0000007883
Αναδρομή στην ιστορία της Κωνσταντινούπολης από την ίδρυσή της στη θέση της αρχαίας πόλης Βυζάντιο μέχρι την Άλωσή της το 1453. Περιήγηση στα σημαντικότερα μνημεία και στις γειτονιές όπου κάποτε άκμασε το ελληνικό στοιχείο.
Κωδικός Τεκμηρίου
0000007883
Τύπος ψηφιακού αρχείου
Βίντεο
Τίτλος
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ Ω! ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΛΛΙΠΟΛΙΣ ΕΡΑΣΜΙΑ…
Χρονολογία Παραγωγής
1990
Ημερομηνία Πρώτης Προβολής
Σκοπός
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Είδος
ΜΟΝΟΘΕΜΑΤΙΚΟ / ΟΧΙ-ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ
Χαρακτηρισμός
ΑΥΤΟΤΕΛΕΣ
Κατηγορία
ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ (ΙΣΤΟΡΙΚΟ, ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ)
Περίληψη
Αναδρομή στην ιστορία της Κωνσταντινούπολης από την ίδρυσή της στη θέση της αρχαίας πόλης Βυζάντιο μέχρι την Άλωσή της το 1453. Περιήγηση στα σημαντικότερα μνημεία και στις γειτονιές όπου κάποτε άκμασε το ελληνικό στοιχείο.
Περιγραφή Περιεχομένου
Οδοιπορικό στο παρελθόν της Κωνσταντινούπολης. Αναδρομή στην ιστορία της πόλης με αναφορά στον πρώτο οικιστή της Βύζαντα-ιδρυτή της πόλης του Βυζαντίου-, στη μεταφορά εκεί της πρωτεύουσας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, στη μετονομασία της σε Κωνσταντινούπολη, στα «θεόκτιστα» τείχη της, στα αυτοκρατορικά παλάτια και τους ιερούς ναούς της. Η Βασιλίδα των Πόλεων, η «Κωνσταντίνου Πόλις», θα γνωρίσει δύο φορές την υποδούλωση, πρώτα με την Άλωση του 1204 από τους Σταυροφόρους και ακολούθως με την Άλωση του 1453 από τους Οθωμανούς Τούρκους, που σηματοδότησε το τέλος της χιλιετούς Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Ενώ διαβάζονται αποσπάσματα από το έργο της ΜΑΡΙΑΣ ΔΡΟΓΚΑΡΗ «Θρήνοι της Κωνσταντινούπολης», η κάμερα περιηγείται στις γειτονιές της Κωνσταντινούπολης και στα σημαντικότερα μνημεία της: στην Αγια-Σοφιά, στο Πατριαρχείο και στον καθεδρικό ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι, στη συνοικία των Βλαχερνών, στον Ιππόδρομο και στη Μεγάλη του Γένους Σχολή.
Τίτλοι έναρξης. Ο αφηγητής ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ απαγγέλλει απόσπασμα από το «Ανακάλημα της Κωνσταντινούπολης».
00:01:16:00
Ο πορθμός του Βοσπόρου. Η αφηγήτρια ΜΑΡΙΑ ΞΕΝΟΥΔΑΚΗ αναφέρει μυθολογικά και ιστορικά στοιχεία που συνδέονται με την ιστορία του Βοσπόρου. Αναφορά στην ΙΩ, στον ΗΡΑΚΛΗ, στον ΦΡΙΞΟ, στην Αργώ με τους Αργοναύτες, στον οικιστή της αποικίας με το όνομα ΒΥΖΑΝΤΙΟ κατ’ εντολή του Απόλλωνα, στην Ιωνική Επανάσταση κατά την οποία πολιορκείται το Βυζάντιο από τους Πέρσες, στον ΠΑΥΣΑΝΙΑ που ελευθερώνει το Βυζάντιο και το επανοικίζει, στην πολιορκία του ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ από τον Ρωμαίο ΣΕΠΤΙΜΙΟ ΣΕΒΗΡΟ. Σχετικά ερυθρόμορφα αγγεία, προτομές και μετάλλια που εικονίζουν τα πρόσωπα και τις σκηνές που αναφέρονται, χάρτης και απεικονίσεις της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ και δυτικής τεχνοτροπίας θαλασσογραφία με θέμα τον Βόσπορο.
00:03:04:00
Πλάνα του Βοσπόρου από πλοιάριο με φόντο την ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ, με την αφηγήτρια να εξυμνεί τη «Βασιλεύουσα του κόσμου».
00:03:24:00
Απεικονίσεις και χάρτες της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ πριν από την Άλωσή της από τους Οθωμανούς Τούρκους, με την αφηγήτρια να εξυμνεί τη Βασιλεύουσα και την πίκρα στην καρδιά των Χριστιανών που έχουν χάσει την ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ, μετά την Άλωση του 1453 από τους Οθωμανούς Τούρκους.
00:03:48:00
Σε κεντρικούς δρόμους της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ. Ο αφηγητής διαβάζει έναν Θρήνο της Κωνσταντινούπολης.
00:04:07:00
Πλοιάρια στον Βόσπορο και η καθημερινότητα στη σημερινή ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ. Τα μνημεία της, τα τείχη της και ο Βόσπορος. Αναφορά στη μετονομασία της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ σε ΙΣΤΑΝΜΠΟΥΛ, μετά την Άλωσή της. Η κάμερα εστιάζει σε διάφορες απόψεις και απεικονίσεις της Αγιά-Σοφιάς και γίνεται μόνιμη αναφορά στο «εάλω».
00:05:36:00
Πλοιάρια στον Βόσπορο. Το κείμενο εστιάζει στη φυγή των Χριστιανών από την ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ μετά την Άλωση του 1453.
00:05:51:00
Τα τείχη της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ και άποψη του Πατριαρχείου της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ. Η αφηγήτρια συνεχίζει την αναφορά στο «εάλω» της Πόλης.
00:06:13:00
Πίνακες με θέμα τον ΜΕΓΑΛΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ, ο οποίος καταλαμβάνει το Βυζάντιο και το μετονομάζει σε ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ («Κωνσταντίνου πόλις») και διευρύνει τα τείχη της από την Προποντίδα ως την Ηράκλεια. Η αφηγήτρια αναφέρει ότι η ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ μιμείται στην αρχιτεκτονική και τη διακόσμησή της τη ΡΩΜΗ. Ρωμαϊκά αγάλματα, καθώς η αφηγήτρια αναφέρεται στην ταχύτατη εγκατάλειψη του ρωμαϊσμού και της λατινικής γλώσσας. Ανάγλυφο με σκηνή μάχης.
00:06:59:00
Βυζαντινές μικρογραφίες χειρογράφων, ανάγλυφο από ελεφαντοστούν με θεωρείο και παραστάσεις αρματοδρομιών στον Ιππόδρομο (5Ος αι. μ. Χ.) και αρχαιότητες. Το Αρχαιολογικό Μουσείο της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ. Η αφήγηση εστιάζει στην επαναφορά του ελληνικού πνεύματος από τον ΙΟΥΛΙΑΝΟ αλλά στη μη δύση του μετά το τέλος της αυτοκρατορίας του και στην ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ που ονομαζόταν «Νέα Ρώμη».
00:07:59:00
Ο Βόσπορος με θέα την ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ και απόψεις από τα τείχη της πόλης. Ο αφηγητής διαβάζει χωρία από το χρονικό της ίδρυσης της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ. Ανάγλυφα με τον δικέφαλο αετό των Βυζαντινών. Φορητή εικόνα με τη Παναγία Βρεφοκρατούσα. Στην Παρθένο Θεομήτορα είναι αφιερωμένη η Βασιλεύουσα.
00:08:48:00
Η συνοικία Σουλτάν Αχμέτ όπου βρίσκεται σήμερα η Αγιά-Σοφιά, αφιερωμένη στην του Θεού Σοφία. Γίνεται ένας ύμνος στον Ιερό Ναό.
00:09:04:00
Πλάνα από το εσωτερικό του ναού της Αγιά-Σοφιάς, σήμερα μουσείο. Η κάμερα εστιάζει στα φημισμένα ψηφιδωτά της. Οι αφηγητές κάνουν έναν ύμνο στον ναό, διαβάζουν χωρία από τους τεχνίτες που εργάστηκαν στον ναό, αναφέρονται στην τεχνική του, στον φωτισμό της, στη χρήση της (στέψεις αυτοκρατόρων, δολοφονία αυτοκράτορα, παρακλητικές λειτουργίες ολονύκτιες, δοξολογίες θριάμβων, πατριαρχών ενθρονίσεις και καθαιρέσεις, αναθεματισμοί). Αναφορά στην Άλωση της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ από τους Σταυροφόρους το 1204 και στην καταστροφή του ναού από αυτούς. Αναφορά και στον Βενετό δούκα ΕΝΡΙΚΟ ΝΤΑΝΤΟΛΟ (ENRICO DANDOLO) (σχετική απεικόνιση). Αναφορά και στην Άλωση της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ από τους Οθωμανούς Τούρκους, κατά την οποία συγκεντρώθηκαν όλος ο λαός της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ στην Αγιά-Σοφιά. Απαγγελία του Θρήνου της Κωνσταντινούπολης «Της Αγιά-Σοφιάς». Το χρονικό της Άλωσης του 1453 κατά τη διήγηση και τους κλαυθμούς και τους οδυρμούς που συνέβησαν την ημέρα που μπήκαν οι Τούρκοι στον ναό. Χαρακτικό που εικονίζει το χρονικό της Άλωσης.
00:15:52:00
Λείψανα αρχαιοτήτων από το συγκρότημα του Μεγάλου Παλατίου και εξωτερική όψη του ναού της Αγιά-Σοφιάς, καθώς ο αφηγητής απαγγέλλει τον Θρήνο της Κωνσταντινούπολης.
00:16:15:00
Τα τείχη της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ και χαρακτικό από το εσωτερικό του ναού της Αγιά-Σοφιάς. Η αφηγήτρια μιλά για το υδραυλικό σύστημα της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ και τα κολοσσιαία υδραυλικά έργα που κατασκευάστηκαν, με στόχο την αποθήκευση νερού. Η Βασιλική Κιστέρνα (6ος αι. μ. Χ.) με τους 336 κίονες και τα κορινθιακά κιονόκρανα. Τα κεφάλια των Μεδουσών μεταφέρθηκαν στη Βασιλική Κιστέρνα, μετά τη λεηλασία από τον ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟ αρχαιοελληνικών ναών.
00:17:48:00
Ο Ιππόδρομος της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ σε χαρακτικό. Τα τέσσερα επίχρυσα μπρούτζινα άλογα του Ιπποδρόμου κοσμούν την εκκλησία του Αγίου Μάρκου στη ΒΕΝΕΤΙΑ, μετά την Άλωση της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ του 1204 από τους Βενετούς.
00:18:13:00
Εξωτερικό της εκκλησίας του Αγίου Μάρκου στη ΒΕΝΕΤΙΑ και η ομώνυμη Πλατεία. Τα χάλκινα άλογα κοσμούν σήμερα της εκκλησίας του Αγίου Μάρκου στη ΒΕΝΕΤΙΑ και οι δύο κίονες του Ιπποδρόμου της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ την Πλατεία του Αγίου Μάρκου στη ΒΕΝΕΤΙΑ.
00:18:42:00
Ο Οβελίσκος είναι ότι απέμεινε από τον Ιππόδρομο της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ στην πόλη. Η αφηγήτρια αναφέρει το χρονικό της κατασκευής του: ξεκίνησε επί ΣΕΠΤΙΜΙΟΥ ΣΕΒΗΡΟΥ για να ολοκληρωθεί και κοσμηθεί επί ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΥ. Αναφορά στα κοσμήματα του Ιπποδρόμου, μεταξύ άλλων η μπρούτζινη Κολώνα των Φιδιών, αφιέρωμα των Ελλήνων στον Απόλλωνα των Δελφών για τις νίκες τους εναντίον των Περσών, και στον σκαλιστό μονόλιθο Οβελίσκο του ΤΟΥΘΜΩΣΙ Γ’, προερχόμενο από την ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ της ΑΙΓΥΠΤΟΥ. Το ανάγλυφο από ελεφαντοστούν με παραστάσεις αρματοδρομιών στον Ιππόδρομο (5Ος αι. μ. Χ.) και λεπτομέρεια από τον Οβελίσκο του ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ Α’, που εικονίζει αυτοκρατορικό θεωρείο του Ιπποδρόμου. Η αφηγήτρια μιλά για τη χρήση του Ιπποδρόμου, που πρόσφερε θέαμα στους κατοίκους της πόλης και χρησιμοποιήθηκε για την ανακήρυξη και διαπόμπευση πολιτικών προσώπων, ανθρώπων του κλήρου, σφαγή πλήθους ανθρώπων (Στάση του Νίκα) κ. ά. Μικρογραφία χειρογράφου με θεματολογία την ανακήρυξη αυτοκράτορα στον Ιππόδρομο της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ.
00:20:08:00
Ψηφιδωτά που εικονίζουν τον ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟ και τη ΘΕΟΔΩΡΑ και την ακολουθία τους, από τον Άγιο Βιτάλιο ΡΑΒΕΝΝΑΣ φύλλο βιβλίου με το νομοθετικό του έργο στα λατινικά και μετάλλια με τη μορφή του. Η αφηγήτρια αναφέρεται στη Στάση του Νίκα (532), κατά την οποία σφαγιάστηκαν στον Ιππόδρομο περισσότεροι από 30. 000 στασιαστές.
00:20:28:00
Η σημερινή συνοικία Σουλτάν Αχμέτ στην ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ. Το Μέγα Παλάτιο, που εκτεινόταν σε μια τεράστια έκταση και περιλάμβανε από τον Ιππόδρομο μέχρι την Αγιά-Σοφιά. Η αφηγήτρια αναφέρεται στο «αχανές κτηριακό γίγνεσθαι» τόσων δεκαετιών του Μεγάλου Παλατίου. Τα ψηφιδωτά του Μεγάλου Παλατίου, της ιδιωτικής κατοικίας του αυτοκράτορα.
00:22:31:00
Τα παλάτια της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ: Δάφνη, Χαλκί, Μαγναύρα, Τρίκογχος, Χρυσοτρίκλινος, του Βουκολέοντα. Στην Αίθουσα της Πορφύρας η αυτοκράτειρα ΕΙΡΗΝΗ Η ΑΘΗΝΑΙΑ (σχετική αγιογραφία) τύφλωσε τον γιο της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ, στην αίθουσα που τον γέννησε.
00:23:00:00
Εξωτερικές όψεις της εκκλησίας της Αγίας Ειρήνης. Η αφηγήτρια αναφέρει ότι η εκκλησία δεν μετατράπηκε σε τζαμί, αλλά έγινε αποθήκη όπλων, και στέγαζε το Πολεμικό Μουσείο.
00:23:46:00
Ο Βόσπορος και πανοραμικό πλάνο της Ακρόπολης του ΒΥΖΑΝΤΑ.
00:23:53:00
Η εξωτερική όψη του Τοπ-Καπί στη συνοικία Σουλτάν Αχμέτ της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ. Τα εκθέματα από το Τοπ-Καπί, του θησαυρού των Σουλτάνων.
00:24:15:00
Αρχαιοελληνικές και βυζαντινές αρχαιότητες στην ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ, καθώς η αφηγήτρια αναφέρεται στους Θεούς της Αρχαίας Ελλάδας, και στους ήρωες-θεούς.
00:24:50:00
Η Κολώνα των Γότθων, αφιέρωμα νίκης των Βυζαντινών κατά των Γότθων. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην Κολώνα των Γότθων. Πανοραμικό πλάνο της Ακρόπολης του ΒΥΖΑΝΤΑ.
00:25:33:00
Σε κεντρικό δρόμο της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ.
00:25:40:00
Στη συνοικία Πέραν και στο προάστιο Σικαί, όπου αργότερα αναπτύχθηκε ο Γαλατάς. Μετά την Άλωση της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ τα ξένα κράτη εγκατέστησαν στη συνοικία τις πρεσβείες τους.
00:26:04:00
Ο ναός της Αγίας Τριάδας στη συνοικία του Πέραν.
00:26:18:00
Πλάνα με θέα τον Βόσπορο. Οι αφηγητές μιλούν για τον Βόσπορο.
00:26:54:00
Πανοραμικό της συνοικίας του Γαλατά.
00:26:58:00
Ο Πύργος του Γαλατά. Η αφηγήτρια αναφέρεται στο προάστιο του Γαλατά. Το Γαλατάς αναφέρεται για πρώτη φορά στον 9ο αι. μ. Χ. , -πριν ονομαζόταν Συκή-και παραχωρήθηκε στους Γενουάτες μετά την Άλωση της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ το 1204. Κατά δε την Άλωση της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ το 1453 ο Γαλατάς δεν βοήθησε αρκετά τους Βυζαντινούς της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ. Σχετικές απεικονίσεις του χρονικού της Άλωσης.
00:28:02:00
Πανοραμικά πλάνα του Κεράτιου Κόλπου. Οι αφηγητές αναφέρονται στον Κεράτιο Κόλπο και στο στρατηγικό σημείο όπου βρίσκεται. Σχετικές απεικονίσεις με τον ΜΩΑΜΕΘ Β’ ΠΟΡΘΗΤΗ και του Κεράτιου Κόλπου κατά την πολιορκία της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ από τους Οθωμανούς. Μικρογραφία χειρογράφου με Βυζαντινούς σε δρομώνες (πολεμικό πλοίο των Βυζαντινών) να ρίχνουν υγρό πυρ σε εχθρικό πλοίο (από το «Χρονικό» του ΙΩΑΝΝΗ ΣΚΥΛΙΤΖΗ).
00:30:55:00
Ο «Φονέας» των Βυζαντινών, το Ρούμελη Χισάρ, στο πιο στενό σημείο του Βοσπόρου. Το Αναντουλού Χισάρ, το πρώτο τουρκικό κτίσμα στα πέριξ της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ, που κτίστηκε επί ΒΑΓΙΑΖΗΤ Α’. Ο τελευταίος πολιόρκησε την ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ (1397) αλλά απέτυχε λόγω της εισβολής του ΤΑΜΕΡΛΑΝΟΥ.
00:32:02:00
Πανοραμικά πλάνα από το Ρούμελη Χισάρ. Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ ζητά από τον ΜΩΑΜΕΘ Β’ ΠΟΡΘΗΤΗ να σεβαστεί τις μεταξύ τους συνθήκες ορκομωτικής αγάπης, που είχαν συναφθεί μεταξύ του ΜΟΥΡΑΤ Β’ και του ΜΑΝΟΥΗΛ Β’ (σχετικές απεικονίσεις). Οι συνθήκες αυτές δεν έγιναν σεβαστές από τον ΜΩΑΜΕΘ Β’ (πορτρέτο του ΜΩΑΜΕΘ Β’).
00:32:25:00
Οι Συμπληγάδες Πέτρες, στον Εύξεινο Πόντο. Χωρία που αναφέρεται στην επικινδυνότητα του σημείου. Αναφορά του αφηγητή στην Αργώ, που ήταν το μόνο πλοίο που πέρασε τις Συμπληγάδες Πέτρες, χάνοντας μόνο την πρύμνη της (ερυθρόμορφο αγγείο που εικονίζει την Αργώ με τους Αργοναύτες). Στη γέφυρα της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ, καθώς η αφηγήτρια μιλά για τις συμπληγάδες πέτρες που πέρασε η ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ αφού έγινε τουρκική και μετονομάστηκε σε ΙΣΤΑΝΜΠΟΥΛ.
00:33:12:00
Η αφηγήτρια αναφέρει ότι την εκκλησία των Αγίων Αποστόλων λεηλάτησε και κατέστρεψε ο ΜΩΑΜΕΘ Β’ ΠΟΡΘΗΤΗΣ και ότι στη θέση της έκτισε ένα τζαμί. Ο ναός των Αγίων Αποστόλων ήταν ο χώρος που θάφτηκαν οι περισσότεροι αυτοκράτορες, με πρώτους τον ΜΕΓΑΛΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ και την ΕΛΕΝΗ (πορτρέτα αυτοκρατόρων).
00:34:04:00
Λείψανα Αγίων διασπαρμένα σε μουσεία του κόσμου, προϊόντα αρπαγής μετά την Άλωση της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ από τους Σταυροφόρους το 1204. Η Βιβλιοθήκη του Αγίου Μάρκου στη ΒΕΝΕΤΙΑ.
00:34:26:00
Μικρογραφίες χειρογράφων που εικονίζουν την Άλωση της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ από τους Σταυροφόρους του 1204 και μορφές Βυζαντινών αυτοκρατόρων (του ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΥ Β’ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ, του ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Β’ ΒΟΥΛΓΑΡΟΚΤΟΝΟΥ) και απεικονίσεις της πόλης. Οι αφηγητές αναφέρονται στην Άλωση του 1204 από τους Χριστιανούς ιππότες της Δύσης και το κακό που προκάλεσαν στους Βυζαντινούς, ενώ είχαν παραχωρήσει σειρά προνομίων στους Δυτικούς.
00:36:15:00
Αρχαιότητες, χάρτης της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΎΠΟΛΗΣ και φορητές εικόνες με τη Βρεφοκρατούσα. Ο αφηγητής αναφέρει ότι ο τελευταίος Βυζαντινός αυτοκράτορας ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ (που βρισκόταν στον ΜΥΣΤΡΑ, όπου και στέφθηκε αυτοκράτορας) έφτασε στην ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ στις 12 Μαρτίου 1449 με καταλανικές τριήρεις. Η αφηγήτρια αναφέρει ότι βυζαντινό ναυτικό δεν υπήρχε, παρά μόνον ξένοι μισθοφόροι για στρατός. Κατά δε την Άλωση από τους Οθωμανούς επί τρεις ημέρες λεηλατούνταν.
00:37:07:00
Σε κανάλι της ΒΕΝΕΤΙΑΣ και σε μουσείο της ΙΤΑΛΙΑΣ. Η αφηγήτρια αναφέρει ότι οι θησαυροί της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ-όσοι δεν καταστράφηκαν-και η ΡΩΜΑΝΙΑ μοιράστηκαν.
00:38:00:00
Η ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ από τον Βόσπορο και πλάνα από την παραθαλάσσια ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ.
00:38:09:00
Στη συνοικία Φανάρι. Η συνοικία σχηματίζεται από τις αρχές του 17ου αιώνα, μεταφέρεται εκεί το Πατριαρχείο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ και οικοδομούνται σχολεία και πολυτελείς ιδιωτικές κατοικίες.
00:38:32:00
Στο Πατριαρχείο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ. Η αφηγήτρια αναφέρεται στους Φαναριώτες και στην επιρροή που ασκούσαν στο Πατριαρχείο και στην Πύλη. Κληρικοί και ποίμνιο στον καθεδρικό ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι.
00:39:25:00
Στον περίβολο του Πατριαρχείου ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ στο Φανάρι. Στο Πατριαρχείο απαγχονίστηκε από τους Τούρκους ο Πατριάρχης ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ε’ στις 10 Απριλίου 1821. Η αφηγήτρια αναφέρει τα σχετικά με τη μεταφορά του Πατριαρχείου μετά την Άλωση της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ στους Αγίους Αποστόλους και κατόπιν στην Παμμακάριστο.
00:40:06:00
Στον καθεδρικό ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι στο Πατριαρχείο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ. Ο Πατριάρχης ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ (1972-1991) ευλογεί, κληρικοί και ποίμνιο, σε δοξολογία του Επιταφίου. Η αφηγήτρια αναφέρεται στο Πατριαρχείο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ στο σημερινό γίγνεσθαι.
00:41:17:00
Στο Καπαλί Τσαρσί (Σκεπαστή Αγορά) της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ. Κάποια μέλη της προέρχονται από την Αγορά των Βυζαντινών.
00:41:38:00
Ο κυκλοτερής πορφυρούς κίονας της Βυζαντινής Αγοράς που ανάρτησε ο αυτοκράτορας ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ με τη μεταφορά της πρωτεύουσας στο Βυζάντιο και τη μετονομασία της σε ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ. Παλαιός χάρτης με τον ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ και το ανάθημα, στου οποίου την κορυφή είχε στηθεί το άγαλμα του ως Κωνσταντίνου-Ηλίου Απόλλωνα (γλυπτό του ΦΕΙΔΙΑ). Ο αφηγητής αναφέρει την προφητεία κατά την οποία θα φανεί μία ρομφαία-όπλο εκδίκησης-στον κίονα, όταν θα έλθουν οι Τούρκοι στην ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ. Περιγραφή του κίονα και απεικονίσεις του.
00:43:05:00
Σε παραλιακό δρόμο προς τον Βόσπορο και δεξιά τα «θεόκτιστα» τείχη της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ και κοντινά πλάνα στις προσθήκες των τειχών. Η αφηγήτρια περιγράφει τις επισκευές των τειχών που έγιναν από τους βυζαντινούς αυτοκράτορες λόγω της απειλής από τους εξωτερικούς εχθρούς. Τα τείχη του ΒΥΖΑΝΤΑ, του πρώτου οικιστή του ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ (μετέπειτα ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ).
00:44:13:00
Στον καθεδρικό ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι στο Πατριαρχείο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ. Ο Πατριάρχης ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ (1972-1991) ευλογεί, κληρικοί και ποίμνιο, σε δοξολογία της Ανάστασης. Η αφηγήτρια αναφέρεται στη συρρίκνωση του Πατριαρχείου ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ, καθώς βρίσκεται σε τουρκικό έδαφος.
00:44:52:00
Στη συνοικία Φανάρι, σημερινές φτωχογειτονιές της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ. Η Μεγάλη του Γένους Σχολή της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ, η μεγαλύτερη από όλες τις σχολές στην ιστορία του ελληνισμού. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην παρουσία της στον χρόνο και στα λαμπρά πνεύματα που την στελέχωσαν. Αναφορά και στο Φλαγγινιανό Φροντιστήριο της ΒΕΝΕΤΙΑΣ, που σήμερα κρατά άσβηστη τη φλόγα της ελληνικής παιδείας (σημερινό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της ΒΕΝΕΤΙΑΣ).
00:45:51:00
Στη συνοικία Βλαχέρνες στο βόρειο άκρο της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ, όπου βρισκόταν ο μη σωζόμενος σήμερα βυζαντινός Ιερός Ναός της Παναγίας των Βλαχερνών (κατασκευάστηκε στα μέσα του 5ου αι.). Στη θέση του κατεστραμμένου ναού, που κάηκε ολοσχερώς κατά την πυρκαγιά του 1434 και την Άλωση, κτίστηκε ένας νέος ναός, στο σημείο όπου υπήρχε το αγίασμα με το θαυματουργό νερό. Μετά τη νίκη των Βυζαντινών από την πολιορκία της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ από τους Αβάρους, πλήθος λαού συγκεντρώθηκε στην Παναγία των Βλαχερνών να εορτάσει την περίλαμπρη νίκη και να υμνήσει την Παναγία.
00:46:57:00
Στη συνοικία Βλαχέρνες, στο βόρειο άκρο της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ. Στα παλάτια των Βλαχερνών, όπου και δημιουργήθηκε το πρώτο αυτοκρατορικό κατάλυμα από τον ΑΝΑΣΤΑΣΙΟ. Τα παλάτια που έκτισαν οι ΚΟΜΝΗΝΟΙ (ΑΛΕΞΙΟΣ Α’ [1081-1118] και ΜΑΝΟΥΗΛ Α’ [1143-1180], που μετέφεραν τη μόνιμη κατοικία του αυτοκράτορα εκεί, και το 1453 λεηλατήθηκαν. Ο αφηγητής διαβάζει χωρία από χρονικό της Άλωσης.
00:48:42:00
Πανοραμικά πλάνα από τα τείχη της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ. Η αφηγήτρια αναφέρεται στα «θεόκτιστα» χερσαία τείχη της Βασιλεύουσας. Η αφηγήτρια μιλά για τη Βασιλεύουσα. Παρεμβάλλεται πίνακας που εικονίζει τα τείχη, ενώ ο αφηγητής διαβάζει το επίγραμμα του ΣΙΜΩΝΙΔΗ ΤΟΥ ΚΕΙΟΥ στον τάφο των πεσόντων Λακεδαιμονίων. Χαλκογραφία με τη μορφή του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ.
00:50:02:00
Στη συνοικία Σουλτάν Αχμέτ. Οι αφηγητές μιλούν για την πρόταση από τον ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟ για παραχώρηση της ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ στους Οθωμανούς, όταν ο ΜΩΑΜΕΘ Β’ ΠΟΡΘΗΤΗΣ ήρθε να καταλάβει την ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ.
00:50:19:00
Στην Πύλη του Αγίου Ρωμανού και κάτοψη των τειχών της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ. Οι αφηγητές αναφέρονται στην είσοδο του Τούρκου δυνάστη στην ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ. Ο ζωγραφικός πίνακας του ΓΚΟΖΟΛΙ (BENOZZO GOZZOLI) «Η προσκύνηση των Μάγων» (Ανάκτορο των Μεδίκων, 1459) που εικονίζει τον βυζαντινό αυτοκράτορα ΙΩΑΝΝΗ Η’ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟ καθώς πηγαίνει έφιππος στη Σύνοδο ΦΕΡΡΑΡΑΣ-ΦΛΩΡΕΝΤΙΑΣ (1438/9), για να ζητήσει βοήθεια από τη Δύση να αναχαιτίσει τον οθωμανικό κίνδυνο. Χαλκογραφίες εποχής με πολεμικές επιχειρήσεις που εικονίζουν την είσοδο των Οθωμανών στην ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ. Τα χωρία που διαβάζονται αναφέρονται στην Άλωση της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ το 1453 και στη μάχη που έδινε ο τελευταίος βυζαντινός αυτοκράτορας σαν νέος «Λεωνίδας».
00:52:14:00
Η Χρυσή Πύλη των «θεόκτιστων» τειχών της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ και απόψεις των τειχών. Η αφηγήτρια αναφέρεται στον θρύλο σύμφωνα με τον οποίον τη στιγμή που περικυκλώθηκε ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ από τους Οθωμανούς Τούρκους άγγελος Κυρίου άρπαξε τον αυτοκράτορα, τον μαρμάρωσε και έκρυψε σε μια σπηλιά. Η σπηλιά αυτή βρίσκεται κάτω από την Χρυσή Πύλη. Σχετικές απεικονίσεις του «Μαρμαρωμένου Βασιλιά». Ευχές για την «απομαρμάρωση» του Βασιλιά. Στο βάθος ο τελευταίος αυτοκράτορας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
00:53:47:00
Τίτλοι τέλους.
Θεματική Κατηγορία
ΤΕΧΝΕΣ & ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ
ΙΣΤΟΡΙΑ
ΘΡΗΣΚΕΙΑ & ΔΟΞΑΣΙΕΣ
Θεματικοί Όροι
Κωνσταντινούπολη, Βυζαντινή Αυτοκρατορία, άλωση της Κωνσταντινούπολης, Αγιά Σοφιά, τείχη, Σταυροφόροι, Οθωμανοί Τούρκοι, Οθωμανική Αυτοκρατορία, ελληνισμός, μνημεία και αρχαιολογικοί χώροι, εκκλησίες, μουσεία
Αναφορές
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ, οικουμενικός πατριάρχης (1972-1991)
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΙΑ΄ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ, τελευταίος αυτοκράτορας Βυζαντινής Αυτοκρατορίας
Γεωγραφικός Προσδιορισμός
ΑΣΙΑ, ΤΟΥΡΚΙΑ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ, ΝΑΟΣ ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ
ΑΣΙΑ, ΤΟΥΡΚΙΑ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ, ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ
ΑΑΣΙΑ, ΤΟΥΡΚΙΑ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ, ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ
ΑΣΙΑ, ΤΟΥΡΚΙΑ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ, ΦΑΝΑΡΙ
ΑΣΙΑ, ΤΟΥΡΚΙΑ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ, ΙΠΠΟΔΡΟΜΟΣ
ΑΣΙΑ, ΤΟΥΡΚΙΑ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ, ΝΑΟΣ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΑΣ
ΑΣΙΑ, ΤΟΥΡΚΙΑ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ, ΜΕΓΑΛΗ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ΣΧΟΛΗ
ΑΣΙΑ, ΤΟΥΡΚΙΑ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ, ΝΑΟΣ ΑΓΙΑΣ ΕΙΡΗΝΗΣ
ΑΣΙΑ, ΤΟΥΡΚΙΑ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ, ΠΥΡΓΟΣ ΤΟΥ ΓΑΛΑΤΑ
ΑΣΙΑ, ΤΟΥΡΚΙΑ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ, ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΚΙΣΤΕΡΝΑ
Γλώσσα Περιεχομένου
ΕΛΛΗΝΙΚΗ
Δημιουργός
Παραγωγή: ΕΡΤ ΑΕ
Εκτέλεση: ΤΑΚΗΣ ΒΕΝΕΤΣΑΝΑΚΟΣ
Συντελεστές
Σκηνοθεσία:
ΤΑΚΗΣ ΒΕΝΕΤΣΑΝΑΚΟΣ
Διεύθυνση Παραγωγής:
ΣΤΡΑΤΟΣ ΜΑΡΚΙΔΗΣ
Σενάριο:
ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΓΚΑΡΗ (από το ομώνυμο βιβλίο της)
Αφήγηση:
ΜΑΡΙΑ ΞΕΝΟΥΔΑΚΗ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ
Μουσική:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΑΓΚΑΡΗΣ
Φωτογραφία:
ΤΑΚΗΣ ΒΕΝΕΤΣΑΝΑΚΟΣ
Εργαστήρια εικόνας-ήχου:
STUDIO “SKLAVIS”
Εταλονάζ:
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΚΟΥ
Εμφανιστής:
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΑΣ
Φροντιστής:
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΡΥΔΗΣ
Βοηθός οπερατέρ:
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΘΕΟΦΑΝΟΠΟΥΛΟΣ
Μπούμαν:
ΦΑΝΗΣ ΒΕΔΟΥΡΑΣ
Ηλεκτρολόγος:
ΒΛΑΣΣΗΣ ΘΕΟΦΑΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ηχοληψία:
ΚΩΣΤΑΣ ΣΚΙΑΔΑΣ
Μιξάζ:
ΚΩΣΤΑΣ ΣΚΙΑΔΑΣ
Μοντάζ:
Γ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ
Κ. ΡΑΥΤΟΠΟΥΛΟΣ
Ευχαριστίες σε:
ΙΩΑΝΝΗ ΙΩΑΝΝΟΥ
ΣΤΑΘΗ ΦΙΝΟΠΟΥΛΟ
ΤΑΣΟ ΠΕΤΡΗ (+)
ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ
ΒΡΕΤΤΑΝΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
ΓΕΝΝΑΔΕΙΟ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
ΜΑΡΚΙΑΝΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
ΕΘΝΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ
Παραγωγή Τάσος Βενετσανάκος
© ΕΤ 1 1990
Σχετικά Θέματα
Δικαιώματα
ΕΡΤ ΑΕ
Διάρκεια
00:54:19:19
Φυσικά – Τεχνικά Χαρακτηριστικά
Πρωτότυπο Μέσο: ΦΙΛΜ
Χρηματοδότηση Ψηφιοποίησης/Τεκμηρίωσης
ΚΟΙΝΩΝΙΑ της ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ, Πρόσκληση 65
Τελευταία Ενημέρωση
04/11/2009