ΔΑΣΚΑΛΑ ΜΕ ΤΑ ΧΡΥΣΑ ΜΑΤΙΑ, Η

00:02:03:00
Μακέτα τίτλου επεισοδίου: «Ο γυρισμός».

00:02:10:00
Στο ΑΙΓΑΙΟ. Ένα πλοιάριο κατευθύνεται στη ΛΕΣΒΟ με μετανάστες (γυναικόπαιδα, ηλικιωμένους και πληγωμένους άνδρες) από τη ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ. Καλοκαίρι. Κοντινά πλάνα στους μετανάστες και στον ΛΕΩΝΗ ΔΡΙΒΑ (ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΕΡΤΗΣ). Το πλοιάριο φτάνει στο λιμάνι της ΛΕΣΒΟΥ και οι επιβάτες αποβιβάζονται. Ορισμένοι επιβιβάζονται σε κάρο, μεταξύ αυτών και ο ΛΕΩΝΗΣ, ενώ οι υπόλοιποι περπατούν πεζοί.

00:06:43:00
Στο πατρικό σπίτι του ΛΕΩΝΗ και της ΑΔΡΙΑΝΗΣ στη ΛΕΣΒΟ, μπροστά στην εξώπορτα. Ο ΛΕΩΝΗΣ ανοίγει την εξώπορτα και φωνάζει την αδελφή του ΑΔΡΙΑΝΗ ΔΡΙΒΑ (ΕΙΡΗΝΗ ΙΓΓΛΕΣΗ), που βγαίνει από το σπίτι να τον υποδεχτεί. Είναι λευκοντυμένη, τον αποκαλεί χαϊδευτικά «Λίλο» και καλεί τη μητέρα της να βγει, για να τον δει. Η ΑΔΡΙΑΝΗ τον υποδέχεται θερμά. Είναι η σκέψη του ΛΕΩΝΗ.

00:07:14:00
Συνέχεια της διαδρομής του ΛΕΩΝΗ πάνω στο κάρο, μαζί με τους άλλους μετανάστες, καθώς πηγαίνει προς το πατρικό του σπίτι.

00:07:21:00
Σε δρόμο προς το χωριό, απ’ όπου περνάει το κάρο με τους μετανάστες και τον ΛΕΩΝΗ. Ένας από τους επιβάτες παίζει βιολί και τραγουδάει το «Μινόρε της αυγής» (ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΣ ΚΟΥΓΙΑΝΟΣ).

00:08:28:00
Στο καθιστικό του πατρικού σπιτιού του ΛΕΩΝΗ και της ΑΔΡΙΑΝΗΣ στη ΛΕΣΒΟ. Έπιπλα και κάδρα σκεπασμένα με λευκά σεντόνια. Στο καθιστικό περιδιαβαίνει η μαυροντυμένη ΑΔΡΙΑΝΗ κρατώντας λευκά σεντόνια, για να καλύψει τα υπόλοιπα έπιπλα. Η ΑΔΡΙΑΝΗ κάθεται στον καναπέ και κλαίει.

00:09:41:00
Στο πατρικό σπίτι του ΛΕΩΝΗ και της ΑΔΡΙΑΝΗΣ στη ΛΕΣΒΟ, μπροστά στην εξώπορτα. Ο ΛΕΩΝΗΣ ανοίγει την εξώπορτα και φωνάζει πρώτα τη μητέρα του και κατόπιν την αδελφή του ΑΔΡΙΑΝΗ. Η ΑΔΡΙΑΝΗ μαυροντυμένη βγαίνει και τον υποδέχεται. Σφιχταγκαλιάζονται και ο ΛΕΩΝΗΣ βλέπει τα μαύρα ρούχα της ΑΔΡΙΑΝΗΣ, καταλαβαίνει.

00:11:18:00
Στο πατρικό σπίτι του ΛΕΩΝΗ και της ΑΔΡΙΑΝΗΣ στη ΛΕΣΒΟ. Ο ΛΕΩΝΗΣ μπαίνει στο σπίτι, γυρνάει στα δωμάτια με τα καλυμμένα με λευκά σεντόνια έπιπλα και κάδρα αναζητώντας τη μητέρα του. Δεν τη βρίσκει. Καταλαβαίνει πως έχει πεθάνει. Βγαίνει.

00:12:36:00
Στο πατρικό σπίτι του ΛΕΩΝΗ και της ΑΔΡΙΑΝΗΣ στη ΛΕΣΒΟ. Στα σκαλιά της εισόδου η ΑΔΡΙΑΝΗ, ο ΛΕΩΝΗΣ βγαίνει απ’ το σπίτι. Τα δυο αδέλφια θλιμμένα κάθονται στα σκαλιά της εισόδου του σπιτιού τους. Ο ΛΕΩΝΗΣ έχει συνειδητοποιήσει ότι η μητέρα τους έχει πεθάνει. Πέθανε δύο μήνες πριν. Η ΑΔΡΙΑΝΗ δεν του το είχε αναφέρει στις επιστολές της. «Ρήμαξε το σπίτι μας», του λέει. Με αφορμή το «παιδιάτικο» όνομα «Λίλος» που χρησιμοποιεί η ΑΔΡΙΑΝΗ, ο ΛΕΩΝΗΣ λέει ότι αυτό το όνομα τον συντρόφευε σε όλη του τη ζωή, αλλά ότι στον πόλεμο έγινε «Λεωνής» και της ζητά να τον φωνάζει πλέον έτσι. Του λέει ότι η μάνα τους πέθανε με το όνομά του στα χείλη της και εκείνος δεν έκλαψε ακόμα για εκείνη.

00:16:12:00
Ο ΛΕΩΝΗΣ μόνος μπροστά σε μια λίμνη όπου επιπλέει ένας νεκρός. Σιωπηλός. Ακούμε τη σκέψη του. Μιλάει στην αδελφή του ΑΔΡΙΑΝΗ. «Μακάρι να μπορούσα να κλάψω. . . Να ξεπλύνω την ψυχή μου απ’ το φαρμάκι. . . ». Είναι η ανάμνηση του ΛΕΩΝΗ.

00:16:45:00
Στη σκάλα του πατρικού σπιτιού του ΛΕΩΝΗ και της ΑΔΡΙΑΝΗΣ στη ΛΕΣΒΟ. Καθιστοί ο ΛΕΩΝΗΣ και η ΑΔΡΙΑΝΗ. Η ΑΔΡΙΑΝΗ έχει μόλις ακούσει για την αδυναμία του ΛΕΩΝΗ να κλάψει για την πεθαμένη μητέρα τους. Του εξηγεί ότι κατανοεί. Της απαντά ότι δεν μπορεί να καταλάβει και παραληρώντας τής περιγράφει πόσο «γιορτερά» είναι στον καιρό της ειρήνης και πόσο ασύλληπτη είναι η κατάσταση στον καιρό του πολέμου. Της λέει ότι αυτή η «γιορτή» τού είναι ανυπόφορη.

00:17:36:00
Στο υπνοδωμάτιο του ΛΕΩΝΗ στο πατρικό του σπίτι στη ΛΕΣΒΟ. Η ΑΔΡΙΑΝΗ του φέρνει νερό να πλυθεί. Ο ΛΕΩΝΗΣ θυμάται τη μητέρα τους, την κυριακάτικη λειτουργία, τα παιδικά του χρόνια και τη λαχτάρα του να γυρίσει. Μιλά για την «παράξενη ησυχία» που αισθάνθηκε όταν γύρισε, και όταν είδε την ΑΔΡΙΑΝΗ ντυμένη στα μαύρα κατάλαβε ότι «το σπίτι τους το είχε χτυπήσει ο θάνατος». Το περίεργο όμως είναι ότι του φαίνονται όλα όπως πριν.

00:20:13:00
Στο υπνοδωμάτιο του ΛΕΩΝΗ στο πατρικό του σπίτι. Ο ΛΕΩΝΗΣ μπροστά στο πορτρέτο του ΣΤΡΑΤΗ ΜΥΡΙΒΗΛΗ, τον οποίο έχει αποδώσει με στρατιωτική στολή, τραβάει μικρές τελευταίες πινελιές. Έπειτα, ξαπλώνει στο κρεβάτι του. Θυμάται.

00:21:51:00
Στην ΠΕΡΓΑΜΟ, σε ένα κουρσεμένο σπίτι. Ένα μικρό κορίτσι παίζει με ένα μήλο. Ένας στρατιώτης περνά, βλέπει ανοιχτή την πόρτα, μπαίνει, το μήλο φτάνει στα πόδια του. Ο λοχίας καρφώνει με την ξιφολόγχη του το μήλο. Εκείνη θέλει να το πάρει, δεν της το δίνει, τη βιάζει και τη σκοτώνει. Ο ΛΕΩΝΗΣ αργότερα βλέπει το σπίτι, ανοίγει την πόρτα, μπαίνει και βλέπει το νεκρό κορίτσι και το ξεσκισμένο φόρεμά του. Είναι η ανάμνηση του ΛΕΩΝΗ.

00:24:21:00
Στο υπνοδωμάτιο του ΛΕΩΝΗ στο πατρικό του σπίτι στη ΛΕΣΒΟ. Ο ΛΕΩΝΗΣ ξαπλωμένος στο κρεβάτι του. Μόλις θυμήθηκε την ιστορία του βιασμού του κοριτσιού. Μπαίνει η ΑΔΡΙΑΝΗ. Της λέει ότι η μνήμη του και η ψυχή του είναι άρρωστη. Η ΑΔΡΙΑΝΗ τον ηρεμεί και του λέει για την πρόταση του νονού του (ΣΠΥΡΟΣ ΣΠΑΝΟΣ) να επισκεφτούν τα κτήματά τους και τον πύργο τους στο ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙ. Ο ΛΕΩΝΗΣ αναφέρει ότι νιώθει μια τεράστια νοσταλγία για το εξοχικό σπίτι των παιδικών του χρόνων. Κάποιος τον φωνάζει και η ΑΔΡΙΑΝΗ φεύγει, για να δει ποιος είναι.

00:26:54:00
Είσοδος του πατρικού σπιτιού του ΛΕΩΝΗ και της ΑΔΡΙΑΝΗΣ στη ΛΕΣΒΟ. Ένας στρατιωτικός ταχυδρόμος (ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΡΜΕΝΙΔΗΣ) ανεβαίνει τη σκάλα του σπιτιού τους. Τον υποδέχεται η ΑΔΡΙΑΝΗ. Ζητάει τον ΛΕΩΝΗ ΔΡΙΒΑ να του παραδώσει μια επιστολή από το Φρουραρχείο. Η ΑΔΡΙΑΝΗ την παραλαμβάνει, υπογράφει και πηγαίνει μέσα στο σπίτι. Ο στρατιωτικός ταχυδρόμος φεύγει.

00:27:31:00
Στο υπνοδωμάτιο του ΛΕΩΝΗ στο πατρικό του σπίτι στη ΛΕΣΒΟ. Ο ΛΕΩΝΗΣ ξαπλωμένος στο κρεβάτι του. Η ΑΔΡΙΑΝΗ μπαίνει και δίνει στον ΛΕΩΝΗ την επιστολή που μόλις παρέλαβε από το στρατιωτικό ταχυδρόμο, με την οποία του ζητείται να παραδώσει το απολυτήριο του στρατού και τον πίνακα των μεταβολών, για να κανονιστεί το φύλλο του μητρώου του. Ο ΛΕΩΝΗΣ ζητά από την ΑΔΡΙΑΝΗ το σακίδιό του, σηκώνεται και κοντοστέκεται μπροστά στο πορτρέτο του ΣΤΡΑΤΗ ΜΥΡΙΒΗΛΗ.

00:28:35:00
Γη απ όπου έχει περάσει ο πόλεμος. Ένας έφιππος λοχίας περιδιαβαίνει την εμπόλεμη ζώνη με τους νεκρούς. Ο ΛΕΩΝΗΣ με ένα σύντροφό του πολεμιστή σκύβει μπροστά σε ένα νεκρό και τον αποθέτει πάνω στο άλογο, προκειμένου να τον μεταφέρει για την ταφή του. Είναι η ανάμνηση του ΛΕΩΝΗ.

00:30:18:00
Στο υπνοδωμάτιο του ΛΕΩΝΗ στο πατρικό του σπίτι στη ΛΕΣΒΟ. Ο ΛΕΩΝΗΣ μπροστά στο πορτρέτο του ΣΤΡΑΤΗ ΜΥΡΙΒΗΛΗ κρατώντας την επιστολή του Φρουραρχείου. Κάθεται, ξανακοιτάζει την επιστολή, μπαίνει η ΑΔΡΙΑΝΗ με το στρατιωτικό χαρτοφύλακά του. Ο ΛΕΩΝΗΣ τον αδειάζει και απαριθμεί όσα βρίσκονται μέσα (μετάλλιο, χάρτης, απολυτήριο, πορτοφόλι του ΒΡΑΝΑ, που έχει χρέος να το παραδώσει στη χήρα του, ΣΑΠΦΩ). Η ΑΔΡΙΑΝΗ βγαίνει. Ο ΛΕΩΝΗΣ μοιάζει να χάνεται στις σκέψεις του, στη συμβίωσή του με τον ΒΡΑΝΑ στον θάλαμο του Σωτήρος στο νοσοκομείο του ΕΣΚΙ ΣΕΧΗΡ.

00:32:11:00
Στο νοσοκομείο του ΕΣΚΙ ΣΕΧΗΡ, στο θάλαμο του Σωτήρος. Ξαπλωμένοι στα κρεβάτια τους ο ΛΕΩΝΗΣ και ο ΣΤΡΑΤΗΣ ΒΡΑΝΑΣ (ΝΙΚΗΤΑΣ ΤΣΑΚΙΡΟΓΛΟΥ). Ο ΝΟΣΟΚΟΜΟΣ (ΤΑΣΟΣ ΠΕΖΥΡΚΙΑΝΙΔΗΣ) επιβλέπει τα τραύματά τους και πληροφορεί τον ΛΕΩΝΗ ότι δεν είναι τόσο σοβαρό το πρόβλημα στο πόδι του, σε σχέση με το πρόβλημα του ΒΡΑΝΑ. Ο ΛΕΩΝΗΣ, λέει ο ΝΟΣΟΚΟΜΟΣ, θα περπατήσει την επόμενη μέρα. Είναι η ανάμνηση του ΛΕΩΝΗ.

00:34:27:00
Στο νοσοκομείο του ΕΣΚΙ ΣΕΧΗΡ, στον θάλαμο του Σωτήρος. Ο ΛΕΩΝΗΣ σηκώνεται από το κρεβάτι του και κάνει μικρές βόλτες με τις πατερίτσες. Ο ΒΡΑΝΑΣ ξαπλωμένος. Γελούν με το περπάτημα του ΛΕΩΝΗ και ο ΛΕΩΝΗΣ του υπόσχεται ότι, όταν γίνουν καλά και οι δυο τους, θα πάνε στην ΑΘΗΝΑ, για να του δείξει τον ξυλοπόδαρο. Κουράζεται και κάθεται στο κρεβάτι του ΒΡΑΝΑ. Ο ΒΡΑΝΑΣ είναι εκφράζει την ανησυχία ότι το πόδι του δε θα γίνει καλά και ο ΛΕΩΝΗΣ τον καθησυχάζει. Καλαμπουρίζουν με τη λέξη «μοιραίον» που χρησιμοποιείται έξοχα από τον γιατρό αντί για τη λέξη «μηριαίον». Θυμούνται ευτράπελες ιστορίες από το στρατό, από τις διμοιρίες τους και κοιτούν μια φωτογραφία από τα στελέχη της 3ης διμοιρίας, που υπηρετούσε ο ΛΕΩΝΗΣ. Ο ΛΕΩΝΗΣ έχει ήδη μισοξαπλώσει στο κρεβάτι του. «Σκληρή ζωή», ακούγεται να λέει. Είναι η ανάμνηση του ΛΕΩΝΗ.

00:40:20:00
Στο στρατόπεδο, εν ώρα στρατιωτικών ασκήσεων της 3ης διμοιρίας. Διακρίνεται ο ΛΕΩΝΗΣ και οι συστρατιώτες του: ο ΔΟΥΡΑΣ (ΚΩΣΤΑΣ ΔΙΠΛΑΡΟΣ), ο ΔΟΥΚΑΣ (ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΤΑΝΙΔΗΣ) και ο ΜΗΝΑΣ (ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ). Ακούγονται στρατιωτικά παραγγέλματα από το λοχία (ΧΡΙΣΤΟΣ ΠΑΞΟΣ). Είναι η ανάμνηση μέσα στην ανάμνηση του ΛΕΩΝΗ.

00:41:11:00
Στο νοσοκομείο του ΕΣΚΙ ΣΕΧΗΡ, στον θάλαμο του Σωτήρος. Ο ΛΕΩΝΗΣ μισοξαπλωμένος στο κρεβάτι του και ο ΒΡΑΝΑΣ ξαπλωμένος. Έχουν θυμηθεί τις εικόνες από το στρατόπεδο. Μένουν σιωπηλοί για μερικά δευτερόλεπτα και ο ΛΕΩΝΗΣ έπειτα διαβάζει στον ΒΡΑΝΑ αποσπάσματα από το διήγημα του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ «Η βασιλική δρυς». Με αφορμή το απόσπασμα και αιτία το πρόβλημα υγείας του, ο ΒΡΑΝΑΣ επισημαίνει: «Υπάρχει μια πικρή τραγωδία μέσα σ’ όλα τα δέντρα. [. . .] Όλα αυτά τα πλάσματα του Θεού, που ξεχειλίζουν από δύναμη και υγεία, είναι καταδικασμένα σ’ όλη τους τη ζωή να μένουν αμετακίνητα [. . .]». Αναρωτιέται «αν υπάρχει πιο χαρωπή εκδήλωση της ζωής από την κίνηση» και παραδέχεται ότι η ακινησία τον έχει καταστήσει άνθρωπο αδύναμο, «χειρότερο από ένα βυζανιάρικο». Ο ΛΕΩΝΗΣ τον μαλώνει για τις σκέψεις του και συνεχίζει την ανάγνωση. Είναι η ανάμνηση του ΛΕΩΝΗ.

00:46:28:00
Ο ΛΕΩΝΗΣ συνεχίζει την ανάγνωση από το διήγημα του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ «Η βασιλική δρυς». Είναι η ανάμνηση του ΛΕΩΝΗ.

00:46:47:00
Στο υπνοδωμάτιο του ΛΕΩΝΗ στο πατρικό του σπίτι στη ΛΕΣΒΟ. Ο ΛΕΩΝΗΣ ξαπλωμένος στο κρεβάτι του. Θυμάται. Ακούγονται αποσπάσματα από το διήγημα του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ «Η βασιλική δρυς».

00:46:56:00
Στο πατρικό σπίτι του ΛΕΩΝΗ και της ΑΔΡΙΑΝΗΣ στη ΛΕΣΒΟ. Οι δυο τους ξεκινούν για τον πύργο τους, τον πύργο των ΔΡΙΒΑ, στο ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙ. Καθώς περπατούν ακούγονται αποσπάσματα από το διήγημα του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ «Η βασιλική δρυς».

00:47:25:00
Τίτλοι τέλους.