ΔΑΣΚΑΛΑ ΜΕ ΤΑ ΧΡΥΣΑ ΜΑΤΙΑ, Η

00:02:30:00
Μακέτα τίτλου επεισοδίου: «Το σκάνδαλο».

00:02:40:00
Στο καθιστικό του σπιτιού των ΣΠΑΝΩΝ στο ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙ της ΛΕΣΒΟΥ. Η κυρία ΕΥΤΥΧΙΑ ΣΠΑΝΟΥ (ΜΑΡΙΑ ΜΑΡΜΑΡΙΝΟΥ) κεντάει. Μπαίνει η παρακόρη της ΣΟΥΛΤΑΝΑ (ΓΙΑΝΝΑ ΜΗΤΡΟΥ) κλαίγοντας και της λέει ότι ο ξάδερφος του δημάρχου ΚΥΡΓΙΑΝΝΑΚΗΣ την απάτησε και την άφησε έγκυο, και, ως εκ τούτου, δεν μπορεί να κοινωνήσει! Η ΣΠΑΝΟΥ φοβάται το σκάνδαλο και αποφασίζεται ο γάμος. Από την ταραχή έρχονται ο δήμαρχος ΣΠΥΡΟΣ ΣΠΑΝΟΣ (ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΟΥΚΑΚΗΣ), οι κόρες τους ΑΣΠΑΣΙΑ (ΤΙΤΙΚΑ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ) και ΛΟΥΛΟΥ (ΤΑΝΙΑ ΤΣΑΝΑΚΛΙΔΟΥ) και μαθαίνουν τα νέα. Ο ΣΠΑΝΟΣ πάει να συναντήσει τον ΚΥΡΓΙΑΝΝΑΚΗ.

00:06:07:00
Στο καθιστικό του σπιτιού των ΣΠΑΝΩΝ στο ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙ της ΛΕΣΒΟΥ. Ο ΣΠΑΝΟΣ περιμένει τον ΚΥΡΓΙΑΝΝΑΚΗ να τον επιπλήξει για το σφάλμα του. Ο ΚΥΡΓΙΑΝΝΑΚΗΣ (ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΥΡΙΟΣ) έρχεται, ο ΣΠΑΝΟΣ τον επιπλήττει και ο υπαίτιος του «σφάλματος» ΚΥΡΓΙΑΝΝΑΚΗΣ υπόσχεται να αναλάβει το χρέος του ως τίμιος άνδρας. Ο ΣΠΑΝΟΣ καλεί τη ΣΟΥΛΤΑΝΑ και της ανακοινώνει τον γάμο της με τον ΚΥΡΓΙΑΝΝΑΚΗ και ότι ο ίδιος θα τους βοηθήσει όσο δύναται. Εκείνη δέχεται και ανασαίνει με το ότι θα κοινωνήσει!

00:08:40:00
Στο περιβόλι του πύργου των ΔΡΙΒΑ στο ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙ της ΛΕΣΒΟΥ. Ο ΛΕΩΝΗΣ (ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΕΡΤΗΣ) ζωγραφίζει, η ΑΔΡΙΑΝΗ (ΕΙΡΗΝΗ ΙΓΓΛΕΣΗ) κάθεται. Και οι δύο γελούν με την ευτράπελη ιστορία του ΚΥΡΓΙΑΝΝΑΚΗ και της ΣΟΥΛΤΑΝΑΣ. Συζητούν περί γάμου. Ο ΛΕΩΝΗΣ υπεκφεύγει, λέγοντας ότι είναι «θεραπεία του ερωτευμένου», αλλά «η κούρα ανιαρή και βαρετή, βαστάει ισόβια», πάει να φύγει, η ΑΔΡΙΑΝΗ τον καλεί και συνεχίζουν τη συζήτηση περπατώντας. Ο ΛΕΩΝΗΣ θεωρεί «περιττή» την κούρα, όταν δεν υπάρχει «έρωτας προς θεραπείαν». Εκείνη του ξεφουρνίζει ότι η νονά τους ΕΥΤΥΧΙΑ ΣΠΑΝΟΥ θα ήταν ευτυχής, αν ο ΛΕΩΝΗΣ παντρευόταν με μία από τις κόρες τους, κατά προτίμηση την ΑΣΠΑΣΙΑ. Εκείνος αρνείται. Η ΑΔΡΙΑΝΗ τον ρωτάει αν σκέφτηκε ποτέ το γάμο και αν θα παντρευόταν σε περίπτωση που ερωτευόταν και εκείνος απαντά, σκεπτόμενος τη ΣΑΠΦΩ, ότι δε θα το έκανε, «για να σώσει τον έρωτά του». Προχωρούν μαζί.

00:12:37:00
Στα περιβόλια στο ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙ της ΛΕΣΒΟΥ. Ο ΛΕΩΝΗΣ συναντά τον ΚΥΡΓΙΑΝΝΑΚΗ, τον συγχαίρει για το γάμο του, ο ΚΥΡΓΙΑΝΝΑΚΗΣ καμαρώνει. Γελούν με τη «χημική» και μη αναπαραγωγή του ανθρωπίνου γένους. Φεύγουν.

00:14:20:00
Στην παραλία «Της βίγλας τα ράχτα» (στη σπηλιά «Στου κωβιού το στόμα») της ΛΕΣΒΟΥ. Η ΣΑΠΦΩ (ΚΑΤΙΑ ΔΑΝΔΟΥΛΑΚΗ) και η ΑΔΡΙΑΝΗ λιάζονται. Έρχεται κι ο ΛΕΩΝΗΣ κρατώντας λουλούδια. Τα προσφέρει στη ΣΑΠΦΩ. Με αφορμή τα λουλούδια, η ΣΑΠΦΩ επαναφέρει τον πεθαμένο ΒΡΑΝΑ. Τον θυμάται κι ο ΛΕΩΝΗΣ και χάνει τη χαρούμενη διάθεσή του. Μιλούν περί. . . βότσαλων και ιχθύων. Η ΑΔΡΙΑΝΗ προτείνει στη ΣΑΠΦΩ να φάει μαζί τους, εκείνη αρνείται.

00:17:06:00
Στην αυλή του πύργου των ΔΡΙΒΑ στο ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙ της ΛΕΣΒΟΥ. Ο ΛΕΩΝΗΣ βγαίνει από τον πύργο με το σημειωματάριό του, κάθεται. Ακούμε τις σκέψεις του. «Όταν βρίσκομαι μαζί της, [. . .] νιώθω να προσπαθώ να ξεγελάσω τη γυναίκα του Βρανά με μπουκέτα χαρισμένα στ’ όνομά του. Κάνω τη νεκροκασά του δούρειο ίππο, για να μπω στην κρεβατοκάμαρά της. Όμως την αγαπάω. [. . .] Την αγαπάω από την πρώτη φορά που την αντίκρισα. [. . .] Και κάτι χειρότερο. Την επιθυμώ μ’ έναν τρόπο βασανιστικό. Από τότε που την είδα στη θάλασσα είναι αδύνατο να μην τη γδύσω μυστικά μες στην καρδιά μου. Ακόμη ένας Μεγαλοχωρίτης, λοιπόν, αυστηρών ηθών απ’ έξω, ασελγής από μέσα. Ακούω μέσα μου μια φωνή να μου λέει “σαν να σου καλόρχεται, κύριε Δρίβα, που ψόφησε ο ανθυπολοχαγός ο Βρανάς και δεν είναι μες στη μέση τώρα που φέρνεις γύρα τη γυναίκα του”. Δε θα επιτρέψω ποτέ μια τέτοια ατιμία. Μόλις δω τ’ απροχώρητο, θα το σκάσω. [. . .] Θα φύγω να σωθώ. [. . .]». Στο μεταξύ έρχεται η ΣΑΠΦΩ.

00:18:50:00
Στην αυλή του πύργου των ΔΡΙΒΑ στο ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙ της ΛΕΣΒΟΥ. Ο ΛΕΩΝΗΣ γράφει στο σημειωματάριό του για τη ΣΑΠΦΩ και την ατιμία που τον έχει ζώσει και από την οποία πρέπει να ξεφύγει. Εν τω μεταξύ έρχεται η ΣΑΠΦΩ, για να δει την ΑΔΡΙΑΝΗ. Ο ΛΕΩΝΗΣ προσπαθεί να μη δείξει σαστισμένος και μιλά πεισματικά για κάθε τι που θα τον οδηγήσει μακριά από τα συναισθήματά του για εκείνη. Η ΣΑΠΦΩ ζητά την ΑΔΡΙΑΝΗ, της λέει ότι απουσιάζει, της προτείνει να καθίσει. Εκείνη απολογείται που τον αποσπά απ’ το διάβασμα. Της λέει ότι η συντροφιά της του δίνει «ζωηρή χαρά», εκείνη σατιρίζει την «αποχή» του από τις «ζωηρές χαρές». Συμφωνούν ως προς το «καταφύγιο» που προσφέρει η δουλειά. Τον ρωτά τι διάβαζε προηγουμένως και εκείνος, που μόλις έχει προλάβει να πάρει στα χέρια του ένα βιβλίο με διηγήματα του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ, της αναφέρει το όνομα του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ, η ΣΑΠΦΩ επικροτεί την επιλογή και διαβάζει ένα απόσπασμα από το διήγημά του «Η βασιλική δρυς». Το διήγημα αυτό διάβαζε στον ΒΡΑΝΑ ο ΛΕΩΝΗΣ προτού πεθάνει. Μιλούν για τον ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ και συνειρμικά για το σχόλιο του ΒΡΑΝΑ περί της «μοίρας των δέντρων που είναι ριζωμένα, αμετακίνητα χάμω, σαν κι εκείνον», που «στην έντρομη στάση του φευγιού και του πανικού», θέλουν αλλά αδυνατούν «να σπάσουν τα δεσμά τους και να φύγουν», κάτι που εμπειρικά παρατήρησε ο ΛΕΩΝΗΣ στα δέντρα του νησιού. Η ΣΑΠΦΩ επισημαίνει ότι πάνε έξι μέρες που δεν της έστειλε λουλούδια για τον πεθαμένο. Εκείνος θα ήθελε να πει ότι δε θα έπρεπε να της στέλνει ή και δε θα έπρεπε να τη βλέπει. Εν τω μεταξύ έρχεται η ΑΔΡΙΑΝΗ.

00:25:36:00
Στην αυλή του πύργου των ΔΡΙΒΑ στο ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙ της ΛΕΣΒΟΥ. Καθισμένοι ο ΛΕΩΝΗΣ και η ΣΑΠΦΩ. Έχουν ήδη μιλήσει για τον ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ και για τον ακροατή του στο κρεβάτι του νοσοκομείου στο ΕΣΚΙ ΣΕΧΗΡ ανθυπολοχαγό ΒΡΑΝΑ. Από το σπίτι των ΣΠΑΝΩΝ έρχεται η ΑΔΡΙΑΝΗ. Η ΑΔΡΙΑΝΗ αναφέρει ότι πρόκειται να πάει στη βίγλα να δει τις κόρες των ΣΠΑΝΩΝ και η ΣΑΠΦΩ προτίθεται να τη συνοδεύσει. Φεύγουν, ο ΛΕΩΝΗΣ αρνείται να ακολουθήσει.

00:26:18:00
Στην παραλία της ΠΟΡΤΑΡΑΣ στο ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙ της ΛΕΣΒΟΥ. Ένας άνδρας (ΠΕΡΔΙΚΗΣ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΜΒΟΥΛΗΣ) παίζει μπουζούκι και τραγουδά και η γυναίκα του (ΠΕΡΔΙΚΑΙΝΑ) περνά και κάθεται κοντά του, εκείνος τη χτυπά, τη διώχνει. Ο άνδρας κλαίει.

00:27:39:00
Στην παραλία της ΠΟΡΤΑΡΑΣ στο ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙ της ΛΕΣΒΟΥ, σε άλλο σημείο. Η ΑΔΡΙΑΝΗ και η ΣΑΠΦΩ μόλις έχουν δει τη σκηνή του ξυλοδαρμού της γυναίκας από τον άνδρα της. Η ΑΔΡΙΑΝΗ κατακρίνει τις γυναίκες που δέχονται τη συμπεριφορά αυτή, η ΣΑΠΦΩ χαμηλώνει το βλέμμα, η ΑΔΡΙΑΝΗ αντιλαμβάνεται την πικρία που προξένησε στη ΣΑΠΦΩ ο λόγος της και της ζητά συγχώρεση. Η ΣΑΠΦΩ εξηγεί τη διανοητική πορεία που ακολούθησε, μέχρι να κατανοήσει το γιατί την χτυπούσε ο ΒΡΑΝΑΣ.

00:28:54:00
Στην παραλία της ΠΟΡΤΑΡΑΣ στο ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙ της ΛΕΣΒΟΥ. Ο ΜΕΝΟΣ (ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ), η ΜΙΝΑ (ΝΑΤΑΣΑ ΖΟΥΚΑ), ο ΧΡΙΣΤΟΣ (ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΤΣΟΣ) και ο ΛΕΩΝΗΣ κολυμπούν και παίζουν στο νερό.

00:30:08:00
Σε σοκάκι στο ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙ της ΛΕΣΒΟΥ. Ο ΛΕΩΝΗΣ περπατά. «Η αλμύρα της θάλασσας μου ’φερε στο νου τη μέρα που κολυμπήσαμε μαζί με τη Σαπφώ. Ήθελα να ξεσπάσω, να της τα πω όλα, αν δε με κρατούσε κάτι που μ’ εμπόδιζε να εξοκείλω σε μια ερωτική εξομολόγηση», σκέφτεται.

00:30:26:00
Στην παραλία «Της βίγλας τα ράχτα» (στη σπηλιά «Στου κωβιού το στόμα») της ΛΕΣΒΟΥ. Ο ΛΕΩΝΗΣ και η ΣΑΠΦΩ κολυμπούν «στην αλμύρα της θάλασσας. «[. . .] Θα ’θελα να της πω πως απ’ την πρώτη φορά που μου μίλησε ο Βρανάς στο νοσοκομείο του Εσκί Σεχήρ για ’κείνη, ένιωσα υποσυνείδητα πως αυτή η γυναίκα κάποια στιγμή θα ’ρχόταν στη ζωή μου», σκέφτεται. Είναι η ανάμνηση του ΛΕΩΝΗ.

00:31:36:00
Σε σοκάκι στο ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙ της ΛΕΣΒΟΥ. Ο ΛΕΩΝΗΣ περπατά. Συνεχίζει τις σκέψεις του για τη ΣΑΠΦΩ, αφού είναι πλέον σίγουρος ότι την αγαπά.

00:32:04:00
Στο εξοχικό κέντρο «Η εξέδρα» στην πλατεία του ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙΟΥ της ΛΕΣΒΟΥ. Ποικίλες ανθρώπινες φιγούρες σε μια ηθογραφική και μαζί μεταφυσική σκηνή, ένα μικρό κορίτσι, ένας ηλικιωμένος, ένας άλλος καπνίζει ναργιλέ, πολλά μικρά παιδιά. Σε ένα τραπεζάκι ο ΛΕΩΝΗΣ ντυμένος με λευκά ρούχα. Στο μπαλκόνι ένας ακορντεονίστας (ΚΩΣΤΑΣ ΧΑΤΖΗΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ), ένας βιολιστής (ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΝΔΡΙΩΤΗΣ) και η τραγουδίστρια (ΜΑΡΙΑ ΑΓΙΑΣΩΤΟΥ) να τραγουδά το τραγούδι των τίτλων, τη σύνθεση των ΚΩΣΤΑ ΧΑΤΖΗΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ-ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΧΑΤΖΗΜΑΝΩΛΗ.

00:36:15:00
Στο περιβόλι του πύργου των ΔΡΙΒΑ στο ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙ της ΛΕΣΒΟΥ. Έρχεται ένας ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ (ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΡΑΠΙΠΕΡΗΣ) και φέρνει ένα γράμμα για τον ΛΕΩΝΗ. Είναι από το φίλο του από την ΑΘΗΝΑ. Βρίσκει την ΑΔΡΙΑΝΗ να κεντά, της δίνει το γράμμα. Η ΑΔΡΙΑΝΗ φωνάζει τον ΛΕΩΝΗ, εκείνος κατεβαίνει, το διαβάζει. Ο φίλος του ΛΕΩΝΗ γράφει ότι πωλήθηκαν όλοι οι πίνακές του από την έκθεση ζωγραφικής της ομάδας των «Ελευθέρων Καλλιτεχνών» στο ΖΑΠΠΕΙΟ, στην οποία έλαβε μέρος, στην τιμή μάλιστα που είχε ο ίδιος ορίσει. «Πρωτοφανές για ντεμπούτο». Ζητοκραυγάζει και χαίρεται σαν μικρό παιδί.

00:37:48:00
Σε σοκάκι στο ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙ της ΛΕΣΒΟΥ. Ο ΛΕΩΝΗΣ περπατά με την κυρία ΣΚΑΛΙΩΤΗ (ΕΙΡΗΝΗ ΕΜΙΡΖΑ). Εκείνη σχολιάζει την περιφανή νίκη του στην έκθεση ζωγραφικής του ΖΑΠΠΕΙΟΥ. Αλληλοφλερτάρονται, κάπως περισσότερο από διακριτικά. Μιλούν για ζωγραφική, για αρχαία ποίηση. Ο ΛΕΩΝΗΣ απαγγέλλει. Ο ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΟΥ, αναφέρει ο ΛΕΩΝΗΣ, τους αγριοκοιτάζει από ώρα. Προχωρούν αλά μπραντσέτα.

00:40:39:00
Στο εξοχικό κέντρο «Η εξέδρα» στην πλατεία του ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙΟΥ της ΛΕΣΒΟΥ. Έρχονται ο ΛΕΩΝΗΣ και η κυρία ΣΚΑΛΙΩΤΗ. Σε ένα τραπεζάκι κάθονται η ΕΥΤΥΧΙΑ ΣΠΑΝΟΥ, οι κόρες της, ΑΣΠΑΣΙΑ και ΛΟΥΛΟΥ, και ο δάσκαλος ΞΥΝΕΛΗΣ (ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΑΤΣΑΡΗΣ). Συγχαίρουν τον ΛΕΩΝΗ για την επιτυχία του. Έρχονται ο ΜΕΝΟΣ, η ΜΙΝΑ και ο ΧΡΙΣΤΟΣ τρέχοντας με μια εφημερίδα στα χέρια, που έχει αναφορά στην έκθεση και την επιτυχία του ΛΕΩΝΗ. Ο ΜΕΝΟΣ διαβάζει το σχόλιο του άρθρου «πρέπει επιτέλους η τέχνη να σταματήσει να είναι η τέρψη της μπουρζουαζίας». Ο ΛΕΩΝΗΣ ζητά από τον ΞΥΝΕΛΗ να σχολιάσει τα όρια καλλιτεχνικής δημιουργίας και εκμετάλλευσης, ο οποίος εκπλήσσεται.

00:42:03:00
Σε καφενεδάκι στην πλατεία του ΜΕΓΑΛΟΧΩΡΙΟΥ της ΛΕΣΒΟΥ. Μπαίνουν ο ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΟΥ (ΚΩΣΤΑΣ ΤΣΙΑΝΟΣ) και ο ΣΚΑΛΙΩΤΗΣ (ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΣΑΓΚΛΟΣ). Εκεί βρίσκουν τον ελαιοβιομήχανο και σαπωνοποιό ΠΕΤΡΟ ΔΑΦΝΗ (ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΣΑΡΑΝΤΗΣ) και τον δήμαρχο ΣΠΑΝΟ να παίζουν σκάκι. Κάθονται μαζί τους και μιλούν για την επιτυχία του ΛΕΩΝΗ. Μιλούν για λεφτά, με αφορμή το υψηλό ποσό που κέρδισε ο ΛΕΩΝΗΣ από την τέχνη του. Ο δήμαρχος μιλά και για το ΚΟΥΦΟΒΟΥΝΟ, ένα τσιφλίκι που άφησαν οι Τούρκοι φεύγοντας και που το επιβουλεύεται κάποιος κοτζαμπάσης «προσφυγοπατέρας» ΣΙΛΕΛΗΣ από το ΑΪΒΑΛΙ, για να εκδιώξει τους εφέδρους που είναι εγκατεστημένοι εκεί μετά τον πόλεμο, με το πρόσχημα να δημιουργήσει εκεί έναν οικισμό προσφύγων.

00:45:02:00
Τίτλοι τέλους.