ΕΔΕΣΣΑ Η ΠΟΛΗ ΤΩΝ ΝΕΡΩΝ
0000008503
Αφιέρωμα στην Έδεσσα, με έμφαση στην ιστορία της πόλης.
Κωδικός Τεκμηρίου
0000008503
Τύπος ψηφιακού αρχείου
Βίντεο
Τίτλος
ΠΟΛΕΙΣ ΤΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ ΜΑΣ, ΟΙ
ΕΔΕΣΣΑ Η ΠΟΛΗ ΤΩΝ ΝΕΡΩΝ
Χρονολογία Παραγωγής
1998
Ημερομηνία Πρώτης Προβολής
Σκοπός
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Είδος
ΜΟΝΟΘΕΜΑΤΙΚΟ / ΟΧΙ-ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ
Χαρακτηρισμός
ΣΕΙΡΑ
Κατηγορία
ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ (ΙΣΤΟΡΙΚΟ, ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ)
Περίληψη
Αφιέρωμα στην Έδεσσα, με έμφαση στην ιστορία της πόλης.
Περιγραφή Περιεχομένου
Μέσα από το συγκεκριμένο επεισόδιο της σειράς «ΟΙ ΠΟΛΕΙΣ ΤΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ ΜΑΣ», ο ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ μας ταξιδεύει στην πόλη των νερών, την Έδεσσα. Δίνονται πληροφορίες για την πόλη και γίνεται λόγος για το σημαντικό ρόλο του υδάτινου στοιχείου για την περιοχή. Παρουσιάζεται η ιστορία της πόλης κατά την αρχαιότητα, τους βυζαντινούς χρόνους, καθώς και η εξέλιξή της σε σημαντικό βιοτεχνικό και βιομηχανικό κέντρο τον 18ο αιώνα, και κυρίως στα τέλη του 19ου αιώνα, με την εξέλιξη της Έδεσσας σε σημαντικό διαμετακομιστικό κέντρο. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στη συνοικία Βαρόσι, η οποία αναπτύχθηκε ως συνέχεια της βυζαντινής πόλης και αποτέλεσε τον πρώτο οικιστικό πυρήνα των Χριστιανών, ενώ παρουσιάζεται ο βυζαντινός ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Τέλος, λόγος γίνεται για τον Μακεδονικό Αγώνα και την απελευθέρωση της πόλης το 1912, καθώς και για τη σύγχρονη πόλη της Έδεσσας. Κατά τη διάρκεια της αφήγησης προβάλλονται πλάνα της πόλης, των καταρρακτών και του ποταμού Εδεσσαίου που τη διαρρέει.
Τίτλοι έναρξης.
00:01:36:00
Πλάνο-κάρτα στην οποία αναγράφεται ο τίτλος της εκπομπής: «ΕΔΕΣΣΑ, Η ΠΟΛΗ ΤΩΝ ΝΕΡΩΝ»
00:01:40:00
Πλάνα με την πόλη της ΕΔΕΣΣΑΣ, με αμαξοστοιχία που διασχίζει τον κάμπο, με τον Καταρράκτη ΚΑΡΑΝΟ και τον Διπλό Καταρράκτη, με τον κάμπο της ΕΔΕΣΣΑΣ. Ο παρουσιαστής ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ διαβάζει απόσπασμα που περιγράφει με γλαφυρό τρόπο την πόλη των νερών. Στη συνέχεια, αναφέρεται στη γεωγραφική θέση της ΕΔΕΣΣΑΣ, που υπήρξε μία από τις σημαντικότερες πόλεις της Αρχαίας ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ. Ακολουθούν πλάνα με τον ποταμό ΕΔΕΣΣΑΙΟ (ΒΟΔΑ) που διασχίζει την πόλη, τους Καταρράκτες και το καταπράσινο τοπίο καθώς ο παρουσιαστής μιλάει για τη φυσική ομορφιά και τα νερά της πόλης, που την καθιστούσαν πόλο έλξης από παλιά. Άποψη της πόλης της ΕΔΕΣΣΑΣ.
00:04:40:00
Πλάνα από την Αρχαία ΕΔΕΣΣΑ στη θέση ΛΟΓΓΟΣ. Ο παρουσιαστής ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ αναφέρεται στα 3000 χρόνια ιστορίας και παραθέτει ιστορικές πληροφορίες για την πόλη που ταυτίστηκε από πολλούς ιστορικούς με τις ΑΙΓΕΣ, την πρώτη πρωτεύουσα των ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ και πατρίδα του Μεγάλου ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ. Αναφέρεται, επίσης, στην κατάκτησή της για πρώτη φορά από τους ΦΡΥΓΕΣ και εξηγεί τη φρυγική προέλευση του ονόματός της. Παρεμβάλλεται πλάνο με Καταρράκτη. Στη συνέχεια, μιλάει για την κατάκτησή της από τον θεμελιωτή της Μακεδονικής Δυναστείας ΠΕΡΔΙΚΑ ή ΚΑΡΑΝΟ περί τα μέσα του 9ου π. Χ. αιώνα και για τη συμβολή της ΕΔΕΣΣΑΣ στην αναγέννηση του ελληνικού έθνους. Ακολουθούν πλάνα με Καταρράκτη, πέτρινο τοξωτό Γεφύρι και με τον ποταμό ΕΔΕΣΣΑΙΟ (ΒΟΔΑ) που διασχίζει την πόλη.
00:06:39:00
Πανοραμική άποψη της ΕΔΕΣΣΑΣ. Ο παρουσιαστής ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ αναφέρεται στην ανθρώπινη παρουσία από την Εποχή του Χαλκού, στην ύπαρξη αγροτικού οικισμού στην περιοχή της σημερινής πόλης, στη μετατροπή του σε οργανωμένη τειχισμένη πόλη από τα μέσα του 4ου π. Χ. αι. και επί βασιλείας του ΦΙΛΙΠΠΟΥ Β, στα δύο επίπεδα της αρχαίας πόλης και στο αμυντικό της σύστημα, στο οποίο σπουδαίο ρόλο έπαιξαν οι καταρράκτες. Παράλληλα με την αφήγηση προβάλλονται πλάνα από την Κάτω Πόλη της Αρχαίας ΕΔΕΣΣΑΣ. Στη συνέχεια, ο παρουσιαστής κάνει λόγο για την κατάκτηση της ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ από τους Ρωμαίους το 148 π. Χ. , για την ΕΓΝΑΤΙΑ Οδό, για τη σπουδαιότητα της πόλης στα βυζαντινά χρόνια, για τις βαρβαρικές επιδρομές, οι οποίες ανάγκασαν τους κατοίκους από τα τέλη του 6ου μ. Χ. αιώνα να εγκατασταθούν στην Ακρόπολη πάνω στο βράχο. Παρεμβάλλονται πανοραμικά πλάνα με την πόλη, τη Μονή της ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΑΣ που δεσπόζει στον κάμπο της ΕΔΕΣΣΑΣ, πλάνα με τον αρχαιολογικό χώρο και τα σπίτια πάνω στο βράχο.
00:10:24:00
Ο παρουσιαστής ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ με φόντο έναν από τους Καταρράκτες της ΕΔΕΣΣΑΣ αναφέρεται στο σημαντικό οχυρωματικό ρόλο του υδάτινου στοιχείου για την περιοχή και διαβάζει σχετικό χωρίο του Βυζαντινού Αυτοκράτορα ΙΩΑΝΝΗ ΚΑΤΑΚΟΥΖΗΝΟΥ. Ακολουθούν πλάνα με τα ορμητικά νερά Καταρρακτών καθώς γκρεμίζονται από τον βράχο και χάνονται στον κάμπο της ΕΔΕΣΣΑΣ.
00:12:51:00
Πλάνα στην πόλη της ΕΔΕΣΣΑΣ. Ο παρουσιαστής ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ αναφέρεται στην οργάνωση της πόλης πάνω στο βράχο για λόγους προστασίας, στην υποταγή της το 1389 στους ΣΕΛΤΖΟΥΚΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ ύστερα από προδοσία, στην προσπάθεια εποίκησης και βίαιου εξισλαμισμού του πληθυσμού. Πλάνα με το ΓΕΝΙ Τζαμί και χριστιανικές συνοικίες. Ο παρουσιαστής μιλάει για την οργάνωση των συνοικιών των Χριστιανών κατοίκων της ΕΔΕΣΣΑΣ γύρω από τις εκκλησίες και για το ρόλο τους στη διάδοση της ελληνοχριστιανικής παιδείας και του πολιτισμού, σύμφωνα με την ιστορικό τέχνης ΡΟΥΛΑ ΠΑΛΑΝΤΑ.
00:14:09:00
Πλάνα από τη συνοικία ΒΑΡΟΣΙ, όπου βρίσκεται ο Βυζαντινός Ναός της ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ. Ο παρουσιαστής ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ μιλάει για τη συνοικία που αποτελεί το ιστορικό κέντρο της ΕΔΕΣΣΑΣ και παραθέτει ιστορικές πληροφορίες για τον Ναό. Παράλληλα, προβάλλονται πλάνα από το εσωτερικό του, με τις θαυμάσιες επιχρισμένες Τοιχογραφίες, λαμπρά δείγματα της Παλαιολόγιας βυζαντινής τέχνης, και τα περίφημα Κιονόκρανα του 5ου και 6ου μ. Χ. αιώνα. Ακολουθούν πλάνα από τη συνοικία ΒΑΡΟΣΙ, που στηρίζεται στα βυζαντινά πρότυπα και αποτέλεσε τον πρώτο οικιστικό πυρήνα των Χριστιανών. Ο παρουσιαστής αναφέρεται στην αρχιτεκτονική του οικισμού.
00:18:00:00
Πλάνα από την πόλη της ΕΔΕΣΣΑΣ με τα παραδοσιακά σπίτια και τους Καταρράκτες της. Πανοραμικό πλάνο της πόλης. Ο παρουσιαστής ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ αναφέρεται στην πρωτοπορία της ΕΔΕΣΣΑΣ στον τομέα του εμπορίου και της οικονομίας και στην εξέλιξή της από τον 18ο αιώνα σε σπουδαίο βιοτεχνικό και βιομηχανικό κέντρο, αξιοποιώντας την κινητήρια δύναμη του νερού. Μιλάει, επίσης, για τη μεγάλη ακμή της από τα τέλη του 19ου αιώνα, λόγω της σιδηροδρομικής σύνδεσης με τη ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ και το ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ και για την εξέλιξή της σε οργανωμένο διαμετακομιστικό και βιομηχανικό κέντρο. Παρεμβάλλονται πλάνα με τις σιδηροδρομικές ράγες, πανοραμική άποψη του κάμπου και της πόλης.
00:20:14:00
Πλάνα με εγκαταλελειμμένο Εργοστάσιο κοντά σε Καταρράκτη. Ο παρουσιαστής ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ αναφέρεται στα εργοστάσια της ΕΔΕΣΣΑΣ, αντιπροσωπευτικά δείγματα της βιομηχανικής αρχιτεκτονικής του 19ου αιώνα, η δημιουργία των οποίων οφείλεται στην κινητήρια δύναμη του νερού και στην ύπαρξη πρώτων υλών.
00:21:47:00
Πλάνο μέσα σε εγκαταλελειμμένο Εργοστάσιο στην ΕΔΕΣΣΑ. Ο παρουσιαστής ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ αναφέρεται στη σύνδεση των Εργοστασίων με τον Μακεδονικό Αγώνα. Προβολή φωτογραφικού υλικού με Αντάρτες του Μακεδονικού Αγώνα, με τον ΠΑΥΛΟ ΜΕΛΑ μαζί με τα παιδιά του. Ο παρουσιαστής μιλάει για τη συμβολή της ΕΔΕΣΣΑΣ στον Μακεδονικό Αγώνα. Ακολουθούν φωτογραφίες με συγκεντρωμένο πλήθος στο Σιδηροδρομικό Σταθμό της ΕΔΕΣΣΑΣ, ενώ ο παρουσιαστής μιλάει για την απελευθέρωση του τόπου στις 18 Οκτωβρίου 1912, όταν τα πρώτα τμήματα του ελληνικού στρατού έφτασαν στην ΕΔΕΣΣΑ με μια ατμομηχανή από τη ΣΚΥΔΡΑ. Πλάνα με τον Σιδηροδρομικό Σταθμό και την πόλη της ΕΔΕΣΣΑΣ.
00:23:49:00
Πανοραμική άποψη της πόλης της ΕΔΕΣΣΑΣ. Πλάνα μέσα από την πόλη με τον ποταμό ΕΔΕΣΣΑΙΟ (ΒΟΔΑ), το πέτρινο Ρολόι, τη βυζαντινή Γέφυρα στην περιοχή ΚΙΟΥΠΡΙ, τους Μικρούς Καταρράκτες που διασχίζουν και κοσμούν το ομώνυμο πάρκο, και δρόμους με κίνηση. Ακολουθούν πλάνα από την ΕΔΕΣΣΑ, το χειμώνα ντυμένη στα λευκά. Ο παρουσιαστής ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ αναφέρεται στη σύγχρονη πόλη, η οποία εξελίσσεται σε όλους τους τομείς της οικονομικής και κοινωνικής ζωής. Μιλάει, επίσης, για την προσπάθεια των κατοίκων να προστατεύσουν την πολιτιστική τους ταυτότητα και κληρονομιά και για τα πολιτιστικά αγαθά της πόλης, που γοητεύουν κάθε επισκέπτη. Στη συνέχεια, αναφέρει την περιγραφή του λογοτέχνη ΜΕΝΕΛΑΟΥ ΛΟΥΝΤΕΜΗ για την ΕΔΕΣΣΑ και απαριθμεί τα βασικά χαρακτηριστικά της όμορφης πόλης των νερών.
00:27:30:00
Κάρτα στην οποία αναγράφεται ο τίτλος της εκπομπής: «ΕΔΕΣΣΑ, Η ΠΟΛΗ ΤΩΝ ΝΕΡΩΝ»
00:27:35:00
Τίτλοι τέλους.
Θεματική Κατηγορία
ΙΣΤΟΡΙΑ
ΤΕΧΝΕΣ & ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ
Θεματικοί Όροι
Έδεσσα, αρχαιολογία, μνημεία, αρχιτεκτονική, παραδοσιακός οικισμός, ναός, Βυζάντιο, Βυζαντινή Αυτοκρατορία, τοπική ιστορία, Μακεδονικός Αγώνας, βιομηχανία
Αναφορές
Γεωγραφικός Προσδιορισμός
ΕΥΡΩΠΗ, ΕΛΛΑΔΑ, ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, ΝΟΜΟΣ ΠΕΛΛΑΣ, ΕΔΕΣΣΑ
Γλώσσα Περιεχομένου
ΕΛΛΗΝΙΚΗ
Δημιουργός
Παραγωγή: ΕΡΤ ΑΕ
Εκτέλεση: ΠΑΝΘΕΑΜΑ
Συντελεστές
Σκηνοθεσία:
ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ
Παρουσίαση:
ΛΑΚΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ
Βοηθός σκηνοθέτη:
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ
Βοηθός οπερατέρ:
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΘΕΟΦΑΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ηλεκτρολόγος:
ΣΠΥΡΟΣ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ
Ηχολήπτης:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΟΜΙΚΟΣ
Μουσική τίτλων:
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΜΠΙΘΑΣ
Μιξάζ:
ΚΩΣΤΑΣ ΣΚΙΑΔΑΣ
Εργαστήρια εικόνας:
ΣΚΛΑΒΗΣ ΣΤΟΥΝΤΙΟ
Κοπή αρνητικού:
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΥ
Τρυκέζα:
ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΑΝΑΝΙΔΗΣ
Φωτοστοιχειοθεσία:
ΑΝΑΓΡΑΜΜΑ ΕΠΕ
Μουσική επιμέλεια:
ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΤΣΑΡΟΥΧΑΣ
Διεύθυνση παραγωγής:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ
Έρευνα:
ΝΙΝΝΕΤΑ ΚΟΝΤΡΑΡΟΥ – ΡΑΣΙΑ
Επιστημονικός σύμβουλος:
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΤΑΜΒΑΚΗ
Διεύθυνση φωτογραφίας:
ΤΑΚΗΣ ΒΕΝΕΤΣΑΝΑΚΟΣ
Σενάριο-Μοντάζ:
ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΤΣΑΡΟΥΧΑΣ
Ευχαριστούμε:
Το Δήμο ΕΔΕΣΣΑΣ
Την Ιερά Μητρόπολη ΕΔΕΣΣΑΣ
Την 11η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων
Την 12η Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων
Βιβλιογραφία-Πηγές:
ΕΔΕΣΣΑ – Η ΠΟΛΗ ΤΩΝ ΝΕΡΩΝ
ΕΔΕΣΣΑ-οδηγός
Παραγωγή:
«ΠΑΝΘΕΑΜΑ»
© ΕΤ-2
Σχετικά Θέματα
Δικαιώματα
ΕΡΤ ΑΕ
Διάρκεια
00:27:59:04
Φυσικά – Τεχνικά Χαρακτηριστικά
Πρωτότυπο Μέσο: ΦΙΛΜ
Εικόνα: ΕΓΧΡΩΜΗ, 4:3
Χρηματοδότηση Ψηφιοποίησης/Τεκμηρίωσης
ΚΟΙΝΩΝΙΑ της ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ, Πρόσκληση 172
Τελευταία Ενημέρωση
04/11/2009