ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ

00:00:00:00 Τίτλοι έναρξης. 00:01:24:00 Τίτλος 8ου επεισοδίου: «Το αντάρτικο κίνημα στο πρώτο εξάμηνο του 1943». 00:01:31:00 Φιλμ αρχείου με αντάρτες που βαδίζουν σε χιονισμένα βουνά και μεταφέρουν έναν νεκρό άνδρα για να τον κηδέψουν. Η αφηγήτρια υπογραμμίζει τη ραγδαία ανάπτυξη του αντάρτικου κινήματος, κατά το έτος 1943, τις ευνοϊκές συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί από τις επιτυχίες των ανταρτών ήδη από το 1942 και τις νίκες των συμμαχικών δυνάμεων κατά του Άξονα και αναφέρεται στις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις που οργανώνουν οι δυνάμεις κατοχής, απειλούμενες από την ανάπτυξη του ανταρτικού κινήματος. 00:02:55:00 Πλάνα από την περιοχή της Σκουλικαριάς Άρτας. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην πυρπόληση του χωριού Σκουλικαριά, έξω από την Άρτα, από ιταλικό σύνταγμα στις 18 Ιανουαρίου 1943. Η περιοχή αποτελούσε βάση των ανταρτών της ΕΟΕΑ, με επικεφαλής τον ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΑ ΖΕΡΒΑ, όπου και πολεμά με ομάδα 250 ανδρών, ενώ άλλη ομάδα, της τάξης των 150 ανδρών, με επικεφαλής τον ΜΙΧΑΛΗ ΜΥΡΙΔΑΚΗ, μαχόταν στο Κλειδί. Οι αντάρτες στη μάχη στο Κλειδί χάνουν τον συνταγματάρχη ΑΥΓΕΡΙΝΟ (σχετικό αφιερωματικό μνημείο), αλλά οι Ιταλοί αναγκάζονται να υποχωρήσουν στην Άρτα καταδιωκόμενοι από τους αντάρτες. 00:03:44:00 Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑΣ, οπλαρχηγός του ΕΔΕΣ-ΕΟΕΑ, μιλά για τη μάχη στο Κλειδί, στην οποία συμμετείχε και τραυματίστηκε. 00:04:33:00 Φωτογραφία του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ, καθώς η αφηγήτρια αναφέρεται στον βαρύ τραυματισμό του στη μάχη στο Κλειδί. 00:04:39:00 Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑΣ μνημονεύει τις απώλειες και αποδίδει τιμή στα γυναικόπαιδα, τους ηλικιωμένους και όλους όσους υποβοήθησαν στις δυσμενείς συνθήκες του αγώνα τους αντάρτες. 00:05:24:00 Χάρτης της Ελλάδας, με εστίαση στην περιοχή των Γρεβενών. Ο αφηγητής αναφέρεται στις εξορμήσεις που οι Ιταλοί πραγματοποιούσαν στα χωριά για εκφοβισμό των κατοίκων, μετά τον αφοπλισμό των σταθμών Χωροφυλακής από τους αντάρτες. 00:05:32:00 Πλάνα από την περιοχή των Γρεβενών. Ο αφηγητής αναφέρεται στο χρονικό της εξόρμησης των Ιταλών στο χωριό Σνίχοβο Γρεβενών στις 8 Φεβρουαρίου 1943, όπου θα συμβεί αιματηρή σύγκρουση με την ανταρτική ομάδα του ΤΑΣΙΑΝΟΠΟΥΛΟΥ, με απώλειες για τους Ιταλούς. 00:05:56:00 Έντυπη ανακοίνωση σχετικά με τη μάχη στο Σχίνοβο Γρεβενών. Ο αφηγητής επισημαίνει τη συμβολή της νικηφόρας αυτής για τους αντάρτες μάχης, που είχε αποτέλεσμα να εμπλουτιστούν με νέα μέλη οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ, και να αυξηθούν οι ομάδες του εφεδρικού ΕΛΑΣ (Δεκαρχίες). 00:06:06:00 Πλάνα από την περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας. Ο αφηγητής αναφέρεται στη μάχη της Βίγλας και του Φαρδύκαμπου Σιάτιστας, στις 4-6 Μαρτίου 1943, που αποτέλεσε ορόσημο στον ανταρτικό αγώνα της περιοχής εναντίον των Ιταλών. 00:06:21:00 Πλάνα από την πόλη της Σιάτιστας. Ο αφηγητής αναφέρεται στην πληροφορία που είχαν οι αντάρτες του ΕΑΜ Σιάτιστας σχετικά με την κίνηση ιταλικής φάλαγγας από Κοζάνη προς Σιάτιστα-Γρεβενά και στην απόφαση διεξαγωγής μάχης από την ομάδα Δ. ΧΑΡΙΣΙΑΔΗ-ΜΑΡΚΟΥ ΤΣΟΥΚΡΑ και από τις Δεκαρχίες της Σιάτιστας. 00:06:40:00 Ο ΑΛΕΚΟΣ ΡΟΣΙΟΣ (ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ), διοικητής εφεδρικών δεκαρχιών του ΕΛΑΣ Σιάτιστας, αναφέρεται στον λόγο που εκφώνησε στους συντοπίτες του, στον οποίον υπενθύμιζε την αντίσταση του 1912 στη Σιάτιστα εναντίον των Τούρκων, και στην απόφαση όλων για αγώνα κατά του Ιταλού κατακτητή. 00:07:24:00 Πλάνα από την περιοχή της Σιάτιστας, και από το λόφο Βίγλα. Ο αφηγητής αναφέρεται στις στρατηγικές κινήσεις (έλαβαν θέσεις γύρω από τον δημόσιο δρόμο Κοζάνης-Γρεβενών) των δεκαρχιών της Σιάτιστας και της ανταρτικής ομάδας Δ. ΧΑΡΙΣΙΑΔΗ-ΜΑΡΚΟΥ ΤΣΟΥΚΡΑ, προκειμένου να καταφέρουν ισχυρό χτύπημα στην επερχόμενη ιταλική φάλαγγα. Ακολουθεί φωτογραφία της ανταρτικής ομάδας του Δ. ΧΑΡΙΣΙΑΔΗ (ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗΣ). 00:07:56:00 Ο ΑΛΕΚΟΣ ΡΟΣΙΟΣ (ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ) αναφέρεται στον βιγλάτορα ΤΑΚΗ ΒΑΡΒΕΡΗ, που παρακολουθούσε τις κινήσεις της ιταλικής φάλαγγας και στην ετοιμότητα των ανταρτών, με την ανακοίνωση του ΒΑΡΒΕΡΗ ότι εκείνη καταφθάνει. 00:08:24:00 Πλάνα από τον δημόσιο δρόμο, μέσα από κινούμενο όχημα. Ο αφηγητής περιγράφει την ενέδρα που έστησαν οι αντάρτες του ΕΛΑΣ στην ιταλική φάλαγγα, χρησιμοποιώντας το όπλο του αιφνιδιασμού. Ως αναπαράσταση της κίνησης των ιταλικών φορτηγών οχημάτων το όχημα σταματά. 00:08:37:00 Πλάνα από τον δημόσιο δρόμο στον οποίον εκινείτο η ιταλική φάλαγγα. Ο αφηγητής αναφέρεται στην αντίδραση των Ιταλών (άνοιξαν πυρ), μετά την ενέδρα των ανταρτών της Σιάτιστας. 00:08:42:00 Φωτογραφία ανταρτών του ΕΛΑΣ-στο μέσον διακρίνεται ο ΜΑΡΚΟΣ ΤΣΟΥΚΡΑΣ, καπετάνιος ομάδας ΧΑΡΙΣΙΑΔΗ. Αρχίζει την αφήγησή του ο ΤΣΟΥΚΡΑΣ, που συμμετείχε στην ενέδρα κατά των Ιταλών στην περιοχή της Σιάτιστας. 00:08:51:00 Ο ΜΑΡΚΟΣ ΤΣΟΥΚΡΑΣ αναφέρεται στη χειροβομβίδα που πέταξαν στους Ιταλούς, στην αμηχανία εκείνων και στην αδυναμία τους να ελέγξουν και να εντοπίσουν το σημείο ρίψης, και στις απώλειες που είχαν (πέντε νεκροί). 00:09:35:00 Ο ΑΛΕΚΟΣ ΡΟΣΙΟΣ (ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ) αναφέρεται στο εντυπωσιακό περιστατικό με τον τσοπάνη-«ομηρικό ήρωα» ΔΙΑΜΑΝΤΗ ΤΣΟΚΑΛΟ, που έτρεξε άοπλος εναντίον του δεύτερου ιταλικού οχήματος. 00:10:19:00 Πλάνα από το σημείο βολής των ανταρτών. Ο αφηγητής αναφέρεται στην παράδοση όλου του λόχου των Ιταλών μετά την επίθεση των ανταρτών, εκτός από εκείνους του ιταλικού οχήματος το οποίο διέφυγε, και στην αποκομιδή των λαφύρων με τα οποία εξοπλίσθηκαν οι αντάρτες που στη συνέχεια αντιμετώπισαν το ιταλικό τάγμα των Γρεβενών 00:10:45:00 Πλάνα από την περιοχή του Αλιάκμονα, προς την οποία προχώρησε το ιταλικό τάγμα των Γρεβενών. Ο αφηγητής αναφέρεται στην παρεμπόδισή του από τις δεκαρχίες των γύρω χωριών και στη συρροή των ανταρτών του ΕΛΑΣ της περιοχής του Βοΐου. Ακολουθεί φωτογραφία ανταρτών του ΕΛΑΣ της περιοχής Βοΐου. 00:11:15:00 Πλάνα από την περιοχή του Φαρδύκαμπου Γρεβενών. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην άφιξη του ιταλικού τάγματος στον στις 5 Μαρτίου 1943, στην έναρξη της επίθεσής του και στην προώθησή του, αλλά και στην αντίσταση των εφέδρων ανταρτών του ΕΛΑΣ Σιάτιστας από το ύψωμα Συκιά. Ο ΑΛΕΚΟΣ ΡΟΣΙΟΣ που πολέμησε στη Συκιά αναφέρεται στη δύσκολη αυτή αλλά μεγαλειώδη μάχη. 00:12:06:00 Ο ΑΛΕΚΟΣ ΡΟΣΙΟΣ (ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ) περιγράφει τη μάχη του Φαρδύκαμπου, μιλώντας για την προώθηση των Ιταλών-ο ίδιος βρισκόταν στο ύψωμα Συκιά-και γι.αναφέρεται στις ενισχύσεις, της τάξης των 70 ανδρών, που έφτασαν από την ανταρτική ομάδα των Δ. ΧΑΡΙΣΙΑΔΗ (ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ) και ΤΣΟΥΚΡΑ, και στο άμεσο στρατηγικό σχέδιο που εκπόνησαν προκειμένου να αντιμετωπίσουν τον Ιταλό κατακτητή. 00:12:46:00 Φωτογραφία ανταρτών, από αριστερά διακρίνεται ο ΜΗΤΣΟΣ ΖΥΓΟΥΡΑΣ (ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ), διοικητής ομάδας Μπουρίνου. Ο ΖΥΓΟΥΡΑΣ αναφέρεται στην εντυπωσιακή εξόρμηση των ανδρών του και των εφεδρικών δεκαρχιών του ΕΛΑΣ, παρά τα λιγοστά όπλα που διέθεταν. Πλάνα από την περιοχή της μάχης, καθώς ο ΖΥΓΟΥΡΑΣ συνεχίζει τη διήγησή του. 00:13:53:00 Ο ΑΛΕΚΟΣ ΡΟΣΙΟΣ (ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ) αναφέρεται στην θεαματική υποχώρηση των Ιταλών, οι οποίοι πανικόβλητοι, κατευθύνθηκαν στον Φαρδύκαμπο. 00:14:16:00 Πλάνα από τον δημόσιο δρόμο που οδηγεί στον Φαρδύκαμπο, σημείο όπου οδηγήθηκαν οι Ιταλοί. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην καθήλωση του ιταλικού τάγματος γύρω από τον σταθμό διοίκησής του και στην άφιξη νέων αντάρτικων ομάδων στην περιοχή: ΤΑΣΙΑΝΟΠΟΥΛΟΥ, ΒΕΝΕΤΣΑΝΟΠΟΥΛΟΥ, ΣΚΟΤΙΔΑ (ΘΕΟΧΑΡΟΠΟΥΛΟΥ), ΚΥΡΑΤΖΟΠΟΥΛΟΥ και των Δεκαρχιών του Πενταλόφου. 00:14:42:00 Πλάνα από τη Σιάτιστα, ο άμαχος πληθυσμός της οποίας λαμβάνει ενεργό μέρος στην Αντίσταση. Η αφηγήτρια αναφέρεται στο χτύπημα της Σιάτιστας και των θέσεων των ανταρτών από ιταλικά αεροπλάνα, αλλά και στην-παρά την έλλειψη συντονισμένης οργάνωσης των ανταρτικών δυνάμεων-ενεργοποίησης του ευφυούς αυτοσχεδιασμού, που εκπορεύεται από την πολιτική του λαϊκού πολέμου. 00:15:09:00 ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΙΟΥΚΑΛΙΑΣ, μαχητής Δεκαρχιών Σιάτιστας, αναφέρεται στον τρόπο εξόντωσης ενός Ιταλού παρατηρητή, που αποδεικνύει το μέγεθος της φαντασίας που μπορεί να διαθέτει εκείνος που συμμετέχει στον λαϊκό πόλεμο. 00:16:32:00 Πλάνα από την περιοχή της Σιάτιστας, καθώς ο αφηγητής αναφέρεται στην παράδοση ολόκληρου του ιταλικού τάγματος και του διοικητή του, τη νύχτα της 6ης προς 7η Μαρτίου 1943, και στην παράδοση του οπλισμού στα αντάρτικα σώματα. Επισημαίνει δε ότι οι αιχμάλωτοι ανήλθαν στους 500 και πλέον, οι οποίοι οδηγήθηκαν στη Σιάτιστα, στον χώρο της Αποστολικής Διακονίας. 00:17:06:00 Πλάνα από τον χώρο της Αποστολικής Διακονίας, της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Σιάτιστας, όπου οδηγήθηκαν οι Ιταλοί αιχμάλωτοι. Ο αφηγητής αναφέρεται στην τεράστια απήχηση της ήττας των Ιταλών, τόσο στον ελληνικό πληθυσμό όσο και στους κατακτητές, επικαλούμενος έκθεση του Γερμανού στρατιωτικού διοικητή Νοτιοανατολικής Ευρώπης, ημερομηνίας 9 Απριλίου 1943, που χαρακτηρίζει την επιχείρηση «κορύφωση της δράσης των ανταρτών στην Ελλάδα». 00:17:23:00 Ο ΑΛΕΚΟΣ ΡΟΣΙΟΣ (ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ) αναφέρεται στη σημασία της μάχης του Φαρδύκαμπου, κυρίως για τον χρόνο και τον τρόπο που έγινε: χωρίς προετοιμασία αλλά «εν πορεία». 00:17:50:00 Φωτογραφία ανταρτών στην περιοχή Καστοριάς Βοΐου. Η αφηγήτρια αναφέρεται στα τμήματα του Αρχηγείου Γράμμου τον Μάρτιο του 1943, που είχε συγκροτηθεί με επικεφαλής τον ΓΙΩΡΓΟ ΓΙΑΝΝΟΥΛΗ, και στα συγκροτήματα που το αποτελούν-ΡΙΖΟΠΟΥΛΟΥ, ΠΑΤΣΙΟΥΡΑ και ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ. 00:18:14:00 Πλάνα από την περιοχή Καστοριάς Βοΐου. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην επιχείρηση των συγκροτημάτων ΡΙΖΟΠΟΥΛΟΥ, ΠΑΤΣΙΟΥΡΑ και ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ-με σχέδιο του ΓΙΩΡΓΟΥ ΓΙΑΝΝΟΥΛΗ-δίωξης των ιταλικών φρουρών και των ενόπλων κομητατζήδων που είχαν οργανώσει εκεί Βούλγαροι αξιωματικοί, σε συνεργασία με τους Γερμανούς και Ιταλούς κατακτητές και απελευθέρωσης της πόλης της Καστοριάς. Ο ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ, διοικητής συγκροτήματος Αρχηγείου Γράμμου, αναφέρεται στα επιτυχημένα χτυπήματα των άλλων δύο συνεργατών του ανταρτών ΡΙΖΟΠΟΥΛΟΥ και ΠΑΤΣΙΟΥΡΑ, που ανάγκασαν τους Ιταλούς και τους κομητατζήδες να ταμπουρωθούν στην Καστοριά. 00:18:59:00 Ο ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ αναφέρεται στο χτύπημα που κατέφερε το συγκρότημά του επί του δημόσιου δρόμου Αλβανίας-Καστοριάς, στους κομητατζήδες και σε μεγάλη ιταλική φάλαγγα στις 5 Μαρτίου 1943. Αναφέρει όμως ότι στη συνέχεια κυκλώθηκε από άλλη μηχανοκίνητη φάλαγγα Ιταλών και κομητατζήδων που ήρθε για ενισχύσεις, και ότι υποχρεώθηκε τελικώς στην εγκατάλειψη του σχεδίου του ΓΙΩΡΓΟΥ ΓΙΑΝΝΟΥΛΗ για την απελευθέρωση της Καστοριάς. Τέλος, αναφέρεται στη συμβολή της «ηρωίδας» ΣΟΦΙΑΣ από την Κορομηλιά, που τους ειδοποίησε και τελικώς συνελήφθη και βασανίστηκε. Παρεμβάλλεται φωτογραφία του ΑΧΙΛΛΕΑ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ. 00:21:01:00 Φωτογραφικό υλικό με μέλη του Αρχηγείου ΕΛΑΣ Πιερίων Βορείου Ολύμπου στις 18 Απριλίου 1943. Ο αφηγητής αναφέρεται στην επίθεση που εξαπέλυσε το Αρχηγείο στο χωριό Τάχνιστα εναντίον γερμανικού τάγματος. 00:21:17:00 Πλάνα από το χωριό Τάχνιστα. Ο αφηγητής αναφέρεται στις γερμανικές ενισχύσεις οι οποίες περικύκλωσαν τους αντάρτες του ΕΛΑΣ που βρίσκονταν στο χωριό. Οι τελευταίοι συμπτύχθηκαν στα βουνά. Χαρακτηρίζει τη μάχη ως «την πρώτη αναμέτρηση ανταρτών με γερμανικά τμήματα, πολύ πιο αξιόμαχα από τα ιταλικά» και παραθέτει ότι μεταξύ των Γερμανών νεκρών ήταν ο διοικητής του τάγματος, αλλά και ότι οι αντάρτες είχαν 18 νεκρούς-ανάμεσά τους και οι διοικητές των συγκροτημάτων που έλαβαν μέρος στην επίθεση ΚΩΣΤΑΣ ΚΡΥΣΤΑΛΗΣ, ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΥΛΩΝΑΣ, ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ. Πλάνα από το μνημείο των πεσόντων. 00:22:11:00 Χάρτης της Ελλάδας, με εστίαση στην περιοχή των Χασίων Ορέων στη Βορειοδυτική Θεσσαλία. Η αφηγήτρια αναφέρεται στη συντριπτική νίκη των ομάδων του μόνιμου και εφεδρικού ΕΛΑΣ, με επικεφαλής τους ΝΙΚΟ ΖΑΡΑΛΗ και ΝΕΣΤΟΡΑ ΒΩΚΟ (σχετική φωτογραφία των ανταρτών του ΕΛΑΣ Θεσσαλίας) εναντίον των Ιταλών στην Οξύνεια Καλαμπάκας, στις 11-12 Φεβρουαρίου 1943. Παρεμβάλλεται ανακοίνωση του ΕΛΑΣ με τα αποτελέσματα της μάχης: 120 Ιταλοί νεκροί (έναντι 6 Ελλήνων) και146 αιχμάλωτοι. 00:22:37:00 Χάρτης της Ελλάδας, με εστίαση στην περιοχή του Πηλίου, και πλάνα από την Τσαγκαράδα Πηλίου. Η αφηγήτρια αναφέρεται στη μάχη της Τσαγκαράδας στις 21 Μαρτίου 1943, μεταξύ της πρώτης ανταρτικής ομάδας που έδρασε στη περιοχή, υπό τον ΣΠΥΡΟ ΦΡΑΓΓΙΝΕΑ και ΚΩΣΤΑ ΚΑΤΣΙΝΟ, η οποία εισβάλλει αιφνιδιαστικά στο χωριό και επιτίθεται εναντίον ιταλικής φρουράς. 00:23:10:00 Πλάνα από την Τσαγκαράδα Πηλίου. Η αφηγήτρια περιγράφει το ταμπούρωμα των Ιταλών σε ξενοδοχείο του χωριού, το οποίο οι αντάρτες ανατινάσσουν και πυρπολούν, και την παράδοση των Ιταλών. Στη συνέχεια, το αντάρτικο αναπτύσσεται ραγδαία στην περιοχή. Φωτογραφία του 1/54 Τάγματος του ΕΛΑΣ Πηλίου, του οποίου η δράση αρχίζει αργότερα στην περιοχή. 00:23:44:00 Φωτογραφία του αντάρτικου συγκροτήματος του Καραντάου και της πόλης των Φαρσάλων. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην αιχμαλώτιση ολόκληρης της ιταλικής φρουράς των Φαρσάλων από τους 150 αντάρτες του σώματος αυτού, στις 27 Μαρτίου 1943. 00:23:58:00 Γερμανικό τηλεγράφημα, ημερομηνίας 18 Μαρτίου 1943. Ο αφηγητής κάνει λόγο για εσπευσμένη εγκατάλειψη των πόλεων και των κωμοπόλεων από τις ιταλικές δυνάμεις, τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 1943, και, επικαλούμενος τη σχετική αναφορά των κατακτητών, επισημαίνει την παραδοχή τους ότι οι αντάρτες έχουν υπό την κατοχή τους την Αταλάντη και την Καρδίτσα. 00:24:16:00 Φωτογραφία από τα Γρεβενά μετά το τέλος της δοξολογίας για την εθνική γιορτή, παρουσία ιερωμένων, ανταρτών και λαϊκών. Ο αφηγητής αναφέρεται στη σωτήρια για την πόλη ημέρα της 24ης Μαρτίου 1943, οπότε απεχώρησαν οι Ιταλοί από τα Γρεβενά, και ένα μήνα αργότερα από το Καρπενήσι. Στον κορμό της χώρας δημιουργείται μεγάλη συμπαγής έκταση απαλλαγμένη από την εξουσία των κατακτητών. 00:24:38:00 Γερμανικό τηλεγράφημα, ημερομηνίας 18 Μαρτίου 1943. Ο αφηγητής, αναφερόμενος σε σχετικό χωρίο του τηλεγραφήματος, επισημαίνει αφενός τη διαπίστωση και επίκριση από τους Γερμανούς της αδυναμίας των Ιταλών να αντισταθούν στην ανταρτική δραστηριότητα στα βουνά και αφετέρου την ανάγκη αποστολής και δραστικής επέμβασης ικανών γερμανικών μονάδων. 00:24:58:00 Φωτογραφικό υλικό με Γερμανούς και Ιταλούς που συμπτύσσονται σε ενιαία μέτωπα. Ο αφηγητής κάνει λόγο για συνδυασμένες ιταλογερμανικές εκκαθαριστικές επιχειρήσεις εναντίον των ανταρτών σε Θεσσαλία, Ρούμελη και Ήπειρο, που ξεκίνησαν στις 21 Μαΐου 1943. Αναφέρεται και στην, χωρίς αποτέλεσμα, εκπνοή της προθεσμίας (20 Μαΐου 1943), που είχαν θέσει οι κατακτητές και η κυβέρνηση ΙΩΑΝΝΗ ΡΑΛΛΗ στους αντάρτες, για κατάθεση των όπλων, με αντάλλαγμα αμνηστία. 00:25:31:00 Χάρτης της Ελλάδας, με εστίαση στην περιοχή της Παραμυθιάς και πλάνα από την περιοχή. Ο αφηγητής αναφέρεται στην από κοινού αντιμετώπιση από τον ΕΛΑΣ και τον ΕΔΕΣ δύο ιταλικών ταγμάτων στην περιοχή (Σκάλα Παραμυθιάς και Σταυρός Σουλίου), στις 21 Μαΐου 1943. 00:25:59:00 Φωτογραφικό υλικό με τον ΓΕΡΑΣΙΜΟ ΠΡΙΦΤΗ, καπετάνιο του 24ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ. Ακούγεται η φωνή του από μαγνητοφωνημένη προ-συνέντευξη. Το χωρίο της συνέντευξης αναφέρεται στην υποχώρηση των Ιταλών. 00:26:27:00 Δημοσίευμα από αντιστασιακή εφημερίδα που αναφέρεται στη μάχη της Πόρτας Τρικάλων, στις 8-9 Ιουνίου 1943, την πιο μεγάλη μάχη παρατάξεως που έδωσε ο ΕΛΑΣ. Η αφηγήτρια κάνει τις σχετικές αναφορές. 00:26:37:00 Ο ΜΙΜΗΣ ΤΑΣΟΣ (ΜΠΟΥΚΟΥΒΑΛΑΣ), καπετάνιος δυνάμεων του ΕΛΑΣ στη μάχη της Πόρτας, μιλά για την ομώνυμη μάχη, η οποία δόθηκε σαν αποτέλεσμα της σύμπτυξης των δυνάμεων του ΕΛΑΣ προς τον κορμό της Πίνδου, όπου τρία τμήματα-του Κίσαβου, του Πηλίου και των Αγράφων-, με επικεφαλής τον ίδιο και τον ίλαρχο ΓΙΩΡΓΟ ΖΑΡΟΓΙΑΝΝΗ (ΚΑΒΑΛΑΡΗ), θα ανέκοπταν την εκκαθαριστική επιχείρηση των ιταλικών δυνάμεων. 00:28:25:00 Φωτογραφία ανταρτών του ΕΛΑΣ, που έδρασαν στη μάχη της Πόρτας, ανάμεσά τους διακρίνεται ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΑΡΟΓΙΑΝΝΗΣ (ΚΑΒΑΛΑΡΗΣ), στρατιωτικός υπεύθυνος των δυνάμεων του ΕΛΑΣ στη μάχη της Πόρτας. Ο ΖΑΡΟΓΙΑΝΝΗΣ αναφέρεται στα τρία τάγματα του ιππικού που συμμετείχαν στη μάχη της Πόρτας που κατευθύνονταν προς την περιοχή Μουζάκι (εμβόλιμα πλάνα της περιοχής), και εξηγεί το στρατηγικό σχέδιο να αφήσουν τους Ιταλούς να εισέλθουν στο χωριό. 00:29:51:00 Φωτογραφία ανταρτών του ΕΛΑΣ, που έδρασαν στη μάχη της Πόρτας, ανάμεσά τους διακρίνεται ο ΜΙΜΗΣ ΤΑΣΟΣ (ΜΠΟΥΚΟΥΒΑΛΑΣ). Ο ΜΙΜΗΣ ΤΑΣΟΣ (ΜΠΟΥΚΟΥΒΑΛΑΣ) αναφέρεται στο στρατηγικό σχέδιο των ανταρτών να αφήσουν τους Ιταλούς να εισέλθουν στο χωριό και στην επίθεση των ανταρτών από όλα τα μέτωπα, που επακολούθησε. 00:31:15:00 Πλάνα από τα σημεία της περιοχής που οι Ιταλοί δέχθηκαν πυρά από τους αντάρτες κατά τη μάχη της Πόρτας. Η αφηγήτρια κάνει τις σχετικές αναφορές. 00:31:23:00 Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΑΡΟΓΙΑΝΝΗΣ (ΚΑΒΑΛΑΡΗΣ) αναφέρεται στην αιφνιδιαστική επίθεση που συντάραξε τους Ιταλούς και στην άμυνά τους. 00:31:39:00 Πλάνα από την περιοχή όπου διεξήχθη η μάχη της Πόρτας. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην υποχώρηση και ανασύνταξη του εχθρού και στις ενισχύσεις του ακόμη και με αεροπλάνα. 00:31:53:00 Ο ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΠΑΠΠΑΣ, υπεύθυνος εφεδρικού ΕΛΑΣ Πόρτας, αναφέρεται στην αρχή του τέλους της μάχης της Πόρτας, όπου οι αντάρτες πέτυχαν τον στόχο τους εναντίον των Ιταλών. Εμβόλιμη φωτογραφία με αντάρτες του ΕΛΑΣ, μεταξύ των οποίων διακρίνεται ο ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΠΑΠΠΑΣ. 00:32:31:00 Πλάνα από την περιοχή όπου διεξήχθη η μάχη της Πόρτας. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην προώθησή των Ιταλών προς ανατολάς προς το χωριό Μουζάκι, προκαλώντας απειλή υπερφαλάγγισης, και στην ενίσχυση των ανταρτών στο χωριό Πόρτα (εμβόλιμη φωτογραφία του χωριού), όπου την επόμενη ημέρα, στις 9 Ιουλίου 1943, οι Ιταλοί επιχειρούν νέα επίθεση. 00:33:02:00 Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΑΡΟΓΙΑΝΝΗΣ (ΚΑΒΑΛΑΡΗΣ) αναφέρεται στην καθήλωση του εχθρού αλλά και στη μεταφορά ενός εχθρικού τμήματος σε νέο σημείο. 00:33:44:00 Πλάνα από την περιοχή όπου διεξήχθη η μάχη της Πόρτας. Η αφηγήτρια αναφέρεται στη διαταγή σύμπτυξης των ανταρτών προς Τύρνα και στην ανατίναξη της γέφυρας του Πορταϊκού για παρεμπόδιση των μετακινήσεων του εχθρού (εμβόλιμη φωτογραφία της ανατιναγμένης γέφυρας). Οι Ιταλοί διστάζουν να προχωρήσουν, έχοντας ήδη τεράστιες απώλειες. 00:34:22:00 Ο ΜΙΜΗΣ ΤΑΣΟΣ (ΜΠΟΥΚΟΥΒΑΛΑΣ) αναφέρεται στην πυρπόληση από την ιταλική δύναμη των γύρω χωριών, στην απόφασή τους να μην κατευθυνθούν στην Πόρτα και στην εγκατάλειψη από τους Ιταλούς έστω και της ιδέας της ανταλλαγής πυρών με τους αντάρτες. Αναφέρεται και στη συμμετοχή του πληθυσμού της περιοχής, ακόμα και ως θεατές. Στη συνέχεια, ισχυροποιήθηκαν οι δεσμοί μεταξύ ανταρτών και χωρικών. 00:36:03:00 Φωτογραφίες ανταρτών του ΕΛΑΣ, καθώς ο αφηγητής αναφέρεται στις εσωτερικές διαμάχες μεταξύ των διαφορετικών ανταρτικών ομάδων. 00:36:23:00 Χάρτης της Ελλάδας που εστιάζει στην περιοχή της Γκιώνας, όπου ήδη είχαν εγκατασταθεί τμήματα του ΕΛΑΣ, κατά τις αναφορές του αφηγητή. 00:36:30:00 Φωτογραφία του συνταγματάρχη ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΨΑΡΡΟΥ. Ο αφηγητής αναφέρεται στην ίδρυση του 5/42 Συντάγματος της Εθνικής και Κοινωνικής Απελευθέρωσης (ΕΚΚΑ), τον Απρίλιο του 1943, με βάση μια ανεξάρτητη ομάδα που είχε συσταθεί στην περιοχή της Γκιώνας. 00:36:34:00 Το ιδρυτικό καταστατικό της Εθνικής και Κοινωνικής Απελευθέρωσης (ΕΚΚΑ), καθώς ο αφηγητής αναφέρεται στις δημοκρατικές και σοσιαλιστικές Αρχές της οργάνωσης, αλλά και στη συντηρητική σύνθεση του 5/42 Συντάγματος και στην ενίσχυσή από τη βρετανική αποστολή. 00:36:53:00 Φωτογραφία του ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΡΤΑΛΗ, αντιπροσώπου της ΕΚΚΑ. 00:36:59:00 Ο ΚΩΣΤΑΣ ΤΣΑΜΑΝΤΑΝΗΣ, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής της ΕΚΚΑ, αναφέρεται στην πρωτοβουλία του ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΡΤΑΛΗ για την οργάνωση της ΕΚΚΑ, το 1942, στα μέλη που τη συναποτελούσαν, στη μύησή του ίδιου στην οργάνωση από τον ΚΩΣΤΑ ΛΑΓΚΟΥΡΑΝΗ. Αναφέρεται στη σύνδεσή της οργάνωσης με το Συμμαχικό Στρατηγείο της Μέσης Ανατολής και στην ίδρυση του 5/42 Απελευθερωτικού Συντάγματος, υπό τον ΔΗΜΗΤΡΙΟ ΨΑΡΡΟ, στην περιοχή της Γκιώνας και στην από εκεί μεταφορά του πρώτα στο χωριό Προσήλιο (1η Μαΐου 1943) και έπειτα στο χωρίο της Τρώμης (4 Μαΐου 1943). 00:38:59:00 Πλάνα από την περιοχή της Γκιώνας, καθώς ο αφηγητής αναφέρεται στις προστριβές του ΕΛΑΣ και της ΕΚΚΑ, που κατέληξαν στον αιφνιδιαστικό αφοπλισμό του 5/42 Απελευθερωτικού Συντάγματος της ΕΚΚΑ από τον ΕΛΑΣ, στις 14 Μαΐου 1943, στην ανασύνταξη του Συντάγματος με παρέμβαση της βρετανικής αποστολής, στις νέες προστριβές με τον ΕΛΑΣ, στην αυτοδιάλυση του Συντάγματος (Ιούνιος 1943) από τον ΔΗΜΗΤΡΙΟ ΨΑΡΡΟ (εμβόλιμη φωτογραφία) και στην ανασύνταξή του κατόπιν βρετανικών πιέσεων. 00:39:36:00 Φωτογραφικό υλικό με τον συνταγματάρχη ΣΤΕΦΑΝΟ ΣΑΡΑΦΗ. Ο αφηγητής παραθέτει πληροφορίες σχετικές με το Τριμελές Γενικό Στρατηγείο του ΕΛΑΣ που συστάθηκε υπό τον ΣΑΡΑΦΗ (μέσα Μαΐου 1943): προηγούμενη μετάβαση του ΣΑΡΑΦΗ στην περιοχή των Τρικάλων, έχοντας εξασφαλίσει υποσχέσεις υποστήριξης από την βρετανική πολιτική, και δημιουργία ανταρτικού σώματος με βάση το ανεξάρτητο τμήμα του ταγματάρχη ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ, που βρισκόταν σε προστριβές με τον ΕΛΑΣ Θεσσαλίας, και το οποίο οι αντάρτες του ΕΛΑΣ αφόπλισαν (3 Μαρτίου 1943) και μετέφεραν τους ηγέτες του στην Κολοκυθιά Ρούμελης, όπου και ο ΣΑΡΑΦΗΣ προσχώρησε στον ΕΛΑΣ και λίγο αργότερα τιμήθηκε με τον τίτλο του στρατιωτικού αρχηγού. [Τα γεγονότα παρατίθενται σε αντιπαραβολή με την περίπτωση του ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΨΑΡΡΟΥ και της εξέλιξης της ΕΚΚΑ.] 00:40:35:00 Μεταφορά επίλεκτων ομάδων ανταρτών του ΕΛΑΣ Ρούμελης στη Βόρεια Πελοπόννησο, όπου θα αναπτυχθεί το αντάρτικο κατά το καλοκαίρι του 1943. Η αφηγήτρια αναφέρεται επίσης στη μεταφορά στην Πελοπόννησο μιας ιταλικής μονάδας, που είχε δράσει στη Γιουγκοσλαβία υπό τον ταγματάρχη ΓΚΑΣΠΑΡΟ, τον αποκαλούμενο «ανταρτοφάγο», και η οποία θα εξοντωθεί στο χωριό Λεόντιο, στις 13-14 Ιουλίου 1943. 00:41:12:00 Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ (ΩΡΙΩΝ), καπετάνιος του ΕΛΑΣ Πελοποννήσου, αναφέρεται στο πολυάριθμο του εχθρού αλλά και στη λανθασμένη διάταξή του (είχε φορτώσει σε μουλάρια τον βαρύ οπλισμό του και ήταν δύσκολο να τον χρησιμοποιήσει), και στην ταχεία εξουδετέρωσή του από τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ. 00:42:35:00 Πλάνα από την περιοχή του Λεοντίου Πελοποννήσου, όπου διεξήχθη η ομώνυμη μάχη. Η αφηγήτρια μιλάει για τις ευνοϊκές θέσεις στις οποίες ήταν τοποθετημένα τα αντάρτικα πολυβόλα και για τα αιφνιδιαστικά πυρά εναντίον του εχθρού. Παρεμβάλλονται φωτογραφίες ανταρτών του ΕΛΑΣ. 00:43:03:00 Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ (ΩΡΙΩΝ) μιλά για την εξολόθρευση της εμπροσθοφυλακής του εχθρού κατά τη μάχη του Λεοντίου (13-14 Ιουλίου 1943) και την άμεση καταστροφή του βαρέως οπλισμού του εχθρού, προκειμένου στη συνέχεια να επιτεθούν. 00:43:43:00 Φωτογραφία ανταρτών του ΕΛΑΣ. Η αφηγήτρια αναφέρεται στη γενική επίθεση των ανταρτών στις 14 Ιουλίου 1943 και κάνει απολογισμό της μάχης του Λεοντίου από ιταλικής πλευράς: 26 νεκροί, 39 τραυματίες και 107 αιχμάλωτοι, οι οποίοι (αιχμάλωτοι αφέθησαν ελεύθεροι-εκτός από τον ΓΚΑΣΠΑΡΟ-μετά την υπόσχεση ότι δεν θα προβούν σε αντίποινα). Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ (ΩΡΙΩΝ) στη συνέχεια μιλά για τις επίσης νικηφόρες για τους αντάρτες μάχες εναντίον των Ιταλών που ακολούθησαν, στην Ερυμάνθεια και στη Χαλανδρίτσα. 00:44:21:00 Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ (ΩΡΙΩΝ) αναφέρεται στα λάφυρα που κέρδισε ο ΕΛΑΣ από τις μάχες αυτές, αλλά και στην εντυπωσιακή εθελούσια κατάταξη στον ΕΛΑΣ, που οδήγησε στη συγκρότηση του 12ου Συντάγματος, στην ανάπτυξη σε ανεξάρτητα Τάγματα εκείνων της Αιγιάλειας και των Καλαβρύτων. Τελικά η βόρεια Πελοπόννησος (σχεδόν ολόκληρη) λειτουργεί ως ελεύθερη περιοχή. Οι κατακτητές, έρχονταν μόνον με εξορμήσεις. 00:45:11:00 Φιλμ αρχείου με γερμανικά αεροπλάνα και συμμαχικές δυνάμεις. Ο αφηγητής αναφέρεται στις προετοιμασίες των συμμαχικών δυνάμεων μετά την εξουδετέρωση του εχθρού στη Β. Αφρική, για την απόβασή τους στη Σικελία το καλοκαίρι του 1943 (η απόβαση ορίστηκε στις 10 Ιουλίου).Ο αφηγητής κάνει λόγο για την πρόθεση των συμμαχικών δυνάμεων να συντονιστούν οι αντάρτικες οργανώσεις στην Ελλάδα για την πραγματοποίηση παραπλανητικών επιχειρήσεων ώστε να δοθεί η εντύπωση στον εχθρό ότι ετοιμάζεται επέμβαση των συμμαχικών δυνάμεων στην Ελλάδα [κωδικός επιχείρησης: «Ζώα»]. Έτσι προωθήθηκε η υπογραφή της στρατιωτικής συμφωνίας μεταξύ ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και Συμμαχικού Στρατηγείου Μέσης Ανατολής (5 Ιουνίου 1943, με την οποία αναγνωρίζεται ο ΕΛΑΣ επίσημα αλλά τίθεται και υπό την εποπτεία του Συμμαχικού Στρατηγείου μέσω της δημιουργίας του βραχύβιου Κοινού Γενικού Στρατηγείου των ΕΛΑΣ, ΕΔΕΣ, ΕΚΚΑ και εκπροσώπων της βρετανικής αποστολής). 00:46:05:00 Πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «Απελευθερωτής», το κεντρικό άρθρο αφορά τη στρατιωτική συμφωνία μεταξύ ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και Συμμαχικού Στρατηγείου Μέσης Ανατολής, περιέχεται δε το ακριβές κείμενό της 00:46:12:00 Φωτογραφία του γενικού αρχηγού του ΕΔΕΣ ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΑ ΖΕΡΒΑ και μελών της οργάνωσης μεταξύ των οποίων του ΚΟΜΝΗΝΟΥ ΠΥΡΟΜΑΓΛΟΥ. Ο αφηγητής αναφέρει ότι ο ΖΕΡΒΑΣ ήταν αντίθετος με τη σύσταση του Κοινού Γενικού Στρατηγείου ΕΑΜ, ΕΔΕΣ και ΕΚΚΑ, αλλά συμφώνησε, κάτω από σχετικές βρετανικές πιέσεις, να αποστείλει στις διαπραγματεύσεις τον υπαρχηγό του ΠΥΡΟΜΑΓΛΟΥ. 00:46:26:00 Φύλλον Πορείας του ΚΟΜΝΗΝΟΥ ΠΥΡΟΜΑΓΛΟΥ ως εκπροσώπου του ΕΔΕΣ στις διαπραγματεύσεις του Ιουλίου 1943. 00:46:32:00 Πλάνα από το Περτούλι Θεσσαλίας, όπου θα λειτουργήσει για τρεις μήνες το Κοινό Γενικό Στρατηγείο των ΕΛΑΣ, ΕΔΕΣ, ΕΚΚΑ, μαζί με το Γενικό Στρατηγείο του ΕΛΑΣ. Ο αφηγητής αναφέρεται στην έναρξη της επιχείρησης «Ζώα» στις 20 Ιουνίου 1943 και στις προηγηθείσες επιχειρήσεις ανατίναξης τρένου στη σήραγγα του Κούρνοβου Φθιώτιδας (τη νύχτα 1ης προς 2α Ιουνίου 1943) από το Αρχηγείο Δομοκού του ΕΛΑΣ, με τη συμφωνία του Συμμαχικού Στρατηγείου Μέσης Ανατολής. 00:46:59:00 Γερμανική έκθεση στην οποία αναφέρονται τα αποτελέσματα της ανατίναξης της γέφυρας του Κούρνοβου Φθιώτιδας από τους αντάρτες του ΕΛΑΣ: σκοτώθηκαν 200-300 Ιταλοί και 7 Γερμανοί. Ο αφηγητής κάνει τις σχετικές αναφορές. 00:47:10:00 Πλάνα από τη γέφυρα του Κούρνοβου, που ανατινάχθηκε τη νύχτα της 1ης προς 2α Ιουνίου 1943 από τον ΕΛΑΣ. Ο αφηγητής αναφέρεται στα εκρηκτικά (450 κιλά δυναμίτη!) που μετέφεραν οι αντάρτες και τα τοποθέτησαν εντός της σήραγγας. 00:47:24:00 Ο ΣΠΥΡΟΣ ΜΠΕΚΙΟΣ (ΛΑΜΠΡΟΣ), καπετάνιος του Τάγματος Θανάτου της 13ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ, αναφέρεται στα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν για την ανατίναξη της αμαξοστοιχίας στη γέφυρα του Κούρνοβου, περιγράφει το χρονικό της ανατίναξης, τη διάσωση των Γερμανών, που βρίσκονταν σε κάποιο από τα βαγόνια που δεν ανατινάχτηκε, και τη θανάτωση-«θυσία», μαζί με τον κατακτητή, και των Ελλήνων ομήρων που μεταφέρονταν σε κλούβα. 00:49:31:00 Πλάνα από την περιοχή του Σαραντάπορου. Η αφηγήτρια καταγράφει την ολοκληρωτική καταστροφή, στις 21 Ιουνίου 1943, μιας γερμανικής φάλαγγας (με 64 κατάφορτα με πολεμοφόδια φορτηγά) σε ενέδρα στον δρόμο Κοζάνης-Ελασσόνας από δύο συγκροτήματα ανταρτών του υπαρχηγείου του ΑΜΑΡΜΠΕΗ (ΘΟΔΩΡΟΥ ΚΑΛΙΝΟΥ) του ΕΛΑΣ Βόρειας Θεσσαλίας, αφού προηγήθηκε η υπονόμευση της γέφυρας Παλατιού και η τοποθέτηση ναρκών στο δρόμο, στο πλαίσιο της υποβοήθησης των αποβατικών επιχειρήσεων στη Σικελία (επιχείρηση ΖΩΑ). 00:50:17:00 Φωτογραφία του ΘΟΔΩΡΟΥ ΚΑΛΙΝΟΥ (ΑΜΑΡΜΠΕΗ), διοικητή του Αρχηγείου Βόρειας Θεσσαλίας του ΕΛΑΣ, ο οποίος μιλά για τα πυρά που έπεφταν από τους αντάρτες κατά της γερμανικής φάλαγγας στη μάχη στο Σαραντάπορο. 00:50:52:00 Φωτογραφία ανταρτών του ΕΛΑΣ, ανάμεσά τους διακρίνεται ο ΝΙΚΟΣ ΜΩΡΑΚΗΣ, διοικητής 1ου Συγκροτήματος του υπαρχηγείου του ΑΜΑΡΜΠΕΗ (ΘΟΔΩΡΟΥ ΚΑΛΙΝΟΥ) του ΕΛΑΣ Βόρειας Θεσσαλίας. Ο ΜΩΡΑΚΗΣ αναφέρεται στη μάχη του Σαραντάπορου, θυμούμενος την ανησυχία που ένιωθε σχετικά με την έκβαση της μάχης. 00:51:20:00 Πλάνα από την περιοχή του Σαραντάπορου. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην κάμψη της αντίστασης των Γερμανών, κατά τη διεξαγωγή της μάχης. 00:51:25:00 Ο ΘΟΔΩΡΟΣ ΚΑΛΙΝΟΣ (ΑΜΑΡΜΠΕΗΣ) περιγράφει τη γενική έφοδο των ανταρτών του και την παράδοσή των εχθρικών δυνάμεων, κατά τη μάχη του Σαραντάπορου. 00:51:51:00 Ο ΝΙΚΟΣ ΜΩΡΑΚΗΣ αναφέρεται στην καταστροφή των εχθρικών οχημάτων από τους αντάρτες, στην προσφορά των αναγκαίων στους χωρικούς και στην περιέλευση του πολεμικού υλικού στους αντάρτες του ΕΛΑΣ. 00:52:30:00 Γερμανική έκθεση που αφορά στη μάχη του Σαραντάπορου. Η αφηγήτρια αναφέρεται σε χωρία της έκθεσης που κάνουν λόγο για ολοκληρωτική καταστροφή της φάλαγγας (64 καμένα φορτηγά και μόνο 7 από τους 108 στρατιώτες επιβίωσαν). 00:52:49:00 Πλάνα από τη γέφυρα των Τεμπών. Ο αφηγητής αναφέρεται στα σαμποτάζ στις σιδηροδρομικές συγκοινωνίες από το Τάγμα Μηχανικού Ολύμπου του ΕΛΑΣ στις 21 Ιουνίου 1943, στο πλαίσιο της υποβοήθησης των αποβατικών επιχειρήσεων στη Σικελία. 00:53:07:00 Ο ΑΝΤΩΝΗΣ ΑΓΓΕΛΟΥΛΗΣ (ΒΡΑΤΣΑΝΟΣ), διοικητής του Τάγματος Μηχανικού του Αρχηγείου του ΕΛΑΣ Ολύμπου, αναφέρεται στις ανατινάξεις στις σιδηροδρομικές συγκοινωνίες από το Τάγμα Μηχανικού Ολύμπου του ΕΛΑΣ και από το εφεδρικό ΕΛΑΣ σε συνεργασία με τους σιδηροδρομικούς και άλλες οργανώσεις, και ειδικά σε εκείνες που πραγματοποιήθηκαν σε όλη την έκταση της περιοχής Μακρυχώρι Τεμπών-Πλαταμώνας, για την οποία χρειάστηκε να γίνουν συνολικά 380 εκρήξεις σε μια μέρα. Παρεμβάλλονται πλάνα της ευρύτερης περιοχής, φωτογραφία ανταρτών του ΕΛΑΣ και άλλη του ΑΓΓΕΛΟΥΛΗ (ΒΡΑΤΣΑΝΟΥ). 00:55:46:00 Πλάνα από τη συνάντηση παλαιών ανταρτών του Τάγματος Μηχανικού του ΕΛΑΣ στα Τέμπη. Ο αφηγητής αναφέρεται στη μεγάλη ανατίναξη των τοίχων αντιστήριξης της σιδηροδρομικής γραμμής των Τεμπών που έγινε στις 9 προς 10 Οκτωβρίου του 1943. 00:56:21:00 Αναπαράσταση της προετοιμασίας της ανατίναξης των τοίχων αντιστήριξης της σιδηροδρομικής γραμμής των Τεμπών από τους επιζώντες αντάρτες που την πραγματοποίησαν. Ο αφηγητής περιγράφει το δύσκολο εγχείρημα. 00:58:14:00 Ο ΑΝΤΩΝΗΣ ΑΓΓΕΛΟΥΛΗΣ (ΒΡΑΤΣΑΝΟΣ) θυμάται τις εικόνες μετά την ανατίναξη στην περιοχή των Τεμπών και χαρακτηρίζει την ανατίναξη από άποψη τεχνική, ως μόνιμο «Γοργοπόταμο», για τους κατακτητές. 00:59:23:00 Γερμανική έκθεση, στην οποία αναφέρεται η διακοπή της συγκοινωνίας στη γραμμή Λάρισας-Κατερίνης σαν αποτέλεσμα ανατινάξεων. Ο αφηγητής κάνει τις σχετικές αναφορές. 00:59:32:00 Φωτογραφία ανταρτών του Τμήματος Αρχηγείου Βάλτου του ΕΔΕΣ, διακρίνεται ο ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΧΟΥΤΑΣ. Η αφηγήτρια αναφέρεται στη συμμετοχή του ΕΔΕΣ στην παραπλανητική επιχείρηση «Ζώα» (με στόχο την επιτυχή απόβαση των συμμαχικών δυνάμεων στη Σικελία), όπου το Τμήμα Αρχηγείου Βάλτου είχε ενεργό συμμετοχή και διακρίθηκε ιδιαίτερα. Ύστερα από επίθεση στη γέφυρα Αχελώου, οι άνδρες του ΕΔΕΣ, αντιμετώπισαν μια ιταλική φάλαγγα. 00:59:47:00 Πλάνα από τον δρόμο προς Άρτα, καθώς η αφηγήτρια αναφέρεται στη νικηφόρα μάχη του Μακρυνόρους από 14 ως 21 Ιουλίου 1943 που διεξήχθη μεταξύ των ανταρτών του Τμήματος Αρχηγείου Βάλτου του ΕΔΕΣ, και ιταλικής φάλαγγας που είχε αφιχθεί από Γιουγκοσλαβία. Οι αντάρτες του ΕΔΕΣ προκάλεσαν μεγάλες απώλειες στις ιταλικές μονάδες που πήγαιναν προς Σικελία και τις καθήλωσαν επί ημέρες. Η αφήγηση αναφέρεται και στην απόβαση των συμμαχικών στρατευμάτων στη Σικελία στις 10 Ιουλίου 1943. Πλάνα και από μνημείο για τη μάχη του Μακρυνόρους. 01:01:02:00 Χάρτης της Ελλάδας με εστίαση στην περιοχή Αγρινίου. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην εξόντωση στις 10 Ιουλίου από αντάρτες του ΕΛΑΣ Δυτικής Στερεάς Ελλάδας (σχετική εμβόλιμη φωτογραφία) μιας ισχυρής γερμανικής φάλαγγας έξω από το χωριό Γουρίτσα, που κατευθυνόταν προς Θέρμο με σκοπό την ίδρυση στρατιωτικής βάσης. 01:01:21:00 Άρθρο εφημερίδας που παρουσιάζει και σχολιάζει την παραίτηση του ΜΟΥΣΟΛΙΝΙ. Ο αφηγητής αναφέρεται στην καθαίρεση του ΜΟΥΣΟΛΙΝΙ στις 25 Ιουλίου 1943. 01:01:32:00 Φιλμ αρχείου με τους πανηγυρισμούς για την απελευθέρωση της Ιταλίας από τον φασιστικό ζυγό, στις 25 Ιουλίου 1943, και την καταστροφή των φασιστικών συμβόλων. Ο αφηγητής συνοψίζει τα ιστορικά γεγονότα που συντελούνται: νικηφόρα προώθηση των συμμαχικών στρατευμάτων στη Σικελία, καθαίρεση του ΜΟΥΣΟΛΙΝΙ σε έκτακτη συνεδρίαση με απόφαση του Ιταλού βασιλιά ΒΙΚΤΩΡΟΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ, σύλληψη και καταδίκη να τεθεί υπό περιορισμό, ανάληψη καθηκόντων ως επικεφαλής της ιταλικής κυβέρνησης από τον συνταγματάρχη ΜΠΑΝΤΟΛΙΟ, έναρξη μυστικών διαπραγματεύσεων από τη νέα ιταλική κυβέρνηση με συμμαχικές δυνάμεις με στόχο την έξοδο της Ιταλίας από τον πόλεμο χωρίς προς το παρόν να έχουν διακοπεί οι σχέσεις με τους Χιτλερικούς. 01:02:58:00 Τίτλοι τέλους.