ΝΕΟΤΕΡΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ 1750-1940

Κωδικός Τεκμηρίου
0000069159

Τύπος ψηφιακού αρχείου
Βίντεο

Τίτλος
ΝΕΟΤΕΡΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ 1750-1940
Κύκλος:Β Επεισόδιο:002 Ι Η ΒΑΣΙΛΕΥΟΜΕΝΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 1863-1923

Χρονολογία Παραγωγής
1992

Ημερομηνία Πρώτης Προβολής

Σκοπός
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ

Είδος
ΜΟΝΟΘΕΜΑΤΙΚΟ / ΟΧΙ-ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ

Χαρακτηρισμός
ΣΕΙΡΑ

Κατηγορία
ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ (ΙΣΤΟΡΙΚΟ, ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ)

Περίληψη
Ιστορική σειρά του ΑΓΓΕΛΟΥ ΣΙΔΕΡΑΤΟΥ, που πραγματεύεται θέματα της πολιτικής ιστορίας της Ελλάδας της περιόδου 1750-1940, μέσα από τη ματιά διακεκριμένων επιστημόνων. Το δεύτερο επεισόδιο του β΄ κύκλου της σειράς, στο πλαίσιο της θεματικής ενότητας για την πρώτη περίοδο της βασιλευομένης δημοκρατίας στην Ελλάδα (1863-1923), πραγματεύεται τις αλλαγές στο πολιτικό σύστημα της περιόδου, με αναφορά στο σύνταγμα του 1864, τις αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο των εκλογών, την αρχή της δεδηλωμένης, τον εκλογικό νόμο του 1877 κ.ά.

Περιγραφή Περιεχομένου
Η σειρά «ΝΕΟΤΕΡΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ 1750-1940» παρουσιάζει μέσα από τις απόψεις διακεκριμένων Πανεπιστημιακών Καθηγητών την ελληνική πολιτική ιστορία από το 1770 έως το 1940. Το δεύτερο επεισόδιο της σειράς πραγματεύεται την πρώτη περίοδο της Βασιλευομένης Δημοκρατίας στην ΕΛΛΑΔΑ, που εκτείνεται από το 1863 έως το 1923, δίνοντας έμφαση στο σύνταγμα του 1864, το πελατειακό πολιτικό σύστημα που αναπτύχθηκε στη χώρα και στις μεταρρυθμίσεις εν γένει του εκλογικού συστήματος. Το Σύνταγμα του 1864 υπήρξε ορόσημο της πολιτικής και συνταγματικής ιστορίας της ΕΛΛΑΔΑΣ, διότι επανέφερε στη χώρα τη δημοκρατική αρχή, και με δύο αναθεωρήσεις το 1911 και το 1952 κατάφερε ν’ αποτελέσει τη συνταγματική και τη νομική βάση του κράτους για εκατό περίπου έτη. Παρά τις αντιδράσεις των μεγάλων δυνάμεων και κυρίως της ΑΓΓΛΙΑΣ, στο Σύνταγμα επικράτησε η αντιμοναρχική αρχή και καθιερώθηκε η Βασιλευομένη Δημοκρατία. Η αλλαγή αυτή ήταν σημαντικότατη, αφού πλέον όλες οι εξουσίες πηγάζουν από το λαό και όχι από το μονάρχη, ο οποίος αποτελούσε πλέον μόνο ένα συνταγματικό όργανο. Ιδιαίτερη ανάλυση πραγματοποιείται στα άρθρα του νέου Συντάγματος, και στο νέο τίτλο του ηγεμόνα που καθιερώνεται πλέον ως «ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ». Παρά το ότι θεωρούνταν ένα από το πιο προοδευτικά της ΕΥΡΩΠΗΣ υπέστη πολλές φορές κακοποιήσεις. Η έξωση, όμως, του ΟΘΩΝΑ και η καθιέρωση του νέου συντάγματος σηματοδοτούν και την αποθέωση ενός νέου πολιτικού συστήματος που είναι το, γνωστό και από άλλες πολιτείες της εποχής, πελατειακό πολιτικό σύστημα. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στη λειτουργία του εν λόγω συστήματος, στις κοινωνικές δομές που ευνόησαν την ανάπτυξή του και στη σχέση των κομματικών παρατάξεων με την κοινωνία. Ωστόσο, η πελατειακή αυτή σχέση είχε, εκτός από τις εν γένει αρνητικές, και δύο αξιομνημόνευτες θετικές επιπτώσεις, καθώς πραγματοποιήθηκαν σημαντικές κοινωνικές και δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις χωρίς να πραγματοποιηθούν έντονοι κοινωνικοί αγώνες, όπως συνέβη αλλού. Η επανάσταση του 1862, όμως, επέφερε αλλαγές και στο εκλογικό δικαίωμα και γενικότερα σε ολόκληρο το θεσμικό πλαίσιο των εκλογών, οδηγώντας σε περαιτέρω εκδημοκρατισμό της χώρας. Κεντρικό θέμα ανάλυσης αποτελεί ο καινούργιος τρόπος διεξαγωγής της εκλογικής διαδικασίας με τη μέθοδο των σφαιριδίων. Παρόλα αυτά, στη μεταβατική περίοδο μεταξύ των ετών 1864-1874 παρατηρούνται αρκετές παραβιάσεις της γνησιότητας των εκλογών. Ένα από τα πιο πρωτοποριακά μέτρα του νέου συστήματος ήταν η παραχώρηση του εκλογικού δικαιώματος σε όλους τους ενήλικους άνδρες. Ωστόσο, αυτό το δικαίωμα δεν εξασφάλισε ομαλές δημοκρατικές λειτουργίες στη χώρα, διότι παρέμεινε καθαρά τυπικό. Εν συνεχεία, γίνεται σημαντική αναφορά στην καθιέρωση της Αρχής της Δεδηλωμένης και στην τολμηρή στάση του ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΤΡΙΚΟΥΠΗ που με το άρθρο του «ΤΙΣ ΠΤΑΙΕΙ;» έγινε η αφορμή και ο καταλύτης της εγκαθίδρυσης του Κοινοβουλευτικού Συστήματος στη χώρα. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται, παράλληλα, και στις σημαντικότερες αλλαγές που επέφερε ο εκλογικός νόμος του 1877. Εκφράζεται, τέλος, η άποψη ότι η υποδοχή και η αξιοποίηση της εισροής κεφαλαίου και επιχειρηματικού κόσμου απετέλεσαν έναν πρώτο εθνικό διχασμό.

Ανάλυση Περιεχομένου

Θεματική Κατηγορία
ΙΣΤΟΡΙΑ

Θεματικοί Όροι
νέα ελληνική ιστορία, συγκρότηση του ελληνικού κράτους, εκλογές, βασιλευομένη δημοκρατία, πρωθυπουργία Τρικούπη, πελατειακές σχέσεις

Αναφορές
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ, καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΗΣ, καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΩΤΗΡΕΛΗΣ, λέκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΑΣ, καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ, αναπληρωτής καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ΚΩΣΤΑΣ ΒΕΡΓΟΠΟΥΛΟΣ, καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου ΧΑΡΙΛΑΟΣ ΤΡΙΚΟΥΠΗΣ, πρωθυπουργός

Γεωγραφικός Προσδιορισμός
ΕΥΡΩΠΗ, ΕΛΛΑΔΑ, ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ, ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑ, ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ ΕΥΡΩΠΗ, ΕΛΛΑΔΑ, ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ, ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑ, ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ, ΟΙΚΙΑ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΤΡΙΚΟΥΠΗ

Γλώσσα Περιεχομένου
ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Δημιουργός
Παραγωγή: ΕΡΤ ΑΕ Εκτέλεση: ΘΕΣΠΙΣ Ε.Ε.

Συντελεστές
Η ΕΤ1 Παρουσιάζει Την Ιστορική Σειρά του ΑΓΓΕΛΟΥ ΣΙΔΕΡΑΤΟΥ ΝΕΟΤΕΡΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ 1750-1940 Β Κύκλος: 1863-1940 Επιστημονική Επιμέλεια: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών ΠΑΥΛΟΣ ΠΕΤΡΙΔΗΣ Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ΝΙΚΟΣ ΣΒΟΡΩΝΟΣ Καθηγητής Πανεπιστημίου Παρισίων Συμμετέχουν κατ’ αλφαβητική σειρά (για τον 19ο και 20ο αιώνα) ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΛΙΒΙΖΑΤΟΣ Αν. Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ Επ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ΚΩΣΤΑΣ ΒΕΡΓΟΠΟΥΛΟΣ Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ΕΛΛΗ ΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ Καθηγήτρια Ιονίου Πανεπιστημίου ΑΘΑΝ. ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ Επ. Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΗΣ Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου ΕΥΑΓΓΓΕΛΟΣ ΚΩΦΟΣ Ιστορικός ΣΠΥΡΟΣ ΛΙΝΑΡΔΑΤΟΣ Συγγραφέας – Ιστορικός ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΥΛΕΣ Επ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων ΑΡΙΣΤΟΒΟΥΛΟΣ ΜΑΝΕΣΗΣ Ομ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Επ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών ΝΙΚΟΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ Ομ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ΠΑΥΛΟΣ ΠΕΤΡΙΔΗΣ Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ΑΛΚΗΣ ΡΗΓΟΣ Πανεπιστημιακός ΜΙΧΑΗΛ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ Ακαδημαϊκός Ομ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών ΚΩΝ/ΝΟΣ ΣΒΟΛΟΠΟΥΛΟΣ Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΩΤΗΡΕΛΗΣ Λέκτορας Πανεπιστημίου Αθηνών ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΑΣ Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου ΣΠΥΡΟΣ ΦΛΟΓΑΪΤΗΣ Αν. Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΣΙΩΤΗΣ Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Αφηγητής: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΛΑΣ Κείμενα Αφήγησης: ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ Επ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσ/νίκης Μοντάζ: ΘΥΜΙΟΣ ΜΠΟΣΔΕΛΑΚΙΔΗΣ Διεύθυνση Φωτογραφίας: ΜΑΡΙΝΟΣ ΠΑΝΤΑΛΕΩΝ και ΔΗΜ. ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Μουσική: ΚΩΣΤΑΣ ΛΙΑΚΟΥΡΗΣ Σενάριο: ΠΑΥΛΟΣ ΠΕΤΡΙΔΗΣ ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΙΔΕΡΑΤΟΣ Σκηνοθεσία: ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΙΔΕΡΑΤΟΣ Βοηθός Οπερατέρ: ΗΛΙΑΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ Ηχολήπτης: ΧΡΗΣΤΟΣ ΔΑΣΚΑΛΑΚΟΣ Βοηθός Ηχολήπτη: ΘΑΝΟΣ ΤΡΙΨΙΑΝΑΣ Ηλεκτρολόγος: ΤΑΚΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ Φροντιστής: ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΟΡΔΟΥΛΑΣ Γενικών Καθηκόντων: ΑΓΓΕΛΟΣ ΓΙΑΝΝΙΤΣΗΣ Κοπή Αρνητικού: ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ Τρυκέζα: STUDIO ΚΑΡΕ Τίτλοι – Μακέτες: ΠΑΝΟΣ ΛΕΣΓΙΔΗΣ Μιξάζ: ΚΩΣΤΑΣ ΣΚΙΑΔΑΣ Εργαστήρια Εικόνας και Ήχου: ΣΚΛΑΒΗΣ STUDIO Βοηθός Σκηνοθέτη: ΘΥΜΙΟΣ ΜΠΟΣΔΕΛΑΚΙΔΗΣ Σκρίπτ: ΒΙΛΛΥ ΔΑΣΚΑΛΑΚΗ Διεύθυνση Παραγωγής: ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΙΔΕΡΑΤΟΣ Ευχαριστούμε όσους βοήθησαν στην πραγματοποίηση της Ιστορικής Σειράς «ΝΕΟΤΕΡΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ» και ιδιαίτερα τα Υπουργεία: ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ την ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΤΥΠΟΥ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ τις Ελληνικές Πρεσβείες: στην ΑΥΣΤΡΙΑ – στην ΕΣΣΔ στη ΔΑΝΙΑ – στη ΓΑΛΛΙΑ- στην ΕΛΒΕΤΙΑ επίσης τους Πρέσβεις στην ΕΛΛΑΔΑ: της ΑΥΣΤΡΙΑΣ – της ΕΣΣΔ της ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ ευχαριστούμε ακόμη: το ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ την ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ την ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ το ΠΟΛ/ΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Β. ΕΛΛΔΟΣ της ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ τη ΛΕΣΧΗ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΩΝ την ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ την ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΚΕΡΚΥΡΑΣ το ΑΡΧΕΙΟ ΙΟΝΙΟΥ ΓΕΡΟΥΣΙΑΣ τα ΚΡΑΤΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ του ΥΠ. ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ της ΕΣΣΔ τα ΚΡΑΤΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ του ΜΟΝΑΧΟΥ την ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της ΒΙΕΝΝΗΣ τα ΚΡΑΤΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ ΤΗΣ ΔΑΝΙΑΣ και τα μουσεία: ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΜΠΕΝΑΚΗ της ΠΟΛΕΩΣ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ ΠΟΛΕΜΙΚΟ Παραγωγή: «ΘΕΣΠΙΣ Ε. Ε. » για την Ε. Τ.-1 1992

Σχετικά Θέματα

Δικαιώματα
ΕΡΤ ΑΕ

Διάρκεια
00:44:35:09

Φυσικά – Τεχνικά Χαρακτηριστικά
Πρωτότυπο Μέσο: ΦΙΛΜ Εικόνα: ΕΓΧΡΩΜΗ, 4:3 Ηχος: ΜΟΝΟΦΩΝΙΚΟΣ

Χρηματοδότηση Ψηφιοποίησης/Τεκμηρίωσης
ΕΡΤ ΑΕ

Τελευταία Ενημέρωση
20/06/2010