ΛΑΤΕΡΝΑ
0000008861
Κωδικός Τεκμηρίου
0000008861
Τύπος ψηφιακού αρχείου
Βίντεο
Τίτλος
ΛΑΪΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥΣ,ΤΑ
ΛΑΤΕΡΝΑ
Χρονολογία Παραγωγής
1991
Ημερομηνία Πρώτης Προβολής
Σκοπός
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Είδος
ΜΟΝΟΘΕΜΑΤΙΚΟ / ΟΧΙ-ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ
Χαρακτηρισμός
ΣΕΙΡΑ
Κατηγορία
ΜΟΥΣΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΥΝΑΥΛΙΕΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ
Περίληψη
Περιγραφή Περιεχομένου
Η σειρά «ΛΑΪΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥΣ» παρουσιάζει τη Λατέρνα, ένα λαϊκό μέσο μουσικής, με το οποίο ο κόσμος ψυχαγωγήθηκε, χόρεψε, διασκέδασε και τόνωσε την Εθνική του συνείδηση. Δύο ομάδες ειδικοτήτων Οργανοποιοί και Σταμπαδόροι ασχολήθηκαν με τη δημιουργία και στάμπα της Λατέρνας με μεράκι. Η τεράστια επιτυχία της Λατέρνας οφειλόταν σε «ΦΡΑΓΚΟΥΣ» Κωνσταντινοπολίτες, τον ΤΟΥΡΚΟΝΙ, ΚΑΡΜΕΛΛΟ και τον ΑΡΜΑΟ οι οποίοι έκαναν δυνατό ξεκίνημα, οργανώνοντας γραμμή παραγωγής και συνθέτοντας αξιόλογη μουσική. Οι λατερνατζήδες ΘΟΔΩΡΟΣ ΝΕΡΑΤΖΑΝΗΣ, από την Αθήνα και ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΑΡΑΤΖΑΣ από Θεσσαλονίκη μιλούν για τη Λατέρνα και την ιστορία της.
Τίτλοι αρχής.
00:01:08:00
Ο ΘΟΔΩΡΟΣ ΝΕΡΑΝΤΖΑΝΗΣ βγαίνει από το σπίτι του, μεταφέροντας τη Λατέρνα του με τον βοηθό του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΩΓΟ και στη συνέχεια, διασχίζουν δρόμο της Αθήνας.
00:02:15:00
Στον Ηλεκτρικό σταθμό του Πειραιά, ο ΘΟΔΩΡΟΣ ΝΕΡΑΤΖΑΝΗΣ με τον βοηθό του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΩΓΟ παίζει στη Λατέρνα του μελωδία.
00:03:04:00
Ο ΘΟΔΩΡΟΣ ΝΕΡΑΤΖΑΝΗΣ από το χώρο του σπιτιού του, αναφέρει σύντομο βιογραφικό, περιγράφοντας τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια και πως απέκτησε την πρώτη του Λατέρνα. Ο φακός εστιάζει στη Λατέρνα του και στην φωτογραφία του πατέρα του.
00:05:13:00
Ο ΘΟΔΩΡΟΣ ΝΕΡΑΤΖΑΝΗΣ, στο χώρο του σπιτιού, του παίζει στην Λατέρνα του μελωδία. Ο φακός εστιάζει στη γυναικεία φωτογραφία που κοσμεί το ογκώδες μουσικό όργανο.
00:05:55:00
Ο ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΑΡΑΝΤΖΑΣ, από τη Θεσσαλονίκη, αφαιρεί τα δύο μπροστινά τμήματα, της στολισμένης, με παραδοσιακό τρόπο, Λατέρνας του. Ο φακός εστιάζει στο διάκοσμο του μουσικού οργάνου, ενώ η αφηγήτρια μιλάει για τη Λατέρνα και τα κατασκευαστικά χαρακτηριστικά της.
00:07:34:00
Ο ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΑΡΑΝΤΖΑΣ, παίζει στη Λατέρνα του μελωδία. Η αφηγήτρια αναφέρει τα ιστορικά στοιχεία του έγχορδου μουσικού οργάνου, ξεκινώντας από τη δημιουργία του, τις δύο ομάδες ειδικοτήτων: τους «Οργανοποιούς» -κορυφαίους κατασκευαστές, ΚΑΡΜΕΛΛΟ ΦΟΡΜΟΖΑ και ΤΟΥΡΚΟΝΙ ΤΖΟΥΖΕΠΕ, Κωνσταντινουπολίτες Ιταλικής καταγωγής, τον Αρμένιο ΝΤΙΚΡΑΝ, τον Ελληνο-αιγύπτιο ΣΑΤΑΡΚ-και τους περίφημους «Σταμπαδόρους» που ακολούθησαν και έκαναν τα τραγούδια. Τέλος, εξηγεί την περίπλοκη διαδικασία του τυπώματος των τραγουδιών και αναφέρει το είδος του ρεπερτορίου που γράφεται πάνω στον κύλινδρο. Παράλληλα, ο φακός εστιάζει στη μανιβέλα που γυρνάει ο λατερνατζής, στα πλήκτρα και τους μηχανισμούς του παραδοσιακού μουσικού οργάνου.
00:08:39:00
Ο ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΑΡΑΝΤΖΑΣ, μιλάει για τη Λατέρνα και αναφέρει περιστατικά που αφορούν τις περιπλανήσεις του, τις απαιτήσεις των κυράδων που διασκέδασε – ψυχαγώγησε η Λατέρνα του και τις ηχητικές δυνατότητές της. Τέλος αποκαλύπτει πως έφτασε το μουσικό όργανο στα χέρια του. Ο φακός εστιάζει στην ταμπέλα της λατέρνας, στην οποία αναγράφεται το όνομα του μεγάλου οργανοποιού ΤΖΟΥΖΕΠΕ ΤΟΥΡΚΟΝΙ – ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ.
00:10:39:00
Η αφηγήτρια διαβάζει απόσπασμα της αυτοβιογραφίας του ΜΑΡΚΟΥ ΒΑΜΒΑΚΑΡΗ, στο οποίο στοιχειοθετείται η μαρτυρία της Λατέρνας στη Σύρο. Ο φακός εστιάζει στον παραδοσιακό στολισμό της Λατέρνας του ΜΑΝΩΛΗ ΚΑΡΑΤΖΑ.
00:11:18:00
Ο ΘΟΔΩΡΟΣ ΝΕΡΑΤΖΑΝΗΣ από το χώρο του σπιτιού του, αναφέρεται στη διάδοση της Λατέρνας στην Αθήνα και Πειραιά που είχαν περίπου 100 Λατέρνες, επισημαίνοντας το γεγονός ότι μεσουράνησε σε μια εποχή που δεν υπήρχε γραμμόφωνο. Στη συνέχεια, αναφέρεται στον ΣΤΑΥΡΟ ΘΡΟΥΜΠΑ στο υπόγειο του οποίου πήγαιναν οι λατερνατζήδες-ψυχογιοί και στην απαραίτητη συνοδεία του ντεφιού.
00:13:11:00
Ο ΘΟΔΩΡΟΣ ΝΕΡΑΤΖΑΝΗΣ στον ηλεκτρικό σταθμό του Πειραιά, με τον βοηθό του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΩΓΟ, παίζει στη Λατέρνα του μελωδίες και κατόπιν με δεξιοτεχνία το ντέφι. Η αφηγήτρια παραθέτει απόσπασμα από το βιβλίο «ΤΑ ΜΟΥΣΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑΚΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΕΤΡΟΥ» του ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΑΡΚΟΥ.
00:15:04:00
Ο ΘΟΔΩΡΟΣ ΝΕΡΑΤΖΑΝΗΣ από το χώρο του σπιτιού του, μιλάει για τον διασημότερο «καρφωτή»-«σταμπαδόρο» ΝΙΚΟΛΑΟ ΑΡΜΑΟ, ο οποίος λόγω της έλλειψης ηχητικών πηγών, μπορούσε ακούγοντας πελάτη να σφυρίζει να το σταμπάρει με πολλούς τρόπους.
00:15:57:00
Ο ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΑΡΑΝΤΖΑΣ, από την Θεσσαλονίκη, μιλάει για τον «σταμπαδόρο» ΝΙΚΟΛΑΟ ΑΡΜΑΟ και την ικανότητά του να σταμπάρει τραγούδια.
00:16:38:00
Ο ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΑΡΑΝΤΖΑΣ, με την Λατέρνα στους ώμους, διασχίζει παραλιακό δρόμο της Θεσσαλονίκης. Παράλληλα ακούγεται ο ίδιος, να μιλάει για το στόλισμα και την αγάπη που τρέφει για τη Λατέρνα.
00:17:23:00
Εναλλασσόμενα πλάνα παρουσιάζουν: τους λατερνατζήδες, ΘΟΔΩΡΟ ΝΕΡΑΤΖΑΝΗ και ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΩΓΟ να διασχίζουν δρόμους και πλακόστρωτα σοκάκια της Αθήνας, τον ΜΑΝΩΛΗ ΚΑΡΑΤΖΑ να βαδίζει σε παραλιακό δρόμο της Θεσσαλονίκης και τέλος πλήκτρα και κύλινδρο Λατέρνας.
00:18:41:00
Πλάνα στην ταβέρνα «ΜΑΡΑΜΠΟΥ», όπου ο ΘΟΔΩΡΟΣ ΝΕΡΑΤΖΑΝΗΣ ετοιμάζει τη Λατέρνα του στο χώρο. Παράλληλα η αφηγήτρια αναφέρεται ονομαστικά στους περίφημους πλανόδιους καλλιτέχνες: ΒΕΛΑΔΑΣ, ΜΠΕΗΣ, ΣΑΒΒΑΣ, ΑΡΓΥΡΗΣ ΜΠΕΡΜΠΕΡΑΚΗΣ κ. ά. .
00:21:00:00
Στην κατάμεστη από θαμώνες, ταβέρνα «ΜΑΡΑΜΠΟΥ», ο ΘΟΔΩΡΟΣ ΝΕΡΑΤΖΑΝΗΣ παίζει στη Λατέρνα μελωδίες, με τον βοηθό του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΩΓΟ και κατόπιν με δεξιοτεχνία το ντέφι.
00:24:44:00
Διαδοχικά πλάνα, με τους πλανόδιους λατερνατζήδες, ΜΑΝΩΛΗ ΚΑΡΑΝΤΖΑ να διασχίζει παραλιακό δρόμο Θεσσαλονίκης και τους ΘΟΔΩΡΟ ΝΕΡΑΤΖΑΝΗ με τον βοηθό του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΩΓΟ, να τοποθετούν τη Λατέρνα στη βάση της και να κάθονται να ξαποστάσουν σε παγκάκι ατενίζοντας τη θάλασσα κατά το σούρουπο.
00:26:11:00
Τίτλοι τέλους.
Θεματική Κατηγορία
Θεματικοί Όροι
Αναφορές
Γεωγραφικός Προσδιορισμός
Γλώσσα Περιεχομένου
ΕΛΛΗΝΙΚΗ
Δημιουργός
Παραγωγή: ΕΡΤ ΑΕ
Εκτέλεση: ΝΙΚΟΣ Γ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
Συντελεστές
Επιστημονικός Σύμβουλος:
ΛΑΜΠΡΟΣ ΛΙΑΒΑΣ
Αφήγηση:
ΠΕΜΗ ΖΟΥΝΗ
Λατέρνα – Ντέφι Αθήνα:
ΘΟΔΩΡΟΣ ΝΕΡΑΝΤΖΑΝΗΣ
Βοηθός Λατέρνας:
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΩΓΟΣ
Λατέρνα Θεσσαλονίκη:
ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΑΡΑΝΤΖΑΣ
Ήχος:
ΝΤΙΝΟΣ ΚΙΤΤΟΥ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ
Μιξάζ:
ΘΑΝΑΣΗΣ ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ
Βοηθός Σκηνοθέτη:
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΡΡΑΣ
Διεύθυνση Παραγωγής:
ΣΤΕΛΛΑ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ
Μοντάζ:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΤΣΕΝΗΣ
Διεύθυνση Φωτογραφίας:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΟΥΛΙΔΗΣ
Σενάριο – Σκηνοθεσία:
ΝΙΚΟΣ Γ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
Βοηθός Οπερατέρ:
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΥΡΠΑΔΑΚΗΣ
Βοηθός Ήχου:
ΔΩΡΑ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΥ
Κοπή Αρνητικού:
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ
Γραμματεία Παραγωγής:
ΑΣΠΑΣΙΑ ΧΑΡΑΛΑΜΠΑΚΟΥ
Εταλονάζ:
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΡΧΟΝΤΑΣ
Εργαστήρια Εικόνας – Ήχου:
Cinemagic L. C. Ε. Π. Ε.
Ευχαριστούμε για την πολύτιμη βοήθεια:
Τον ΦΟΙΒΟ ΑΝΩΓΕΙΑΝΑΚΗ
Το ΜΟΥΣΕΙΟ ΛΑΪΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ
Το σύλλογο «ΗΦΑΙΣΤΕΙΑ ΕΛΛΑΣ»
Επίσης τους
ΧΡΗΣΤΟ ΚΑΒΑΚΗ
ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΦΙΡΦΙΡΗ
ΓΙΑΝΝΗ ΓΚΟΥΛΙΟ
ΣΤΑΥΡΟ ΤΙΝΤΑ
Και την ταβέρνα
«ΜΑΡΑΜΠΟΥ»
Εκτέλεση Παραγωγής:
ΝΙΚΟΣ Γ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
Σχετικά Θέματα
Δικαιώματα
ΕΡΤ ΑΕ
Διάρκεια
00:26:57:22
Φυσικά – Τεχνικά Χαρακτηριστικά
Πρωτότυπο Μέσο: ΦΙΛΜ
Εικόνα: ΕΓΧΡΩΜΗ
Χρηματοδότηση Ψηφιοποίησης/Τεκμηρίωσης
ΚΟΙΝΩΝΙΑ της ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ, Πρόσκληση 172
Τελευταία Ενημέρωση
30/06/2009