ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΔΑΣΚΑΛΕΣ
0000007123
Επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ, αφιερωμένο στην ιστορία της γυναικείας εκπαίδευσης. Μέσα από μια ιστορική αναδρομή από την περίοδο της Τουρκοκρατίας μέχρι και τις αρχές του 20ου αιώνα, γίνεται μνεία στις πρώτες δασκάλες και τις πρώτες Ελληνίδες φοιτήτριες του πανεπιστημίου.
Κωδικός Τεκμηρίου
0000007123
Τύπος ψηφιακού αρχείου
Βίντεο
Τίτλος
ΕΣΜΕΝ ΟΙΟΝ ΕΣΜΕΝ… ΓΥΝΑΙΚΕΣ
ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΔΑΣΚΑΛΕΣ
Χρονολογία Παραγωγής
1990
Ημερομηνία Πρώτης Προβολής
Σκοπός
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Είδος
ΜΟΝΟΘΕΜΑΤΙΚΟ / ΟΧΙ-ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ
Χαρακτηρισμός
ΣΕΙΡΑ
Κατηγορία
ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ (ΙΣΤΟΡΙΚΟ, ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ)
Περίληψη
Επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ, αφιερωμένο στην ιστορία της γυναικείας εκπαίδευσης. Μέσα από μια ιστορική αναδρομή από την περίοδο της Τουρκοκρατίας μέχρι και τις αρχές του 20ου αιώνα, γίνεται μνεία στις πρώτες δασκάλες και τις πρώτες Ελληνίδες φοιτήτριες του πανεπιστημίου.
Περιγραφή Περιεχομένου
Το ντοκιμαντέρ «ΕΣΜΕΝ ΟΙΟΝ ΕΣΜΕΝ. . . ΓΥΝΑΙΚΕΣ» εστιάζεται στο έργο που προσέφεραν οι πρώτες γυναίκες δασκάλες. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην πρώτη δασκάλα κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, τη ΦΙΛΟΘΕΗ ΜΠΕΝΙΖΕΛΟΥ, η οποία ξόδεψε την πατρική της περιουσία για την ίδρυση ενός «παρθενώνα» ως σχολείου στο Μοναστήρι του Αγίου Ανδρέα, στην ΕΥΑΝΘΙΑ ΚΑΪΡΗ και την ίδρυση Σχολείων Θηλέων, καθώς και στην ΕΡΑΤΩ ΚΑΡΙΚΗ, την πρώτη δασκάλα στην ΚΥΠΡΟ, τονίζοντας ότι η ανώτερη μόρφωση αποτελούσε προνόμιο μόνο των ανδρών. Επίσης, η αφηγήτρια αναφέρεται στις αντίξοες συνθήκες που αντιμετώπισαν οι πρώτες γυναίκες δασκάλες, αφού, πολλές φορές είτε βάλλονταν από παντού είτε κακοποιούνταν. Το 1890 η Μανιάτισσα ΙΩΑΝΝΑ ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΛΗ είναι η πρώτη γυναίκα που εγγράφεται στη Φιλοσοφική Σχολή, ανοίγοντας έτσι τις πύλες του Πανεπιστημίου και για άλλες γυναίκες, ενώ το 1914 εγγράφεται η πρώτη γυναίκα στη Νομική Σχολή. Μέσα από τα πλάνα παλιών φωτογραφιών γυναικών τονίζεται ο αγώνας που δόθηκε από τις δασκάλες αλλά και η γενικότερη συνεισφορά τους.
Τίτλοι έναρξης.
00:01:12:00
Δραματοποιημένη εικόνα. Πλάνα από κόσμο να περπατά στην οδό Πανεπιστημίου στο κέντρο της ΑΘΗΝΑΣ, έξω από την Εθνική Βιβλιοθήκη της ΕΛΛΑΔΑΣ, και μιας γυναίκας (ΙΣΙΔΩΡΑ ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟΥ) που μπαίνει στην Εθνική Βιβλιοθήκη.
00:01:56:00
Μεταβυζαντινές απεικονίσεις τοπιογραφικού περιεχομένου, οθωμανικού στρατού και γυναικών της εποχής της Τουρκοκρατίας και αργότερα και μικρογραφίες βυζαντινών χειρογράφων, φωτογραφικό υλικό με γυναίκες παραδοσιακά ντυμένες. Η αφηγήτρια αναφέρεται στα μεταβυζαντινά χρόνια, στην πολιτικοκοινωνική κατάσταση που επικρατούσε και στην έλλειψη μόρφωσης των γυναικών.
00:04:47:00
Δραματοποιημένη εικόνα. Πλάνα της γυναίκας να κατεβαίνει τα σκαλιά της Εθνικής Βιβλιοθήκης της ΕΛΛΑΔΑΣ.
00:05:12:00
Δραματοποιημένη εικόνα. Πλάνα από τη γυναίκα να βρίσκεται στο εσωτερικό εκκλησίας. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην Αθηναία αρχοντοπούλα ΦΙΛΟΘΕΗ ΜΠΕΝΙΖΕΛΟΥ, η οποία ήταν η πρώτη δασκάλα κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας (πέθανε το 1589), και στο έργο της: ξόδεψε την πατρική της περιουσία για την ίδρυση ενός «παρθενώνα» στο Μοναστήρι του Αγίου Ανδρέα, για να το διαμορφώσει σε σχολείο και καταφύγιο. Επίσης, πλάνα από θρησκευτικές εικόνες και ζωγραφικούς πίνακες.
00:07:25:00
Δραματοποιημένη εικόνα. Πλάνα μοναχής και από το μοναστήρι, καθώς η αφηγήτρια μιλάει για τη σημασία των μοναστηριών, τα οποία γίνονταν σχολεία για να μορφωθούν οι γυναίκες της εποχής.
00:08:22:00
Δραματοποιημένη εικόνα. Πλάνο γυναίκας να μπαίνει σε ένα δωμάτιο καθώς η αφηγήτρια μιλάει για τη μόρφωση που χρειαζόταν το έθνος.
00:09:26:00
Δραματοποιημένη εικόνα εποχής. Πλάνο γυναίκας να κάθεται σε ένα γραφείο και να διαβάζει, καθώς η αφηγήτρια αναφέρεται στην ΕΥΑΝΘΙΑ ΚΑΪΡΗ, το έργο της και τη μόρφωσή της. Αναφορά στον ΑΔΑΜΑΝΤΙΟ ΚΟΡΑΗ και πλάνο με γυναίκα να διαβάζει σε ένα κορίτσι.
00:11:49:00
Πλάνο από πίνακες καθώς η αφηγήτρια αναφέρει ότι εκτός από την ΚΑΪΡΗ, και άλλες γυναίκες ήταν ενήμερες για την Επανάσταση του 1821.
00:12:14:00
Δραματοποιημένη εικόνα. Πλάνο γυναίκας να περπατάει με ένα κοριτσάκι καθώς η αφηγήτρια μιλάει για την εξορία της και τη μετάβασή της στην ΑΝΔΡΟ.
00:12:40:00
Δραματοποιημένη εικόνα. Πλάνο της γυναίκας στο εσωτερικό σπιτιού μαζί με δυο παιδάκια καθώς η αφηγήτρια λέει ότι οι πρώτες αυτές γυναίκες ίδρυσαν τα πρώτα Σχολεία Θηλέων. Ο αφηγητής διαβάζει απόσπασμα από έργο του ΔΡΑΓΟΥΜΗ.
00:13:32:00
Δραματοποιημένη εικόνα. Πλάνο γυναίκας να κάθεται σε ένα γραφείο κοιτώντας παλιές φωτογραφίες καθώς η αφηγήτρια κάνει λόγο για τον κατάπλου της ΕΡΑΤΩΣ ΚΑΡΙΚΗ, πρώτης δασκάλας στην ΚΥΠΡΟ, και τη θερμή υποδοχή που της επεφύλαξαν οι κάτοικοι. Αυτός όμως ο ενθουσιασμός δεν ήταν ο ίδιος σε όλα τα μέρη. Επίσης, πλάνα από παλιές φωτογραφίες καθώς η αφηγήτρια αναφέρει ότι η ανώτερη μόρφωση ήταν προνόμιο των ανδρών.
00:16:32:00
Δραματοποιημένη εικόνα. Πλάνο γυναίκας να περπατάει και εναλλασσόμενες παλιές φωτογραφίες γυναικών. Επίσης, πλάνο ενός νεαρού κοριτσιού να διαβάζει.
00:18:13:00
Δραματοποιημένη εικόνα. Πλάνο γυναίκας να κάθεται σε ένα δωμάτιο και να διαβάζει καθώς η αφηγήτρια επισημαίνει ότι στο ΜΕΝΙΔΙ, στον ΜΑΡΑΘΩΝΑ και στη ΣΚΟΠΕΛΟ οι δασκάλες βάλλονται από παντού. Παράλληλα, πλάνα από παλιές φωτογραφίες δασκάλων.
00:19:24:00
Δραματοποιημένη εικόνα. Πλάνο γυναίκας στο σπίτι. Επίσης, πλάνα από τσολιάδες με δαυλούς να κατευθύνονται προς το σπίτι της γυναίκας και να μπαίνουν σε αυτό. Η γυναίκα κρύβεται. (σχόλιο στην κακοποίηση των γυναικών διδασκαλισσών).
00:20:38:00
Δραματοποιημένη εικόνα. Πλάνο της γυναίκας έχοντας μπροστά της διάφορα βιβλία. Επίσης, πλάνα από παλιές σχολικές φωτογραφίες καθώς η αφηγήτρια αναφέρεται στην κακοποίηση που υπέστησαν οι γυναίκες δασκάλες.
00:22:22:00
Δραματοποιημένη εικόνα. Πλάνο γυναίκας να γράφει καθώς η αφηγήτρια αναφέρει ότι το 1890 η Μανιάτισσα ΙΩΑΝΝΑ ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΛΗ εγγράφεται στη Φιλοσοφική Σχολή, ανοίγοντας έτσι τις πύλες του Πανεπιστημίου και για άλλες γυναίκες, ενώ το 1914 εγγράφεται η πρώτη γυναίκα στη Νομική Σχολή. Πλάνα από παλιές φωτογραφίες γυναικών.
00:23:07:00
Δραματοποιημένη εικόνα. Πλάνα από γυναίκα και από παιδιά καθώς η αφηγήτρια μιλάει για τον αγώνα των δασκάλων.
00:23:29:00
Πλάνα από παιδιά να παίζουν στον προαύλιο χώρο σχολείου.
00:24:23:00
Πλάνα από σχολική αίθουσα την ώρα που γίνεται μάθημα.
00:26:07:00
Τίτλοι τέλους.
Θεματική Κατηγορία
ΙΣΤΟΡΙΑ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Θεματικοί Όροι
ελληνική ιστορία, Τουρκοκρατία, Επανάσταση του 1821, γυναικείο κίνημα, πρωτοβάθμια εκπαίδευση, σχολείο, πανεπιστήμιο, τριτοβάθμια εκπαίδευση, κοινωνική θέση της γυναίκας
Αναφορές
ΦΙΛΟΘΕΗ ΜΠΕΝΙΖΕΛΟΥ, δασκάλα
ΕΡΑΤΩ ΚΑΡΙΚΗ, δασκάλα
ΕΥΑΝΘΙΑ ΚΑΪΡΗ, δασκάλα
ΙΩΑΝΝΑ ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΛΗ, πρώτη φοιτήτρια Φιλοσοφικής Σχολής
Γεωγραφικός Προσδιορισμός
Γλώσσα Περιεχομένου
ΕΛΛΗΝΙΚΗ
Δημιουργός
Παραγωγή: ΕΡΤ ΑΕ
Εκτέλεση: ΚΛΕΩΝΗ ΦΛΕΣΣΑ, ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΚΡΙΔΑΣ
Συντελεστές
Διεύθυνση Παραγωγής:
ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΑΤΣΙΟΣ
Εκτέλεση Παραγωγής:
ΚΛΕΩΝΗ ΦΛΕΣΣΑ
ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΚΡΙΔΑΣ
Σενάριο-Σκηνοθεσία:
ΚΛΕΩΝΗ ΦΛΕΣΣΑ
Με την:
ΙΣΙΔΩΡΑ ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟΥ
και τα παιδιά:
ΑΝΝΑ ΜΠΑΡΟΥΤΑ
ΖΟΖΕΛΙΝΑ ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΣΟΦΙΑ ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΥ
Ψέλνει:
ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΣΚΟΡΔΑ
Έρευνα:
ΑΝΝΑ ΜΠΑΛΗ
Κείμενα:
ΑΝΝΑ ΜΠΑΛΗ
ΠΟΠΗ ΜΟΥΠΑΓΙΑΤΖΗ
Επιστημονικοί Σύμβουλοι:
ΚΟΥΛΑ ΞΗΡΑΔΑΚΗ
ΣΙΔΗΡΟΥΛΑ ΖΙΩΓΟΥ-ΚΑΡΑΣΤΕΡΓΙΟΥ
Διαβάζουν:
ΠΟΠΗ ΜOΥΠΑΓΙΑTZΗ
ΤΑΚΗΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ
Ηχοληψία:
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΡΟΥΞΗΣ
Μουσική:
ΗΡΑΚΛΗΣ ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ
Διεύθυνση Φωτογραφίας:
ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΚΟΥΤΣΑΦΤΗΣ
Μοντάζ:
ΝΩΝΤΑΣ ΣΑΡΛΗΣ
Ηλεκτρολόγος:
ΚΩΣΤΑΣ ΧΑΡΑΜΑΡΑΣ
Μακενίστας:
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ
Μακιγιάζ:
ΚΥΡΙΑΚΗ ΚΟΝΤΟΜΙΧΑΛΟΥ
Βοηθός Σκηνοθέτη:
ΧΡΟΝΗΣ ΘΕΟΧΑΡΗΣ
Βοηθός Διευθυντή Φωτογραφίας:
ΗΛΙΑΣ ΑΔΑΜΗΣ
Βοηθός Μακενίστα:
ΣΠΥΡΟΣ ΡΗΓΑΚΗΣ
Βοηθός Παραγωγής:
ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΓΕΩΡΓΟΥΤΣΟΣ
Κουστούμια:
ΒΕΣΤΙΑΡΙΟ
Κοπή Αρνητικού:
ΑΝΝΑ ΒΙΧ
Τρυκέζα:
STUDIO ΑΝΑΝΙΔΗΣ
Φωτοσύνθεση:
«ΝΕΟΙ ΚΑΙΡΟΙ» ΑΘΗΝΑΪΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΠΕ
Διαφάνειες:
ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΑΛΑΓΑΡΔΗΣ
Επεξεργασία Εικόνας-Ήχου
CINEMAGIC
Μεταγραφές:
ΘΑΝΑΣΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ
Μιξάζ:
ΘΑΝΑΣΗΣ ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ
Ευχαριστίες στους:
ΣΧΟΛΗ ΧΙΛΛ
ΣΥΛΛΟΓΟ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ
ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΣΑΡΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΕΛΕΝΗ ΠΡΩΤΟΠΑΠΑ
ΜΑΙΡΗ Δ. ΓΙΩΤΑ
ΜΑΡΙΑ Δ. ΜΑΡΙΝΗ
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΧΑΡΟΚΟΠΟΥ
ΠΑΤΕΡΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟ, ΕΦΗΜΕΡΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΑΝΔΡΙΑΝΟΠΟΥΛΟΥ
ΟΙ ΣΤΙΧΟΙ ΠΟΥ ΑΚΟΥΣΤΗΚΑΝ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟ ΤΟ «ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΚΑ’» ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΕΦΕΡH
Σχετικά Θέματα
Δικαιώματα
ΕΡΤ ΑΕ
Διάρκεια
00:27:07:00
Φυσικά – Τεχνικά Χαρακτηριστικά
Πρωτότυπο Μέσο: ΦΙΛΜ
Εικόνα: ΕΓΧΡΩΜΗ
Χρηματοδότηση Ψηφιοποίησης/Τεκμηρίωσης
ΚΟΙΝΩΝΙΑ της ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ, Πρόσκληση 65
Τελευταία Ενημέρωση
04/11/2009