Επεισόδιο:007
ΦΟΥΝΤΩΝΟΥΝ ΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ 1943
0000008122
Σειρά ντοκιμαντέρ για την Εθνική Αντίσταση στην Ελλάδα την περίοδο 1941-1944. Στο έβδομο επεισόδιο παρουσιάζονται οι κινητοποιήσεις που πραγματοποιήθηκαν στις κατεχόμενες πόλεις το 1943.
Κωδικός Τεκμηρίου
0000008122
Τύπος ψηφιακού αρχείου
Βίντεο
Τίτλος
ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ
Επεισόδιο:007
ΦΟΥΝΤΩΝΟΥΝ ΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ 1943
Χρονολογία Παραγωγής
1987
Ημερομηνία Πρώτης Προβολής
14/12/1994
Σκοπός
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Είδος
ΜΟΝΟΘΕΜΑΤΙΚΟ / ΟΧΙ-ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ
Χαρακτηρισμός
ΣΕΙΡΑ
Κατηγορία
ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ (ΙΣΤΟΡΙΚΟ, ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ)
Περίληψη
Σειρά ντοκιμαντέρ για την Εθνική Αντίσταση στην Ελλάδα την περίοδο 1941-1944. Στο έβδομο επεισόδιο παρουσιάζονται οι κινητοποιήσεις που πραγματοποιήθηκαν στις κατεχόμενες πόλεις το 1943.
Περιγραφή Περιεχομένου
Το 7ο επεισόδιο της σειράς «ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ» αναφέρεται στα γεγονότα που συνέβαιναν στις πόλεις της Ελλάδας το 1943, όταν το ίδιο έτος, ευοίωνες προοπτικές πρόσφερε η νίκη των αγγλοαμερικανικών στρατευμάτων στη βόρεια Αφρική καθώς και η νίκη των σοβιετικών στρατευμάτων στη μάχη του Στάλινγκραντ. Η Εθνική Αντίσταση στην Αθήνα και τον Πειραιά εκφράστηκε με διαδηλώσεις κατά της πολιτικής επιστράτευσης (24 Φεβρουαρίου και 5 Μαρτίου), εξ αφορμής της εθνικής επετείου (25 Μαρτίου) και ενάντια στην τρομοκρατία (25 Ιουνίου), αλλά κυρίως με τη σύσταση της «Ενιαίας Πανελλαδικής Οργάνωσης Νέων» (ΕΠΟΝ), από δέκα αντιστασιακές οργανώσεις της νεολαίας (23 Φεβρουαρίου). Ανάλογες κινητοποιήσεις πραγματοποιούνται σε όλες τις κατεχόμενες πόλεις, με κυριότερες εκείνες της περιοχής Μακεδονίας, ενάντια στην παραχώρηση και της υπόλοιπης Μακεδονίας-πέραν της Ανατολικής-στους Βουλγάρους. Με το ίδιο αίτημα οργανώνεται η μαζικότερη των κινητοποιήσεων που είχε γίνει ως τότε στην κατεχόμενη Ευρώπη, στις 22 Ιουλίου 1943 στην Αθήνα, που κατέληξε και σε αιματηρά επεισόδια. Για την απόκρουση της αντίστασης του ελληνικού λαού η κυβέρνηση ΙΩΑΝΝΗ ΡΑΛΛΗ και οι κατακτητές συστήνουν τα Τάγματα Ασφαλείας. Πλούσιο φωτογραφικό υλικό, μαρτυρίες των αγωνιστών της Αντίστασης και κινηματογραφικά ντοκουμέντα αποδεικνύουν τα γεγονότα.
Τίτλοι έναρξης.
00:01:25:00
Τίτλος επεισοδίου: «Φουντώνουν οι αγώνες στις πόλεις. 1943».
00:01:31:00
Φιλμ αρχείου με την προέλαση των συμμαχικών αγγλοαμερικανικών στρατευμάτων στη Βόρεια Αφρική. Ο αφηγητής αναφέρεται στην έναρξη ενός ευοίωνου έτους, του 1943, για τις συμμαχικές δυνάμεις, που έχουν καταλάβει όλη τη Βόρεια Αφρική, πλην της Τυνησίας, την οποία κατέλαβαν τον Μάρτιο-Απρίλιο του ίδιου χρόνου, με αποτέλεσμα τη συνθηκολόγηση και την παράδοση των γερμανο-ιταλικών στρατευμάτων βόρειας Αφρικής (25. 000 άνδρες), στις 13 Μαΐου 1943.
00:02:24:00
Φιλμ αρχείου με το χρονικό της συνάντησης των δύο άκρων των σοβιετικών στρατευμάτων μετά τη συγκλονιστική μάχη του Στάλινγκραντ και την ολοκλήρωση του «κλοιού» γύρω από τα ναζιστικά στρατεύματα (22 μεραρχίες). Ο αφηγητής κάνει τις σχετικές αναφορές.
00:02:47:00
Φιλμ αρχείου με Γερμανούς στρατιωτικούς. Ο αφηγητής αναφέρεται στις μάχες που θα επακολουθήσουν, λόγω της επιμονής των χιτλερικών να συνεχίσουν τις επιθέσεις προκειμένου να διασπάσουν από έξω τον κλοιό. Η επιμονή τους όμως θα αποδειχθεί μάταιη.
00:03:03:00
Φιλμ αρχείου από τη συνθηκολόγηση και την παράδοση στις 2 Φεβρουαρίου 1943 του διοικητή της περικυκλωμένης 6ης Γερμανικής Στρατιάς στους Σοβιετικούς. Ο αφηγητής αναφέρεται στο γεγονός. Διοικητής ήταν ο στρατάρχης ΦΟΝ ΠΑΟΥΛΟΥΣ, ο οποίος παραδόθηκε μαζί με 91. 000 άνδρες.
00:03:15:00
Φιλμ αρχείου με την παράδοση των γερμανικών στρατευμάτων στους Σοβιετικούς. Ο αφηγητής απαριθμεί τις πολύ μεγάλες απώλειες των Γερμανών, από το Νοέμβριο 1942 ως το Φεβρουάριο 1943 οι οποίες ξεπέρασαν τους 800. 000 άνδρες,.
00:03:37:00
Συνθήματα στους τοίχους των Αθηνών με περιεχόμενο την ήττα των Γερμανών στη μάχη του Στάλινγκραντ από τις σοβιετικές στρατιωτικές δυνάμεις, υπενθυμίζοντας στους Ναζί την πανωλεθρία τους. Η αφηγήτρια κάνει τις σχετικές αναφορές.
00:03:51:00
Φωτογραφία με γερμανικά Τάγματα Εργασίας στη Θεσσαλονίκη και συνθήματα του ΕΑΜ στους δρόμους της Αθήνας, ενάντια στην πολιτική επιστράτευση. Η αφηγήτρια αναφέρει τα σχετικά με τον νέο θεσμό πολιτικής επιστράτευσης που προωθούν οι χιτλερικοί ο οποίος προέβλεπε καταναγκαστική εργασία για τις ανάγκες των στρατευμάτων κατοχής καθώς και αποστολή στρατευμάτων για εργασία στη Γερμανία.
00:04:26:00
Διακήρυξη των τμημάτων των ανωτέρων σχολών των αντιστασιακών οργανώσεων, προς τους φοιτητές προκειμένου να αντισταθούν στην πολιτική επιστράτευση που ετοιμάζεται από τους κατακτητές και από την κατοχική κυβέρνηση και άρθρα του φιλογερμανικού Τύπου της εποχής, που αναφέρονται στις ψευδείς «φήμες» περί πολιτικής επιστράτευσης, και στις σχετικές καθησυχαστικές δηλώσεις του κατοχικού πρωθυπουργού ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΛΟΓΟΘΕΤΟΠΟΥΛΟΥ ενώ συνεχίζεται η προετοιμασία του σχετικού διατάγματος. .
00:04:53:00
Φωτογραφικό υλικό με νέους που αντιστέκονται στην πολιτική επιστράτευση που ετοιμάζεται από τις δυνάμεις κατοχής. Η αφηγήτρια χαιρετίζει τη δημιουργία της Ενιαίας Πανελλαδικής Οργάνωσης Νέων (ΕΠΟΝ) από δέκα αντιστασιακές οργανώσεις της νεολαίας (ΕΑΜ Νέων, Λεύτερη Νέα, Θεσσαλικός Ιερός Λόχος κ. ά.), της οποίας τα μέλη θα ανέλθουν την επόμενη χρονιά σε 300. 000 και το έτος της απελευθέρωσης (1944) θα έχουν υπερβεί τα 600. 000.
00:05:30:00
Πλάνα από το σπίτι της οδού Δουκίσσης Πλακεντίας στους Αμπελόκηπους, όπου στις 23 Φεβρουαρίου 1943 έλαβε χώρα η μυστική σύσκεψη με την οποία συστάθηκε η ΕΠΟΝ.
00:05:50:00
Ο ΣΠΥΡΟΣ ΛΙΝΑΡΔΑΤΟΣ, στέλεχος της ΕΠΟΝ Αθήνας, αναφέρεται στο χρονικό της ίδρυσης της ΕΠΟΝ στις 23 Φεβρουαρίου 1943, και στην πρώτη μεγάλη διαδήλωση της Αθήνας, στην οποία συμμετείχε, στις 24 του ίδιου μήνα. Η διαδήλωση στόχο είχε τη μη εφαρμογή της πολιτικής επιστράτευσης και κατέληγε στο Υπουργείο Εργασίας.
00:06:11:00
Φωτογραφικό υλικό από την διαδήλωση κατά της πολιτικής επιστράτευσης, της 24ης Φεβρουαρίου 1943, στην κατεχόμενη Αθήνα, και από τις συγκρούσεις που τη συνόδευσαν, γύρω από το Υπουργείο Εργασίας. Η αφηγήτρια κάνει λόγο για την αποστολή που είχε αναλάβει το ΕΛΑΣ Αθήνας να περιφρουρήσει τη διαδήλωση.
00:06:37:00
Ο ΚΩΣΤΑΣ ΦΙΛΗΣ, μέλος Διοίκησης ΕΛΑΣ Πανεπιστημίου, αναφέρεται στις συγκρούσεις της διαδήλωσης της 24ης Φεβρουαρίου 1943, στις οποίες δολοφονήθηκε από σφαίρες Ιταλών μεταξύ άλλων ο ΜΑΡΙΝΑΚΗΣ και ακολούθησε πετροπόλεμος. .
00:07:53:00
Πλάνα από την περιοχή της μεγαλειώδους διαδήλωσης του Φεβρουαρίου του 1943 και σχετικό φωτογραφικό υλικό. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην επιτυχή προσπάθεια των διαδηλωτών να εισβάλλουν στο Υπουργείο Εργασίας, στο συμβολικό κάψιμο μέρους των αρχείων του και στις απώλειες των διαδηλωτών: 3 νεκροί και 59 τραυματίες.
00:08:23:00
Αρθρογραφία σχετικά με τη απόφαση της κατοχικής κυβέρνησης να προβεί σε κλείσιμο των σχολείων, λόγω της συμμετοχής των μαθητών στη μάχη γύρω από το υπουργείο εργασίας και επίσης λόγω της απεργίας που είχαν κηρύξει οι μαθητές για να μην επιστρατευτούν οι γονείς και τα αδέλφια τους. Η αφηγήτρια κάνει τις σχετικές αναφορές.
00:08:36:00
Ο ΣΠΥΡΟΣ ΛΙΝΑΡΔΑΤΟΣ αναφέρεται στις «μάχες» που διεξήχθησαν έξω από το Υπουργείο Εργασίας, κατά τη διαδήλωση της 24ης Φεβρουαρίου 1943, στις οποίες έλαβαν μέρος και μικρά παιδιά, τα λεγόμενα «αετόπουλα».
00:08:47:00
Φιλμ αρχείου από τους ανάστατους δρόμους της κατεχόμενης Αθήνας, καθώς ο αφηγητής αναφέρεται στη μετά τη διαδήλωση της 24ης Φεβρουαρίου 1943 κατάσταση, δηλαδή στη μαζική κινητοποίηση του αθηναϊκού λαού ενάντια στην πολιτική επιστράτευση. Αναφέρεται και στη συγκρότηση μιας ενιαίας Κεντρικής Επιτροπής από τις οργανώσεις του ΕΑΜ Αθήνας και Πειραιά, που είχαν αναλάβει το έργο της κινητοποίησης.
00:09:13:00
Αφίσα της οργάνωσης του ΕΑΜ με περιεχόμενο την ματαίωση της εφαρμογής της πολιτικής επιστράτευσης στην Ελλάδα. Ο αφηγητής αναφέρεται στις άνισες μάχες αμάχων με πάνοπλους κατακτητές, που λάμβαναν χώρα μόνο στην Ελλάδα και που δεν είχαν προηγούμενο σε άλλη πόλη της κατεχόμενης από τους Ναζί Ευρώπης.
00:09:20:00
Ανακοίνωση του κατοχικού υπουργού Εσωτερικών Α. ΤΑΒΟΥΛΑΡΗ σχετικά με την απαγόρευση συγκεντρώσεων και στην επιβολή των όπλων προκειμένου για τη διάλυσή τους.
00:09:28:00
Φωτογραφία Αθηναίων στην Πλατεία Ομονοίας, στο ύψος του ηλεκτρικού σταθμού και σύγχρονα πλάνα από το κέντρο της Αθήνας και από την οδό Πανεπιστημίου (στο ύψος του ξενοδοχείου «Τιτάνια» και του θεάτρου «Ρεξ»). Ο αφηγητής αναφέρεται στην επιτυχία των διαδηλώσεων λόγω της άριστης προετοιμασίας τους και στις προσυγκεντρώσεις των διαδηλωτών, πριν από την τελική σύγκλισή τους σε άλλο επίσης προκαθορισμένο σημείο.
00:09:53:00
Ο ΜΙΝΩΣ ΣΤΑΥΡΙΔΗΣ, στέλεχος Οργανωτικής Επιτροπής Λαϊκών Κινητοποιήσεων, αναφέρεται στις τρεις «γκρούπες» που λάμβαναν μέρος στις συγκεντρώσεις που προγραμματίζονταν: 1) ο Εργατικός Τομέας του ΕΑΜ, 2) η Σπουδάζουσα Νεολαία της ΕΠΟΝ και 3) οι Δημόσιοι Υπάλληλοι και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου.
00:10:13:00
Φωτογραφίες των στελεχών του Κομουνιστικού Κόμματος Ελλάδος ΝΙΚΟΥ ΠΛΟΥΜΠΙΔΗ και ΣΠΥΡΟΥ ΚΑΛΟΔΙΚΗ, οι οποίοι είχαν αναλάβει ιδιαίτερο ρόλο στην ασφαλή διοργάνωση των λαϊκών διαδηλώσεων.
00:10:33:00
Η ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΚΑΛΟΔΙΚΗ, τότε νοσοκόμα και στέλεχος του ΕΑΜ Αναπήρων, αναφέρεται στην προετοιμασία υγειονομικού υλικού, γιατί προβλεπόταν στις διαδηλώσεις να συμβούν τραυματισμοί και πιθανώς και θάνατοι. Επίσης υπήρχε οργάνωση για παραλαβή τραυματιών ώστε να μην τους πάρουν στα δικά τους νοσοκομεία οι Γερμανοί και στη συνέχεια τους φυλακίσουν. Παρεμβάλλεται φιλμ αρχείου με γερμανικό νοσοκομείο.
00:11:13:00
Πανοραμική φωτογραφία της Αθήνας. Φωτογραφία από τη διαδήλωση της 5ης Μαρτίου 1943 και του Υπουργείου Εργασίας, σημείου συνάντησης των διαδηλωτών και συνθήματα εναντίον της πολιτικής επιστράτευσης. Ο αφηγητής αναφέρεται στην ταυτόχρονη ειρηνική απεργία και διαδήλωση κατά της πολιτικής επιστράτευσης στο κέντρο της Αθήνας.
00:11:46:00
Ο ποιητής ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ, τότε μέλος του ΕΑΜ Δημοσίων Υπαλλήλων, μιλά για τη μαζική διαδήλωση της 5ης Μαρτίου 1943. Αναφέρει ότι ο ίδιος εργαζόταν εντός του Υπουργείου Εργασίας εκείνη την ώρα, όταν οι διαδηλωτές «σαν ένα σώμα με πολλά κεφάλια» κατέφθαναν. Μιλά για τη δυναμική της διαδήλωσης και για την επιμονή τους να τους παραδοθεί το διάταγμα της πολιτικής επιστράτευσης, αλλά και στην άφιξη των Γερμανών.
00:13:14:00
Φωτογραφία του λόφου του Λυκαβηττού, με έναν Γερμανό στρατιώτη στο πρώτο πλάνο, άρθρο φιλογερμανικής εφημερίδας σχετικό με τις ταραχές που έχει προκαλέσει η πιθανότητα πολιτικής επιστράτευσης, απόρρητη έκθεση των γερμανικών Αρχών, ημερομηνίας 11 Μαρτίου 1943, στην οποία επισημαίνεται η συχνότητα των απεργιών και στους 9 νεκρούς της, μεταξύ άλλων, του ΕΔΜΟΝΔΟΥ ΤΟΡΟΝ και του ΚΩΣΤΑ ΩΡΑΙΟΠΟΥΛΟΥ. Ο αφηγητής κάνει τις σχετικές αναφορές.
00:13:20:00
Ο ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ αναφέρεται στον σάλο που προκάλεσε η μαζική διαδήλωση της 5ης Μαρτίου 1943, σε βαθμό που οι Γερμανοί δέχθηκαν να ματαιώσουν την πολιτική επιστράτευση, γεγονός που χαρακτηρίζει ίσως σημαντικότερο ακόμα και από εκείνο της ανατίναξης της γέφυρας του Γοργοπόταμου, και στον φόβο που γέμιζε την κατοχική κυβέρνηση ότι θα ήταν αδύναμη να αντιμετωπίσει τη διάχυτη λαϊκή αγανάκτηση εάν δεν κατέβαζαν και άλλες μεραρχίες στα Βαλκάνια.
00:14:27:00
Πρωτοσέλιδο άρθρο της εφημερίδας «Η Καθημερινή», ημερομηνίας 7 Μαρτίου 1943, στο οποίο ο κατοχικός πρωθυπουργός ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΟΓΟΘΕΤΟΠΟΥΛΟΣ διαβεβαιώνει τη ματαίωση του μέτρου της πολιτικής επιστράτευσης και αποδίδει τις ταραχές σε έργα κομουνιστών, ενώ σε ανάλογη ενέργεια προέβη και ο Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός. Πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «Πρωινός Τύπος», στο οποίο ανακοινώνονται αυξήσεις των αποδοχών των δημοσίων υπαλλήλων.
00:14:47:00
Ο ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ, μέλος της Κεντρικής Πανυπαλληλικής Επιτροπής, αναφέρεται στην απεργία που διήρκεσε περί τις 27 ημέρες και που έληξε με ματαίωση της επιστράτευσης και με ευεργετικά μέτρα για τους δημοσίους υπαλλήλους.
00:15:11:00
Φωτογραφικό υλικό με την καθημερινότητα στις κατεχόμενες μεγαλουπόλεις της Ελλάδας, με την αφηγήτρια να αναφέρει ότι το κλίμα της μαζικής διαδήλωσης αρχίζει μεταλαμπαδεύεται και σε άλλες πόλεις της περιφέρειας.
00:15:27:00
Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ, στέλεχος της ΕΠΟΝ Λακωνίας, αναφέρεται στη μαζικότητα του κινήματος της Εθνικής Αντίστασης, που έχει την έκφρασή του κυρίως μέσα από τις λαϊκές διαδηλώσεις κατά της πολιτικής επιστράτευσης, και στην ιταλική φονική «απάντηση» της διαδήλωσης στη Σπάρτη της 5ης Μαρτίου 1943, που αποτέλεσμα είχε τον θάνατο του φοιτητή ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ.
00:17:10:00
Φωτογραφία από τη Θεσσαλονίκη, με την οποία κλείνει ο κύκλος των διαδηλώσεων, (διαδηλώσεις στις 10-16 Απριλίου 1943). Η αφηγήτρια αναφέρει ότι στην πόλη της Θεσσαλονίκης οι κυβερνητικοί επιδόθηκαν σε επίδοση ατομικών προσκλήσεων για την επιστράτευση, κάνοντας έτσι μια δοκιμαστική προσπάθεια.
00:17:10:00
Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΦΤΑΝΤΖΗΣ, στέλεχος της ΕΠΟΝ Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, αναφέρεται στην πάνδημη διαδήλωση της 16ης Απριλίου 1943, που υποχρέωσε άλλη μια φορά την κυβέρνηση (στην προκειμένη περίπτωση τον γενικό διοικητή Μακεδονίας) να δώσει ειλικρινή υπόσχεση ότι η επιστράτευση θα ματαιωνόταν. Παρεμβάλλεται φωτογραφία του κτηρίου της Γενικής Διοίκησης Μακεδονίας, όπου συγκεντρώθηκαν οι διαδηλωτές.
00:18:04:00
Η γενική πολιτική επιστράτευση ματαιώθηκε αλλά ως το τέλος της κατοχής παρατηρήθηκαν, και σε άλλες πόλεις της περιφέρειας, κατά την αναφορά της αφηγήτριας, κρούσματα πολιτικής επιστράτευσης από τον κατακτητή, τα οποία θα ματαιώνουν οι ΕΑΜικές οργανώσεις. Η αφηγήτρια κάνει λόγο για λαϊκή συγκέντρωση διαμαρτυρίας στην εκκλησία του Αγίου Αντωνίου στη Βέροια. .
00:18:31:00
Ο ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ, β’ γραμματέας Περιφερειακής Επιτροπής του ΕΑΜ Βέροιας, αναφέρεται στο περιστατικό κατά το οποίο έβαλαν φωτιά στα αρχεία της Δημαρχίας με αποτέλεσμα να καούν όλες οι καταστάσεις των ατόμων που προορίζονταν για επιστράτευση.
00:18:56:00
Πλάνα από την Πρέβεζα, καθώς η αφηγήτρια αναφέρεται στη ματαίωση άλλης μίας προσπάθειας πολιτικής επιστράτευσης, λόγω μαζικής διαδήλωσης.
00:19:05:00
Ο ΚΩΣΤΑΣ ΠΟΛΥΖΟΣ, γραμματέας Επιτροπής Πόλης ΕΠΟΝ Πρέβεζας, αναφέρεται στη μαζική διαδήλωση στη Νομαρχία με εμπροσθοφυλακή τον ίδιο και τον ΝΙΚΟ ΚΟΝΤΟ, που είχε σαν αποτέλεσμα τη ματαίωση της πολιτικής επιστράτευσης.
00:20:07:00
Πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «Ελεύθερη Ελλάδα», οργάνου του ΕΑΜ, ημερομηνίας 25 Μαρτίου 1943, προκηρύξεις του ΕΔΕΣ σχετικές με την επέτειο, ανακοίνωση της κατοχικής κυβέρνησης ότι δεν θα γίνει κανένας εορτασμός. Ο αφηγητής αναφέρεται στις αντικατοχικές διαδηλώσεις με αφορμή την εθνική επέτειο. Ακολουθεί φωτογραφικό υλικό με Γερμανούς και χωροφύλακες να έχουν πάρει θέση μάχης για τη διαδήλωση της 25ης Μαρτίου και φωτογραφίες από τους δρόμους από όπου περνάει η πάνδημη διαδήλωση-3. 000 Αθηναίοι, κατά την αναφορά της αφηγήτριας, η οποία μας αναφέρει τη διαδρομή των ομάδων που λαμβάνουν μέρος, τα στεφανώματα των ηρώων του 1821, τις ιταλικές επιθέσεις της καραμπινιερίας και τις αιματηρές συγκρούσεις. «Δεν γιόρταζαν, ξανάφτιαχναν το 21» θα γράψει αργότερα ο ΣΠΥΡΟΣ ΜΟΝΔΑΝΟΣ.
00:22:09:00
Ελληνική σημαιούλα-λάφυρο πολέμου που πήρε Ιταλός καραμπινιέρος στις 25-3-43. Την ίδια ημέρα γίνεται διαδήλωση στη ΘεσσαλονίκηΦωτογραφία της Θεσσαλονίκης, της εκκλησίας της Αχειροποίητου, της πλατείας της Αγίας Σοφίας. Ο αφηγητής αναφέρεται στην αντικατοχική διαδήλωση, στην οποία πρωτοστατούν οι φοιτητές.
00:22:24:00
Φωτογραφία νεαρών μεταξύ των οποίων διακρίνονται ο ΑΝΘΙΜΟΣ ΧΑΤΖΗΑΝΘΙΜΟΥ, γραμματέας Επιτροπής Πόλης ΕΠΟΝ Θεσσαλονίκης και ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΦΤΑΝΤΖΗΣ. Ο ΧΑΤΖΗΑΝΘΙΜΟΥ θυμάται την παλλαϊκή αντικατοχική διαδήλωση στη Θεσσαλονίκη, στην οποία πρωτοπορούν οι φοιτητές, τον όρκο που έδωσε για την υπεράσπιση της πατρίδας, τον Εθνικό Ύμνο που ακούστηκε, τις επιθέσεις των κατακτητών στο λαό και τον παλμό της δυναμικής κινητοποίησης. Παρεμβάλλεται πλούσιο φωτογραφικό υλικό από τη διαδήλωση και με τον ίδιο να καταθέτει στεφάνι. Επιστροφή στη φωτογραφία, με τους νεολαίους του ΕΑΜ και στη συνέχεια ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΦΤΑΝΤΖΗΣ αναφέρει τη δική του εμπειρία από τη διαδήλωση της 25ης Μαρτίου 1943 στη Θεσσαλονίκη, μιλώντας για την ελληνική σημαία που έριξε στους φοιτητές ο καθηγητής ΜΠΑΜΠΗΣ ΘΕΟΔΩΡΙΔΗΣ, για το στεφάνωμα αγάλματος μπροστά στο Πανεπιστήμιο, για τις συγκρούσεις και τις ταραχές που ακολούθησαν. Παρεμβάλλεται σχετικό φωτογραφικό υλικό.
00:25:46:00
Πλάνα από την Τρίπολη, καθώς ο αφηγητής αναφέρεται στις αντικατοχικές διαδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα σε όλες τις πόλεις της χώρας.
00:26:12:00
Ο ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΑΧΑΙΡΑΣ, καπετάνιος πυροβολαρχίας του ΕΛΑΣ Λακωνίας, αναφέρεται στη διαδήλωση στην Τρίπολη και στην επίθεση που δέχθηκαν από τους Ιταλούς, στις συλλήψεις που ακολούθησαν και στην παρουσία του ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ στην πόλη, ο οποίος ήταν μεταξύ των συλληφθέντων. Παρεμβάλλονται πλάνα από την πόλη.
00:27:45:00
Φωτογραφικό υλικό με πόλεις της Ελλάδας και από τη Νομαρχία Κιλκίς. Η αφηγήτρια αναφέρεται στη διαδήλωση κατοίκων της πόλης γύρω από τη Νομαρχία του Κιλκίς στις 21 Μαρτίου 1943, ενάντια στο θεσμό του παρακρατήματος από τα προϊόντα τους, και στην εκεί παρουσία της Χωροφυλακής, η οποία τελικώς αποδείχτηκε επιεικέστερη προς τους διαδηλωτές απ’ ό, τι αναμενόταν.
00:27:45:00
Ο ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΗΤΣΟΠΟΥΛΟΣ, στέλεχος του ΕΑΜ Κιλκίς, αναφέρεται στην απαίτηση των διαδηλωτών να πραγματοποιήσουν συνάντηση με τον Νομάρχη, κατά τη διαδήλωση της 21ης Μαρτίου 1943, και στην επέμβαση μιας ομάδας της Χωροφυλακής υπό τον ενωμοτάρχη ΣΤΑΓΑΚΗ, η οποία βρέθηκε να τους υποστηρίζει.
00:29:08:00
Φωτογραφικό υλικό από αγροτική συγκομιδή. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην περιφρούρηση της παραγωγής από τις αντάρτικες ομάδες, ώστε να μην κινδυνεύουν από τον κατακτητή, κάτι που θα λάβει περισσότερο οργανωμένες διαστάσεις το καλοκαίρι του 1944, οπότε το Γενικό Στρατηγείο του ΕΛΑΣ επεξεργάσθηκε νέο σχέδιο, με στόχο τη συλλογή της και την παρεμπόδιση της διαρπαγής της από τους κατακτητές. Η δράση αυτή ονομάσθηκε «Μάχη της Σοδειάς».
00:29:33:00
Φωτογραφίες με τον ΙΩΑΝΝΗ ΡΑΛΛΗ, που ορκίζεται πρωθυπουργός της κατοχικής ελληνικής κυβέρνησης (7/4/43), ο οποίος προβαίνει σε δηλώσεις που σχετίζονται με το «κύριον καθήκον» του να επιτύχει την «αποκατάσταση της τάξεως» και την «προστασία του κοινωνικού καθεστώτος».
00:30:05:00
Φωτογραφικό υλικό με ελεγκτές πιστοποιητικών, μπλόκα κλπ. Ο κατασταλτικός μηχανισμός οργανώνεται με στόχο την κατάπνιξη του ανταρτικού κινήματος. Ο αφηγητής αναφέρεται στα μέτρα που λαμβάνονται από τους κατακτητές, με κυριότερο εκείνο της ομαδικής εκτέλεσης πατριωτών.
00:30:56:00
Πλάνα από την περιοχή του Κούρνοβο Φθιώτιδας. Ο αφηγητής αναφέρεται στη μαζική εκτέλεση στο Κούρνοβο, στις 6 Ιουνίου 1943, 106 κρατουμένων από το στρατόπεδο της Λάρισας σε αντίποινα της προηγηθείσας επιχείρησης ανατίναξης τρένου στη σήραγγα του Κούρνοβου.
00:31:21:00
Ο ΠΕΤΡΟΣ ΠΑΤΡΕΛΗΣ, κρατούμενος του στρατοπέδου Λάρισας, θυμάται το πρωινό που οι Γερμανοί απομάκρυναν μέρος κρατουμένων, μεταξύ άλλων και τον ίδιο, από το στρατόπεδο της Λάρισας, για να τους οδηγήσουν στην εκτέλεση, και τη διαδρομή τους προς το εκτελεστικό απόσπασμα. Εμβόλιμες φωτογραφίες από τη Λάρισα της εποχής.
00:33:18:00
Πλάνα από το επιτύμβιο προς τιμήν των πεσόντων εκτελεσμένων στην περιοχή του Κούρνοβο, με επίγραμμα του ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΤΣΟΥ. Ο αφηγητής αναφέρει ότι ο ΠΕΤΡΟΣ ΠΑΤΡΕΛΗΣ και ένας συγκρατούμενός του, δεν εκτελέστηκαν γιατί προορίζονταν για τις Φυλακές Αβέρωφ.
00:33:41:00
Ο ΑΝΤΩΝΗΣ ΦΛΟΥΤΖΗΣ, κρατούμενος, γιατρός στρατοπέδου Λάρισας, αναφέρεται στον συγκλονιστικό θάνατο των κρατουμένων στο Κούρνοβο Φθιώτιδας.
00:34:54:00
Διάφορο έντυπο υλικό, της περιόδου του 1943, που αναφέρεται στην συνέχιση του αντάρτικου, με αφορμή τα συγκλονιστικά γεγονότα του Κούρνοβο. Ο αφηγητής αναφέρεται στην πρωτοφανή αντιτρομοκρατική διαδήλωση στις 25 Ιουνίου 1943.
00:35:17:00
Αποσπάσματα από ταινία που αναφέρεται στην αντιτρομοκρατική διαδήλωση της 25ης Ιουνίου 1943 στην Αθήνα, γυρισμένη από τον ερασιτέχνη κινηματογραφιστή ΑΓΓΕΛΟ ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ. Ο αφηγητής αναφέρεται στη μεγάλη διαδήλωση, στα αιτήματά της και στους 100 τραυματίες και 20 νεκρούς διαδηλωτές, μεταξύ των οποίων ήταν και η 16 χρονη ΕΠΟΝίτισσα ΕΛΕΝΗ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ.
00:36:08:00
Η ΟΛΥΜΠΙΑ ΠΑΠΑΔΟΥΚΑ, στέλεχος του ΕΑΜ Ηθοποιών, αναφέρεται στη συμμετοχή των ηθοποιών στη διαδήλωση και στην ειδοποίησή τους ότι γίνεται φονικό στην πλατεία Καρύτση.
00:36:44:00
Αποσπάσματα από την ταινία που αναφέρεται στην αντιτρομοκρατική διαδήλωση της 25ης Ιουνίου 1943 στην Αθήνα, γυρισμένη από τον ερασιτέχνη κινηματογραφιστή ΑΓΓΕΛΟ ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ.
00:37:12:00
Η ΟΛΥΜΠΙΑ ΠΑΠΑΔΟΥΚΑ αναφέρεται στην ΕΛΕΝΗ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ που ετοιμάσθηκε για τη διαδήλωση φορώντας τα χρώματα της Ελληνικής σημαίας. .
00:37:46:00
Έντυπο υλικό αναφερόμενο στην εξέγερση της 25ης Ιουνίου 1943 στην Αθήνα, καθώς η αφηγήτρια επικαλείται γερμανική έκθεση στην οποία αναφέρεται ότι η διαδήλωση σημαίνει εθνική εξέγερση, ενώ από τον αφηγητή παρατίθενται τα σχόλια του πρωθυπουργού της κατοχικής ελληνικής κυβέρνησης ΙΩΑΝΝΗ ΡΑΛΛΗ, που μιλά για το δέον της αποκατάστασης της κοινωνικής τάξης, προτρέποντας να μην επαναληφθούν τέτοιου είδους εκδηλώσεις και προαναγγέλλει τιμωρίες για τα όργανα της τάξης που δεν έκαναν το καθήκον τους.
00:38:41:00
Φωτογραφικό υλικό με χωροφύλακες και δημοσιεύματα που αναφέρονται στη λευκή απεργία τους, στα μέσα Ιουνίου 1943, που μετατρέπεται σε γενική. Ο αφηγητής αναφέρει ότι στους κόλπους της Χωροφυλακής είχαν ήδη δημιουργηθεί αντιστασιακοί πυρήνες, επηρεασμένοι και αυτοί από το αντάρτικο που άκμαζε στις πόλεις. Μεταξύ των αιτημάτων της απεργίας ήταν και η μη χρησιμοποίησή τους εναντίον του λαού.
00:39:14:00
Ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ, γραμματέας ΕΑΜ Αστυνομικών, αναφέρεται στη συγκινητική συμπάθεια που έτρεφαν τμήματα της Χωροφυλακής προς τους διαδηλωτές και προς τα αιτήματά τους. Παρεμβάλλεται πρωτοσέλιδο του εντύπου «Αστυνομικό Βήμα», ημερομηνίας 8 Σεπτεμβρίου 1943, στο οποίο αναφέρεται η συνεργασία της Χωροφυλακής με τον αγώνα του ελληνικού λαού.
00:40:35:00
Φιλμ αρχείου με πανοραμικά πλάνα από την κατεχόμενη Αθήνα και από τον περίβολο του σανατορίου «Σωτηρία» και φωτογραφικό υλικό με αστυνομικούς του ΕΑΜ. Η αφηγήτρια αναφέρεται στη συνδρομή των αστυνομικών του ΕΑΜ στην εντυπωσιακή επιχείρηση του ΕΛΑΣ Αθήνας, στις φυλακές του σανατορίου, στις 7 Απριλίου 1943, που έληξε με την απελευθέρωση 57 κρατουμένων στελεχών του Κομουνιστικού Κόμματος.
00:41:14:00
Ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ καταθέτει τη μαρτυρία του από την απελευθέρωση των 57 κρατουμένων στελεχών του Κομουνιστικού Κόμματος, από τις φυλακές του σανατορίου «Σωτηρία». Αναφέρεται στον αφοπλισμό των φρουρών και στη μετέπειτα σημασία της επιχείρησης. Παρεμβάλλεται φωτογραφία του επικεφαλής της επιχείρησης ΣΠΥΡΟΥ ΚΟΤΣΑΝΗ, φωτογραφία με γερμανικά μηχανοκίνητα άρματα μάχης στο κέντρο της Αθήνας και σχετικό φιλμ αρχείου.
00:42:44:00
Φωτογραφικό υλικό με Γερμανούς και Σοβιετικούς στρατιώτες και μηχανοκίνητα άρματα μάχης. Ο αφηγητής αναφέρεται στην περίφημη μάχη του Κιουρσκ, το καλοκαίρι του 1943, στο Ανατολικό μέτωπο, που κατέληξε σε ήττα του γερμανικού στρατού, και στους εξοπλισμούς και το ανθρώπινο δυναμικό που διατέθηκε στη μάχη.
00:43:11:00
Δημοσιεύματα οργάνων του ΕΑΜ («Ελευθερωτής» και «Ελεύθερη Ελλάδα», που αφορούν στην παράδοση από τη χιτλερική ηγεσία όλης της Ανατολικής Μακεδονίας στα βουλγαρικά στρατεύματα, προκειμένου να εξοικονομήσει δυνάμεις για το Ανατολικό Μέτωπο. Ο αφηγητής αναφέρεται στον εκβουλγαρισμό που επιχειρήθηκε παλαιόθεν από τις εκεί δυνάμεις και στον αγώνα που καλούν οι αντιστασιακές οργανώσεις, προκειμένου να αποτραπεί η βουλγαρική επέκταση. Εμβόλιμες φωτογραφίες με συνθήματα στους τοίχους με σχετικό περιεχόμενο και πλάνα από περιοχή της Θεσσαλονίκης καθώς πρώτη ξεσηκώνεται αυτή η πόλη ευρισκόμενη στο επίκεντρο της νέας απειλής.
00:44:00:00
Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΡΙΑΡΧΟΥ, στέλεχος της ΕΠΟΝ Θεσσαλονίκης, αναφέρεται στις πληροφορίες που είχαν οι ανταρτικές οργανώσεις τον Ιούνιο του 1943 σχετικά με την είσοδο των Βουλγάρων στη Θεσσαλονίκη και στην διαδήλωση του ΕΑΜ και της ΕΠΟΝ, ενώ άλλες οργανώσεις προτίμησαν την παθητική διαμαρτυρία δηλαδή να κλεισθούν όλοι στα σπίτια τους. .
00:44:56:00
Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΦΤΑΝΤΖΗΣ αναφέρεται στις αντιβουλγαρικές ενέργειες των φοιτητών της Θεσσαλονίκης, στις 8 Ιουλίου 1943, που κορυφώθηκαν με την κάλυψη όλων των αγαλμάτων της Θεσσαλονίκης με μαύρα πέπλα, την επόμενη ημέρα, 9η Ιουλίου.
00:45:36:00
Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΡΙΑΡΧΟΥ αναφέρει ότι με τη διαδήλωση έπαυσε η είσοδος στο κέντρο της πόλης της Θεσσαλονίκης και ότι ο βουλγαρικός στρατός, ο οποίος προήλαυνε προς τη Θεσσαλονίκη, κατέλυσε έξω από την πόλη, στην περιοχή του Δημοτικού Σχολείου Καλλιθέας.
00:45:55:00
Φιλμ αρχείου με αξιωματικούς των κατακτητών, στην περιοχή. Η αφηγήτρια αναφέρεται στις κατεχόμενες πόλεις της Βόρειας Ελλάδα που ξεκινούν τις κινητοποιήσεις εναντίον του Βούλγαρου κατακτητή.
00:46:13:00
Ο ΘΟΔΩΡΟΣ ΣΙΟΥΤΑΣ, στέλεχος του ΕΑΜ Έδεσσας, αναφέρεται στη σειρά παλλαϊκών κινητοποιήσεων που πραγματοποιήθηκαν στην Έδεσσα, με αίτημα την μη επέκταση του βουλγαρικού στρατού στη Μακεδονία.
00:46:56:00
Φωτογραφία με το πανόραμα της πόλης του Βόλου. Η αφηγήτρια αναφέρεται στις διαδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν και στην εκτός Μακεδονίας περιοχή, με κυριότερο παράδειγμα τις κινητοποιήσεις στην πόλη του Βόλου.
00:47:05:00
Ο ΤΑΚΗΣ ΧΙΩΤΑΚΗΣ, στέλεχος του ΕΑΜ Βόλου, αναφέρεται στην εντυπωσιακή κινητοποίηση που πραγματοποιήθηκε στην πόλη του Βόλου, και στην οποία, καθώς λέει, συνάντησε φιλήσυχους ανθρώπους που δεν περίμενε καν να τους δει, θέλοντας να παρουσιάζει το πάνδημον της διαδήλωσης.
00:47:48:00
Διακήρυξη της Ιερής Ταξιαρχίας και της ΠΕΑΝ, με στόχο την κινητοποίηση εναντίον του βουλγαρικού στρατού στη Μακεδονία, καθώς η αφηγήτρια αναφέρεται στην κορύφωση των κινητοποιήσεων στην Αθήνα.
00:47:48:00
Ο ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΑΚΗΣ, στέλεχος του ΕΔΕΣ Αθήνας, αναφέρεται στην απόφαση του ΕΔΕΣ στις 13 Ιουλίου 1943 να προβεί σε λευκή απεργία, που είχε τεράστια επιτυχία.
00:48:15:00
Φιλμ αρχείου με Βούλγαρους στρατιώτες. Προκήρυξη του ΕΑΜ, ημερομηνίας 15 Ιουλίου 1943, προς τον λαό της Αθήνας, σχετικά με την κινητοποίηση που διοργανώνεται από την Κεντρική οργανωτική Επιτροπή Λαϊκών Κινητοποιήσεων του ΕΑΜ, στις 22 Ιουλίου 1943, με αίτημα τη ματαίωση της καθόδου των Βουλγάρων στη Μακεδονία. Ο αφηγητής αναφέρεται στη κινητοποίηση σαν τη μαζικότερη που είχε γνωρίσει η Αθήνα, καθώς είχε τη συμμετοχή όλων των αντιστασιακών οργανώσεων.
00:48:39:00
Ο ΜΙΝΩΣ ΣΤΑΥΡΙΔΗΣ αναφέρεται στη μαζικότερη κινητοποίηση της Αθήνας και της κατεχόμενης Ευρώπης, της 22ας Ιουλίου 1943-400. 000 άνθρωποι σύμφωνα με τις αναφορές του ομιλούντα.
00:48:56:00
Φιλμ αρχείου με σχετική κινητοποίηση στο κέντρο της Αθήνας πριν από τη μεγάλη διαδήλωση της 22ας Ιουλίου 1943, καθώς ο αφηγητής αναφέρεται στην ανησυχία και την τεταμένη ατμόσφαιρα που υπήρχε στην πόλη πριν από την κινητοποίηση, και στην απόφαση των γερμανικών δυνάμεων καταστολής να αναλάβουν δράση. Αρχίζει τη διήγησή του ο ΚΩΣΤΑΣ ΦΙΛΗΣ, μέλος Διοίκησης του ΕΛΑΣ Πανεπιστημίου.
00:49:28:00
Ο ΚΩΣΤΑΣ ΦΙΛΗΣ μιλά για το κλίμα ανησυχίας που επικρατούσε πριν από την κινητοποίηση της 22ας Ιουλίου 1943, λόγω της πεποίθησης ότι θα υπήρχαν θύματα, αλλά και στην απόφαση της μαζικής αντίδρασης.
00:50:01:00
Φιλμ αρχείου από την παναθηναϊκή διαδήλωση της 22ας Ιουλίου 1943, καθώς συνεχίζει τη διήγησή του ο ΚΩΣΤΑΣ ΦΙΛΗΣ και ξεκινά τη δική του ο ΜΙΝΩΣ ΣΤΑΥΡΙΔΗΣ.
00:50:10:00
Ο ΜΙΝΩΣ ΣΤΑΥΡΙΔΗΣ αναφέρεται και στη συγκλονιστική στιγμή της διαδήλωσης κατά την οποία ενώθηκαν από τα διάφορα σημεία του κέντρου της Αθήνας οι διαδηλωτές, στην αυταπάρνηση των διαδηλωτών και στο περιστατικό κατά το οποίο η ΕΠΟΝίτισσα ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΥ ορμάει σε ένα τανκ, το οποίο την παρασύρει και την σκοτώνει. Εμβόλιμα παρουσιάζεται φιλμ αρχείου από τις συνοικίες της Αθήνας και φωτογραφία της ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΣ ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΥ.
00:50:59:00
Φωτογραφία της καθολικής εκκλησίας στο κέντρο της Αθήνας και φωτογραφία με διαδηλωτές. Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΑΜΟΠΟΥΛΟΣ, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής της ΠΕΑΝ, μιλά για τη συμμετοχή της οργάνωσης στη διαδήλωση της 22ας Ιουλίου 1944 και στον θάνατο της νέας της ΕΠΟΝ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΣ ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΥ.
00:51:51:00
Φωτογραφία της νέας της ΕΠΟΝ ΚΟΥΛΑΣ ΛΙΛΗ, και φιλμ αρχείου από τη διαδήλωση στις 22 Ιουλίου 1944 στην Αθήνα. Η φοιτήτρια άφησε την τελευταία της πνοή στη διαδήλωση του Ιουλίου.
00:52:03:00
Η ΜΑΡΙΑ ΚΑΡΡΑ, στέλεχος της Μαθητικής ΕΠΟΝ, αναφέρεται στη διαδήλωση της Αθήνας. Λέει ότι ήταν όλοι άοπλοι, ενώ γνώριζαν ότι θα προκληθούν επεισόδια, και ότι ο κατακτητής ήταν πάνοπλος, αλλά και την τεράστια δύναμη που είχε ο ενωμένος λαός.
00:53:19:00
Φιλμ αρχείου από τη διαδήλωση της 22ας Ιουλίου 1943, καθώς ο ΜΙΝΩΣ ΣΤΑΥΡΙΔΗΣ αναφέρεται στην εξάωρη διάρκεια της πολύνεκρης διαδήλωσης, στην οποία οι Γερμανοί έμειναν έκθαμβοι, και προσθέτει ότι οι νεκροί σφράγισαν με το αίμα τους τη μεγάλη νίκη του λαού της Αθήνας. Στη μάχη πέφτουν οι ΕΠΟΝΙΤΕΣ ΚΟΥΚΑΚΗΣ, ΣΤΕΦΑΝΙΩΤΗΣ, ΚΑΛΟΥΖΙΔΟΥ και άλλοι 25 εργάτες.
00:54:05:00
Άρθρο του ΕΑΜ, που αναφέρεται στη διαδήλωση της 22ας Ιουλίου 1944, στην κατεχόμενη Αθήνα, με αίτημα τη ματαίωση της επέκτασης των Βουλγάρων σε ολόκληρη τη Μακεδονία. Ο αφηγητής αναφέρεται στην εγκατάλειψη του γερμανικού σχεδίου παράδοσης όλης της Μακεδονίας στις βουλγαρικές δυνάμεις.
00:54:22:00
Αντιστασιακά έντυπα που αναφέρονται στη διαδήλωση της 22ας Ιουλίου 1943. Η αφηγήτρια αναφέρεται στους 30 νεκρούς, 200 τραυματίες και 500 συλληφθέντες της διαδήλωσης του Ιουλίου του 1943.
00:54:54:00
Φιλμ αρχείου με την περίθαλψη θυμάτων της διαδήλωσης της 22ας Ιουλίου 1943.
00:55:17:00
Σύγχρονα πλάνα από την οδό Πανεπιστημίου στο κέντρο της Αθήνας από όπου πέρασε η διαδήλωση της 22ας Ιουλίου 1943, ενάντια στην επέκταση των Βουλγάρων στη Μακεδονία. Η αφηγήτρια αναφέρει ότι η πληθώρα των νεκρών από την εν λόγω διαδήλωση προκάλεσε τη απόφαση του ΕΑΜ Αθήνας για μεταφορά των διαδηλώσεων έξω από το κέντρο της Αθήνας, στις συνοικίες της όπου θα υπήρχε και η κάλυψη από τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ Αθήνας.
00:55:33:00
Καρτ-ποστάλ από την Πάτρα. Η αφηγήτρια αναφέρεται στη συνέχιση των κινητοποιήσεων στις άλλες επαρχιακές πόλεις.
00:55:40:00
Ο ΜΗΤΣΟΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ, στέλεχος του ΕΑΜ Αχαΐας, αναφέρεται στη μεγάλη δημοσιουπαλληλική συγκέντρωση και απεργία στην Πάτρα, που έγινε επίσης με αίτημα τη μη επέκταση των Βουλγάρων σε ολόκληρη τη Μακεδονία, τον Σεπτέμβριο του 1943. Στη συγκέντρωση μίλησε ο εισαγγελέας ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ παρουσία του δεσπότη ΘΕΟΚΛΗΤΟΥ που έγινε αργότερα αρχιεπίσκοπος.
00:56:16:00
Καρτ ποστάλ από την Πάτρα της εποχής. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην κατάληψη της Νομαρχίας από τους διαδηλωτές κατά τις κινητοποιήσεις του Σεπτεμβρίου του 1943.
00:56:24:00
Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ, στέλεχος της ΕΠΟΝ Πάτρας, αναφέρεται στους διαδηλωτές των κινητοποιήσεων του Σεπτεμβρίου στην Πάτρα και στις συγκρούσεις που ακολούθησαν. Εμβόλιμες φωτογραφίες από την Πάτρα της εποχής.
00:57:23:00
Φωτογραφικό υλικό με παρέλαση ευζώνων παρουσία της ελληνικής κυβέρνησης και γερμανικές δυνάμεις κατοχής, με την κυβέρνηση του ΙΩΑΝΝΗ ΡΑΛΛΗ στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη και Γερμανούς αξιωματούχους. Ο αφηγητής αναφέρεται στις ειδικές ελληνικές δυνάμεις καταστολής της Αντίστασης, τα καλούμενα Τάγματα Ασφαλείας, που δημιουργούνται το δεύτερο εξάμηνο του 1943, με τη συμμετοχή και των δύο. Η επιχείρηση αναφέρει ο αφηγητής, εμφανίζεται σαν «αντικομουνιστική σταυροφορία», με στόχο την ανοχή έστω και μιας μερίδας του πληθυσμού. Η δράση των ταγμάτων καθορίζεται από τους κατακτητές, ενώ οι ευζωνικές στολές λειτουργούν παραπλανητικά.
00:58:33:00
Ανακοίνωση σε εφημερίδα που αναφέρεται στον νέο ανώτερο αρχηγό των Ταγμάτων Ασφαλείας και Αστυνομίας, τον διοικητή των Ες-Ες Στροπ, ο οποίος διορίσθηκε στις 16 Οκτωβρίου 1943. Ο Στροπ έμεινε γνωστός ως «ο δήμιος του γκέτο της Βαρσοβίας».
00:58:46:00
Ανακοίνωση του ΕΛΑΣ με την οποία καταδικάζεται ο προδοτικός ρόλος των Ταγμάτων Ασφαλείας, και διακήρυξη του στρατιωτικού τμήματος της οργάνωσης ΕΚΚΑ με αρχηγό τον συνταγματάρχη ΨΑΡΡΟ, με την οποία καλούνταν οι Έλληνες στρατιωτικοί να απομονώσουν τους ταγματασφαλίτες και να συμμετάσχουν στα ανταρτικά σώματα.
00:59:04:00
Φωτογραφία των αναπήρων του αλβανικού μετώπου, στεφανωμένο πορτρέτο του Ρήγα Φεραίου, πρόσοψη του Κεντρικού Νοσοκομείου κρυοπαγημάτων, με πανό στην οποία αναφέρεται η δολοφονία του Γ. ΜΑΡΙΝΑΚΗ, στις 5 Μαρτίου 1943, σχετικό φωτογραφικό υλικό από νοσοκομεία της Αθήνας. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην έφοδο των ταγματασφαλιτών στα νοσοκομεία της Αθήνας, στις 30 Νοεμβρίου 1943, που κατέληξε σε σύλληψη και φυλάκιση των αναπήρων του Αλβανικού μετώπου μέσα στα πλαίσια γενικώτερης επιχείρησης εναντίον τους, ώστε να καμφθεί το αντιστασιακό τους φρόνημα.
00:59:38:00
Η ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΚΑΛΟΔΙΚΗ αναφέρεται στην αντιστασιακή δράση των αναπήρων του αλβανικού μετώπου και στην έφοδο των ταγματασφαλιτών στα νοσοκομεία της Αθήνας, στις 30 Νοεμβρίου 1943, που κατέληξε σε σύλληψη, φυλάκιση και εκτέλεση των αναπήρων. Αναφέρεται, μεταξύ άλλων, και στην εκτέλεση του ΓΟΝΑΤΑ και του ΗΛΙΑ ΤΖΑΜΟΥΡΑΝΗ από τους ταγματασφαλίτες.
01:00:29:00
Τίτλοι τέλους.
Θεματική Κατηγορία
ΙΣΤΟΡΙΑ
ΠΟΛΕΜΟΙ, ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ & ΤΑΡΑΧΕΣ
Θεματικοί Όροι
σύγχρονη ελληνική ιστορία, Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, Κατοχή, Εθνική Αντίσταση, ναζισμός, αντιστασιακή οργάνωση, νεολαία, διαδήλωση, προφορική μαρτυρία, αρχειακό υλικό, προφορική ιστορία
Αναφορές
ΣΠΥΡΟΣ ΛΙΝΑΡΔΑΤΟΣ, στέλεχος ΕΠΟΝ Αθήνας
ΕΝΙΑΙΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΕΩΝ (ΕΠΟΝ), αντιστασιακή οργάνωση
ΚΩΣΤΑΣ ΦΙΛΗΣ, μέλος διοίκησης ΕΛΑΣ Πανεπιστημίου
ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΛΑΪΚΟΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ (ΕΛΑΣ), αντιστασιακή οργάνωση
ΜΙΝΩΣ ΣΤΑΥΡΙΔΗΣ, μέλος του ΕΑΜ
ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΚΑΛΟΔΙΚΗ, μέλος του ΕΑΜ
ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ, στέλεχος του ΕΑΜ
ΕΘΝΙΚΟ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ (ΕΑΜ), αντιστασιακή οργάνωση
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ, μέλος της Κεντρικής Πανυπαλληλικής Επιτροπής
ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ, στέλεχος ΕΠΟΝ Λακωνίας
ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ, β’ Γραμματέας Περιφερειακής.Επιτροπής ΕΑΜ Βέροιας
ΑΝΘΙΜΟΣ ΧΑΤΖΗΑΝΘΙΜΟΥ, γραμματέας Επιτροπής Πόλης ΕΠΟΝ Θεσσαλονίκης
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΦΤΑΝΤΖΗΣ, στέλεχος ΕΠΟΝ Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Γεωγραφικός Προσδιορισμός
ΕΥΡΩΠΗ, ΕΛΛΑΔΑ, ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ, ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ, ΑΘΗΝΑ
ΕΥΡΩΠΗ, ΕΛΛΑΔΑ, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ, ΝΟΜΟΣ ΛΑΚΩΝΙΑΣ, ΣΠΑΡΤΗ
ΕΥΡΩΠΗ, ΕΛΛΑΔΑ, ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, ΝΟΜΟΣ ΗΜΑΘΙΑΣ, ΒΕΡΟΙΑ
ΕΥΡΩΠΗ, ΕΛΛΑΔΑ, ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, ΝΟΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Γλώσσα Περιεχομένου
ΕΛΛΗΝΙΚΗ
Δημιουργός
Παραγωγή: ΕΡΤ ΑΕ
Συντελεστές
Σκηνοθεσία:
ΣΩΤΗΡΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ
Διεύθυνση Παραγωγής:
ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΟΒΟΤΣΟΣ
Παραγωγός:
ΒΑΣΩ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ
Επιμέλεια:
ΑΝΤΩΝΗΣ ΒΟΓΙΑΖΟΣ
Σενάριο:
ΠΕΤΡΟΣ ΑΝΤΑΙΟΣ
ΑΝΤΩΝΗΣ ΒΟΓΙΑΖΟΣ
Ιστορικός σύμβουλος:
ΝΙΚΟΣ ΣΒΟΡΩΝΟΣ
Παραγωγή: Τομέας Μόρφωσης ΕΤ1 Τμήμα Επιμορφωτικών Εκπομπών
Ιστορικοί ερευνητές:
ΧΑΓΚΕΝ ΦΛΑΪΣΕΡ
ΟΝΤΕΝ ΒΑΡΟΝ
Αφήγηση:
ΣΟΦΙΑ ΡΟΥΜΠΟΥ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΤΣΑΓΚΑΣ
Μουσική:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ
Διεύθυνση φωτογραφίας:
ΛΑΚΗΣ ΚΑΛΥΒΑΣ
Ηχοληψία:
ΝΙΚΟΣ ΓΛΥΚΙΩΤΗΣ
ΠΑΝΤΑΖΗΣ ΦΙΛΙΠΠΑΣ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΙΚΝΗΣ
Μιξάζ:
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΠΑΤΕΛΗΣ
ΝΙΚΟΣ ΣΦΕΤΣΑΣ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΛΑΜΠΡΟΥΔΗ
ΚΙΚΗ ΣΚΟΡΔΑΡΑ
ΤΙΤΙΚΑ ΔΑΣΚΑΛΑΚΗ
Μοντάζ:
ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΥ
Τρυκέζα – Τίτλοι
ΕΛΛΗ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ
Χαρακτικό τίτλων:
ΒΑΣΩ ΚΑΤΡΑΚΗ
Έρευνα Ιταλίας:
ΑΝΤΟΝΙΟ ΣΟΛΑΡΟ
ΑΥΓΗ ΣΟΛΑΡΟ
Βοηθός σκηνοθέτης:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΩΓΡΑΦΟΣ
Βοηθός οπερατέρ:
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ
Βοηθοί εικονολήπτες:
ΝΙΚΟΣ ΠΑΛΛΗΚΑΡΑΣ
ΤΑΣΟΣ ΧΥΔΗΡΟΓΛΟΥ
Βοηθός μοντέρ:
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΡΑΓΚΑΛΟΣ
Ηλεκτρολόγοι:
ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΙΧΕΛΗΣ
ΣΠΥΡΟΣ ΜΠΙΟΣ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΟΥΓΙΑΣ
Εταλονάζ:
ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΑΟΥΔΗΣ
ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΔΟΥΚΑΣ
Κοπή αρνητικού:
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ
Φωτογράφοι:
ΑΡΗΣ ΜΠΕΡΤΟΣ
ΝΙΚΗ ΤΥΠΑΛΔΟΥ
ΠΑΝΟΣ ΧΑΤΖΗΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ
Μηχανικοί προβολής:
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
ΓΙΑΝΝΟΥΛΗΣ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑΣ
Γραμματεία παραγωγής:
ΓΙΑΝΝΑ ΚΑΠΛΑΝΙΔΟΥ
Ηλεκτρονικοί τίτλοι:
ΕΙΡΗΝΗ ΦΑΤΟΥΡΟΥ
Βίντεο εγγραφή:
ΦΩΤΗΣ ΔΑΓΡΕΣ
ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΣΥΝΤΗΛΑ
Τελεσινέ – Μίξη τίτλων:
ΓΙΟΥΛΗ ΑΓΓΕΛΙΔΟΥ
ΧΡΥΣΑ ΚΑΤΣΑΜΠΕΚΗ
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΣΑΠΑΚΗ
Ευχαριστούμε τα ιδρύματα και οργανώσεις:
IMPERIAL WAR MUSEUM
MOVIETONEWS
BUNDESARCHIV
ISTITUTO LUCE S.P.A.
NATIONAL ARCHIVES
ΠΕΑΕΑ, ΠΟΑΕΑ, ΠΣΑΕΕΑ
Κίνηση «ΕΝΩΜΕΝΗ ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ»,
Κίνηση «Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ»
«ΕΝΩΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ 1941-44 ΕΔΕΣ»
ΠΟΛΕΜΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ
ΓΕΝΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΤΥΠΟΥ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΣΤΡΑΤΟΥ
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΣΤΕΡΕΑΣ
ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΒΟΥΛΗΣ
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΕΒΡΑΪΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΙΚΡΟΥ ΧΩΡΙΟΥ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΟΡΥΣΧΑΔΩΝ
ΑΡΧΕΙΟ ΗΡΑΚΛΗ ΠΕΤΙΜΕΖΑ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
και τους:
ΜΠΑΜΠΗ ΑΛΕΠΗ
ΒΑΣΟ ΜΑΘΙΟΠΟΥΛΟ
ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΕΓΑΛΟΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
ΣΠΥΡΟ ΜΕΛΕΤΖΗ
ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΠΑΣΤΕΡΙΟΠΟΥΛΟ
ΚΩΣΤΑ ΠΑΡΑΣΧΟ
ΔΗΜΗΤΡΗ ΣΟΥΤΖΟ
Εκπομπή «Η ΕΤ-1 ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ»
Ευχαριστούμε τους εκατοντάδες αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης για την πολύτιμη και πολύπλευρη συνεισφορά τους καθώς και τους συγγραφείς 700 περίπου βιβλίων, που αποτελούν την μέχρι τώρα βιβλιογραφία της Εθνικής Αντίστασης
Σχετικά Θέματα
Δικαιώματα
ΕΡΤ ΑΕ
Διάρκεια
01:01:48:06
Φυσικά – Τεχνικά Χαρακτηριστικά
Πρωτότυπο Μέσο: ΦΙΛΜ
Τύπος: 16 mm
Εικόνα: ΕΓΧΡΩΜΗ, 4:3
Ηχος: ΜΟΝΟΦΩΝΙΚΟΣ
Χρηματοδότηση Ψηφιοποίησης/Τεκμηρίωσης
ΚΟΙΝΩΝΙΑ της ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ, Πρόσκληση 172
Τελευταία Ενημέρωση
30/06/2009