ΠΛΑΤΩΝ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗΣ
0000024396
Σειρά ντοκιμαντέρ του ΤΑΣΟΥ ΨΑΡΡΑ με θέμα τη ζωή και το έργο σημαντικών Ελλήνων λογοτεχνών και την προσφορά τους στην πνευματική ζωή του τόπου. Η εκπομπή αναφέρεται στον λογοτέχνη ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ.
Κωδικός Τεκμηρίου
0000024396
Τύπος ψηφιακού αρχείου
Βίντεο
Τίτλος
ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ
ΠΛΑΤΩΝ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗΣ
Χρονολογία Παραγωγής
1999
Ημερομηνία Πρώτης Προβολής
Σκοπός
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Είδος
ΜΟΝΟΘΕΜΑΤΙΚΟ / ΟΧΙ-ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ
Χαρακτηρισμός
ΣΕΙΡΑ
Κατηγορία
ΠΟΡΤΡΕΤΑ-ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ
Περίληψη
Σειρά ντοκιμαντέρ του ΤΑΣΟΥ ΨΑΡΡΑ με θέμα τη ζωή και το έργο σημαντικών Ελλήνων λογοτεχνών και την προσφορά τους στην πνευματική ζωή του τόπου. Η εκπομπή αναφέρεται στον λογοτέχνη ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ.
Περιγραφή Περιεχομένου
Στον θεωρούμενο εκπρόσωπο του ελληνικού αισθητισμού ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ (ΣΜΥΡΝΗ, 1883 – ΑΘΗΝΑ, 1919, ψευδώνυμο του ΠΛΑΤΩΝΑ ΣΟΥΛΙΩΤΗ), αλλά και στη δυνάμει ένταξή του και στους εκπροσώπους του ποιητικού ρεαλισμού, αναφέρεται το επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ «ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ». Γόνος αριστοκρατικής οικογένειας, εγκαταλείπει τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης και μετακομίζει στην ΑΘΗΝΑ, όπου και εργάζεται σε διάφορες κρατικές θέσεις και προσχωρεί στο βενιζελικό κίνημα. Με κλονισμένη υγεία και τάσεις απομόνωσης από τη νεαρή του ήδη ηλικία, με μια φαρέτρα μαζί νιτσεϊκή και οσκαρουαλδική, εκκλησιαστική και κοσμική, ο ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗΣ εκτείνεται σε διάφορα είδη του αφηγηματικού λόγου (ποίηση, πεζογραφία, θέατρο, μελέτη). Στο έργο του κυριαρχεί το υποβλητικό σκηνικό τοπίο, η ρευστή δομή και μια καθαρεύουσα γλώσσα ωραιοπαθής και λυρική, στοιχεία ικανά για την απόδοση από την κριτική στον ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ του τίτλου του εστέτ λογοτέχνη. Η έκδοση όμως του άγνωστου έως πρόσφατα διηγήματός του «ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΓΙΑΣΕΜΙΑ» από τη φιλόλογο ΑΝΝΑ ΚΑΤΣΙΓΙΑΝΝΗ, θέτει τις βάσεις για διαφορετική αποτίμηση του συνολικού έργου του, καθώς στο διήγημα αναδύεται ένα σχεδόν «προφορικό» ιδίωμα, που συνδυάζει τη δημοτική με την καθαρεύουσα των μεγαλουπόλεων, και το κοινωνικό ενδιαφέρον του συγγραφέα, καθώς αναπαριστά την ηθογραφική πραγματικότητα της γενέτειράς του. Το διήγημα (συγγραφή περί το 1913, δημοσίευση 1923) θεωρείται από τη φιλόλογο «το αρτιότερο από την άποψη της αφηγηματικής οργάνωσης και της εκφραστικής ωριμότητας» έργο του. Το ιστορικό γίγνεσθαι της σύντομης ζωής του λογοτέχνη δίνεται με πλούσιο οπτικοακουστικό, αρχειακό και φωτογραφικό υλικό από τη γενέτειρά του ΣΜΥΡΝΗ και από εκείνο της ΑΘΗΝΑΣ των τελευταίων δεκαετιών του 19ου και των πρώτων του 20ού αιώνα.
Τίτλοι έναρξης.
00:01:45:00
Τίτλος επεισοδίου: «ΠΛΑΤΩΝ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗΣ». Φωτογραφίες του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ, σημαντικού εκπρόσωπου του αισθητισμού, του οποίου το όνομα δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό στις ιστορίες της ελληνικής λογοτεχνίας.
00:02:15:00
Αναμνηστικές επιστολικές κάρτες της ΣΜΥΡΝΗΣ και φωτογραφία συνοικίας της πόλης. Η αφηγήτρια ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ αναφέρεται στη γέννηση του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ στη ΣΜΥΡΝΗ-στην «πυθία της ελληνικής ψυχής, όπως την αποκαλεί ο πεζογράφος-το 1883.
00:02:50:00
Φωτογραφίες της οικογένειας του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΣΟΥΛΙΩΤΗ και της ΔΕΣΠΟΙΝΑΣ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ. Η αφηγήτρια αναφέρει ότι ο ΠΛΑΤΩΝ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗΣ ήταν γόνος αριστοκρατικής οικογένειας, γιος δικηγόρου και ότι για λόγους αισθητικής προτίμησε να υπογράφει με το όνομα ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗΣ.
00:03:04:00
Φωτογραφία εποχής της ΣΜΥΡΝΗΣ, πόλη όπου πέρασε ο ΠΛΑΤΩΝ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗΣ τα παιδικά του χρόνια. Η αφηγήτρια επισημαίνει τη στροφή του ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ στον εσωτερικό του κόσμο και την απουσία στο έργο του εξωτερικού περιγύρου της ΣΜΥΡΝΗΣ, όπου είχε τις πρώτες του παιδικές αναμνήσεις.
00:03:18:00
«Βαπτιστικό» από τη Δημογεροντία της Ορθοδόξου Κοινότητος Σμύρνης. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην ανασύνθεση του πορτρέτου του μέσω του αυτοβιογραφικού ποιητικού του αφηγήματος «ΤΟ ΦΛΟΓΙΣΜΕΝΟ ΡΑΣΟ» (1911).
00:03:37:00
Καρτ-ποστάλ στην ΠΟΥΝΤΑ, πλάνα από εκκλησία και τοιχογραφία αγίου. Η αφηγήτρια μιλάει για την ιδιοσυγκρασία του πεζογράφου και θεατρικού συγγραφέα ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ, για τις τάσεις απομόνωσης και τις μεταφυσικές του αναζητήσεις, για τη ανάγνωση βιβλίων της εκκλησιαστικής γραμματείας και στον κατοπινό προσανατολισμό του σε ελληνικά και ξένα κοσμικά κείμενα. Πίνακας που εικονίζει σύναξη αστών.
00:04:18:00
Κάρτες στις οποίες εικονίζεται ελληνική συνοικία της ΤΟΥΡΚΙΑΣ και το ΚΟΡΔΕΛΙΟ. Η αφηγήτρια περιγράφει το αίσθημα του τραγικού και της θλίψης που ενυπήρχε στον ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ και σημειώνει τα σχετικά με τον κλονισμό της υγείας του και τη μετακόμισή του στο ΚΟΡΔΕΛΙΟ.
00:04:46:00
Πλάνα στον ΒΟΣΠΟΡΟ και σε πλοίο. Η αφηγήτρια αναφέρεται στη φοίτηση του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, στην εγκατάλειψη των σπουδών του και στη στροφή του στην κοσμική ζωή. Πανόραμα της ΧΑΛΚΗΣ, φωτογραφίες της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης.
00:05:26:00
Φωτογραφία του Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗ, του γνήσιου εστέτ, όπως τον αποκαλούσε ο ΠΛΑΤΩΝ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗΣ και απεικόνιση με φιλήδονο περιεχόμενο, καθώς η αφηγήτρια σχολιάζει την επιλογή του ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ να αποχωρήσει από τους κόλπους της Εκκλησίας και να στραφεί στα κοσμικά.
00:05:49:00
Η ΑΝΝΑ ΚΑΤΣΙΓΙΑΝΝΗ μιλά για την ενδοσκόπηση του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ από τα πρώτα του ήδη αφηγηματικά έργα, για την παρουσία του στο ρεύμα του ελληνικού αισθητισμού, για το είδος του ποιητικού αφηγηματικού λόγου που καλλιεργεί, για την ωραιολατρική αφήγηση, για το πρώτο έργο «DE PROFUNDIS» (εκδόσεις «ΕΣΤΙΑ», 1908), που παραπέμπει στο ομώνυμο έργο του Ευρωπαίου εστέτ ΟΣΚΑΡ ΟΥΑΪΛΝΤ (OSCAR WILDE).
00:06:36:00
Φωτογραφία του ΣΑΡΛ ΜΠΩΝΤΛΕΡ (CHARLES BAUDELAIRE) σε νεαρή ηλικία και η έκδοση επιλογή από το έργο του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ «DE PROFUNDIS», σε επιμέλεια ΝΑΣΟΥ ΒΑΓΕΝΑ (εκδόσεις «ΣΤΙΓΜΗ», 1987) και η έκδοση στα ελληνικά της μελέτης της CHARLES-MARIE FRANZERO, «ΟΣΚΑΡ ΟΥΑΪΛΝΤ. Η ΖΩΗ ΤΟΥ» («VITA DI OSCAR WILDE» (1938), φωτογραφία του ΟΣΚΑΡ ΟΥΑΪΛΝΤ, στον οποίον και στο ομώνυμο έργο του παραπέμπει το «DE PROFUNDIS» του ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ, επιχρωματισμένη καρτ-ποστάλ που εικονίζει την ΑΘΗΝΑ της εποχής. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην έκδοση του έργου από το «ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΤΗΣ ΕΣΤΙΑΣ» (1908) και στο περιεχόμενο του προλόγου που εικονίζει τον ψυχισμό του συγγραφέα.
00:07:22:00
Επιχρωματισμένη καρτ-ποστάλ που εικονίζει τη ΣΜΥΡΝΗ, πλάνα από θάλασσα και από δένδρα. Η αφηγήτρια διαβάζει απόσπασμα από το έργο του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ «DE PROFUNDIS».
00:08:53:00
Φωτογραφία από το κέντρο της ΑΘΗΝΑΣ με διερχόμενο τραμ. Εξώφυλλο του λογοτεχνικού περιοδικού «ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ» (τεύχος 7 [1901]), πρωτοσέλιδα των εφημερίδων «ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ» (ημερομηνίας 14 Ιανουαρίου 1889), «ΕΜΠΡΟΣ» (ημερομηνίας 24 Μαΐου 1899) και «ΕΣΤΙΑ». Η αφηγήτρια εστιάζει στην οριστική εγκατάσταση του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ στην ΑΘΗΝΑ την περίοδο κατά την οποία εκδόθηκε το «DE PROFUNDIS», στην επαφή του με τους λογοτεχνικούς κύκλους του περιοδικού «ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ», στην απασχόλησή του στο βιβλιοπωλείο του, στη συνεργασία του με τις εφημερίδες της εποχής («ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ», «ΕΜΠΡΟΣ», «ΕΣΤΙΑ» κ. ά.) καθώς και σε περιοδικά, όπου δημοσιεύονται σε συνέχειες τα έργα του. Εσώφυλλο με περιεχόμενα τεύχους του περιοδικού «ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ», καθώς η αφηγήτρια μιλάει για την αυτοτελή δημοσίευση του έργου του «Ο ΘΡΙΑΜΒΟΣ. ΠΕΖΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ» (1912).
00:09:46:00
Πλάνα από φιλμ αρχείου από τη νίκη στους Βαλκανικούς Πολέμους του 1913. Η αφηγήτρια αναφέρεται στον διορισμό του ως διευθυντή επιδομάτων για τα θύματα πολέμου του Υπουργείου Πρόνοιας (1913), στην προσχώρησή του στο κίνημα της Εθνικής Άμυνας (1916) και στον διορισμό του ως Εφόρου Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και Διευθυντή του Τμήματος Βυζαντινών Σπουδών του Υπουργείου Παιδείας (1917). Λαϊκή εικόνα που εικονίζει εκπροσώπους και οπαδούς του κινήματος της Εθνικής Άμυνας και πλάνα από φιλμ αρχείου με την επιστροφή του ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ στην ΑΘΗΝΑ από τη ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ως Πρωθυπουργός όλων των Ελλήνων (1917).
00:10:09:00
Πλάνα από εξωτερικό ναού και τοιχογραφίες και φορητές εικόνες, καθώς η αφηγήτρια αναφέρεται στη συμμετοχή του ως ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών και στη συγγραφή δύο εκτενών ιστοριογραφικών έργων «ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΠΟΛΥΠΤΥΧΑ» και «Η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΚΑΙ ΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑΙ ΑΡΧΟΝΤΙΣΣΑΙ» (1920). Η ΑΝΝΑ ΚΑΤΣΙΓΙΑΝΝΗ, που εμφανίζεται, αναφέρεται στα έργα του και στο ποιητικό του δράμα «Ο ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ» που παραστάθηκε από τον θίασο της ΜΑΡΙΚΑΣ ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ.
00:10:59:00
Ασπρόμαυρη φωτογραφία από το Θέατρο του Φαλήρου το 1910 και άλλη με ιταλική σκηνή του θεάτρου «ΟΛΥΜΠΙΑ». Η αφηγήτρια αναφέρεται στη θεατρική παραγωγή του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ: «Ο ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ», «Η ΘΕΑΤΡΙΝΑ», «Ο ΠΙΕΡΟΤΟΣ», «ΤΟ ΤΣΑΚΑΛΙ» και «ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ».
00:11:26:00
Έκδοση του θεατρικού έργου του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ «Ο ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ. ΜΥΣΤΗΡΙΟΝ ΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ 3» και σχετική σελίδα από την πρώτη πράξη. Η αφηγήτρια αναφέρεται στα θεατρικά έργα του ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ, στο σύνολό τους παραστάθηκαν στη σκηνή-μεταξύ άλλων «Ο ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ» παραστάθηκε από τον θίασο της ΜΑΡΙΚΑΣ ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ (1917)-και στην «ποιητικίζουσα» τεχνική τους σε τέτοιο βαθμό ώστε ήταν δύσκολο να παρασταθούν σκηνικά.
00:11:46:00
Το εισαγωγικό σημείωμα, το εξώφυλλο και σελίδα της έκδοσης των λογοτεχνικών του κειμένων «ΤΟ ΒΥΣΣΙΝΙ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟ». Η αφηγήτρια αναφέρεται στις δύο εκδόσεις στις οποίες έχουν θησαυριστεί τα πεζογραφήματα του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ: «ΤΟ ΦΛΟΓΙΣΜΕΝΟ ΡΑΣΟ» (1911) και «ΤΟ ΒΥΣΣΙΝΙ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟ» (1912) και στη θέση που έλαβε στο πάνθεον των συγγραφέων που εκπροσωπούν το ρεύμα του αισθητισμού (μεταξύ άλλων, ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟΠΟΥΛΟΣ, ΠΑΥΛΟΣ ΝΙΡΒΑΝΑΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΡΗΣΤΟΜΑΝΟΣ, ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ κ. ά.). Άρθρο του ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ από το λογοτεχνικό περιοδικό «Ο ΝΟΥΜΑΣ» (τόμος 7, αρ. 331 [1909]) με τίτλο «ΤΑ ΕΡΓΑ ΤΗΣ ΦΑΝΤΑΣΙΑΣ» με θέμα τον ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ, φωτογραφίες των εκπροσώπων του ελληνικού αισθητισμού ΝΙΚΟΥ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΠΟΥΛΟΥ, ΠΑΥΛΟΥ ΝΙΡΒΑΝΑ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΧΡΗΣΤΟΜΑΝΟΥ, ΠΕΡΙΚΛΗ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ.
00:12:42:00
Φύλλα του περιοδικού «ΧΑΡΑΥΓΗ», όπου δημοσιευόταν σε συνέχειες το διήγημα του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ «ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΓΙΑΣΕΜΙΑ», που δημοσιεύτηκε το 1923, αλλά από άποψη γλώσσας θεωρείται το τελευταίο του αφήγημα-χρονολογείται στα 1913-, το οποίο παρέμεινε αθησαύριστο επί 72 χρόνια. Η αφηγήτρια κάνει τις σχετικές αναφορές στις τομές που έκανε το έργο με την παρουσίασή του.
00:13:09:00
Η ΑΝΝΑ ΚΑΤΣΙΓΙΑΝΝΗ, η οποία εξέδωσε με δική της επιμέλεια το εκτενές διήγημα του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ «ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΓΙΑΣΕΜΙΑ» (εκδόσεις «ΝΕΦΕΛΗ», 1995), μιλά για τον συγγραφέα ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ, αναφέροντας ότι η γλωσσική του αφετηρία ήταν η καθαρεύουσα και προοιωνίζεται τον ελληνικό υπερρεαλισμό. Μιλά για το διήγημά του «ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΓΙΑΣΕΜΙΑ», που θεωρείται ότι από γλωσσική άποψη χρονολογείται στα 1913, στο οποίο ο συγγραφέας δημιουργεί ένα ιδίωμα που συνδυάζει τη δημοτική με την καθαρεύουσα των μεγαλουπόλεων και πετυχαίνει να διαμορφωθεί μία γλώσσα που αγγίζει τα όρια του προφορικού λόγου.
00:14:16:00
Φύλλα του αθηναϊκού λαϊκού περιοδικού «ΧΑΡΑΥΓΗ», όπου δημοσιευόταν σε συνέχειες το διήγημα του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ «ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΓΙΑΣΕΜΙΑ» το 1923 και εξώφυλλο του εν λόγω περιοδικού. Πρόκειται για το «αρτιότερο από την άποψη της αφηγηματικής οργάνωσης και της εκφραστικής ωριμότητας» έργο του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ, που, κατά τις αναφορές της αφηγήτριας, σηματοδοτεί τη μετάβασή του από τον αισθητισμό σε ένα είδος ποιητικού ρεαλισμού. Μιλάει επίσης και για τον πρόωρο θάνατο του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ το 1919, σε ηλικία 36 χρονών.
00:15:14:00
Ασπρόμαυρο και επιχρωματισμένο φωτογραφικό υλικό της ΣΜΥΡΝΗΣ της εποχής της ακμής της από την παρουσία του ελληνικού στοιχείου. Η αφηγήτρια αναφέρεται στις παιδικές μνήμες του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ στη ΣΜΥΡΝΗ που πλαισιώνουν σαν σκηνικός διάκοσμος το έργο του «ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΓΙΑΣΕΜΙΑ» και διαβάζει κείμενα του ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΕΦΕΡΗ και της ΜΕΛΠΩΣ ΑΞΙΩΤΗ που αναφέρονται στην πολιτιστική και κοινωνική κατάσταση στη ΣΜΥΡΝΗ της εποχής.
00:17:04:00
Φωτογραφικό υλικό, ασπρόμαυρο και έγχρωμο, από τη ΣΜΥΡΝΗ του τέλους του 19ου και των αρχών του 2οού αιώνα, από νέους της εποχής, χαρακτηριστικούς των ηρώων του διηγήματος του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ «ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΓΙΑΣΕΜΙΑ». Η αφηγήτρια αναφέρεται στην υπόθεση του διηγήματος του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ «ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΓΙΑΣΕΜΙΑ» που διαδραματίζεται στη ΣΜΥΡΝΗ κατά τα τέλη του 19ου αιώνα. Περιγράφει το θέμα που πραγματεύεται τη σύγκρουση μίας μητέρας και της κόρης της, επειδή η τελευταία ερωτεύτηκε ένα νέο Φραγγολεβαντίνο της εποχής, στο οποίο σατιρίζονται τα ήθη της μικρομεσαίας τάξης της πόλης και μαρτυρούνται οι σχέσεις της ΣΜΥΡΝΗΣ με τις άλλες εθνότητες της πόλης.
00:18:20:00
Η ΑΝΝΑ ΚΑΤΣΙΓΙΑΝΝΗ αναφέρεται στα συγγραφικά ευρωπαϊκά πρότυπα που απηχούν το έργο του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ «ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΓΙΑΣΕΜΙΑ»-στον χαρακτήρα της κόρης παρατηρείται ομοιότητα με τη ΝΑΝΑ του ομώνυμου έργου του ΖΟΛΑ (EMILE ZOLA).
00:18:38:00
Φωτογραφικό υλικό, ασπρόμαυρο και έγχρωμο, από τη ΣΜΥΡΝΗ του τέλους του 19ου και των αρχών του 2οού αιώνα, πίνακας με ηθογραφικό περιεχόμενο. Η αφηγήτρια αναφέρεται στα στοιχεία που χρησιμοποιεί ο ΠΛΑΤΩΝ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗΣ στο διήγημά του «ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΓΙΑΣΕΜΙΑ», ενώ εστιάζει στη χρήση από τον ίδιο μιας δημοτικής γλώσσας που θυμίζει την καθομιλουμένη των αστικών κέντρων, έτσι ώστε να καθιστά το έργο αποκλίνον από την ηθογραφία της εποχής που έθετε ως αίτημα την επιβολή του δημοτικισμού.
00:19:18:00
Η ΑΝΝΑ ΚΑΤΣΙΓΙΑΝΝΗ αναφέρεται στο γεγονός ότι η κριτική αδιαφόρησε για το σύνολο του συγγραφικού έργου του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ, αποδίδοντάς το στη χρήση από τον ίδιο ενός άκρατου και εσωστρεφούς εστετισμού. Τονίζει την τύχη των νεότερων κριτικών της νεοελληνικής λογοτεχνίας να διαθέτουν την εικόνα του πλήρους συγγραφικού έργου του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ, μέσω του διηγήματός του «ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΓΙΑΣΕΜΙΑ» που ανακαλύφθηκε πρόσφατα, στο οποίο πετυχαίνει την υπέρβαση του εστετισμού, με τον οποίον είχε ξεκινήσει, και οδηγήθηκε στο ρεύμα του ποιητικού ρεαλισμού και στη στροφή στον πραγματικό κόσμο.
00:20:08:00
Φωτογραφία του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ, καθώς η αφηγήτρια αναφέρεται στην υπόθεση ότι, αν ο συγγραφέας είχε στραφεί στον ρεαλισμό και στην αποδέσμευση από τη φόρμα του αισθητισμού και της ενδοσκόπησης, θα θεωρείτο από την κριτική σημαντικότερος συγγραφέας. Αναφέρει δε ότι το αφήγημά του «ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΓΙΑΣΕΜΙΑ» βοηθά στη συνολικότερη αποτίμηση του έργου του. Επιχρωματισμένες φωτογραφίες από την κοινωνική ζωή στη ΣΜΥΡΝΗ και από απόψεις της πόλης.
00:20:43:00
Τοπίο με δέντρα. Η αφηγήτρια αναφέρεται στην προσπάθεια του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ για εκζήτηση στη λεκτική έκφραση του πνεύματος του αισθητισμού, που συνοψίστηκε στο δόγμα «η τέχνη για την τέχνη».
00:21:04:00
Πίνακας με μυθολογικό περιεχόμενο, μικρογραφία αραβικού χειρογράφου, φωτογραφία που εικονίζει μουσουλμάνους. Η αφηγήτρια αναφέρεται στους μύθους των διαφόρων λαών (αιγυπτιακοί, αραβικοί, περσικοί) που απηχούν στο έργο του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ, που συνυπάρχουν με τη χριστιανική διδασκαλία, συνθέτουν την ιδεολογική και καλλιτεχνική του δημιουργία της πρώιμης περιόδου του συγγραφέα.
00:21:30:00
Πλάνα από δέντρα και από θάλασσα. Η αφηγήτρια μιλά για τον θρησκευτικό συγκρητισμό στο έργο του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ, που συνδυάζεται με μυστικισμό και μελέτη θανάτου. Αναφέρεται στις αρχικές επιρροές του από τον ΝΙΤΣΕ (FRIEDRICH NITZCHE), στον μεγαλοϊδεατισμό, στο κινηματογραφικό ύφος και στη λεκτική εκζήτηση.
00:22:27:00
Φωτογραφία-πορτρέτο του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ, καθώς η αφηγήτρια αναφέρεται στις νεωτερικές ευρωπαϊκές τάσεις που συγχωνεύει στο «DE PROFUNDIS» ο ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗΣ. Η αφηγήτρια μιλά για τον θάνατο των ηρώων του στο έργο του «DE PROFUNDIS» (ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ, ΡΑΦΑΗΛ, ΠΑΣΚΑΛ [BLAISE PASCAL], ΜΟΤΣΑΡΤ [WOLFGANG AMADEUS MOZART], ΛΟΡΔΟΣ ΒΥΡΩΝ). H τοιχογραφία του ΡΑΦΑΗΛ (RAPHAEL SANTI) «Η ΣΧΟΛΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ» (Βατικανό, Αίθουσα της Υπογραφής [Vaticano, Stanza Della Segnatura]), εικονογράφηση του ΑΓΙΟΥ ΡΑΦΑΗΛ, πίνακας-πορτρέτο του ΜΟΤΣΑΡΤ, άγαλμα του ΛΟΡΔΟΥ ΒΥΡΩΝΑ.
00:22:59:00
Πλάνα από ιερό ναό, φορητές εικόνες, μικρογραφία χειρογράφου και φωτογραφίες που εικονίζουν της αστική ζωή των αρχών του 20ού αιώνα και τοπιογραφία. Η αφηγήτρια παρουσιάζει στο δεύτερο έργο του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ «ΤΟ ΦΛΟΓΙΣΜΕΝΟ ΡΑΣΟ», στο οποίο απηχείται η σύγκρουσή του ανάμεσα στον χριστιανισμό που αρχίζει να εγκαταλείπει ή μάλλον να ενσωματώνει και προσαρμόζει στο νέο «διονυσιακό» σχήμα που διαμορφώνει στο οποίο τον θεωρεί «θρησκεία των ταπεινών», καθώς ο ηδονισμός του αναδύεται.
00:23:54:00
Εξώφυλλο και σελίδες από την έκδοση του έργου του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ «ΤΟ ΒΥΣΣΙΝΙ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟ», στο οποίο είναι συγκεντρωμένα τα λογοτεχνικά κείμενα του συγγραφέα, που δημοσιεύονταν παλαιότερα σε συνέχειες στον ημερήσιο και περιοδικό Τύπο της εποχής-χωρίζεται σε τρία μέρη: «ΤΟ ΒΥΣΣΙΝΙ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟ», «ΠΑΙΔΙΑΤΙΚΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ» (4) και «ΙΣΤΟΡΙΕΣ» (7). Η αφηγήτρια μιλάει για το δίδυμο «έρωτας-θάνατος» που κυριαρχεί στο έργο, στη δίβουλη μοίρα και στην αδυναμία των ηρώων του να «ζωντανέψουν». Αναφέρει ότι στην τελευταία ενότητα της συλλογής ο ΠΛΑΤΩΝ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗΣ από γλωσσική άποψη αφήνεται σε μία ρεαλιστική και γλωσσική εξωστρέφεια στην ηθογραφική πραγματικότητα, που την αποδυναμώνει η ωραιοπάθεια και η καλλιέπεια.
00:24:50:00
Πλάνα από θάλασσα, ενώ δύει ο ήλιος και τοπιογραφία. Η αφηγήτρια διαβάζει αποσπάσματα από το έργο του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ «ΤΟ ΒΥΣΣΙΝΙ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟ».
00:25:48:00
Η ΑΝΝΑ ΚΑΤΣΙΓΙΑΝΝΗ αναφέρεται στην απήχηση που είχε το συγγραφικό έργο του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ στους πνευματικούς ανθρώπους του καιρού του, αναφέροντας συγκεκριμένα τη μαρτυρία του ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ περί ανάγνωσης από τον ίδιο του διηγήματος του ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ «ΤΟ ΒΥΣΣΙΝΙ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟ» στους λογοτεχνικούς κύκλους της εποχής και στην εγκωμιαστική κριτική του ΠΑΛΑΜΑ για το έργο του πεζογράφου. Εξώφυλλο τεύχους του λογοτεχνικού περιοδικού «ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ», από αφιέρωμα στον ποιητή (τόμος 34, τεύχος 397 [Χριστούγεννα 1943]), φωτογραφικό υλικό με τον ΠΑΛΑΜΑ.
00:26:19:00
Μυστικιστικά τοπία με δέντρα. Η αφηγήτρια αναφέρεται στη γοητεία της αισθητιστικής γραφής της πρώιμης συγγραφικής σταδιοδρομίας του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ, στην επίκριση που του έγινε από την κριτική για προσκόλληση στον αισθητισμό, αλλά και στη μεταστροφή του προσώπου του ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ ως αισθητιστής συγγραφέας. Φύλλο της εφημερίδας «ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ», φωτογραφία του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΧΡΗΣΤΟΜΑΝΟΥ, σελίδες από το περιοδικό «ΧΑΡΑΥΓΗ», όπου δημοσιευόταν σε συνέχειες το διήγημα του ΠΛΑΤΩΝΑ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ «ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΓΙΑΣΕΜΙΑ», φωτογραφία του ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ.
00:27:29:00
Τίτλοι τέλους.
Θεματική Κατηγορία
ΤΕΧΝΕΣ & ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ
Θεματικοί Όροι
ΠΛΑΤΩΝ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗΣ, βιογραφία, αισθητισμός, λογοτεχνία, λογοτέχνες, πεζογραφία
Αναφορές
ΠΛΑΤΩΝ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗΣ, συγγραφέας
ΑΝΝΑ ΚΑΤΣΙΓΙΑΝΝΗ, φιλόλογος
«ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΓΙΑΣΕΜΙΑ», διήγημα
«ΤΟ ΦΛΟΓΙΣΜΕΝΟ ΡΑΣΟ», συγγραφικό έργο
«ΤΟ ΒΥΣΣΙΝΙ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟ», συγγραφικό έργο
«DE PROFUNDIS», συγγραφικό έργο
«ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΠΟΛΥΠΤΥΧΑ», μελέτη
«Ο ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ», ποιητικό δράμα
«ΧΑΡΑΥΓΗ», περιοδικό
Γεωγραφικός Προσδιορισμός
ΑΣΙΑ, ΤΟΥΡΚΙΑ, ΣΜΥΡΝΗ
Γλώσσα Περιεχομένου
ΕΛΛΗΝΙΚΗ
Δημιουργός
Παραγωγή: ΕΡΤ ΑΕ
Συντελεστές
Μια τηλεοπτική σειρά του ΤΑΣΟΥ ΨΑΡΡΑ
Σκηνοθεσία:
ΤΑΣΟΣ ΨΑΡΡΑΣ
Κείμενο:
ΑΝΝΑ ΚΑΤΣΙΓΙΑΝΝΗ
Οργάνωση:
ΤΑΣΟΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ
Επιλογή κειμένων:
ΤΑΣΟΣ ΓΟΥΔΕΛΗΣ
Αφήγηση:
ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ
Ανάγνωση κειμένων:
ΝΤΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Μουσική τίτλων:
ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ-ΜΠΑΧ
Έρευνα:
ΓΕΩΡΓΙΑ ΣΙΨΗ
Συνεργάτες εξωτερικού:
RADU GAINA
NIYAZI DALYANCI
PAUL GRIVAS
Φωτογραφία:
ΑΛΕΞΗΣ ΓΡΙΒΑΣ
ΣΠΥΡΟΣ ΝΟΥΝΕΣΗΣ
Ηχοληψία:
ΑΡΓΥΡΗΣ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ
Telecine-Post Production:
Π. ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ ΑΕ
Μοντάζ:
ΣΠΥΡΟΣ ΤΣΙΧΛΗΣ
Τεχνική επεξεργασία-Μηχανήματα
PPV Π. ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ ΑΕ
Βοηθός οπερατέρ:
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
Συνεργάστηκε ο:
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΥΡΜΠΑΔΑΚΗΣ
Βοηθός ηχολήπτης:
ΒΑΣΙΛΗΣ ΔΕΜΚΑΣ
Μακιγιάζ:
ΦΑΝΗ ΑΛΕΞΑΚΗ
Διαχείριση-Οικονομική οργάνωση:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΡΑΤΙΜΟΣ
Ευχαριστίες σε:
ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ
ΓΕΝΝΑΔΕΙΟ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
ΕΛΙΑ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΓΡ. ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ
ΔΗΜΟ ΑΘΗΝΩΝ
ΔΗΜΟ ΚΕΡΚΥΡΑΣ
Γ’ ΕΦΟΡΙΑ ΚΛΑΣΣΙΚΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΔΕΛΦΩΝ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΡΟΝΤΕΝ
ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ
Οι λήψεις έγιναν σε σύστημα digital BETACAM με κάμερα SONY 1000 και το μοντάζ σε AVID.
Σχετικά Θέματα
Δικαιώματα
ΕΡΤ ΑΕ
Διάρκεια
00:28:40:13
Φυσικά – Τεχνικά Χαρακτηριστικά
Εικόνα: ΕΓΧΡΩΜΗ, 4:3
Χρηματοδότηση Ψηφιοποίησης/Τεκμηρίωσης
ΚΟΙΝΩΝΙΑ της ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ, Πρόσκληση 172
Τελευταία Ενημέρωση
04/11/2009