ΔΑΣΚΑΛΑ ΜΕ ΤΑ ΧΡΥΣΑ ΜΑΤΙΑ, Η

00:02:31:00
Μακέτα τίτλου επεισοδίου: «Η εξέδρα».

00:02:40:00
Στο ατελιέ του ΛΕΩΝΗ στον πύργο των ΔΡΙΒΑ, στο ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙ της ΛΕΣΒΟΥ. Μετά το μνημόσυνο των 82 Μεγαλοχωριτών πεσόντων στον πόλεμο και το λόγο που αγανακτισμένος εκφώνησε. Ο ΛΕΩΝΗΣ (ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΕΡΤΗΣ) στο παράθυρο, κοιτάζει. Γράφει. Μπαίνει η αδελφή του ΑΔΡΙΑΝΗ (ΕΙΡΗΝΗ ΙΓΓΛΕΣΗ), τον ευχαριστεί για την «ωραία του πράξη». Ο ΛΕΩΝΗΣ εξηγεί τη συμπεριφορά του στο μνημόσυνο: «[. . .] Όταν έχεις δει από κοντά τον πόλεμο, δεν μπορείς ν’ αντέξεις όλες αυτές τις θεατρικές πόζες πάνω σε πτώματα που βρόμισαν οι πληγές τους». «Τα ’δες τα κόλλυβά της; Διάβασες τι έγραφε πάνω; “Μια φορά κανείς πεθαίνει”», λέει για τη χήρα του ΒΡΑΝΑ ΣΑΠΦΩ. Στην απορία της ΑΔΡΙΑΝΗΣ γιατί ασχολείται συνεχώς μαζί της, ο ΛΕΩΝΗΣ υπεκφεύγει, λέγοντάς της ότι δεν μπορεί να καταλάβει. Ακούγεται στο βάθος η ΑΣΠΑΣΙΑ να καλεί τον ΛΕΩΝΗ και την ΑΔΡΙΑΝΗ να κατέβουν.

00:04:35:00
Στην αυλή του πύργου των ΔΡΙΒΑ στο ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙ της ΛΕΣΒΟΥ. Καθισμένοι γύρω από το τραπέζι ο δήμαρχος του ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙΟΥ και νονός του ΛΕΩΝΗ και της ΑΔΡΙΑΝΗΣ, ΣΠΥΡΟΣ ΣΠΑΝΟΣ (ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΟΥΚΑΚΗΣ), η γυναίκα του ΕΥΤΥΧΙΑ (ΜΑΡΙΑ ΜΑΡΜΑΡΙΝΟΥ), οι κόρες τους ΑΣΠΑΣΙΑ (ΤΙΤΙΚΑ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ) και ΛΟΥΛΟΥ (ΤΑΝΙΑ ΤΣΑΝΑΚΛΙΔΟΥ). Βγαίνουν ο ΛΕΩΝΗΣ και η ΑΔΡΙΑΝΗ. Η ΣΠΑΝΟΥ φλυαρεί. Ο ΣΠΑΝΟΣ ρωτά εντυπώσεις από το μνημόσυνο και η συζήτηση οδηγείται στη χήρα του ΒΡΑΝΑ ΣΑΠΦΩ. Θετικά σχόλια για τη δασκάλα μοιράζουν η ΣΠΑΝΟΥ, ο ΣΠΑΝΟΣ και η ΛΟΥΛΟΥ, ενώ η ΑΣΠΑΣΙΑ δε διστάζει να μιλήσει για τη «φαντασμένη» γυναίκα «που το ’χει πάρει πάνω της που είναι όμορφη» και «που κάνει ρομαντικούς περιπάτους». Ο ΣΠΑΝΟΣ και ο ΛΕΩΝΗΣ την επιπλήττουν. Η ΑΣΠΑΣΙΑ ρωτάει τον ΛΕΩΝΗ την εντύπωσή του για τη ΣΑΠΦΩ, ο ΛΕΩΝΗΣ την υπερασπίζεται, υπεκφεύγει όμως λέγοντας ότι δεν πρόσεξε την ομορφιά της λόγω της ταραχής του με την άχαρη αποστολή που είχε να εκτελέσει. Δίνουν ραντεβού για το βράδυ στο εξοχικό κέντρο «Η εξέδρα». Η οικογένεια των ΣΠΑΝΩΝ φεύγει. Μένουν μόνοι η ΑΔΡΙΑΝΗ και ο ΛΕΩΝΗΣ και εκείνη του επισημαίνει ότι στη μεταξύ τους συζήτηση την κατηγορεί, ενώ μπροστά στους άλλους την υπερασπίζεται. Ο ΛΕΩΝΗΣ αποφεύγει να απολογηθεί. Φεύγει.

00:11:47:00
Στο εξοχικό κέντρο «Η εξέδρα» στην πλατεία του ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙΟΥ της ΛΕΣΒΟΥ. Καθισμένοι γύρω από το τραπέζι το ζεύγος ΣΠΑΝΟΥ, οι κόρες τους ΑΣΠΑΣΙΑ και ΛΟΥΛΟΥ και ο ΛΕΩΝΗΣ. Μιλούν για το νέο γιατρό, σχολιάζουν τον ΦΙΛΙΠΠΑ και επαινούν τον ΛΕΩΝΗ για τον ωραίο λόγο του.

00:13:46:00
Στο εξοχικό κέντρο «Η εξέδρα» στην πλατεία του ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙΟΥ της ΛΕΣΒΟΥ. Καθισμένοι γύρω από το τραπέζι το ζεύγος ΣΠΑΝΟΥ, οι κόρες τους ΑΣΠΑΣΙΑ και ΛΟΥΛΟΥ και ο ΛΕΩΝΗΣ. Έρχεται ο ΓΙΑΤΡΟΣ (ΡΗΓΑΣ ΑΞΕΛΟΣ), ο δάσκαλος ΠΑΤΡΟΚΛΟΣ ΞΥΝΕΛΗΣ (ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΑΤΣΑΡΗΣ), ο ελαιοβιομήχανος και σαπωνοποιός ΠΕΤΡΟΣ ΔΑΦΝΗΣ (ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΣΑΡΑΝΤΗΣ) και ο τελώνης ΦΙΛΙΠΠΑΣ (ΧΡΙΣΤΟΣ ΒΑΛΑΒΑΝΙΔΗΣ). Κάθονται μαζί τους. Ο ΞΥΝΕΛΗΣ επαινεί τη «λογοτεχνικότητα» του λόγου του ΛΕΩΝΗ, ο τελευταίος ζητά συγγνώμη για την αδυναμία του να αυτοσυγκρατηθεί. Ο ΓΙΑΤΡΟΣ παίρνει το λόγο και λέει ότι πρέπει κανείς να μιλά για «υποχρεώσεις της Ολότητας απέναντι στους πρόσφυγες και στα θύματα του πολέμου» και όχι για «αξιώσεις των εφέδρων και των προσφύγων», γιατί κάτι τέτοιο τείνει στην «κοινωνική απειθαρχία», στην «αναρχία» και «μυρίζει μπολσεβικισμό», όπως συμπληρώνει ο ΔΑΦΝΗΣ. Ο ΛΕΩΝΗΣ απαντά ότι «δεν πρέπει να φοβόμαστε τις αξιώσεις των θυμάτων του πολέμου, όταν είναι δίκαιες. Το δίκαιο μόνο οι ένοχοι το φοβούνται». Ο ΔΑΦΝΗΣ διαβεβαιώνει ότι στο χωριό τους έχει γίνει άριστη διαχείριση της προστασίας των θυμάτων. Ο ΛΕΩΝΗΣ τους παίρνει στο ψιλό με ευγένεια μαζί και σοβαρότητα. Σχολιάζουν τον τελάλη και δύο προσφυγόπουλα, στα οποία προσφέρουν το καρπούζι που έχει η παρέα παραγγείλει. Η παρέα αρχίζει να διαλύει. Μένουν ο ΛΕΩΝΗΣ και ο ΞΥΝΕΛΗΣ. Φεύγουν κι αυτοί.

00:22:31:00
Άποψη του ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙΟΥ της ΛΕΣΒΟΥ. Περπατούν Ο ΛΕΩΝΗΣ και ο ΞΥΝΕΛΗΣ. Σχολιάζουν την προηγούμενη συζήτησή τους με την παρέα του χωριού. Η συζήτηση οδηγείται στη χήρα του ΒΡΑΝΑ ΣΑΠΦΩ και στην εξομολόγηση του ΞΥΝΕΛΗ στον ΛΕΩΝΗ σχετικά με τον έρωτά του για εκείνη. «Η κυρία Σαπφώ», λέει ο ΞΥΝΕΛΗΣ, «είναι η γυναίκα που ονειρεύονται όλοι οι άντρες στο Μεγαλοχώρι». Πλην όμως ο ΞΥΝΕΛΗΣ προσπαθεί να εκμαιεύσει αν και ο ΛΕΩΝΗΣ την αγαπά, ο οποίος όμως προτιμά να κατανοήσει τα συναισθήματα του ΞΥΝΕΛΗ και των άλλων αρσενικών του χωριού που, αντί να της το ομολογήσουν, την κακολογούν ασύστολα.

00:28:15:00
Στο ατελιέ του ΛΕΩΝΗ στον πύργο των ΔΡΙΒΑ, στο ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙ της ΛΕΣΒΟΥ. Μπαίνει η ΑΔΡΙΑΝΗ, μέσα είναι ο ΛΕΩΝΗΣ, ο οποίος θέλει να επιλέξει τους ζωγραφικούς πίνακες που θα εκτεθούν στην ομαδική έκθεση ζωγραφικής της ομάδας των «Ελευθέρων Καλλιτεχνών» στο ΖΑΠΠΕΙΟ. Η ζωγραφική του λέει η ΑΔΡΙΑΝΗ «έχει τη σφραγίδα του πολέμου». Ο ΛΕΩΝΗΣ τραβάει μερικές τελευταίες πινελιές. Η ΑΔΡΙΑΝΗ φεύγει.

00:30:04:00
Στο ατελιέ του ΛΕΩΝΗ στον πύργο των ΔΡΙΒΑ, στο ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙ της ΛΕΣΒΟΥ. Ο ΛΕΩΝΗΣ μόνος, έχει τραβήξει και τις τελευταίες πινελιές σε έναν πίνακά του που προορίζει για την έκθεση ζωγραφικής στο ΖΑΠΠΕΙΟ. Σκέφτεται τα λόγια του ΞΥΝΕΛΗ για τη χήρα του ΒΡΑΝΑ ΣΑΠΦΩ. Γράφει: «Δεν μπορεί να μου φύγει από το μυαλό η κουβέντα του Ξυνέλη για την επιθυμία που σιγοκαίει όλους τους αρσενικούς του χωριού. Μια ανομολόγητη επιθυμία που είναι όλο ύπουλη σιωπή και σκληρότητα και τυλίγει ασφυκτικά και με χίλιους τρόπους τη Σαπφώ. Την “Κοντέσσα”. Όλοι παντρεμένοι και λεύτεροι τη λαχταρούν. Είν’ όμορφη. Είναι χήρα. Είναι Πηνελόπη χωρίς Οδυσσέα. Και δίχως αργαλειό. Και καθένας απλώνει την επιθυμία του κατά πάνω της. Τη θέλουν όλοι, την τριγυρίζουν με τις φλογερές ανάσες τους, κοπάδι ολάκερο, σκυλολόι με πεινασμένα μάτια, με κρεμασμένες γλώσσες. Τους ταράζει τα όνειρα. . Κι όλοι καμώνονται τον ανήξερο. Καθένας μαντεύει τον άλλον, όμως κανένας τους δεν τολμάει να κοιτάξει κατάματα τον καημό του, να τον πει με τ’ όνομά του. Μόνο ο Ξυνέλης. Οι άλλοι μασκαρεύουν την επιθυμία τους προσεκτικά. Την παραλλάζουν σε κουτσομπολιό, σε κοινωνική κριτική, ως και σε πατριωτισμό για να την περπατήσουν στο δρόμο. Κι αυτή, η Κοντέσα, περνά ανάμεσα απ’ το κοπάδι των τραγιών ανέγγιχτη. Μοσκοβολά γιασεμί, λυγάει σαν ένα ανθισμένο κλωνάρι μηλιάς. Κι αυτή είναι η γυναίκα του Βρανά. Το ήθελε πολύ να της έρθει εκείνος ο φουκαράς μια μέρα. Να της έρθει ξαφνικά μέσα στις λουστρινένιες μπότες του. Έτσι, σαν αξιωματικός της οπερέτας».

00:32:10:00
Στο σπίτι του ελαιοβιομήχανου και σαπωνοποιού ΠΕΤΡΟΥ ΔΑΦΝΗ στο ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙ της ΛΕΣΒΟΥ. Μπαίνουν ο μοναχογιός του ΔΑΦΝΗ, φοιτητής της Νομικής Αθηνών, ΜΕΝΟΣ (ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ), η επίσης φοιτήτρια της Νομικής Αθηνών αρραβωνιαστικιά του ΜΙΝΑ (ΝΑΤΑΣΑ ΖΟΥΚΑ) και ο ξάδερφος του ΜΕΝΟΥ, φοιτητής της Ιατρικής Αθηνών, ΧΡΙΣΤΟΣ (ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΤΣΟΣ). Και οι τρεις τους έχουν έρθει από την ΑΘΗΝΑ. Η θορυβώδης τριάδα υποκρίνεται τη σκηνή που θα τους υποδεχθεί στο σπίτι η μητέρα του ΜΕΝΟΥ, βεβαίως όχι ευτυχισμένη με το θέαμα και με το κουβάλημα της ΜΙΝΑΣ. Μία ευτράπελη σκηνή.

00:35:40:00
Στο μπαλκόνι καφενέ που βλέπει στο ΑΙΓΑΙΟ. Ένας μουσικός (ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΜΠΕΝΕΤΑΣ) παίζει στο ακορντεόν ένα βαλς. Σε ένα τραπεζάκι κάθονται ο ΜΕΝΟΣ, ο ΧΡΙΣΤΟΣ και ο ΓΙΑΤΡΟΣ και στο διπλανό η ΛΟΥΛΟΥ, η ΑΣΠΑΣΙΑ και η ΜΙΝΑ. Δοκιμάζουν διάφορους χορούς και συνομιλούν για το ΠΑΡΙΣΙ, την πόλη του έρωτα.

00:43:18:00
Στο μπαλκόνι καφενέ που βλέπει στο ΑΙΓΑΙΟ. Η παρέα των έξι, ΜΕΝΟΣ, ΧΡΙΣΤΟΣ, ΓΙΑΤΡΟΣ, ΛΟΥΛΟΥ, ΑΣΠΑΣΙΑ και ΜΙΝΑ, κάθεται. Έρχεται ο ΛΕΩΝΗΣ κάθεται μαζί τους. Η «αθηναίικη» ιδέα να πάνε για μπάνιο γεννά μια συζήτηση περί μπάνιων θηλέων, αρρένων και μεικτών. Ο ΜΕΝΟΣ, η ΜΙΝΑ και ο ΧΡΙΣΤΟΣ πάνε για μπάνιο στην Πορτάρα, ο ΛΕΩΝΗΣ τους δίνει εκεί ραντεβού. Φεύγουν ο ΓΙΑΤΡΟΣ, η ΛΟΥΛΟΥ και η ΑΣΠΑΣΙΑ. Ο ΛΕΩΝΗΣ παραγγέλνει το ποτό του και το ΓΚΑΡΣΟΝΙ (ΑΛΕΚΟΣ ΑΛΕΞΑΚΗΣ) του αναφέρει πόσο έχει γοητεύσει τους Μεγαλοχωρίτες, εκτός από τον ΔΑΦΝΗ και τον ΦΙΛΙΠΠΑ, ο λόγος του ΛΕΩΝΗ στο μνημόσυνο. Ο ΛΕΩΝΗΣ φεύγει.

00:46:16:00
Στην παραλία της ΠΟΡΤΑΡΑΣ. Έχουν πάει για μπάνιο η παρέα από την ΑΘΗΝΑ. ο ΜΕΝΟΣ, η ΜΙΝΑ και ο ΧΡΙΣΤΟΣ, ο ΛΕΩΝΗΣ. Μιλάνε για το λόγο του ΛΕΩΝΗ, που «ενόχλησε πολύ τους μπουρζουάδες», όπως λέει ο ΜΕΝΟΣ. Περνάει η χήρα του ΒΡΑΝΑ ΣΑΠΦΩ. Ο ΛΕΩΝΗΣ την πλησιάζει και της ζητά να την γνωρίσει στην παρέα του. Εκείνη αρνείται, φεύγει. Μπαίνουν στη θάλασσα. Παίζουν.

00:50:18:00
Τίτλοι τέλους.