ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΝΔΥΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ
0000008172
Κωδικός Τεκμηρίου
0000008172
Τύπος ψηφιακού αρχείου
Βίντεο
Τίτλος
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΟΡΕΣΙΑ
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΝΔΥΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Χρονολογία Παραγωγής
1989
Ημερομηνία Πρώτης Προβολής
Σκοπός
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Είδος
ΜΟΝΟΘΕΜΑΤΙΚΟ / ΟΧΙ-ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ
Χαρακτηρισμός
ΣΕΙΡΑ
Κατηγορία
ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ (ΙΣΤΟΡΙΚΟ, ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ)
Περίληψη
Περιγραφή Περιεχομένου
Στη σειρά «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΟΡΕΣΙΑ» παρουσιάζεται η ιστορία και η εξέλιξη του ενδύματος. Ο Καθηγητής Λαογραφίας του Πανεπιστημίου ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ, ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΕΡΑΚΛΗΣ τεκμηριώνει την άποψη ότι η ενδυμασία αποτελεί πηγή πληροφοριών για την προσωπική, κοινωνική ταυτότητα των ατόμων και την εποχή τους. Στη συνέχεια, η Λαογράφος – Ενδυματολόγος ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, μέσα από τα εκθέματα του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος, παραθέτει πληροφορίες για την επινόηση του ενδύματος, την παραγωγή υφάσματος από φυσικές ύλες, εξηγώντας την επίπονη διαδικασία επεξεργασίας, τη χρήση εργαλείων και ειδικότερα του αργαλειού. Περιγράφει τη διαμόρφωση της παραδοσιακής ενδυμασίας, την εξέλιξη της Δαλματκής ένδυσης στον ελλαδικό χώρο και τις επιδράσεις που δέχτηκε από το ΒΥΖΑΝΤΙΙΟ και τη ΒΕΝΕΤΙΑ. Τέλος αναλύει την εξέλιξη της ραπτικής με άντληση θεμάτων από ευρωπαϊκά φιγουρίνια.
Τίτλοι αρχής.
00:01:59:00
Διαδοχική προβολή πλάνων παρουσιάζει διάφορα εκθέματα μουσείου, όπως κρανίο, ειδώλια, τοιχογραφία, τη Θεά των όφεων, γυναικεία μυκηναϊκά ειδώλια τύπου Φ και Ψ, αγαλματίδια, αγάλματα και αγιογραφία. Εμβόλιμη προβολή κάρτας, «ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΝΔΥΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ».
00:04:23:00
Ο Καθηγητής Λαογραφίας Παν/μιου ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ, ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΕΡΑΚΛΗΣ, στον εκθεσιακό χώρο του Μουσείου ΜΠΕΝΑΚΗ όπου εκτίθενται συλλογές ενδυμασιών από διάφορες ελληνικές περιοχές, χαρακτηρίζει το ένδυμα ως είδος «ρητορικό» με την έννοια ότι αποτελεί πηγή πληροφοριών για την προσωπική και κοινωνική ταυτότητα των ατόμων και την εποχή τους. Αναφορά στον συνάδελφό του ΓΡΗΓΟΡΗ ΓΚΙΖΕΛΗ και το βιβλίο του «Η ΡΗΤΟΡΙΚΗ ΤΟΥ ΕΝΔΥΜΑΤΟΣ» το οποίο με πηγές ενδυματολογικής έρευνας, προσεγγίζει το συγκεκριμένο θέμα.
00:06:22:00
Ξεφύλλισμα βιβλίου από σκίτσα με ενδυματολογικά σύνολα διαφόρων εποχών.
00:07:06:00
Η Λαογράφος – Ενδυματολόγος ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, από το χώρο του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος, παραθέτει πληροφορίες για το ένδυμα ξεκινώντας από την επινόησή του και τους λόγους που πρωτοχρησιμοποιήθηκε από τον άνθρωπο. Στη συνέχεια, μιλάει για την παραγωγή υφάσματος, τις φυσικές υφαντικές ύλες και εξηγεί την κοπιαστική επεξεργασία των φυτικών υφαντικών υλών. Εμβόλιμα προβάλλονται εκθέματα που φιλοξενούνται στο χώρο, όπως τριχωτό ένδυμα, τύπου βελέντζας, διάφοροι τύποι αργαλειών, μπαμπάκι, λινάρι.
00:10:00:00
Προβολή φυσικού τοπίου με κοπάδι προβάτων να βόσκει σε αγροτική περιοχή.
00:10:19:00
Η Λαογράφος – Ενδυματολόγος ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, εξηγεί τη διαδικασία επεξεργασίας των ζωικών υφαντικών υλών. Παράλληλα, προβολή φωτογραφικού υλικού από το κούρεμα των προβάτων και επεξεργασία του μαλλιού και κουκουλιών, καθώς και πλάνα των εκθεμάτων με προβιές, μαλλί, σπόρο μεταξιού και υφάσματα, που βρίσκονται στο Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
00:12:18:00
Η Λαογράφος – Ενδυματολόγος ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, από το χώρο του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος, μιλάει για τη δημιουργία της κλωστής και τη χρήση των εργαλείων – αντικειμένων, όπως ρόκα και αδράχτι που μετατρέπουν την ύλη σε ίνα, και για βάψιμο των νημάτων. Παράλληλα, προβολή εκθεμάτων που βρίσκονται στο χώρο του Ιδρύματος, όπως φωτογραφικό υλικό σχετικό με το γνέσιμο του μαλλιού καθώς και συλλογές από ρόκες στολισμένες με διάφορα σύμβολα, αδράχτια, σφοντίλια και ενδύματα
00:13:50:00
Η Λαογράφος – Ενδυματολόγος ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, από το χώρο του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος, μιλάει για την υφαντική τέχνη και την τεχνική ύφανσης τοπικών ενδυμάτων οικιακής χρήσης. Στη συνέχεια, δίνει πληροφορίες για τους διάφορους τύπους αργαλειών και τη χρήση τους στον ελλαδικό χώρο για το πέρασμα στην εφαρμογή της ραπτικής.
00:16:23:00
Η Λαογράφος – Ενδυματολόγος ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, αναφέρεται στη Ρωμαϊκή Τουνίκα και στην εξέλιξη αυτής, Δαλματική, ένα από τα σημαντικά ενδύματα που δημιουργήθηκαν στους αργαλειούς που ήταν ο προπομπός του ελληνικού πουκάμισου. Παράλληλη προβολή σχεδίων της Τουνίκας, και της Δαλματικής.
00:16:49:00
Η Λαογράφος – Ενδυματολόγος ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, περιγράφει την εξέλιξη της Δαλματκής ένδυσης στον ελλαδικό χώρο. Μιλάει για τη δημιουργία της αγροτικής μόδας στην Βαλκανική με Βυζαντινές επιδράσεις, όπου αντικαθιστούν τη διακόσμηση με το κέντημα. Συνεχίζοντας, αναφέρεται σε έναν καινούριο σημαντικό παράγοντα επίδρασης τη ΒΕΝΕΤΙΑ, η οποία επέδρασε ουσιαστικά στο νησιωτικό χώρο αλλά και στις παράλιες πόλεις του ευρύτερου ελλαδικού χώρου. Παράλληλα, διαδοχική προβολή συλλογής γυναικείων ενδυμάτων, όπως αυτές διαμορφώθηκαν τα τελευταία 150 χρόνια, που φιλοξενούνται στο Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα, καθώς και ψηφιδωτό ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ και μέρος της ακολουθίας της ΘΕΟΔΩΡΑΣ από μωσαϊκό του ΑΓ. ΒΙΤΑΛΙΟΥ στη ΡΑΒΕΝΝΑ.
00:21:40:00
Η Λαογράφος – Ενδυματολόγος ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ μιλάει για τη δημιουργία, καθιέρωση και εξαφάνιση της τοπικής φορεσιάς τόσο στον ελλαδικό χώρο όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη, που παρέμεινε ως γραφικό ενδυματολογικό φαινόμενο. Συνεχίζοντας, αναφέρεται στην έλευση της Ευρωπαϊκής μόδας στην Ελλάδα με τους βασιλείς ΟΘΩΝΑ, ΑΜΑΛΙΑ, ΓΕΩΡΓΙΟ Α και ΟΛΓΑΣ που έφεραν τα Φράγκικα ενδύματα και στη συμβολή της τελευταίας στη δημιουργία σχολών κοπτικής και ραπτικής και σχολών κεντητικής για την επαγγελματική κατάρτιση των γυναικών. Παράλληλα, διαδοχική προβολή συλλογής με τοπικές ενδυμασίες, που φιλοξενούνται στο Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα καθώς και απεικονίσεις των βασιλέων ΟΘΩΝΟΣ και ΑΜΑΛΙΑΣ, και της βασίλισσας ΟΛΓΑΣ
00:23:22:00
Η Λαογράφος – Ενδυματολόγος ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ μιλάει για τη διάδοση της ραπτομηχανής στην επαρχία και την άντληση σχεδίων από ευρωπαϊκά φιγουρίνια. Στη συνέχεια, περιγράφει τις ενδυματολογικές επιλογές που υπήρχαν στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ου αιώνα. Ιδιαίτερη αναφορά στη χρήση και διατήρηση της μαντίλας και γιουρντιού, βαρύ πανωφόρι από τραγόμαλο χωρίς μανίκια αλλά και στην έλλειψη κατανόησης της φιλοσοφίας και της αισθητικής των τοπικών ενδυμάτων. Παράλληλα, διαδοχική προβολή σε είδη ραπτικής, σε ραπτομηχανή, ασπρόμαυρο φωτογραφικό υλικό με σχετικό θέμα και ενδυματολογικές επιλογές, γιουρντί και συλλογή με τοπικές ενδυμασίες που φιλοξενούνται στο Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα καθώς και ξεφύλλισμα σε έντυπο με φιγουρίνια.
00:26:43:00
Ο Καθηγητής Λαογραφίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΕΡΑΚΛΗΣ, από τον εκθεσιακό χώρο του Μουσείου ΜΠΕΝΑΚΗ, αναφέρεται στις σημαντικές οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές που επέφερε ο αιώνας μας, οι οποίες αντικατοπτρίζονται και στην ενδυμασία.
00:29:59:00
Τίτλοι τέλους.
Θεματική Κατηγορία
Θεματικοί Όροι
Αναφορές
Γεωγραφικός Προσδιορισμός
Γλώσσα Περιεχομένου
ΕΛΛΗΝΙΚΗ
Δημιουργός
Παραγωγή: ΕΡΤ ΑΕ
Εκτέλεση: ΗΡΑΚΛΗΣ TV
Συντελεστές
Επιστημονικοί Σύμβουλοι:
Λαογράφος – Ενδυματολόγος:
ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ
Αρχαιολόγος Δ/ντής Μουσείου Μπενάκη:
ΑΓΓΕΛΟΣ ΔΕΛΗΒΟΡΙΑΣ
Αρχαιολόγος – Προϊσταμένη Προϊστορικής Συλλογής Ε. Α. Μ.:
ΚΑΙΤΗ ΔΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Φροντιστής:
ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
Ηλεκτρολόγος:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΑΡΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ
Κοπή Αρνητικού:
ΟΥΡΑΝΙΑ ΣΓΟΥΡΟΥ
Βοηθός Οπερατέρ:
ΗΡΑΚΛΗΣ ΒΛΑΧΟΣ
Βοηθός Σκηνοθέτη:
ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΑΤΖΗΘΕΟΔΩΡΟΥ
Εργαστήρια Εικόνας ΑΝ-ΜΑΡ:
ΣΤΑΥΡΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ
Εργαστήρια Ήχου:
ΕΚΡΑΝ ΕΛΛΑΣ ΕΠΕ
Φωνοληψία:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΙΧΑΛΟΥΔΗΣ
Μοντάζ:
ΒΑΣΙΛΗΣ ΣΥΡΟΠΟΥΛΟΣ
Διευθυντής Φωτογραφίας:
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΝΤΑΜΑΔΑΚΗΣ
Μουσική:
ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΕΝΙΔΗΣ
Διεύθυνση Παραγωγής:
ΑΝΕΣΤΗΣ ΒΛΑΧΟΣ
Σενάριο – Σκηνοθεσία:
ΜΑΡΙΟΣ ΡΕΤΣΙΛΑΣ
Ευχαριστούμε για τη βοήθειά τους:
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Γ. Γ. ΥΠΠΟ κ. ΚΩΣΤΑ ΑΛΑΒΑΝΟ
ΕΘΝΙΚΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΒΟΛΟΥ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΟΡΙΝΘΟΥ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΛΑΪΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ
ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΖΑΚΥΝΘΟΥ
ΜΟΥΣΕΙΟ Δ. ΣΟΛΩΜΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΦΑΝΩΝ ΖΑΚΥΝΘΙΩΝ
ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
ΕΘΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
ΛΥΚΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ ΑΘΗΝΩΝ
ΜΟΝΗ ΔΑΦΝΙΟΥ
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ
Σχετικά Θέματα
Δικαιώματα
ΕΡΤ ΑΕ
Διάρκεια
00:30:06:05
Φυσικά – Τεχνικά Χαρακτηριστικά
Πρωτότυπο Μέσο: ΦΙΛΜ
Εικόνα: ΕΓΧΡΩΜΗ, 4:3
Χρηματοδότηση Ψηφιοποίησης/Τεκμηρίωσης
ΚΟΙΝΩΝΙΑ της ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ, Πρόσκληση 172
Τελευταία Ενημέρωση
30/06/2009