ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ

00:00:05:00 Τίτλοι έναρξης. 00:00:52:00 Πλάνο που παρουσιάζει μια ασπρόμαυρη φωτογραφία του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ ντυμένου ως καλόγερου, πάνω στο ράφι μιας βιβλιοθήκης γεμάτης με βιβλία. Καθώς το πλάνο ανοίγει, βρίσκουμε τον συγγραφέα ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΚΟΤΖΙΑ να κάθεται μπροστά στη βιβλιοθήκη αυτή σιωπηλός και να ακούει από κάποιο μαγνητόφωνο απόσπασμα από το διήγημά του «Ο ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΑ ΧΙΟΝΙΑ». 00:01:43:00 Στο πλάνο αρχικά ένα μοντέρνο μαγνητόφωνο και στη συνέχεια o συγγραφέας ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ να το ενεργοποιεί. Η φωνή που ακούγεται (του ΒΑΣΙΛΗ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ) διαβάζει απόσπασμα από κάποιο κείμενο του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ. Ο συγγραφέας ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ τώρα βρίσκεται πίσω από το γραφείο του και κρατά σημειώσεις. Ο αφηγητής δίνει το πλαίσιο της εκπομπής: τρεις σύγχρονοι Έλληνες συγγραφείς σχολιάζουν το έργο του «Ο ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΑ ΧΙΟΝΙΑ». 00:02:16:00 Πλάνο του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ να βρίσκεται καθισμένος στο καθιστικό του σπιτιού του, δίπλα σε μια προτομή του ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ. Μιλά για τους τρεις κορυφαίους της ελληνικής λογοτεχνίας: ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ, ΣΟΛΩΜΟ, ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ και χαρακτηρίζει το έργο τους ως «εθνική λογοτεχνία». Κάνει λόγο για την «πνευματική έννοια του ελληνικού» και συνεχίζει υποστηρίζοντας ότι το μυθιστόρημα που διαδέχτηκε τα έργα τους «εκτράπηκε προς το αστικό» και μιμήθηκε τα ευρωπαϊκά χαρακτηριστικά, γι’ αυτό και δεν είναι «εθνικό». Επίσης, ότι σήμερα έχουμε μεγάλη ανάγκη και τους τρεις αυτούς δημιουργούς. Συνεχίζει παρουσιάζοντας τα χαρακτηριστικά αυτών των συγγραφέων και τον τρόπο που διαμόρφωσαν τα χαρακτηριστικά του σύγχρονου συγγραφέα. 00:06:17:00 Πλάνο που εμφανίζεται μια έγχρωμη φωτογραφία του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ. Ακούγεται η φωνή του συγγραφέα ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ να ξεκινά την προσωπική του κατάθεση σκέψεων σχετικά με τον ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ. 00:06:39:00 Πλάνο του συγγραφέα ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ καθισμένου δίπλα σε κάποια βιβλία. Μιλά για την επαφή του με τα έργα του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ στα σχολικά χρόνια με την ανάγνωση των «τυπικών εορταστικών διηγημάτων» και τις σχετικές μνήμες. Συνεχίζει παρουσιάζοντας στοιχεία από το περιεχόμενο του «Ο ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΑ ΧΙΟΝΙΑ» και εκφράζει τον προβληματισμό του σχετικά με τη χρονική στιγμή που γράφτηκε, ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ στην Αθήνα το 1896, και την αντίστοιχη χρονική συγκυρία αν ξαναγίνουν οι ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ και πάλι στην Αθήνα. 00:08:37:00 Πλάνο του συγγραφέα ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΤΖΙΑ να βρίσκεται καθισμένος σε ένα καθιστικό όπου υπάρχει και τζάκι. Στο τραπεζάκι που βρίσκεται μπροστά του είναι διάφορα βιβλία ανοιχτά και στο χώρο φως σκορπίζει μια αναμμένη λάμπα που βρίσκεται δίπλα στο τζάκι. Ο συγγραφέας για το σύντομο αυτό διήγημα-αριστούργημα του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ δίνει στοιχεία που αφορούν στην πλοκή και τη λογοτεχνική, καλλιτεχνική δεινότητα του συγγραφέα.Πλάνα με διάφορες ασπρόμαυρες φωτογραφίες του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ. Πλάνο με ένα απόσπασμα από χειρόγραφο του συγγραφέα. 00:10:50:00 Πλάνο του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ να βρίσκεται καθισμένος στο καθιστικό του σπιτιού του. Διατυπώνει την άποψη ότι ο ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ γράφει κυρίως διηγήματα, γιατί αυτό το λογοτεχνικό είδος ταιριάζει περισσότερο στο «παροξυσμικό του Νεοελληνικού ψυχισμού». Συνεχίζει δίνοντας στοιχεία της πλοκής του διηγήματος, που αποδεικνύουν αυτή τη θέση του. 00:12:31:00 Πλάνο του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ. Μιλά για την ακρίβεια και την απόλυτη εστίαση του τίτλου του διηγήματος «Ο ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΑ ΧΙΟΝΙΑ». 00:12:45:00 Πλάνο του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ καθισμένου στο γεμάτο από βιβλία γραφείο του, με φόντο τη βιβλιοθήκη του. Διαβάζει τις πρώτες φράσεις με τις οποίες ξεκινά ο ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ το διήγημά του. 00:12:57:00 Πλάνο του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ καθισμένου δίπλα σε κάποια βιβλία να σχολιάζει τον τρόπο αυτό που ξεκινά το διήγημα, ως «τα χτυπήματα μιας συμφωνίας, τα χτυπήματα της μοίρας». 00:13:22:00 Πλάνο του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ καθισμένου στο γεμάτο από βιβλία γραφείο του, με φόντο τη βιβλιοθήκη του. Διαβάζει απόσπασμα από το διήγημα. 00:14:36:00 Πλάνο του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ. Ακούμε τη φωνή του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ να συνεχίζει την ανάγνωση του διηγήματος. Στο σημείο που σταματά, ξεκινά να διαβάζει ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ και ο φακός απομακρύνεται από το πρόσωπο αποκαλύπτοντας το γραφείο που στέκεται και τα αντικείμενα που τον περιβάλλουν. 00:15:36:00 Πλάνο του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΤΖΙΑ να βρίσκεται καθισμένος στο γραφείο του με τα πάμπολλα βιβλία αλλά και τις βιβλιοθήκες που τον περιβάλλουν. Με τη βοήθεια ενός φωτιστικού συνεχίζει και αυτός με τη σειρά του την ανάγνωση του διηγήματος. 00:16:03:00 Πλάνο του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ στο σαλόνι του σπιτιού του. Ανάβει ένα τσιγάρο και αυτοσυγκεντρώνεται στο να ακούει. Στο τραπεζάκι που βρίσκεται μπροστά του υπάρχει ένα μαγνητόφωνο, από το οποίο και ακούει απόσπασμα από το διήγημα «Ο ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΑ ΧΙΟΝΙΑ», που διαβάζει ο συγγραφέας ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΟΤΖΙΑΣ. 00:16:34:00 Πλάνο του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΤΖΙΑ να βρίσκεται καθισμένος στο γραφείο του. Τον παρακολουθούμε να συνεχίζει την ανάγνωση από το σημείο ακριβώς που το προηγούμενο πλάνο άλλαξε. 00:16:56:00 Πλάνο του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ που συνεχίζει να διαβάζει το διήγημα από το σημείο που άλλαξε το πλάνο. Βρίσκεται καθισμένος στο γραφείο του και διαβάζει με τη βοήθεια κλασικών λαμπατέρ. Γύρω του παρακολουθούμε προσωπικά του αντικείμενα και μια άποψη της βιβλιοθήκης του να τον περιβάλλουν. 00:17:44:00 Πλάνα εναλλασσόμενα που παρουσιάζουν τα σπίτια ενός χωριού, το λιμάνι και το χωρίο που το περιβάλλει, τοπίο σε εξοχή, πιθανότατα στη Σκιάθο. Ακούγεται ο συγγραφέας ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΟΤΖΙΑΣ να προσεγγίζει γλωσσικά-λεξιλογικά το κείμενο του διηγήματος «Ο ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΑ ΧΙΟΝΙΑ». 00:21:59:00 Πλάνο του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΤΖΙΑ να βρίσκεται καθισμένος στο καθιστικό του μπροστά σε ένα τζάκι που είναι σβησμένο. Μιλά για την παρουσία του «γερο-Φερεντζέλη» και τη γλωσσική ποιητική παρουσία στο έργο του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ μέσω της ονοματολογίας των προσώπων που στοιχειοθετούν τους ήρωες των έργων του. 00:22:21:00 Συνεχίζεται η παρουσίαση των απόψεων του συγγραφέα ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΤΖΙΑ για το ζήτημα της ονοματοθεσίας στα κείμενα του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ. Ακούγονται μια σειρά από χαρακτηριστικά ονόματα που συναντά ο αναγνώστης στο έργο του μεγάλου συγγραφέα. Ταυτόχρονα, εναλλάσσονται πλάνα από ασπρόμαυρες φωτογραφίες τόπων, ανθρώπων και καθημερινών ασχολιών των κατοίκων της ΣΚΙΑΘΟΥ. 00:24:02:00 Πλάνο του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ να βρίσκεται καθισμένος στο καθιστικό του σπιτιού του. Μιλά αρχικά για τη μεγαλοσύνη του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ να καταφέρνει να απελευθερώνει μέσα από τις απλές καθημερινές ιστορίες την «ανθρώπινη αληθινότητα» και στη συνέχεια σχολιάζει το ρόλο που παίζει «το μεθύσι», ώστε ο ήρωάς του να φτάσει σε έκσταση. 00:25:25:00 Πλάνο του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ να κινείται στους χώρους ενός σαλονιού. Καπνίζοντας, ακούει από το μαγνητόφωνο που βρίσκεται στο τραπεζάκι τον ΓΙΩΡΓΟ ΧΕΙΜΩΝΑ, που συνεχίζει τη διατύπωση των απόψεών του περί της παρουσίας «του μεθυσιού» ως τρόπο διαμόρφωσης της συμπεριφοράς του ήρωα. 00:25:51:00 Πλάνο του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ. Εξηγεί για ποιους λόγους το πεζογράφημα αυτό δεν έχει κατά τη γνώμη του χαρακτήρα, γιατί θεωρεί ότι έχει στοιχεία ποιήματος, και δεν έχει καμία εξέλιξη… 00:27:03:00 Πλάνο του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ να στέκεται δίπλα σε ένα παράθυρο, σε μια πανέμορφη γωνιά, περιστοιχισμένος από πίνακες, λουλούδια και δίπλα σε ένα μαγνητόφωνο, ακούγοντας τον ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ να συνεχίζει να αναπτύσσει τις παραπάνω απόψεις. Τώρα υποστηρίζει πως το διήγημα αυτό, αν και δεν έχει κάποιο μύθο, ξεχωρίζει για τις αφηγηματικές αρετές του, για τον τρόπο που έχει γραφτεί. 00:27:30:00 Πλάνο του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ που εξηγεί τον τρόπο που ο ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ εμφανίζεται ως συγγραφέας «παντοκράτορας» του διηγήματός του. 00:29:06:00 Πλάνο του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΤΖΙΑ στο γραφείο του με φόντο τη βιβλιοθήκη του, να διαβάζει ένα απόσπασμα του διηγήματος. Στο τέλος του πλάνου παρουσιάζεται το βιβλίο ανοιχτό με το σελιδοδείκτη του. 00:29:39:00 Πλάνο του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ καθισμένου στο γεμάτο από βιβλία γραφείο του, με φόντο τη βιβλιοθήκη του. Διαβάζει απόσπασμα από το διήγημα του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ «ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΑ ΧΙΟΝΙΑ», όπου ο συγγραφέας περιγράφει το χιόνι που έχει καλύψει τον οικισμό, αλλά κυρίως τις προσδοκίες του από τη «χιών». 00:31:21:00 Πλάνο του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ να στέκεται δίπλα σε ένα παράθυρο, σε μια πανέμορφη γωνιά, περιστοιχισμένος από πίνακες, λουλούδια και δίπλα σε ένα μαγνητόφωνο, ακούγοντας το ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ να διαβάζει απόσπασμα του διηγήματος. Στη συνέχεια μιλά για τα δυο ΟΝΕΙΡΑ του ΜΠΑΡΜΠΑ-ΓΙΑΝΝΙΟΥ, που λειτουργούν ως τρόπος υπέρβασης αυτού που ζει και μέσα από αυτά ζητά τον εξαγνισμό και την αθώωσή του. 00:33:38:00 Πλάνο του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ καθισμένου στο γεμάτο από βιβλία γραφείο του, με φόντο τη βιβλιοθήκη του. Μιλώντας εξηγεί το χιούμορ που συναντά κάποιος με την ανάγνωση του κειμένου. Αναφέρει παραδείγματα που στοιχειοθετούν τη θέση του, και εξηγεί τη λειτουργία μιας ολόκληρης παραγράφου που μοιάζει με «λαχάνιασμα». 00:35:22:00 Πλάνο του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΤΖΙΑ να βρίσκεται καθισμένος στο γραφείο του με τα πάμπολλα βιβλία αλλά και τις βιβλιοθήκες που τον περιβάλλουν. Με τη βοήθεια ενός φωτιστικού προβαίνει στην ανάγνωση αποσπάσματος του διηγήματος. 00:37:11:00 Πλάνο του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ που συνεχίζει να διαβάζει το διήγημα από το σημείο που άλλαξε το πλάνο. Βρίσκεται καθισμένος στο γραφείο του και διαβάζει με τη βοήθεια κλασικών λαμπατέρ. Γύρω του παρακολουθούμε προσωπικά του αντικείμενα και μια άποψη της βιβλιοθήκης του να τον περιβάλλουν. 00:37:29:00 Πλάνο του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΤΖΙΑ να βρίσκεται καθισμένος στο γραφείο του με τα πάμπολλα βιβλία αλλά και τις βιβλιοθήκες που τον περιβάλλουν. Σε πρώτο πλάνο ένα μαγνητόφωνο από το οποίο ακούγεται η φωνή του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ να διαβάζει ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ: «ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΑ ΧΙΟΝΙΑ». 00:37:50:00 Πλάνο του ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ καθισμένου στο γεμάτο από βιβλία γραφείο του, με φόντο τη βιβλιοθήκη του. Διαβάζει απόσπασμα του διηγήματος. 00:38:15:00 Πλάνο του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ να διαβάζει απόσπασμα αυτού του διηγήματος του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ. 00:39:22:00 Πλάνο του συγγραφέα ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ καθισμένου δίπλα σε κάποια βιβλία. Μιλά για την ιδέα του «ΑΣΠΡΟΥ», την παρουσία της λέξης αυτής μέσα στο διήγημα. Αναλύει τους σχετικούς συμβολισμούς της λέξης και αναφέρει την αγαπημένη του έκφραση μέσα από το διήγημα. 00:40:40:00 Πλάνο του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΤΖΙΑ να βρίσκεται καθισμένος στο καθιστικό του μπροστά σε ένα τζάκι που είναι σβησμένο. Διαβάζει μια παράγραφο «και ο Μπάρμπα – Γιαννιός…». Στη συνέχεια εξηγεί τους λόγους που συγκινείται κάθε φορά που διαβάζει αυτήν και κυρίως την κατακλείδα της, καθώς εξηγεί πως εκεί ο ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ αποδίδει τρεις ιδιότητες στο «ΘΕΙΟΝ», τις οποίες και αναλύει. Αναφέρει και τις απόψεις που έχει διατυπώσει ο ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΣ για τα διηγήματα του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ. Πλάνο ενός ζωγραφικού πίνακα με τη φιγούρα του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ να κυριαρχεί και πίσω του να εκτείνεται το νησί του: η ΣΚΙΑΘΟΣ. Πλάνο που παρουσιάζει σκίτσο του ΓΡΗΓ. ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ σε σελίδα ενός εντύπου. Εναλλαγή πλάνων με πολλά σκίτσα, πίνακες και χαρακτικά που παρουσιάζουν τη μορφή του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ. 00:47:23:00 Πλάνο του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ να αναφέρει την άποψή του για την ΗΘΕΛΗΜΕΝΗ, όπως υποστηρίζει, παρουσία του «ΘΕΙΟΥ» στα έργα του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ και ειδικότερα σε αυτό. 00:48:12:00 Πλάνο του συγγραφέα ΜΕΝΗ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑ καθισμένου δίπλα σε κάποια βιβλία. Εξηγεί την άποψη που έχει ήδη διατυπώσει πως «το διήγημα αυτό κάθε άλλο παρά Χριστουγεννιάτικο είναι…». Εξηγεί ότι το πρωτεύον είναι το προσωπικό όραμα του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ να επιστρέψει στο νησί του και ταυτόχρονα αυτό γεννά την επιθυμία στον αναγνώστη να επιστρέψει και αυτός στα παιδικά και στα εφηβικά του χρόνια. Αναφέρει το ταξίδι στο νησί του συγγραφέα, πόσο τον απογοήτευσε η εκεί πραγματικότητα αλλά και το περιστατικό που τον βοήθησε να «συναντήσει το πνεύμα» του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ.Εναλλαγή πλάνων που παρουσιάζουν τη ΣΚΙΑΘΟ και τον ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ σε ασπρόμαυρες φωτογραφίες. Πλάνα με σκίτσα διαφόρων μορφών που εικονίζουν ιεράρχες. Ασπρόμαυρο πλάνο από το σπίτι του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ. 00:50:35:00 Εναλλαγή διαφόρων εικόνων με κυρίαρχες αυτές της μορφής του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ είτε από περιοδικά είτε από κάποια σκίτσα που δημοσιεύθηκαν. Ακούγεται ο αφηγητής να διαβάζει ένα απόσπασμα. Στη συνέχεια, ακούγεται η φωνή του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ να αναφέρει την άποψή του για τη γλώσσα του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ, που έχει απομακρύνει τους Έλληνες από την ανάγνωση των διηγημάτων του, καθώς εκείνοι έχουν απομακρυνθεί από τη «χωμάτινη-γήινη-ανθρώπινη» γλώσσα τους. 00:52:05:00 Πλάνο του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ να βρίσκεται καθισμένος στο καθιστικό του σπιτιού του, δίπλα σε μια προτομή του ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ. Προτείνει στους Έλληνες που δε θέλουν να χάσουν τις ρίζες τους, ακόμα και αν δεν μπορούν να τον διαβάζουν, να γνωρίζουν μόνο την ύπαρξή του και «ότι έγραψε για αυτούς». 00:52:35:00 Τίτλοι τέλους.