ΜΟΔΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΕΙΚΟΣΤΟ ΑΙΩΝΑ

00:00:48:00
Τίτλος σειράς και τίτλοι αρχής.

00:01:35:00
Η αφηγήτρια χαρακτηρίζει τη δεκαετία του 1950 ως μια από τις πιο αντιφατικές του 20ού αιώνα. Είναι η δεκαετία του άγχους και της ανησυχίας, του κομφορμισμού και του καταναλωτισμού, της φορμάικας και των σέξι συμβόλων. Οι λαοί ζουν την πραγματικότητα μιας εύθραυστης ειρήνης, που σφραγίζει το κλίμα του ψυχρού πολέμου. Παρακολουθούμε πλάνα με στρατιώτες να αναχωρούν για τον πόλεμο και πλάνα με μοντέλα στην πασαρέλα.

00:02:13:00
Πλάνα με μοντέλα να κάνουν πασαρέλα. Ο αφηγητής αναφέρει ότι η γυναικεία παρουσία στη δεκαετία του 50 είναι συνώνυμη της παθητικότητας, της γλυκύτητας και της επιμελημένης αστικής κομψότητας. Οι γυναίκες επιστρέφουν στο σπίτι και στο ρόλο της νοικοκυράς. Η μόνη δυνατή καριέρα για τις γυναίκες είναι ο γάμος.

00:03:23:00
Η αφηγήτρια τονίζει πως την περίοδο της δεκαετίας του 50 οι γυναίκες λόγω έλλειψης σπουδών και εργασίας επιδίδονται στο κυνήγι του συζύγου. Κυρίαρχο όνειρο όλου του νεαρού γυναικείου πληθυσμού γίνεται το κατάλευκο νυφικό, σύμβολο αγνότητας και υποταγής. Διάφορες φωτογραφίες ζευγαριών και οικογενειών. Πλάνο με νύφη να ετοιμάζεται.

00:04:39:00
Η αφηγήτρια αναφέρει ότι η μόδα τονίζει τη θηλυκότητα με την παραδοσιακή έννοια της λέξης. Κυριαρχούν τα φορέματα στράπλες, τα εμπριμέ είναι έντονα, η μέση τονισμένη και η φούστα φαρδιά. Χαρακτηριστικό της εποχής είναι η κοντή κουπ μαλλιών και τα ψηλά τακούνια. Ο αφηγητής τονίζει πως ο DIOR καθορίζει όσο κανείς άλλος το πνεύμα της δεκαετίας με τα φορέματα «κοκτέιλ»και τα βραδινά να είναι επηρεασμένα από τη γραμμή «new look». Η αφηγήτρια επισημαίνει πως απαραίτητο αξεσουάρ ήταν τα βαριά κοσμήματα από πέρλες και τα μακριά γάντια. Αναφέρει πως η μόδα απαιτούσε και μια ιδιαίτερα φίνα σιλουέτα. Αυξημένη ήταν η ζήτηση σε πρόσθετα στήθη, ωραία εσώρουχα, ζαρτιέρες και κορσέδες. Επιταγή της εποχής ήταν η λευκή και διάφανη επιδερμίδα. Οι πωλήσεις καλλυντικών αυξάνονται και η στροφή των γυναικών προς την κατανάλωση είναι αναπόφευκτη. Η δεκαετία του 50 είναι η κατεξοχήν περίοδος του βιομηχανικού σχεδιασμού. Παράλληλα, παρακολουθούμε πλάνα με μοντέλα να επιδεικνύουν το παραπάνω στυλ ντυσίματος, διάφορα αντικείμενα καλλωπισμού, παπούτσια και διακοσμητικά αντικείμενα.

00:08:14:00
Διάφορα πλάνα με διακοσμητικά αντικείμενα. Πλάνα με εσωτερική διαμόρφωση χώρου. Ο ΠΛΑΤΩΝ ΑΛΕΞΙΟΥ (διακοσμητής, βιομηχανικός σχεδιαστής) αναφέρει πως ο σχεδιασμός των προϊόντων γίνεται πια συνείδηση. Το έργο αυτό αναλαμβάνουν οι βιομηχανικοί σχεδιαστές και σκοπός τους είναι να δώσουν μια σωστή μορφή σε ένα προϊόν, που να καλύπτει τον τομέα της αισθητικής και της λειτουργικότητας.

00:08:44:00
Πλάνα με διάφορα μοντέλα αυτοκινήτων εκείνης της περιόδου. Ο αφηγητής επισημαίνει ότι τα αυτοκίνητα αρχίζουν σιγά-σιγά να μετατρέπονται από είδος πολυτελείας σε είδος πρώτης ανάγκης. Ο σχεδιασμός τους είναι αντικείμενο συνεχούς έρευνας και αναθεώρησης. Οι οπαδοί της αεροδυναμικής γραμμής συγκρούονται συχνά με τους υπερασπιστές της κλασικής κομψότητας.

00:09:13:00
Ο αφηγητής αναφέρει πως η δημιουργία του θεάματος δημιουργεί τα δικά της πρότυπα. Στη δεκαετία του 50 οι άντρες προτιμούν τις ξανθές με τις πλούσιες καμπύλες. Το επίκεντρό τους μετατοπίζεται από τις γάμπες στο στήθος. Τα καπέλα και τα τσιγάρα είναι απαραίτητο συμπλήρωμα της κομψής κυρίας. Το γυναικείο κεφάλι στολίζεται με λουλούδια, παγιέτες, βέλο, φτερά και κορδέλες. Τέλος, οι γυναίκες όντας στο περιθώριο των άλλων τεχνών αποτελούν επίκεντρο της δραματουργίας του ΤΕΝΕΣΙ ΟΥΪΛΙΑΜΣ. Παράλληλα, παρακολουθούμε πλάνα με διάφορους «σταρ» της εποχής και γυναίκες μοντέλα να επιδεικνύουν όλο το παραπάνω στυλ κομψότητας.

00:11:29:00
Παρακολουθούμε απόσπασμα έργου, το οποίο αφορά στη μόδα της εποχής.

00:12:47:00
Παρακολουθούμε πλάνα με έργα ζωγραφικής. Η αφηγήτρια τονίζει πως στη ζωγραφική και τη γλυπτική επικρατεί ο αφηρημένος εξπρεσιονισμός και αναφέρει τα ονόματα των κύριων εκπροσώπων του. Οι Ευρωπαίοι εμπλουτίζουν σημαντικά το εικαστικό και αρχιτεκτονικό τοπίο της Αμερικής.

00:13:24:00
Ο ΠΛΑΤΩΝ ΑΛΕΞΙΟΥ (διακοσμητής, βιομηχανικός σχεδιαστής) μιλά για το πνεύμα του «BAUHAUS», που περνά από τη Γερμανία στην Αμερική στα μέσα της δεκαετίας του 30. Οι δουλειές τους χαρακτηρίζονται κλασικές και τα βασικά υλικά που χρησιμοποιούν είναι ο χάλυβας και το γυαλί. Πλάνο με κτήρια που χαρακτηρίζονται από το παραπάνω πνεύμα. Επισημαίνει ότι την περίοδο αυτή στην Ελλάδα υπάρχει κάποιος οργασμός στη δόμηση και στο χτίσιμο σπιτιών, ο οποίος αποβαίνει εις βάρος της ποιότητας και της αισθητικής. Παρακολουθούμε διάφορα πλάνα με σπίτια.

00:14:19:00
Η αφηγήτρια κάνει λόγο για το περιοδικό «Γυναίκα», που κυκλοφορεί στην αρχή της δεκαετίας του 50 και αντανακλά την ιδεολογία της εποχής. Στο πλάνο μας παρακολουθούμε παλιό τεύχος του περιοδικού. Η ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΤΕΡΖΟΠΟΥΛΟΥ (δημοσιογράφος-φωτογράφος) αναφέρεται στα περιεχόμενα του περιοδικού «Γυναίκα». Η ύλη του ήταν γυναικεία με θέματα που αφορούσαν στη μόδα, στη μαγειρική, στο νοικοκυριό, στη μητέρα, στο παιδί, στην αγωγή, στις τέχνες. Επίσης, σε θέματα που θα βοηθούσαν και πρακτικά τις αναγνώστριες, καθώς και σε θέματα σχετικά με την ψυχαγωγία. Απουσίαζαν θέματα σχετικά με την πολιτική και ό, τι είχε να κάνει με τη γυναίκα στον επαγγελματικό χώρο. Παράλληλα, παρακολουθούμε στο πλάνο μας παλιά τεύχη του περιοδικού.

00:15:51:00
Πλάνα από το Παρίσι. Η αφηγήτρια αναφέρει πως το Παρίσι είναι το αδιαφιλονίκητο κέντρο της «οτ κουτίρ» (haute-couture). Μιλά για τους κύριους δημιουργούς της και για τη γραμμή «new look» του CHRISTIAN DIOR που δημιούργησε το 1947. Κάνει λόγο για το διάσημο μοντέλο του, που είναι το ταγιέρ «μπάρ». Ο ΖΑΚ ΦΑΚ ήταν γνωστός για τις εφαρμοστές φούστες και τις ζακέτες που αναδείκνυαν τις σιλουέτες. Παράλληλα, παρακολουθούμε μοντέλα να προβάλλουν τα συγκεκριμένα στυλ ντυσίματος.

00:17:31:00
Πλάνα με μοντέλα που κάνουν πασαρέλα. Ο αφηγητής αναφέρει ότι ο όγκος των βραδινών «new look» δυσκόλευε τις κινήσεις των γυναικών. Στα 1949 εφευρέθηκαν τα φορέματα «κοκτέιλ», που ήταν κοντά, αλλά εξίσου ντεκολτέ με τα βραδινά και γνώρισαν μεγάλη επιτυχία για μία δεκαετία. Παρακολουθούμε πλάνα με μοντέλα να προβάλλουν τα συγκεκριμένα στυλ ντυσίματος.

00:18:36:00
Η αφηγήτρια μιλά για την COCO CHANEL και τα περίφημα ταγιέρ της. Η μόδα έγινε παράλογη και οι μόδιστροι ξεχνούν ότι υπάρχουν γυναίκες μέσα στα φορέματα. Η πλειοψηφία των γυναικών ντύνεται για τους άντρες και θέλει να είναι ελκυστική. Ο αφηγητής αναφέρει ότι το 1958 Ο ΥVES SAINT LORAN δημιουργεί τη γραμμή «ντραπέ», χαρίζοντας έτσι απόλυτη ελευθερία κινήσεων και ταυτόχρονα κομψότητα. Η αφηγήτρια κάνει λόγο για άλλα δύο χαρακτηριστικά βραδινά της δεκαετίας, το λαμπερό σατέν και τον ταφτά. Παρακολουθούμε πλάνα με μοντέλα να επιδεικνύουν τις συγκεκριμένες γραμμές.

00:20:16:00
Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΕΚΛΕΝΗΣ (δημιουργός μόδας) κάνει λόγο για τους οίκους ραπτικής στην Ελλάδα στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Συνήθως αντέγραφαν ό, τι υπήρχε στο Παρίσι και το προσάρμοζαν εδώ σύμφωνα με τη ζήτηση. Αναφέρεται στον ΓΙΑΝΝΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΔΗ, καθώς και στον ΓΙΑΝΝΗ ΝΤΕΣΣΕ ο οποίος υπήρξε φωτεινό παράδειγμα Έλληνα στο παγκόσμιο στερέωμα. Παρακολουθούμε πλάνα από το Παρίσι.

00:21:39:00
Ο αφηγητής μιλά για τη γενικότερη ατμόσφαιρα κομφορμισμού, η οποία δε θα αργούσε να δημιουργήσει ένα μεγάλο αριθμό επαναστατών. Η αντίδρασή τους συγκεκριμενοποιείται από τα μέσα της δεκαετίας με την επανάσταση του rock and roll. Το rock ήταν ένα μέσο για τους νέους να απελευθερωθούν από τις αγωνίες και να δείξουν την ανάγκη τους για δράση. Η αφηγήτρια αναφέρει ότι το 1956 εμφανίζεται το φαινόμενο ΕΛΒΙΣ ΠΡΙΣΛΕΪ, οι σέξι κινήσεις του οποίου απελευθέρωναν όλη την σεξουαλική επιθετικότητα. Η λογοτεχνία σημαδεύεται από το φαινόμενο «μπίτ». Στο τέλος της δεκαετίας του 50 οι αξίες μοιάζουν να απειλούνται από την έφοδο της νεολαίας. Οι γυναίκες θα έλεγαν το δικό τους «όχι» στη δεκαετία του 60, με το κίνημα απελευθέρωσης της γυναίκας. Παρακολουθούμε σκηνές από ταινία με τον ΕΛΒΙΣ ΠΡΙΣΛΕΪ. Πλάνο με ζευγάρι να χορεύει rock and roll.

00:25:08:00
Τίτλοι τέλους.