ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ
0000008450
Σειρά ντοκιμαντέρ του ΤΑΣΟΥ ΨΑΡΡΑ με θέμα τη ζωή και το έργο σημαντικών Ελλήνων λογοτεχνών και την προσφορά τους στην πνευματική ζωή του τόπου. Η εκπομπή αναφέρεται στον πεζογράφο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ.
Κωδικός Τεκμηρίου
0000008450
Τύπος ψηφιακού αρχείου
Βίντεο
Τίτλος
ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ
Χρονολογία Παραγωγής
1999
Ημερομηνία Πρώτης Προβολής
Σκοπός
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Είδος
ΜΟΝΟΘΕΜΑΤΙΚΟ / ΟΧΙ-ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ
Χαρακτηρισμός
ΣΕΙΡΑ
Κατηγορία
ΠΟΡΤΡΕΤΑ-ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ
Περίληψη
Σειρά ντοκιμαντέρ του ΤΑΣΟΥ ΨΑΡΡΑ με θέμα τη ζωή και το έργο σημαντικών Ελλήνων λογοτεχνών και την προσφορά τους στην πνευματική ζωή του τόπου. Η εκπομπή αναφέρεται στον πεζογράφο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ.
Περιγραφή Περιεχομένου
Το συγκεκριμένο επεισόδιο της σειράς «ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ» παρουσιάζει το έργο του μεγάλου Σκιαθίτη πεζογράφου ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ (γενν. 1851 – πέθ. 1911), παράλληλα με τα ιστορικά γεγονότα της εποχής του. Παρατίθενται πληροφορίες σχετικά με τον γενέθλιο τόπο του, τη Σκιάθο, την ιερατική του οικογένεια, τις σπουδές του στη Φιλοσοφική Σχολή στην Αθήνα, την επαγγελματική του ενασχόληση με τη μετάφραση για λόγους βιοπορισμού. Για το έργο του και το τεράστιο μέγεθός του μιλά ο καθηγητής πανεπιστημίου ΦΩΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ, ο οποίος του αποδίδει τον τίτλο «του μεγαλύτερου Έλληνα λογοτέχνη». Όπως επισημαίνεται, τα μυθιστορήματά του κλείνουν την εποχή του νεοελληνικού ρομαντισμού και τα διηγήματά του αποτελούν την αρχή του νεοελληνικού ρεαλισμού και της ρεαλιστικής ηθογραφίας. Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ αναδεικνύεται σε εξαίσιο μελετητή της ανθρώπινης ψυχολογίας και των ηθών της εποχής του. Στη διάρκεια της εκπομπής υπογραμμίζεται η ευρεία ελληνομάθεια και γλωσσομάθειά του και διερευνάται η έννοια της θρησκευτικότητας στο έργο του, η οποία, όπως τονίζεται, δεν ταυτίζεται με τη θρησκοληψία ή τη δεισιδαιμονία, αλλά με την αληθινή και βαθιά του πίστη στην ορθοδοξία. Σημειώνεται επίσης ο κεντρικός ρόλος που κατέχει στα έργα του η γυναικεία μορφή είτε στην εωσφορική εκδοχή της, όπως στη «Φόνισσα», είτε ως ερωτικό αντικείμενο του πόθου, όπως στο διήγημα του «Το όνειρο στο κύμα».
Η εικόνα του μεγάλου Έλληνα πεζογράφου ολοκληρώνεται μέσα από αναφορές του Κ. ΠΑΛΑΜΑ, του Ο. ΕΛΥΤΗ και του Γ. ΣΕΦΕΡΗ στο έργο του και στην περίοπτη θέση που καταλαμβάνει στα ελληνικά γράμματα.
Τίτλοι αρχής.
00:01:45:00
Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ διαβάζει το σύντομο αυτοβιογραφικό σημείωμα που έγραψε ο πεζογράφος ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ μετά από παράκληση του φίλου του ΓΙΑΝΝΗ ΒΛΑΧΟΓΙΑΝΝΗ. Η αφηγήτρια αναφέρει βιογραφικά στοιχεία για την ιερατική οικογένεια του πεζογράφου. Παράλληλα προβάλλονται φωτογραφία του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ, πλάνα από τη ΣΚΙΑΘΟ, τον ΠΕΙΡΑΙΑ και το ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ, ασπρόμαυρη φωτογραφία της ΒΑΡΒΑΚΕΙΟΥ ΠΡΟΤΥΠΟΥ ΣΧΟΛΗΣ, έργο τέχνης στο οποίο απεικονίζεται το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, σελίδα με γαλλικό ποίημα, αγιογραφία, σελίδα από το μυθιστόρημα του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ «Η ΜΕΤΑΝΑΣΤΙΣ» με τίτλο «Η ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΤΗΣ ΜΑΡΙΝΗΣ», πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «ΝΕΟΛΟΓΟΣ», σελίδα με τίτλο «Η ΑΓΑΠΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ», σελίδα από το μυθιστόρημα του πεζογράφου «ΟΙ ΕΜΠΟΡΟΙ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ», πρωτοσέλιδο της σατιρικής και πολιτικής εφημερίδας «ΜΗ ΧΑΝΕΣΑΙ» και της εφημερίδας «ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ», φωτογραφία του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ και φίλου του ΓΙΑΝΝΗ ΒΛΑΧΟΓΙΑΝΝΗ στην ΔΕΞΑΜΕΝΗ, σελίδα από σύντομο βιογραφικό σημείωμα του πεζογράφου και τέλος πλάνο από την πρόσοψη και το εσωτερικό του σπιτιού του πεζογράφου στη ΣΚΙΑΘΟ, καθώς ο φακός εστιάζει σε κορνίζα στην οποία απεικονίζεται ο ιερέας πατέρας του πεζογράφου.
00:04:18:00
Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών ΦΩΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ, στο γραφείο του, αναφέρει ότι ο πεζογράφος ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ είναι παρεξηγημένη προσωπικότητα στο χώρο των γραμμάτων. Διαφωνεί με την άποψη που θεωρεί τον πεζογράφο θρησκόληπτο και επισημαίνει την ηθογραφική διάσταση και το ρεαλισμό στα έργα του πεζογράφου, ενώ προβάλλονται πλάνα από το κύριο μέρος Ναού κατά τη διάρκεια Λειτουργίας με φόντο τη φωτογραφία του πεζογράφου, πλάνα από Μοναστήρι και διαδοχικά πλάνα από το λιμάνι της ΣΚΙΑΘΟΥ.
00:06:04:00
Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ αναφέρει ότι ο λαογράφος ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΟΛΙΤΗΣ θέλησε να στρέψει το νεοελληνικό διήγημα σε μια λαογραφική ηθογραφία, ενώ ο πεζογράφος ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ανταποκρίθηκε μεν, αλλά με το δικό του τρόπο, γράφοντας διηγήματα με θρησκευτικό ρεαλισμό. Η αφηγήτρια περιγράφει το περιεχόμενο του πρώτου του διηγήματος «ΤΟ ΧΡΙΣΤΟΨΩΜΟ» και τους ήρωες του. Παράλληλα προβάλλεται φωτογραφία του λαογράφου ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΟΛΙΤΗ, σελίδα από το φιλολογικό περιοδικό «ΕΣΤΙΑ», γκραβούρα με τη ΣΚΟΠΕΛΟ και τη ΣΚΙΑΘΟ, θαλασσογραφία, σελίδα με το διήγημα του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ «ΤΟ ΧΡΙΣΤΟΨΩΜΟ», απεικονίσεις και χαρακτικά που περιέχονται στα έργα του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ, πλάνα από τη ΣΚΙΑΘΟ.
00:07:32:00
Παρουσιάζεται φωτογραφία του πεζογράφου ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ. Η ΝΤΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ διαβάζει την αρχή από το διήγημα του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ «ΤΟ ΧΡΙΣΤΟΨΩΜΟ», ενώ στο φόντο προβάλλεται σελίδα με το συγκεκριμένο διήγημα.
00:07:59:00
Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ αναλύει τα χαρακτηριστικά των διηγημάτων του πεζογράφου ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ και παρουσιάζει το ηθογραφικό τους υπόβαθρο. Παράλληλα, παρουσιάζονται σελίδα με τίτλο «ΤΑ ΣΚΙΑΘΙΤΙΚΑ ΜΟΥ» διηγήματα του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ, θαλασσογραφία, εικόνα με τη θάλασσα, προτομή του Γάλλου φιλόσοφου ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ ΚΟΜΤΕ(AUGUSTE COMTE), απεικόνιση της στέψης βασιλιά, πλάνο με τον ήλιο και με λειτουργία σε Ναό.
00:09:06:00
Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών ΦΩΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ, στο γραφείο του, υποστηρίζει ότι η θρησκευτικότητα του πεζογράφου ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ δεν ταυτίζεται με την θρησκοληψία και τη δεισιδαιμονία που θέλουν να του καταλογίσουν. Ο καθηγητής αναφέρεται στο διήγημα του πεζογράφου «ΠΤΕΡΟΕΝΤΑ ΔΩΡΑ» στο οποίο επιπλήττει τους δεσποτάδες για τα κοσμικά τους ελαττώματα. Ο ΦΩΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ περιγράφει περιστατικό με τον ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ στο οποίο αποδεικνύεται η αληθινή του πίστη. Ο καθηγητής τονίζει την κοινωνική και πολιτική διάσταση στο έργο του πεζογράφου και θεωρεί ότι δεν έχει δοθεί η πρέπουσα σημασία. Περιγράφει τα τέλη του 19ου αιώνα, την εποχή του ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΤΡΙΚΟΥΠΗ, κατά την οποία έζησε ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ. Παράλληλα, προβάλλονται ζωγραφικές απεικονίσεις με ιερείς, πλάνο από την Εκκλησία του ΧΡΙΣΤΟΥ και από την περιοχή ΚΑΣΤΡΟ καθώς και πλάνα από λειτουργία στην οποία πρωτοστατεί ο Οικουμενικός Πατριάρχης ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ. Ακόμα παρουσιάζονται ασπρόμαυρες φωτογραφίες από τη ΣΚΙΑΘΟ και πίνακας ζωγραφικής με θέμα τη ΣΚΙΑΘΟ, πλάνα από το λιμάνι του νησιού και από τα ΚΑΣΤΡΟΝΗΣΙΑ. Επίσης παρουσιάζονται γκραβούρα που απεικονίζει την Παλιά Βουλή, πίνακας ζωγραφικής με θέμα «ο Πρωθυπουργός ΧΑΡΙΛΑΟΣ ΤΡΙΚΟΥΠΗΣ στο βήμα της Βουλής», απεικόνιση του ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΤΡΙΚΟΥΠΗ σε νεαρή ηλικία και φωτογραφία του ίδιου, καθώς και λαϊκή λιθογραφία με τίτλο «ΝΕΟ ΒΟΥΛΕΥΤΗΡΙΟΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΜΕΤΑ ΤΩΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΥΣ 1874-1875».
00:12:22:00
Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ περιγράφει την κοινωνική, οικονομική και πολιτική κατάσταση στην ΕΛΛΑΔΑ κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΤΡΙΚΟΥΠΗ. Παράλληλα προβάλλονται φωτογραφία του πρωθυπουργού ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΤΡΙΚΟΥΠΗ, διαδοχικές εικόνες από την ΤΟΥΡΚΙΑ, φωτογραφία αγροτών στο Θεσσαλικό κάμπο, παλιά ελληνικά χαρτονομίσματα, εικόνα με θάλασσα, διαδοχικές απεικονίσεις χωριών και αγροτικών εργασιών, πλάνα με αμαξοστοιχία, απεικονίσεις της ΠΑΤΡΑΣ, του «ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΙΛΟΠΟΙΕΙΟΥ ΠΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ», του μηχανουργείου «Η ΣΦΥΡΑ» των ΓΚΑΛΒΑΝΗ – ΚΑΖΑΖΗ στο ΒΟΛΟ, φωτογραφία εργατών σε εργοστάσιο, φωτογραφία με το τραμ, πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «ΤΟ ΑΣΤΥ» με τίτλο «ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ – Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ κ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ», γελοιογραφία από το περιοδικό «ΝΕΟ ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗ» με τον τίτλο «Ο ΤΡΙΚΟΥΠΗΣ ΑΓΩΝΙΖΟΜΕΝΟΣ ΠΡΟΣ ΕΥΡΕΣΙΝ ΔΑΝΕΙΟΥ», πρωτοσέλιδο τις εφημερίδας «ΤΟ ΑΣΤΥ» με απεικονίσεις των πολιτικών ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΤΡΙΚΟΥΠΗ και ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΔΗΛΗΓΙΑΝΝΗ, πίνακας στον οποίο απεικονίζεται ο δικέφαλος αετός πίσω από τον οποίο βρίσκονται στρατηγοί και ιερείς με φόντο την ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ στην ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ, πίνακας με θέμα τη μάχη της ΜΕΛΟΥΝΑ κατά τη διάρκεια του ελληνοτουρκικού πολέμου το 1897, καθώς και γελοιογραφία με θέμα τον οικονομικό έλεγχο στον οποίο υποβλήθηκε η ΕΛΛΑΔΑ από τους συμμάχους της και στην οποία διακρίνονται σκίτσα των πολιτικών ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΤΡΙΚΟΥΠΗ και ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΔΗΛΗΓΙΑΝΝΗ. Η αφηγήτρια περιγράφει τα ιστορικά γεγονότα των αρχών του 1900, αναφερόμενη στο ανατολικό ζήτημα, στον Μακεδονικό Αγώνα, στην Ένωση της ΚΡΗΤΗΣ με την υπόλοιπη ΕΛΛΑΔΑ και καταλήγει στο Κίνημα στο ΓΟΥΔΙ το 1909 και την είσοδο του ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ στην πολιτική σκηνή της ΕΛΛΑΔΑΣ, ενώ προβάλλονται πίνακας που απεικονίζει οικογένειες να εγκαταλείπουν τα σπίτια τους, πρωτοσέλιδα από σλαβικές εφημερίδες, ασπρόμαυρη φωτογραφία Βούλγαρων στρατιωτών, δίπλωμα μέλους της ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΙΣ «ΠΑΥΛΟΣ ΜΕΛΑΣ», αναμνηστικό μετάλλιο του Μακεδονικού Αγώνα, πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ», πλάνα αρχειακού υλικού από την κηδεία του Πρωθυπουργού ΘΟΔΩΡΟΥ ΔΗΛΗΓΙΑΝΝΗ, ασπρόμαυρη φωτογραφία με Έλληνες αγωνιστές των αρχών του 1900, απεικόνιση στην οποία ο Βασιλιάς ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α από τον εξώστη των ανακτόρων απευθύνεται προς το λαό της ΑΘΗΝΑΣ ο οποίος έκανε πορεία από το ΠΕΔΙΟ του ΑΡΕΩΣ στο ΣΥΝΤΑΓΜΑ στις 14 Σεπτεμβρίου 1909, αφίσα με τον αρχηγό του Εθνικού Κινήματος τον Συνταγματάρχη του πυροβολικού ΝΙΚΟΛΑΟ ΖΟΡΜΠΑ και κινηματογραφικό αρχειακό υλικό με ομιλία του Πρωθυπουργού ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ.
00:15:55:00
Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ περιγράφει την πνευματική και λογοτεχνική ζωή της ΕΛΛΑΔΑΣ στα τέλη του1800. Ο ρομαντισμός δίνει τη θέση του στο ρεαλισμό, δημιουργούνται ενώσεις και σύλλογοι με σοσιαλιστικά έντυπα και οι αστοί από τη μεριά τους έχουν τα δικά τους λογοτεχνικά έντυπα. Παράλληλα, παρουσιάζονται απεικόνιση του συγγραφέα ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΒΙΚΕΛΑ, εξώφυλλο του βιβλίου του «ΛΟΥΚΗΣ ΛΑΡΑΣ» και του βιβλίου «Η ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΖΩΗ ΕΝ ΕΛΛΑΔΙ – ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟΝ ΕΛΛΗΝΟΣ ΥΠΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΥ» του ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ, απεικονίσεις με στιγμές της καθημερινής ζωής στα τέλη του 1800, ασπρόμαυρη φωτογραφία με τα μέλη του ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (ΣΕΚΕ) στον ΠΕΙΡΑΙΑ το 1918 και πρωτοσέλιδα της εφημερίδας «ΕΜΠΡΟΣ».
00:17:00:00
Παρουσιάζεται πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «ΕΜΠΡΟΣ», εξώφυλλο του λογοτεχνικού περιοδικού «ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ» σε τεύχος αφιερωμένο στον πεζογράφο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ καθώς και σελίδα του περιοδικού, εξώφυλλο από το διήγημα «ΝΕΚΡΟΣ ΤΑΞΙΔΙΩΤΗΣ», ζωγραφική απεικόνιση λιμανιού, απεικόνιση του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ, προτομή του αρχαίου φιλόσοφου ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ, του αρχαίου κωμικού ποιητή ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗ και του αρχαίου ιστορικού ΗΡΟΔΟΤΟΥ, αγιογραφία και σελίδες από τα λειτουργικά βιβλία της Εκκλησίας, ασπρόμαυρες φωτογραφίες λογοτεχνών ανάμεσα στους οποίους διακρίνεται ο θεατρικός συγγραφέας ΑΝΤΟΝ ΤΣΕΧΟΦ (ANTON CHEKOV) και ο συγγραφέας ΑΝΑΤΟΛ ΦΡΑΝΣ (ANATOL FRANZ) και το εξώφυλλο βιβλίου με τίτλο «CELEBRES ROMANS FRANCAIS» (ΔΙΑΣΗΜΑ ΓΑΛΛΙΚΑ ΕΡΓΑ), ενώ ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών ΦΩΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ αναφέρει ότι τα μυθιστορήματα του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ κλείνουν την εποχή του νεοελληνικού ρομαντισμού, ενώ τα διηγήματά του θεμελιώνουν τον νεοελληνικό ρεαλισμό. Ο καθηγητής τονίζει ότι ο πεζογράφος υπήρξε ένας μεγαλοφυής άνθρωπος γνώστης της αρχαίας λογοτεχνίας, των βυζαντινών εκκλησιαστικών βιβλίων και της σύγχρονης ευρωπαϊκής λογοτεχνίας.
00:18:56:00
Παρουσιάζεται εξώφυλλο βιβλίου με τίτλο «CELEBRES ROMANS FRANCAIS» (ΔΙΑΣΗΜΑ ΓΑΛΛΙΚΑ ΕΡΓΑ), εσώφυλλο του λογοτεχνικού περιοδικού «ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ», ζωγραφική απεικόνιση στρατιωτών, στίχοι από τα «ΣΟΝΕΤΑ» του ΟΥΙΛΙΑΜ ΣΑΙΞΠΗΡ (WILLIAM SHAKESPEARE) και απεικόνιση του ποιητή και θεατρικού συγγραφέα, σελίδα με την εργογραφία και εξώφυλλο από το θεατρικό του έργο «ΜΕ ΤΟ ΙΔΙΟ ΜΕΤΡΟ» και «Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΕΡΡΙΚΟΣ Ο ΣΤ », ενώ η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ αναφέρει ότι ο πεζογράφος ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ γνωρίζοντας γαλλικά και αγγλικά διάβαζε και μετέφραζε με ευκολία έργα του ΟΥΙΛΙΑΜ ΣΑΙΞΠΗΡ (WILLIAM SHAKESPEARE). Η αφηγήτρια περιγράφει περιστατικό σύμφωνα με το οποίο ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ζητούσε τα ΑΠΑΝΤΑ του Άγγλου ποιητή λίγο πριν πεθάνει και αναφέρει τα λόγια του ποιητή ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΕΦΕΡΗ ότι το 1930 είδε στο σπίτι του πεζογράφου μια φτηνή αγγλική έκδοση του ΟΥΙΛΙΑΜ ΣΑΙΞΠΗΡ (WILLIAM SHAKESPEARE), ενώ προβάλλονται πλάνα από τον προαύλιο χώρο και το εσωτερικό του σπιτιού του πεζογράφου στη ΣΚΙΑΘΟ. Παρεμβάλλεται ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών ΦΩΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ αναφέροντας και αυτός την ανεκδοτολογική μαρτυρία ότι δίπλα στο κρεβάτι του πεζογράφου υπήρχε η Βίβλος και ο ΟΥΙΛΙΑΜ ΣΑΙΞΠΗΡ (WILLIAM SHAKESPEARE).
00:19:44:00
Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ σημειώνει ότι η εκμάθηση των ξένων γλωσσών βοήθησε τον πεζογράφο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ να δουλέψει σε αθηναϊκές εφημερίδες και περιοδικά ως μεταφραστής ξένων λογοτεχνικών κειμένων και να εξασφαλίσει τα προς το ζην, ενώ παρουσιάζεται πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ».
00:20:01:00
Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών ΦΩΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ αναφέρει τα χαρακτηριστικά του πεζογράφου ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ και τονίζει πως μέσα από τα έργα του περιγράφεται ανάγλυφα η εποχή του και η ζωή των κατοίκων της ΣΚΙΑΘΟΥ, ενώ προβάλλονται πλάνα από το νησί, πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «ΝΕΟΛΟΓΟΣ», ασπρόμαυρη φωτογραφία από τη ΣΚΙΑΘΟ και ασπρόμαυρη φωτογραφία με λούστρους.
00:20:45:00
Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ κατατάσσει τα ιστορικά μυθιστορήματα του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ στο τέλος της εποχής του νεοελληνικού ρομαντισμού και τα διηγήματά του στην αρχή της ρεαλιστικής ηθογραφίας, ενώ παρουσιάζεται το εξώφυλλο του κοινωνικού μυθιστορήματος του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ «Η ΦΟΝΙΣΣΑ», καθώς και σελίδα από το διήγημά του «ΣΤΟ ΧΡΙΣΤΟ ΣΤΟ ΚΑΣΤΡΟ».
00:21:02:00
Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών ΦΩΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ χωρίζει τους λογοτεχνικούς κριτικούς του έργου του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ σε εκείνους που απορρίπτουν το έργο του και στους θαυμαστές του. Προβάλλεται σελίδα με ποιήματα γνωστών δημιουργών, του ΜΙΛΤΙΑΔΗ ΜΑΛΑΚΑΣΗ, του ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΟΥΡΗ αφιερωμένα στον πεζογράφο.
00:21:25:00
Παρουσιάζεται σελίδα με ποιήματα του ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΜΑΡΤΖΩΚΗ και του ΣΩΤΗΡΗ ΣΚΙΠΗ αφιερωμένα στον πεζογράφο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ, πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ» ενώ η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ αναλύει το προοίμιο του διηγήματος του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ «ΛΑΜΠΡΙΑΤΙΚΟΣ ΨΑΛΤΗΣ». Η αφηγήτρια διαβάζει το προοίμιο, ενώ προβάλλονται πλάνα από λειτουργία σε εκκλησία και από λιμάνι κατά τη διάρκεια της ρίψης του σταυρού στη θάλασσα την ημέρα των ΘΕΟΦΑΝΙΩΝ, μικρογραφία χειρογράφου από το έργο του ιστορικού ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΧΥΜΕΡΗ (ΜΟΝΑΧΟ ΒΑΥΑΡΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ) στο οποίο απεικονίζεται ο αυτοκράτορας ΜΙΧΑΗΛ Η ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ, αρχαία αναπαράσταση σε μελανόμορφο αγγείο, πλάνα από την περιοχή ΚΑΣΤΡΟ, καθώς και από την εκκλησία του ΧΡΙΣΤΟΥ στην περιοχή της ΣΚΙΑΘΟΥ.
00:23:11:00
Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ εξηγεί την αντιμετώπιση που είχε ο πεζογράφος ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ από φιλόλογους, θεολόγους και κοινωνιολόγους. Ο πεζογράφος αντιδρά στον καθηγητή των θρησκευτικών στο γυμνάσιο, αρθρογραφεί ενάντια σε θεολόγο και αντιτίθεται στις απόψεις υφηγητή της Θεολογικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ την πιο αρνητική κριτική για το έργο του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ την γράφει τριάντα χρόνια μετά από το θάνατό του ο καθηγητής της Θεολογικής Σχολής και Ακαδημαϊκός Δ. Σ. ΜΠΑΛΑΝΟΣ. Παράλληλα προβάλλονται πλάνα από την περιοχή ΚΑΣΤΡΟ στη ΣΚΙΑΘΟ, σκίτσο του πεζογράφου, πλάνα από τη ΧΑΛΚΙΔΑ, εικόνες από αρχαία νομίσματα και σελίδα με το άρθρο του καθηγητή της Θεολογικής Σχολής και Ακαδημαϊκού Δ. Σ. ΜΠΑΛΑΝΟΥ.
00:24:16:00
Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών ΦΩΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ, στο γραφείο του, θεωρεί τον ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ, το μεγαλύτερο λογοτέχνη της ΕΛΛΑΔΑΣ και αναφέρει ότι ο ποιητής ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ χαρακτηρίζει τον ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ ως «ποιητή με τον πεζό λόγο». Ο καθηγητής σχολιάζει και ερμηνεύει αυτό τον χαρακτηρισμό. Παράλληλα παρουσιάζεται φωτογραφία του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ και χειρόγραφα του λογοτέχνη.
00:25:12:00
Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ αναφέρει τις κρίσεις μεγάλων ποιητών της ΕΛΛΑΔΑΣ, όπως του ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ, του ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΕΦΕΡΗ και του ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ για την αξία των έργων του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ, ενώ προβάλλονται φωτογραφίες των παραπάνω ποιητών, έργο τέχνης του Δ. ΖΩΓΡΑΦΟΥ με τίτλο «Η ΠΟΛΙΟΡΚΙΑ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ (ΚΑΤΑ ΤΟ 1827)» και σκίτσο που απεικονίζει τον ποιητή ΔΙΟΝΥΣΙΟ ΣΟΛΩΜΟ.
00:26:02:00
Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών ΦΩΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ, στο γραφείο του, αναλύει τη γλώσσα που χρησιμοποιεί ο πεζογράφος ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ στα έργα του. Ο καθηγητής περιγράφει την κοινωνική ζωή του πεζογράφου και διαφωνεί με την άποψη που τον χαρακτηρίζει «κοσμοκαλόγερο». Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ περιγράφει το γυναικείο κάλος «ανάγλυφα», όπως χαρακτηριστικά λέει ο ΦΩΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ. Ο πεζογράφος αγαπάει τις γυναίκες και με τη διεισδυτική του ματιά δίνει μια έντονη ψυχογραφική και βιωματική ανάλυση γι’ αυτές. Παράλληλα προβάλλονται πλάνα από το σπίτι του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ στη ΣΚΙΑΘΟ, χειρόγραφα του πεζογράφου με φόντο ασπρόμαυρες φωτογραφίες και απεικονίσεις γυναικών, πλάνα με τη θάλασσα και με ακρογιαλιές της ΣΚΙΑΘΟΥ.
00:29:21:00
Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ διαβάζοντας απόσπασμα από το διήγημα του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ «ΛΑΜΠΡΙΑΤΙΚΟΣ ΨΑΛΤΗΣ» φανερώνει την ερωτική ένταση που υπάρχει στα έργα του πεζογράφου. Παράλληλα προβάλλονται πλάνα με ηλιοβασίλεμα στη θάλασσα.
00:29:46:00
Ο φακός κινείται μέσα στο σπίτι του πεζογράφου ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ στην ΣΚΙΑΘΟ και αργότερα εστιάζει σε εξωτερικό τοίχο του στον οποίο υπάρχει πλάκα όπου αναγράφεται: «ΕΔΩ ΕΖΗΣΕ ΚΑΙ ΠΕΘΑΝΕ Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ – ΕΓΕΝΝΗΘΙΗ 1851 – ΑΠΕΘΑΝΕ 1911», τέλος παρουσιάζεται απεικόνιση του πεζογράφου. Παράλληλα, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών ΦΩΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ αποκαλεί τον ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ ως τον μεγαλύτερο λογοτέχνη της Ελλάδας και υποστηρίζει ότι θα ήταν ανυπέρβλητης αξίας αν έγραφε σε άλλη γλώσσα εκτός των ελληνικών.
00:30:28:00
Τίτλοι τέλους.
Θεματική Κατηγορία
ΤΕΧΝΕΣ & ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ
Θεματικοί Όροι
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ, βιογραφία, λογοτεχνία, λογοτέχνες, πεζογραφία, διηγήματα
Αναφορές
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ, συγγραφέας
ΦΩΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ, καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών
Γεωγραφικός Προσδιορισμός
ΕΥΡΩΠΗ, ΕΛΛΑΔΑ, ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ, ΣΚΙΑΘΟΣ
Γλώσσα Περιεχομένου
ΕΛΛΗΝΙΚΗ
Δημιουργός
Παραγωγή: ΕΡΤ ΑΕ
Συντελεστές
Σκηνοθεσία:
ΤΑΣΟΣ ΨΑΡΡΑΣ
Επιλογή κειμένων:
ΤΑΣΟΣ ΓΟΥΔΕΛΗΣ
Φωτογραφία:
ΑΛΕΞΗΣ ΓΡΙΒΑΣ
ΣΠΥΡΟΣ ΝΟΥΝΕΣΗΣ
Ηχοληψία:
ΑΡΓΥΡΗΣ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ
Μακιγιάζ:
ΦΑΝΗ ΑΛΕΞΑΚΗ
Ανάγνωση κειμένων:
ΝΤΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Αφήγηση:
ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ
Οργάνωση:
ΤΑΣΟΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ
Μουσική τίτλων:
ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ-ΜΠΑΧ
Telecine – post production:
Π. ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ Α.Ε
Μοντάζ:
ΣΠΥΡΟΣ ΤΣΙΧΛΗΣ
Τεχνική επεξεργασία – μηχανήματα:
PPV Π. ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ Α. Ε
Βοηθός οπερατέρ:
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
Συνεργάσθηκε:
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΥΡΜΠΑΔΑΚΗΣ
Βοηθός ηχολήπτη:
ΒΑΣΙΛΗΣ ΔΕΜΚΑΣ
Διαχείριση – οικονομική οργάνωση:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΡΑΤΙΜΟΣ
Έρευνα:
ΓΕΩΡΓΙΑ ΣΙΨΗ
Συνεργάτες εξωτερικού:
RADU GAINA
NIYAZI DALYANCI
PAUL GRIVAS
Ευχαριστούμε:
Την ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Την ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ
Την ΓΕΝΝΑΔΕΙΟ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
Το ΕΛΙΑ
Το ΜΟΥΣΕΙΟ ΓΡ. ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ
Το ΜΟΥΣΕΙΟ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ
Το ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ
Τον ΔΗΜΟ ΑΘΗΝΩΝ
Τον ΔΗΜΟ ΚΕΡΚΥΡΑΣ
Την Ι ΕΦΟΡΙΑ ΚΛΑΣΣΙΚΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΔΕΛΦΩΝ
Το ΜΟΥΣΕΙΟ ΡΟΝΤΕΝ
Και το ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ
Οι λήψεις έγιναν σε σύστημα:
Digital BETACAM
Με κάμερα SONY 1000 και
Το μοντάζ σε AVID
έτος παργωγής 1999-2000
© ΕΤ 1
Σχετικά Θέματα
Δικαιώματα
ΕΡΤ ΑΕ
Διάρκεια
00:31:40:04
Φυσικά – Τεχνικά Χαρακτηριστικά
Πρωτότυπο Μέσο: ΒΙΝΤΕΟ
Εικόνα: ΕΓΧΡΩΜΗ, 4:3
Χρηματοδότηση Ψηφιοποίησης/Τεκμηρίωσης
ΚΟΙΝΩΝΙΑ της ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ, Πρόσκληση 172
Τελευταία Ενημέρωση
17/06/2008