΚΡΑΝ ΕΛΛΑΣ ΕΠΕ
Φωνοληψία:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΙΧΑΛΟΥΔΗΣ
Μοντάζ:
ΒΑΣΙΛΗΣ ΣΥΡΟΠΟΥΛΟΣ
Διευθυντής Φωτογραφίας:
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΝΤΑΜΑΔΑΚΗΣ
Μουσική:
ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΕΝΙΔΗΣ
Διεύθυνση Παραγωγής:
ΑΝΕΣΤΗΣ ΒΛΑΧΟΣ
Σενάριο – Σκηνοθεσία:
ΜΑΡΙΟΣ ΡΕΤΣΙΛΑΣ
Παραγωγή:
ΗΡΑΚΛΗΣ T. V.
Ευχαριστούμε για τη βοήθειά τους:
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Γ. Γ. ΥΠΠΟ κ. ΚΩΣΤΑ ΑΛΑΒΑΝΟ
ΕΘΝΙΚΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΒΟΛΟΥ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΟΡΙΝΘΟΥ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΛΑΪΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ
ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΖΑΚΥΝΘΟΥ
ΜΟΥΣΕΙΟ Δ. ΣΟΛΩΜΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΦΑΝΩΝ ΖΑΚΥΝΘΙΩΝ
ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
ΕΘΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
ΛΥΚΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ ΑΘΗΝΩΝ
ΜΟΝΗ ΔΑΦΝΙΟΥ
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ
Σχετικά Θέματα
Δικαιώματα
ΕΡΤ ΑΕ
Διάρκεια
00:29:03:07
Φυσικά – Τεχνικά Χαρακτηριστικά
Πρωτότυπο Μέσο: ΦΙΛΜ
Εικόνα: ΕΓΧΡΩΜΗ, 4:3
Χρηματοδότηση Ψηφιοποίησης/Τεκμηρίωσης
ΚΟΙΝΩΝΙΑ της ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ, Πρόσκληση 172
Τελευταία Ενημέρωση
30/06/2009